HFST 19: genetische code en eiwitsynthese Flashcards
(30 cards)
welke intracellulaire membraan omgeven compartimenten zijn er en hoe zijn er verbonden ?
of welke zijn deel van het endomembraan systeem ?
-ER
-Golgie apparaat
-endosomen
-lysosomen
(niet paroxismen en mitochondrien)
-> verbonden door vesiculair transport tussen de compartimenten
leg de secretorische route uit (=afgifte)
ER naar Golgi naar SV (secretorsische vehikels) naar PM
of Er. naar Golgi naar endosoom naar lysosoom
leg endocytotische route uit (wegbrengen uit de cel)
PM naar endocytotische vesikels naar endosoom naar lysosoom
beschrijf
-continu netwerk verspreid over ganse cytoplasma/ celvolume !
-> lumen: holte omgeven door membraan van cisterna
RER vs GER
RER heeft ribosomen aan cytosolische zijde=> gaat instaan voor aanmaak van eiwitten
functie van RER
-aanmaak van eiwitten en import ervan in het lumen of het membraan voor de secretorishe route
-modificering en kwaliteitscontrole van eiwitten
functie van SER
-aanmaak van lipiden, steroïdhormonen
-metabolisme: koolhydraten en geneesmiddelen
-Ca 2+ opslag voor signaaltransductie
Ca 2+ oplsag
-calcium pompen zoals SERCA
-vrijstellingskanalen zoals IP3 receptoren en ryanodine receptoren
-bevat ook Ca bindende eiwitten in het lumen als bufferfunctie
metabolisme van koolhydraten rol van ER
glucose-6-fosfaat is te groot en geladen en kan dus de levercel niet verlaten
-> moet omgezet worden naar glucose door fosfatase dat in het ER aanwezig is
functe van ER: metabolisme van geneesmiddelen en toxines leg uit
cytochroom P450 enzymes (= CYP) in ER: hebben allemaal een heemgroep als cofactor (platte vierkantige structuur met 4 N en 1 Fe) dat zuurstof tijdelijk kan binden
- CYP gaan oxidaties van endogene moleculen en lichaamsvreemde stoffen zoals Xenobiotica doen
Leg de CYP reactie uit en functie
atsen= hydroxilatie
=> molecule wordt hydrofieler en gaat dus beter oplosbaar zijn in water/ bloed en ze gaan dus beter via urine verwijdert worden
-bvb dus toxines elimineren via hydroxylering
=> gaat ook activiteit van hydroxyleerde molecule wijzigen
porbleem van geneeskunde met terfenadine
normaal wordt terfenadine omgezet naar fexofenadine dat goed is voor het lichaam
-als mensen terfenadine en erythromycine (antibiotica) tegelijk opnamen ging erythromycine CYP3A4 inhiberen en steeg de concentratie aan terfenadine wat gevaarlijk is want het is een blokker van K+ kanalen wat leidt tot dodelijke ritmestoringen van het hart
wat is diazepam en toepassing van CYP erop
gevolg van pompelmoes inname
geneesmiddel als kalmeermiddel
=> CYP3A4 gaat op diazepam een hydroxyde groep plaatsen en zo temazepam vormen dat gemakkelijker via urine zal afgescheiden worden
-pompelmoes gaat CYP3A4 blokkeren en dus stijgt de concentratie aan diazepam in het lichaam en kan gevaarlijk zijn
fenobarbital problemen met dit medicament
fenobarbital werkt anti epileptisch
- gaat door CYP3A4 naar het urine gaan
-> maar in de lever stimuleert fenobarbital de secretie va, CYP3A4 wat leidt tot daling van fenobarbital in de cel want sneller omgezet en dus minder werking van het medicament
waar ligt het golgi apparaat en uit wat is het opgebouwd ?
