Hücre Membranı Ve Lipidler Flashcards
(50 cards)
4 Temel organik element (6 element-%95)
C H N O
Esansiyel
İyot(I) Çinko(Zn) Selenyum(Se) Bakır(Cu) Molibden(Mo) Krom(Cr)
SU çözücü(solvent)
SOLUTLER: erimiş partiküller
SU çözücü(solvent) SOLUTLER: erimiş partiküller a-) Non-elektrolitler: proteinler, üre, glukoz, organik asitler b-) Elektrolitler: yüklü partiküller Anyonlar(-) Katyonlar(+) Cl- Na+ HCO3 - K + Fosfat Ca2+ Mg2+ H +
Hücre içi:
K+ ve Mg++ zengin
Fosfat : ana inorganik anyon
Sitozolde: çok miktarda protein var
( ana intrasellüler tampon)
Hücre dışı
Na+ ve Ca++ yüksek
Cl- yüksek ( ana anyon)
Lipidler
Fosfolipidler (gliseril fosfolipidler,GPL)
• Sfingolipidler
• Kolesterol
• Kolestrol
Karbohidratlar
Glikolipid ve glikoprotein şeklinde,free değil)
Fonksiyonları
Bariyer oluşturur: hücreyi dış ortamdan ayırır
• Homeostazı korur:
• Hücreye giren ve çıkan molekülleri kontrol eder:
• Yarı geçirgen(semi-permeable): O2, CO2, gıda ve besinler, H2O,
atıklar
• diğer hücrelerden gelen Sinyalleri iletir
• hücreler arası iletişime izin verir
Hücre zarının ana lipidleri:
Fosfolipidler
• Sfingolipidler
• Kolesterol
Lipid düzeni neyi belirler
Lipidlerdeki yağ asitlerinin karbon uzunluğu ve doymamışlık derecesi ,
moleküllerin nekadar küçük paket oluşturabileceğini belirleyerek
direkt membrann akışkanlığını düzenler.
• Lipid çift tabakasının içeriği ayrıca membran proteinlerin fonksiyon ve
ilişkilerine önemli etkisi vardır.
Zarların lipid içeriği beslenme ile değişebilir
Membran lipid içeriğinin değişmesi, membran fonksiyonlarını çok etkiler:
• Lipidler, hücre membranındaki
proteinlerin işlevlerini etkiler:
• integral membran proteinlerini
• özel lipid türlerini tanıyarak diğer hücre içi yolakları tetikleyen membran dışı proteinleri
Tight Junctions
Sıkı Bağlantı ya da Zonula Occludens
Sıkı Bağlantı ya da Zonula Occludens, vücudu dış
etkilerden koruyan hücrelerde bulunan, hücrenin
yan yüzeyinde yaptığı hücreler arası
bağlantılardandır. Epitel hücrelerindeki kuvvetli
bağlantılar bu tiptedir
Lipid raft hipotezi
Hücrelerin fosfolipid çift tabakasından oluşan plazma membranları dizisi içinde glikosfingolipidler, kolesterol ve
glikolipoprotein lipid mikrodomainleri şeklinde organize protein reseptörlerinden oluşan yapıya lipid raftları adı
verilmiştir. Daha etkin sinyal iletimi sağlanması amaçlanmıştır. Henüz in vivo gösterilememiştir.
Endositoz
• Büyük moleküller: Hücre zarından bizzat
geçmeden
Endositoz
Endositoz (B) • Reseptöre bağlı endositoz • Örn Transferrin;LDL vb
reseptör bağlı endositozla
hücreye alınır
Fagositoz
Makrofaj ve granulosit gb özel hücrelerde. • Virus, bakteri hücreler ve hücre debrisleri gibi büyük partiküllerin sindirilmesi olayıdır
Endositoz
Büyük moleküllerin hücre içine alınma işlemidir. • Bu moleküllerin bir kısmı hücre içinde hidroliz olduklarında , besin olarak da işe yararlar(örni polisakkaridi proteinler ve polinükleotidler) • Endositoz,sayesinde bazı membran bileşenleri ve hormon reseptörlerinin metabolizmaları düzenlenir
Seçici geçirgen:
Yağda erirliği yağda erir geçer 2. Büyüklüğü küçükler geçer 3. Yük taşıyıp taşımadığı (iyon) -geçemez
Geçenler
hidrofobik (yağda eriyen, zarda eriyen) moleküller küçük ve yüksüz molek Su, H2O gazlar (O2, CO2 ,N2, Nh3 Gliserol etanol
Geçemeyenler
büyük polar moleküller (glukoz vb)
• yüklü moleküller (iyonlar)
Pasif taşınma Kolaylaştırılmış pasif difüzyon
yüksek konsantrasyon → düşük konsantrasyon Enerji harcanmaz • Yoğunluk farkından dolayı, • Elektrokimyasal gradiyente uygun: • Yüksek yoğunluk→düşük yoğunluk • Hücre zarından • Zarın çift tabakasından geçme • Özel protein yapıları yardımı ile zarı geçme
Aktif taşınma: düşük konsantrasyon → yüksek konsantrasyon
• Bir taşıyıcı protein (pompa) gerekir: Solut, taşıyıcı proteinle birleşerek zarı geçer. • Enerji gerektirir(çoğunluk ATP) • Primer: • Enerji kaynağına(örnATP) doğrudan ilişkili • Sekonder • Enerji kaynağına dolaylıı bağlı olan taşınma
Primer aktif taşınma
Na+/K+-ATPaz (Sodyum/potasyum pompası ) • İntegral membran protein: Bağlanan K, Na’u değiştokuş eder: • 3 -Na -hücre dışına , 2 K’u hücre içine sokar(elektrojenik): • İç ortamı(K ) korur • İç ortamı daha negatif yapar • Oubain ve digitalis bağlanarak inhibe eder. • Sodyum/potasyum pompasının sağladığı Na+ gradiyenti briçok başka molekülün taşınmasında kullanılır
Kotransporter
Cotransporters, aktif transportla bir substrat için yaratılan gradiyenti ,
diğer substratın hareketi(taşınmasıı) için kullanırlar