Hoofdstuk 4 Ecosystemen en adaptatie

Question 1

Hoe kunnen de grenzen van een ecosysteem aangegeven worden?

Answer 1

Een (min of meer) aaneengesloten gebied met dezelfde omstandigheden.

Question 2

Op welke schalen kunnen we ecosystemen indelen en noem een aantal voorbeelden.

Answer 2

Mega-schaal, macro-schaal, meso-schaal en micro-schaal.

Voorbeelden zijn,
Mega-schaal, de complete aarde, de oceanen of het land
Macro-schaal, het tropisch regenwoud van Centraal-Afrika, de Bossen van Centraal-Europa of de taiga in het noorden van Eurasia.
Meso-schaal, de Veluwe, het laag veengebied in Friesland.
Micro-schaal, sloot, een koeienvlaai.

Question 3

Wat verstaan we onderscheidt bio en van elkaar?

Answer 3

Algemene kenmerken van de vegetatie en algemene abiotische factoren.

Question 4

Bio geografische regio’s kunnen onderscheiden worden op wat voor basis?

Answer 4

Het voorkomen van een gelijkenis aan soorten, bijvoorbeeld in de gelijkenis aan dieren of planten. Zo onderscheiden we 6 zoo grafische regio’s en de flora rijken kunnen ook onderscheiden worden.

Question 5

Waarom vertonen (in het algemeen) natuurlijke ecosystemen meer variatie dan door de mens aangelegde ecosystemen?

Answer 5

Omdat de door de mens aangelegde landschappen vaak monoculturen bevatten van een soort en in een natuurlijk ecosysteem veelal gelaagdheid voorkomt.

Question 6

Wat zijn de belangrijkste abiotische omstandigheden in terrestrische ecosystemen?

Answer 6

Het klimaat, de bodemgesteldheid en de hydrologie.

Zonlicht, temperatuur, neerslag, wind, structuur, mineralen, zuurstof en het gedrag van water binnen deze factoren.

Question 7

Wat zijn de belangrijke abiotische omstandigheden in aquatische ecosystemen?

Answer 7

Licht, temperatuur, zuurstof en mineralen.

Question 8

Waar fluctueert de temperatuur sneller? In water of in de lucht? E het zuurstofgehalte?

Answer 8

In water fluctueert de voorraad zuurstof sneller in de atmosfeer is dit de temperatuur.

Question 9

Wat is het verschil tussen producenten en consumenten in de voedselkringloop?

Answer 9

Producenten creëren organische stof uit anorganische stoffen. Waar consumenten organische stof nodig hebben en afhankelijk zijn van de producenten in hun energie en bouwstop voorziening.

Question 10

Zijn alle producenten primaire producenten?

Answer 10

Nee, er zijn ook secundaire, tertiaire producten die voor hun energie en bouwstop voorziening afhankelijk zijn van primaire producenten.

Question 11

Waar hangt de bestaansmogelijkheid van autotroof organismen van af binnen een ecosysteem?

Answer 11

De beschikbaarheid van anorganische koolstof, energie, mineralen en de temperatuur.

Question 12

Zijn herbivoren producenten of consumenten?

Answer 12

Consumenten van de eerste orde.

Question 13

Wat zijn dertrivoren?

Answer 13

Dieren die dood organisch materiaal consumeren. (wormen, insecten)

Question 14

Wat is de voornaamste taak van reducenten in de voedsel kringloop?

Answer 14

Zij verzorgen de laatste afbraak van organisch materiaal tot anorganische verbindingen, die weer opgenomen kunnen worden door autotrofe organismen.

Dit proces wordt gedaan door schimmels en bacteriën.

Question 15

Wat is het belangrijkste verschil om een voedsel piramide en een voedsel web te onderscheiden.

Answer 15

Een voedselpiramide is een versimpelde versie van de realiteit waar een aantal belangrijke processen zijn weggelaten. Bij een voedsel web als we hier alle interacties in weergeven wordt deze snel zeer onoverzichtelijk.

