Hjúkrun hjartasjúklinga Flashcards

(48 cards)

1
Q

Orsakir kransæðasjúkdóma

A

Reykingar
Sykursýki
Hár blóðþrýstingur
Blóðfitutruflanir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Stöðug hjartaöng (stable angina pectoris)

A

Einkenna koma fram við áreynslu
Ófullnægjandi blóðflæði eða blóðþurrð sem veldur skorti á súrefnisframboði við aukið álag á hjartavöðvann
Svarar nitroglycerini og hvíld

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Bráðir kransæðasjúkdómar (acute coronary syndrome)

A

Óstöðug hjartaöng

Kransæðastífla - STEMI og NSTEMI

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Óstöðug hjartaöng

A

Getur komið í hvíld og breytingar sjást á hjartalínuriti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

NSTEMI

A

Kransæðastífla án ST hækkana á hjartalínuriti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

STEMI

A

Kransæðastífla með ST hækkunum á hjartalínuriti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Einkenni blóðþurrðar í hjartavöðva

A
Brjóstverkir
Óþægindi, þrýstingur, seyðingur
Anþyngsli, mæði
Meltingartruflanir, ógleði
Sviti, ótti, kvíði
Svimi, slappleiki, þreyta
Hjartsláttaróþægindi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Einkenni kransæðastíflu

A
Slæmir verkir, þrátt fyrir nitroglycerið og hvíld
Svimi
Ógleði, uppköst
Andþyngsli
Ótti/kvíði
Fölvi
Sviti (kaldur)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Silent infarct

A

Fólk með merki um kransæðastíflu í hjartalínuriti án þess að finna fyrir því

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Teikn kransæðastíflu

A
Breytingar á EKG
Hækkuð hjartaensím (trópónín)
Breyting á meðvitund
Óeðlileg hjarta- og lungnahlustun
Veikir púlsar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Meðferð kransæðastíflu

A

Kransæðaþræðing/-víkkun

Segaleysandi meðferð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Fylgikvillar kransæðastíflu

A
Hjartsláttartruflanir
Hjartastopp
Hjartabilun
Hjartalost
Gollurshúsbólga
Þunglyndi og kvíði
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Brjóstverkir kransæðastíflu - OLD CARTS

A

Onset - hvenær hófust verkirnir
Location - staðsetning verkja
Duration - hve lengi hafa þeir staðið yfir
Characteristics - hvernig lýsir verkurinn sér
Aggravates - hvað ýtir undir/eykur verkina
Radiation - leiðni
Treatment - viðbrögð við verk
Severity - styrkleiki 1-10

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hjartalínurit við blóðþurrð/NSTEMI

A

ST-bilið lækkar um amk 0,5 mm í > 2 samliggjandi leiðslum

Viðsnúinn T-takki/neikvæð T-bylgja í öllum leiðslum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hjartalínurit við kransæðastíflu/STEMI

A

ST bilið hækkar um 1 mm eða meira
ST bil verða flöt, T bylgjan er viðsnúin
Hjartadrep kemur fram sem Q bylgja sem hverfur ekki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Langvinn/stöðug hjartaöng

A

Kransæðin er þrengd, það er æðaskella en veldur ekki breytingu á blóðflæði
Hjartalínurit eðlilegt
Myndu koma fram breytingar við áreynslu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Óstöðug hjartaöng

A

Óstöðugleiki í æðaskellunni, það er þó blóðflæði
Ekki hækkun á hjartaensímum
Hjartalínurit getur verið eðlilegt eða ST-lækkun eða T-breytingar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Lyfjameðferð við kransæðastíflu

A
Blóðflöguhemjandi lyf
Blóðþynningarlyf
Lyf við brjóstverkjum
Blóðfitulækkandi lyf
Blóðþrýstingslækkandi lyf
Lyf sem hafa áhrif á hjartsláttartíðni og takt
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hjúkrun sjúklinga með brjóstverki og kransæðastíflu

A
Mat og meðhöndlun einkenna
Monitoreftirlit/EKG
Eftirlit með líðan og lífsmörkum
Bregðast við breytingum á ástandi
Tryggja æðaaðgengi og taka blóðprufur
Lyfjagjafir, meta þörf fyrir súrefni, NG, morfín
Rúmlega og takmörkuð fótaferð
Veita upplýsingar, fræða og kvíðastilla
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Fræðsla sjúklinga með kransæðastíflu

