HS 3

Question 1

Waaruit bestaat extracellulaire vloeistof?

Answer 1

Uit plasma en interstitiële vloeistof. De wand van bloedvaten is opgebouwd uit endotheelcellen waardoor er gemakkelijk transport kan plaatsvinden.

Question 2

Waaruit bestaan biologische membranen?

Answer 2

• fosfolipiden: fosfaatgroep+glycerol+ twee vetzuurstaarten
• cholesterol: zorgt voor soepelheid en flexibiliteit van het membraan
• proteïnen (transmembraan en perifeer)
• koolhydraatketens

Question 3

Hoe zijn de fosfolipiden georiënteerd in een celmembraan?

Answer 3

De polaire kop wijst naar buiten en de apolaire staart naar binnen.

Question 4

Welke soort membraanproteïnen zijn er?

Answer 4

• transmembranaire membraanproteïnen (doorheen het celmembraan)
• perifere membraanproteïnen (aan de buitenkant op een glycerol)
• lipide-verankerde membraanproteïnen (verankerd aan lipiden)

Question 5

Wat weet je over transmemnbranaire membraanproteïnen?

Answer 5

• vaak 7 of 12 transmembranaire segmenten die 20-25 AZ zijn + niet-polair en hydrofoob
• niet-covalente bindingen met fosfolipiden
  Extracellulair: koolhydraten
  Intracellulair: fosfaatgroepen

Question 6

Wat weet je over perifere membraanproteïnen?

Answer 6

• gehecht aan transmembrane proteinen of aan polaire koppen van fosfolipiden
• enzymes
• structurele bindingsproteïnen die het cytoskelet hechten

Question 7

Wat weet je over lipide-verankerde membraanproteïnen?

Answer 7

• covalent gebonden aan vetzuurstaarten

Question 8

Wat weet je over membraan koolhydraten?

Answer 8

• externe zijde -> glycocalyx (beschermende laag rond de cel)
• vaak suikers
• kunnen binden aan membraanproteïnen -> glycoproteïnen
• kunnen binden aan membraanlipiden -> glycolipiden

Question 9

Waaruit bestaan weefsels?

Answer 9

Meerdere cellen gaan zich organiseren tot weefsels. Tussen de verschillende cellen zijn er juncties (aanhechtingen of verbindingsplaatsen)

Question 10

Wat gebeurd er als cellen in een weefsel hun aanhechting verliezen?

Answer 10

Verlies van adhesie zorgt voor apoptose

Question 11

Waaruit bestaan weefsels?

Answer 11

• proteoglycanen (glycoproteïnen)
• proteïnevezels (collageen, fibronectine, lamine)

Question 12

Wat zorgt voor adhesie tussen cellen in een weefsel?

Answer 12

Cel-adhesiemoleculen (CAMs) (membraanproteïnen)
Binding cel-cel of cel-matrix
2 belangrijkste: cadherins voor cel-cel, integrins voor cel-matrix junctions

Question 13

Welke soorten “cell junctions” zijn er?

Answer 13

• tight junction
• desmosoom
• gap junction

Question 14

Wat houd een tight junction in?

Answer 14

• Het vormt een barrière waardoor er geen transport mogelijk is
• claudine-, occludine-proteïnen
• dynamisch, kan openen op vraag van lichaam
  Bv. Spijsverteringskanaal, bloed-hersen barrière

Question 15

Wat is een anchoring junction?

Answer 15

• vasthechting aan andere cel of aan matrix
• CAMs = cadherines (cel-cel)
• CAMs = integrines (cel-matrix)

Question 16

Wat zijn anchoring junctions bij een CEL-CEL verbinding?

Answer 16

• Desmosomen bv. Huidcellen, zeer rekbaar
• adherens junction: hechten actinevezels van buurcellen bij elkaar

Question 17

Wat zijn anchoring junctions bij een CEL-MATRIX binding?

Answer 17

• hemidesmosomen (bindt intermediaire filamenten van het cytoskelet aan ECM)
• focal adhesions (bindt actinefilamenten aan ECM)

Kan losgemaakt worden door “matrix metalloproteinasen”
(Overmaat bij kankercellen waardoor juncties verbroken worden en kankercellen zich vrij gaan bewegen)

Question 18

Wat zijn gap junctions?

Answer 18

Cytoplasmatische kanalen zorgen voor transport (chemisch en elektrisch), de kanalen kunnen openen en sluiten
Bv. In de hartspier, voor gemeenschappelijke samentrekking