Question 16

Waarom neemt de breedte van de voedselpiramide af per trofisch niveau?

Answer 16

Doordat organismen binnen een bepaalde laag energie gebruiken en een deel van de productie verloren gaat voor de bovenliggende laag.

Question 17

Op wat voor manier hebben consumenten invloed op producenten?

Answer 17

Herbivoren eten meestal maar een deel van hun voedsel planten. Waardoor deze niet dood gaan maar wel een verlate bloei vertonen, licht kansen creëren en andere omstandigheden beïnvloeden voor de producenten.

Question 18

Welke soorten symbiose zijn er?

Answer 18

Parasitisme, commensalism en mutualisme.

Bij parasitisme heeft een soort voordeel en de ander nadeel bij de relatie.
Bij commensalism heeft een soort voordeel en de ander is neutraal bij de relatie.
Bij mutualisme hebben beide soorten voordeel bij de relatie.

Question 19

Wat houdt symbiose in?

Answer 19

Wanneer twee soorten lang met elkaar in verband leven, tot voordeel van een van de twee noemen we dit symbiose.

Question 20

Hoe kunnen organismen elkaar onderling beïnvloeden?

Answer 20

Door middel van concurrentie, predatie en door ontzegging van voedselbronnen.

Question 21

Wat is het voordeel van mycorrhizae in algemene zin?

Answer 21

Ze verhogen de toevoer van mineralen nutriënten naar de plant wortels en omgekeerd heeft de schimmel profijt van het afgestorven plantmateriaal.

Question 22

Wat is het verschil tussen netto assimilatie en bruto assimilatie in het fotosynthese proces?

Answer 22

Omdat een deel van de energie die gevormd wordt tijdens fotosynthese gebruikt wordt tijdens ademhaling (respiratie) is de totale “winst” niet 100%.

Question 23

Waar hangt de bruto assimilatie van af?

Answer 23

De onderschepping van zonlicht dat bruikbaar is voor fotosynthese.

De efficiëntie waarmee door een blad ingevangen fotosynthetische actieve straling wordt omgezet in chemische energie.

Question 24

Wat verstaan we onder de transmissiecoëfficiënt bij fotosynthese?

Answer 24

De hoeveelheid inkomende straling naar het bladerdek dat niet wordt tegengehouden door de atmosfeer, de bewolking, stof en andere storende factoren.

Question 25

Wat verstaan we onder PAR?

Answer 25

Het gedeelte van het licht spectrum dat geschikt is voor plantaardige fotosynthese.

Question 26

Kan een bladerdek alle inkomende straling opnemen? Waarom wel of niet?

Answer 26

Nee want, een gedeelte van het licht wordt terug gereflecteerd (reflectie) en een gedeelte wordt doorgelaten tot de bodem (transmissie).

Question 27

Hoe benoemen we de teruggekaatste fractie licht die door het bladerdek wordt afgegeven.

Answer 27

De reflectiecoëfficiënt (p)

Question 28

Wat wordt uitgedrukt in de uitdovings coefficient tijdens het fotosynthese proces?

Answer 28

Dit is de hoeveelheid licht die een bladerdek kan opnemen afhankelijk van de stand van en de vorm van de bladeren.

Question 29

Hoe wordt de dichtheid van een bladerdek uitgedrukt?

Answer 29

Door de bladoppervlakte index.

Question 30

Hoeveel van de inkomende straling van de zon is fotosynthetisch actief? Is dit de gehele hoeveelheid die door het chlorophyll gebruikt kan worden?

Answer 30

50% Nee, nog eens 50% gaat verloren naar andere pigmenten zoals carotenoiden.

Question 31

Neemt de fotosynthese constant toe met een hogere lichtintensiteit?

Answer 31

Nee, op een bepaald punt neemt deze niet meer toe en dit noemen we lichtverzadeging.

Question 32

Wat is een andere belangrijke factor die bepalend is voor de snelheid van fotosynthese behalve de licht intensiteit?