A
Um hjartað og kransæðasjúkdóminn
Meðferð og lyfjatöku
Hreyfingu og þjálfun
Æskilega lífshætti
Eftirlit
Einkenni og viðbrögð við brjóstverk
Hættumerki og hvenær á að leita sér hjálpar eða hringja á 112
21
Q

Æskilegir lífshættir

A

Reykleysi/tóbaksleysi
Hjartavænt mataræði - trefjar, góðar fitusýrur
Áfengi innan marka klínískra leiðbeininga
Regluleg hreyfing, amk 2,5 klst/viku, um 30 mín/dag
Kjörþyngd

22
Q

Hjartabilun

A

Sjúkdómsmynd sem verður vegna ófullnægjandi getu hjartavöðvans til að taka við eða dæla blóði og mæta súrefnisþörf líffæra og vefja líkamans

23
Q

Tegundir hjartabilunar

A

Vinstri og hægri
Systólíks og díastólísk
Bráð og langvinn

24
Q

Þættir sem orsaka eða valda versnun á hjartabilun

A
ACS
Hraðtaktar
Hægtaktar
Bráð blóðþrýstingslækkun
Heilaáföll
Aukin sympatísk örvun
Efnaskipta/hormóna truflanir
Rof á hjartavöðva, brjóstholsáverkar, hjartaaðgerðir, lokusjúkdómar
Sýkingar
Versnun á COPD
Lungnaembolia
Lyf
Eitranir
Skortur á meðferðarheldni
Skurðaðgerðir og fylgikvillar
25
Greining og mat - hjartabilun
``` Upplýsingasöfnun Líkamsmat Blóðprufur Lungnamynd Hjartalínurit Hjartaómun ```
26
Eðlileg dælugetu hjartavöðvans
55-65%
27
Alvarleg skerðing á dælugetu hjartavöðvans
< 35%
28
Einkenni í bráðri hjartabilun
``` Andþyngsli/andnauð Hósti Þyngsli og brjóstverkir Óróleiki Kvíði ```
29
Merki í bráðri hjartabilun
``` Hækkuð öndunartíðni, lækkað SpaO2 Aukinn hjartsláttarhraði Hækkun/lækkun blóðþrýstings Fölvi, blámi, köld, þvöl húð Vökvasöfnun/bjúgur Minnkaður þvagútskilnaður Brak við hlustun og auka hjartahljóð Aukin bláæðafylling á hálsi ```
30
Fylgikvillar bráðrar hjartabilunar
``` Lágþrýstingur Hjartalost Hjartsláttartruflanir Cardiac Tamponade Blóðtappar Þurrkur Nýrnabilun Kalíum skortur og aðrar salttruflanir ```
31
Meðferð í bráðri hjartabilun
Þvagræsilyf Nitroglycerið Súrefnisgjöf Morfín
32
Hjúkrun sjúklinga með bráða hjartabilun/lungnabjúg
``` Mat og meðhöndlun einkenna Vera viðbúin að bregðast við breytingum á ástandi og lífsmörkum Monitoreftirlit/KEG Gefa lyf og súrefni Eftirlit með vökvajafnvægi Ytri öndunarvélastuðningur Hagræða til að auðvelda öndun Hvíld Kvíðastilla og fræða Tryggja æðaaðgengi Blóðprufur ```
33
NYHA flokkun á einkennum hjartabilunar
Stig 1 - Engar takmarkanir á ADL, venjuleg áreynsla veldur ekki óeðlilegri þreytu, mæði eða hjartsláttarónotum Stig 2 - Væg takmörkun á líkamlegri áreynslu en ekki óþægindi í hvíld, venjuleg líkamleg áreynsla veldur einkennum Stig 3 - Veruleg takmörkun á líkamlegri áreynslu, engin óþægindi í hvíld en minnsta áreynsla veldur einkennum Stig 4 - Einkenni hjartabilunar eru til staðar í hvíld, öll líkamleg áreynsla veldur stigvaxandi óþægindum og einkennum
34
Dæmigerð einkenni í langvinnri hjartabilun