perifeer
-uit een stapel van cisternae(denk aan pannenkoek structuur)
biosynthese van cholesterol, leg de regeling ervan uit van eerste stappen
-ook vermeld een geneesmiddel dat deze stappen gaat beïnvloeden
begin bij acetylCo A, omgezet tot 3-hydroxy-3-methylglutarylCo A (=HMG CoA)
- dit laatste wordt door HMG CoA reductase omgezet naar mevalonaat
=> deze stap is snelheidsbepalend in de cholesterol synthese: normaal geregeld door negatieve feedback van cholesterol (als er te veel cholesterol is gaat het HMG CoA inhaleren)
-> bij indienen van statines gaat het HMG CoA inhiberen wat de synthese van cholesterol gaat remmen
functie van golgi-apparaat
-aanmaak van sfingolipiden, glycolipiden en sfingomyelinen
-modificering en transport van eiwitten en sorteren
wat betekent een gepolariseerd Golgi apparaat en geeft de 3 delen
bevat een ingang en uitgang en soort weg waardoor de vehikels moeten
-ingang= Cis-golgi netwerk= CGN: ontvangt de vehikels van het ER
-de cargo-eiwitten gaan de vehikels transporteren door het apparaat= transit zone=mediale cisternae
- de uitgang= transgolgi netwerk= TGN: functie is het sorteren van de eiwitten
beschrijf de compartimentalisering van het Golgi apparaat en wat is de naam van de stoffen die in het Golgi apparaat blijven ?
verschillende samenstelling qua enzymes en eiwiten die dus verschillende functies gaan uitvoren
-residerende enzymes/eiwitten: blijven in het apparaat
-> verschillen qua cis, trans en mediaal zone => andere reacties in de cis, trans en mediale zones wat goed is voor verschillende reacties na elkaar te laten gebeuren en belangrijk voor bouw van de suiker structuur
hoe heet de beweging van het CGN naar het TGN en omgekeerd ? en beschrijf wat met de cisternen gebeurt en functie van geheel
anteretrograat transport (CGN naar TGN ): cisternen in het geheel laten matureren= cisternale maturatie
retrograat transport: terugbrengen van “ontsnapte” eiwitten want niet enkel de cargo maar ook de residerende eiwitten bewegen naar de transzijde door anterograat transport
functie: geheel in evenwicht houden en constante flow van cargo eiwitten
beschrijf de spatiële verdeling van de enzymes voor eiwitten
cis: mannosidase
mediaal: galactotransferase
trans: sialzuurtransferase, furie
=> duidelijk progressieve en sequentiële maturatie van eiwitten doorheen het golgi apparaat
sortering van eiwitten: wat zijn de 2 grote manieren ?
default: naar cytosol gaan want na translatie process komt peptidekten defacto in het cytosol
afwijkend: door sorteersysteem
leg de 2 mechanisme van sorteren uit
-cotranslationeel= tijdens de translatie: translatie op ribosomen in het ER, peptiden keten komt terecht in het lumen van het ER en vandaar via secretorische route weggevoerd naar eindbestemming
-Postranslationeel= na de translatie: op vrije ribosomen in het cytosol, eerst volledige aanmaak van peptide keten en dan gebracht naar eindbestemming (cytosol, kern, mitochondria, peroxismen)
beschrijf de sorteersignalen
sorteersignaal= adreslabel voor het eiwit= structureel element in de peptideketen, voorbeeld van 3 types elementen in de peptide keten
-specifieke AZsequenties zoals bvb de KDElsequentie (Lys, Asp, Glu, Leu: dit is het sorteersignaal)= sorteersignaal voor eiwitten in het lumen van het ER en daar ook moeten blijven= residerende eiwitten
-suikerketen zoals manos-6-fosfaat dat een sorteersignaal is voor lysosomale enzymes
-een hydrofoob domein zoals een signaal peptide is ook een sorteersignaal: een sequentie van apolaire AZ dat zich bevindt aan het begin van de peptide keten is signaal voor cotranslationele import in het ER