Answer 32

CO2 kan een grote beperkende factor spelen binnen de snelheid eveneens als de temperatuur die het optimum bepaald voor de enzymen die betrokken zijn bij fotosynthese.

Question 33

Is de benutting efficiëntie van een bladerdek altijd even hoog?

Answer 33

Deze vertoont een redelijk constant karakter doordat de verschillen in licht intensiteit tijdens de dag en op verschillende diepte in het bladerdek elkaar uit middelen.

Question 34

Wat gebeurt er tijdens de respiratie of wel de ademhaling van een plant?

Answer 34

Suikers worden verbruikt om energie vrij te maken voor groei en onderhoud. Hierbij wordt O2 opgenomen en CO2 geproduceerd.

Question 35

Wanneer vind respiratie in planten veelal plaats?

Answer 35

In de avond/nacht wanneer er geen straling van de zon is en de plant dus geen suikers kan assimileren.

Question 36

Waar is onderhoudsrespiratie voor nodig?

Answer 36

Voor het opnieuw synthetiseren van organische verbindingen die biochemische “schade” hebben opgelopen. Zoals bij enzym functionerende eiwitten in bladeren.

Question 37

Welke zes categorieën plant bouwstoffen kunnen we onderscheiden?

Answer 37

Koolhydraten, eiwitten, vetten, organische zuren, lignine en mineralen.

Question 38

Is de productie van organische koolstof in alle ecosystemen even hoog? Rangschik de ecosystemen van hoogste tot laagste productie: Toendra, woestijn, regenwoud, gematigd loofbos.

Answer 38

Nee, deze verschilt per ecosysteem. De juiste volgorde van hoogste naar laagste productie graad is: Regenwoud, gematigd loofbos, toendra, woestijn.

Question 39

Hoeveel procent van de totale opslag aan koolstofdioxide nemen regenwouden, savannes en bossen voor hun rekening, in netto primaire productie. En oceanen en zeeen?

Answer 39

Regenwouden, savannes en bossen voor 50%. | Oceanen en zeeen voor 25%.

Question 40

Regenwouden fungeren niet of nauwelijks als permanente opslag voor koolstof. Waar of niet waar? Waarom en is dit elders wel of niet het geval?

Answer 40

Waar, de kringloop van voedingstoffen is in regenwouden vrijwel gesloten hierdoor word er geen koolstof onttrokken uit de biomassa maar blijft in circulatie. In loofbossen kan zich een humus laag ophopen die als permanente koolstof opslag fungeert over langere periodes, het zelfde geld voor veen gebieden waar afgestorven plantmateriaal zich ophoopt onder anoxische omstandigheden. Als laatste ook in de oceanen en zeeen waar kalkskeletjes naar de bodem zinken en hier ophopingen vormen.

Question 41

Hoe kan de productie op de tweede en hogere tropische niveaus worden weergegeven in een formule?