``` Mæði Orthopnea Næturmæði Skert úthald Þreyta Ökklabjúgur ```
35
Ósértækari einkenni í langvinnri hjartabilun
``` Næturhósti Wheezing Uppþemba Lystarleysi Rugl Þunglyndi Hjartsláttarónot Svimi, yfirlið Bendopnea ```
36
Sértæk merki í langvinnri hjartabilun
Aukning á JVP Hepatojugular reflux Þriðji hjartatónn Hliðrun á apical impulse
37
Ósértækari merki í langvinnri hjartabilun
``` Þyngdaraukning > 2 kg/viku Þyngartap (cachexia) Hjartaóhljóð Perifer bjúgur, ascites Brak við lungnahlustun Minnkuð öndunarhljóð og deyfa við hlustun Hraðtaktur, óreglulegur hjartsláttur Hröð öndun, Cheyne Stokes öndun Lifrarstækkun Oligiuria Kaldir útlimir Narrow pulse pressure ```
38
Meðferð í langvinnri hjartabilun
``` Lyfjameðferð Súrefnisgjöf Takmarka neyslu á vökva og salti Fræðsla Ráðgjöf Endurhæfing Stundum: Gangráðsígræðsla og hjartaskipti ```
39
Lyfjameðferð við langvinnri hjartabilun
``` ACE-blokkar Angiotensin II blokkar ARNI Beta blokkar Þvagræsilyf Spirx/Inspra Digitalis Nitröt Blóðþynning Lyf við hjartsláttaróreglu ```
40
Hjúkrun sjúklinga með langvinna hjartabilun
``` Upplýsingasöfnun Líkamsskoðun Einkennamat - mæði, þreyta, svefntruflanir, svimi, kvíði, þunglyndi, matarlyst, ógleði, verkir, hægðir Eftirlit með lífsmörkum Mat og eftirlit á vökva- og elektrólýta jafnvægi Bjúgur Takmarka vökva og saltneyslu Gefa lyf og súrefni Skapa jafnvægi milli hvíldar og hreyfingar Endurhæfing/þjálfun Viðbrögð við ógleði, meltingaróþægindum Næringareftirlit og ráðgjöf Fyrirbygging hægðatregðu Fylgjast með ástandi húðar Öndunaræfingar Hvatning og virk hlustun Fræðsla og stuðningur Efling sjálfsumönnunar Ráðgjöf og stuðningur við breytingar á lífsháttum Lífslokameðferð ```
41
Ráðlagðar breytingar á lífsháttum - hjartabilun
``` Taka lyf samkvæmt fyrirmælum Dagleg/regluleg vigtun Eftirlit með einkennum - viðbrögð við versnunum Vökvatakmörkun Saltskert mataræði Regluleg þjálfun/hreyfing Reykleysi Kjörþyngd Bólusetningar ```
42
Orsakir ósæðarlokuþrengsla
Meðfæddir gallar í lokunni | Lokublöðin harðna, þykkna og verða stíf
43
Einkenni ósæðarlokuþrengsla
``` Oft einkennalaus lengi Brjóstverkur Mæði Svimi Yfirlið Hjartabilun ```
44
Meðferð ósæðarlokuþrengsla
Lyf Lokuaðgerð TAVI aðgerð
45
Einkenni ósæðarlokuþrengsla
``` Oft einkennalaus lengi Brjóstverkur Mæði Svimi Yfirlið Hartabilun ```
46
Einkenni hjartsláttartruflana
``` Flökt fyrir brjóstinu Hraður/hægur hjartsláttur Þungur hjartsláttur Andþyngsli Brjóstverkur Svimi Nær yfirlið Yfirlið ```
47
Algengar orsakir hjartsláttartruflana
``` Kransæðastífla Kransæðasjúkdómar Hjartabilun Hjartavöðvasúkdómar Hár blóðþrýstingur Sykursýki Elektrólýtatruflanir Ofvirkur skjaldkirtill Reykingar Ýmis lyf og efni Streita ```
48
Sýkingar og bólgur í hjarta
Pericarditis Myocarditis Endocarditis