Answer 41

``` P = O - R - NV Productie = Consumptie - Respiratie - Uitscheiding. ```

Question 42

Een organisme van het tweede of hogere trofisch niveau verliest altijd energie des te hoger het niveau wordt, leg uit waarom. En welke processen hierbij vooraf gaan.

Answer 42

Elk opvolgend niveau kan nooit meer energie opnemen uit een vorig niveau dan er aanwezig is. Een gedeelte van de opgenomen energie wordt voor respiratie gebruikt of wel het onderhoud in lichaamstemperatuur, activiteit en andere levens functies (metabolisme). Verder kan het organisme van een hoger niveau niet altijd alle opgenomen energie verteren dat vervolgens verloren gaat in afvalproducten en dan door een oplopend niveau niet ingenomen kan worden.

Question 43

Het deel van de koolstof (of energie) opname dat wordt omgezet in nieuwe organische stof noemen we het rendement (r), wat is de formule waar we het rendement mee bepalen?

Answer 43

r = P / O rendement = productie / consumptie Dit noemen we ook wel het bruto groeirendement

Question 44

Hoe wordt het rendement van een geheel trofisch niveau bepaald? En met welk formule kunnen we dit weergeven?

Answer 44

Dit wordt bepaald door het quotiënt van de eigen productie te nemen en die van het niveau eronder. r = P^n / P^n-1

Question 45

Noem een aantal factoren die van belang zijn voor de hoogte van het groeirendement voor een organisme.

Answer 45

Het voedselaanbod, de kwaliteit van het voedsel, metabolen activiteit.

Question 46

Welke 3 verandering in dynamiek kunnen populaties vertonen met het voort gaan van de tijd?

Answer 46

Onregelmatige fluctuatie, cyclische veranderingen en geleidelijke verschuivingen.

Question 47

Wat houdt een onregelmatige fluctuatie binnen populatie dynamiek in?

Answer 47

Dit is een afwijking in biotische of abiotische factoren die door toeval optreed. (Geen vast patroon vertoond)

Question 48

Wat houdt een cyclische verandering in, binnen een ecosysteem.

Answer 48

Dit hangt veelal samen met een periodieke verandering van een abiotische factor.

Question 49

Benoem 3 veel voorkomende cyclische veranderingen die kunnen optreden in een ecosysteem.

Answer 49

- Dag-nachtcyclus - Zomer-wintercyclus - Eb-vloedcyclus

Question 50

Wanneer kan een populatie als stabiel worden beschouwd? Houd deze dan een constante populatie waarde?

Answer 50

Deze houdt geen constante populatie waarden, maar schommelt langs een gemiddelde evenwichtswaarde.

Question 51

Wat houdt de term successie in als we het hebben over ecosystemen?

Answer 51

De opvolging van soorten, bepaalde soorten worden talrijker en andere verdwijnen.

Question 52

Hoe noemen we de eerste fase van de succesje stadium en hoe de noemen we de laatste?

Answer 52

Pioniers stadium en het climax stadium.

Question 53

Wat zijn de voorwaarden voor een pioniers soort om zich te vestigen?

Answer 53

Weinig concurrentie en snelle vermeerdering door de soort.

Question 54

Wanneer is er een climax stadium bereikt?

Answer 54

Wanneer er een min of meer stabiel evenwicht is bereikt.

Question 55

Welke vier processen bepalen of een soort zich kan handhaven?

Answer 55

Geboorte, sterfte, immigratie en emigratie.

Question 56

Wat is een korte beschrijving van biodiversiteit?

Answer 56

De optelsom van alle variatie in de natuur: de variatie aan soorten, genetische structuur en variatie aan ecosystemen.

Question 57

Wanneer kan een soort zich handhaven, dus heeft deze een stabiele populatie.

Answer 57

Als het aantal individuen dat toeneemt met geboorte en immigratie groter is of minimaal gelijk is aan het aantal individuen dat sterft en emigreert.

Question 58

Wat is een ecologische niche?

Answer 58

De omstandigheden waarop een bepaalde soort zich kan handhaven en zich aan aangepast heeft.

Question 59

Welke 3 factoren zijn bepalend voor de ecologische niche van een organisme?

Answer 59

Abiotische condities Hulpbronnen Natuurlijke vijanden

Question 60

Beschrijf kort hoe bepaalde omstandigheden zorgen voor unieke niches voor organismen.

Answer 60

Elke soort heeft zich aangepast aan bepaalde omstandigheden zo kan een soort zich best redden met een minder hoge licht intensiteit of een andere nutriënten samenstelling. Op deze manier heeft elk organisme zijn eigen unieke niche die voor een grote biodiversiteit zorgt.

Question 61

Wat houdt de niche differentiatie theorie in?

Answer 61

Planten en diersoorten kunnen naast elkaar bestaan in een gemeenschap, doordat ze allemaal net iets andere eisen stellen aan hun omgeving, van net iets andere hulpbronnen gebruikmaken en net iets andere vijanden hebben of er anders op reageren.

Question 62

Wat houdt de neutraliteits theorie in als we het over biodiversiteit hebben.

Answer 62

Deze gaat er van uit dat het vooral aan het toeval overgelaten is welke soorten er in een bepaald gebied voorkomen.

Question 63

Noem een aantal globale oorzaken van het verdwijnen van soorten.

Answer 63

- Vernietiging van habitat - Afwezigheid van hulpbronnen - Verdringing door concurrentie - Hoge mate van predatie - Het verdwijnen van heterogeniteit in cultuurlandschappen

Question 64

Wat is een niche kans?

Answer 64

Dit is wanneer de factoren voor een soort zo gunstig ontwikkelen dat deze een grote toename in populatie dichtheid kan ondergaan.

Question 65

Wanneer kan een soort als een plaag beschouwd worden?

Answer 65

Als deze een grote dichtheid heeft behaald met weinig tot geen predatoren en hierdoor als maar grotere populaties vormt. Of wel een explosieve populatie groei.

Question 66

Welke aanpassingen bepalen dat sommige soorten zich sneller tot plaag soorten zullen ontwikkelen dan andere?

Answer 66

Dit is veelal een hoge mobiliteit en deze soorten kunnen zich bij een groot voedsel aanbod snel groeien en voortplanten.

Question 67

Wat zorgt ertoe dat uitheemse soorten soms zeer goed gedijen in een ecosysteem?

Answer 67

De abiotische factoren zijn gunstig voor de soort en ze hebben een sterke concurrente kracht veelal doordat ze “ontsnappen” aan hun concurrenten en predators.

Question 68

Wat houdt allopatrische soort vorming in?

Answer 68

Dit is wanneer nieuwe soorten zich ontwikkelen als twee populaties geografisch van elkaar geïsoleerd zijn.

Question 69

Wat houdt sympathische soort vorming in?

Answer 69

Wanneer twee populaties door mutatie een andere partnervoorkeur krijgen en nieuwe soorten zich ontwikkelen binnen dezelfde geografische regio.

Question 70

Hoe kan genen uitwisseling worden tegen gegaan tussen soorten als zij zich in het zelfde gebied bevinden?

Answer 70

Door verschillende ecologische voorkeuren, verschillende paringsgedrag of doordat de hybriden niet vruchtbaar zijn.

Question 71

Benoem de drie uitgangspunten waar micro-evolutionaire veranderingen kunnen plaatsvinden:

Answer 71

- Natuurlijke selectie (Darwin) - Een stapeling van toevallige mutaties (Kimura) - Vererving van tijdens het leven verworven adaptieve veranderingen (Lamarck)

Question 72

Wat is het verschil tussen evolutie op micro en op macro schaal?

Answer 72

Op micro schaal gaat het om individuele populaties, die interactie met elkaar hebben. Op macro schaal zijn er mondiale veranderingen in de structuur van de biodiversiteit op de gehele planeet. Zoals het uitsterven van de dinosauriërs.

Question 73

Wat is in grove lijnen de natuurlijke selectie theorie van Charles Darwin.

Answer 73

Dat de kenmerken van soorten kunnen veranderen doordat de individuen met de hoogste fitness overblijven in een “concurrentie strijd”. Individuen die het beste aangepast zijn aan de heersende ecologische omstandigheden zullen voort bestaan en hun genetica doorgeven aan de volgende generatie.

Question 74

Wat houdt de neutrale theorie van Motoo Kimura in?

Answer 74

Kimura gaat ervan uit dat de opstapeling van mutaties het DNA geleidelijk veranderd. Door het voortgaan van veranderingen in DNA zullen nieuwe soorten ontstaan.

Question 75

Jean-baptiste Lamarck bedacht een theorie voor evolutie, wat was zijn generale beredenering achter deze theorie?

Answer 75

Dat eigenschappen die de ouder in het leven heeft verworven doorgegeven worden aan de volgende generatie.