Hugtakið Krafa Flashcards
Mismunandi merking:
I. Allar þær réttarreglur sem varða kröfuréttindi (dæmi: íslensku kr0furéttur, norrænn kr0furéttur)
II. Kröfuréttindi þ.e. Heimildir kröfuhafa (dæmi: lög um fyriningu kröfuréttinda nr.105/2007)
III. Heiti færðigreinar og færðiritar.
Grundvallarsjónarmið að baki reglum á sviði kröfuréttar samkvæmt danska fræðimanninum Erik Warluff:
1, atvinnufrelsi
- Samningsfrelsi
- Meginreglan um að gerða samninga beri að halda.
- Taka ber tillit til fyrirætlana aðila
- Sjónarmið um fyrirsjáanleika í skuldar sambandi með hagsmuni vipskiptalífsins að leiðarljósi.
- Sjónarmið um jafnvægi á milli réttinda og skyldna
- Sjónarmið um hæfilega tillitsskyldur gagnvart viðsemjanda
- Sjónarmið um verndun verðmæta og veðrmætasköpun.
Samningaréttur
- samningaréttur fjallar um þær reglur sem gilda um samninga.
- meginrelgan um skuldbindingagildi samninga og samningafrelsið.
- kröfur sem eiga að rætur að rekja til samnings
- Efni og eðli samninga og það hvaða kröfur aðilar get aeitt af þeim
- skýring og túlkun samninga
- reglur um gilda um tilboð og samþykki þess
- löggerninga í skjóli umboðs
- ýmsi atriði sem valda því að aðili veðrur ekki krafinn fullra efnda á kröfum samkvæmt samningi m.a. Ógildingarreglur samningaréttar.
Skaðabótaréttur
Í skaðabótarétti er gerð grein fyrir reglum einkarétta rum hvenær bótaábyrgð hefur stofnar
- er undirgrein fjármunaréttar, enda fela skaðabótakröfur að jafnaði í sér fjáhagsleg verðmæti og kr0fur í skilning fjármunaréttar
Skipting í allsherjarétt og einkarétt.
- Sumar kröfur lúta reglum opinbers réttar, allsherjaréttar
- Einkenni slíkra reglna er að þar er fjallað um opinbera hagsmuni, reglurnar eru að jafnaði ekki frávíkjanlegar hið opinbera hefur að jafnaði einhver úrræði til að knýja á um efndir reglnanna.
- T.d. réttarreglur um ríkið, skipulag þess og starfsemi afstöðu ríkis til borgaranna og innbyrðis samskipti opinberrar aðila.
Aðrar reglur lúta einkaréttar
Reglur sem varða samskipti tveggja eða fleiri einstaklinga, samskipti einstaklinga og lögpersóna og fleiri lögpersóna án þess að um sé að ræða opinbera hagsmuni
Í fjármunarétti fjöllum við fyrst og fremst um fjáhagsleg samskipti milli einstaklinga og lögaðila
Ekki fjallað um fjárhagslega samskipti einstaklinga og lögaðila sem snerta reglur á sviði opinbers réttar/allsherjaréttar. Heyrir undir önnur réttarsvið.
Dæmi: (I) skattaréttur, (II) restiréttur, (III) samkeppnisréttur o.fl. Sem t.d. Tengist opinberu markaðseftirlit (S.s. eftirlit með fjármálastarfsemi).
Í sumum dómsmálum eru tekin fyrir mál á sviði refsiréttar en einnig teknar fyrir einkaréttarkröfur þeirra sem orðið hafa tjóni af hálfu ákærða (hrd. 673/2006 (veitingahús)).
Almennur og sérstakur hluti
Sumar reglur kröfuréttar eru í eðli sínu almennar og verður beitt um flest kröfuréttindi.
Tilvik svipaða eðlis sem geta komið upp í mismunandi samningstegundum
Gildissvið reglu ekki einskorðarð við eina samningstegund eða eitt skuldarsambönd heldur fleiri
Dæmi: meginreglan um verulega vanefnd sem skilyrði riftunar og ógildingarregla 36.gr.laga nr.7/1936 um smanignsgerð, umboð og ógilda löggerningar
Sömu reglur gilda í flestum skuldar samböndum.
Aðrar reglur hafa afmarkaðra gildissvið og verður einungis beit tum tiltekin kröfuréttindi en ekki önnur
Taka eingöngu mið af ákveðnum samnings tegundum og öðrum ekki.
Lög nr.40/2002 um fasteignakaup, húsaleigulög nr.36/1994, sumar reglur laga nr.50/2000 um lausafjárkaup, lög nr.42/2000 um þjónustukaup
Dæmi um reglu sem gildir einungis á sérstöku sviði: meignregla 1.mgr.7.gr. Laga um fasteignakaup nr.40/2002 um að samningi veðri einungis komið á með skriflegu samþykki kauptilboðs.
Tengls almenna hluta kr0furéttarins og hins sérstaka hluta
Um ýmis kröfuréttarsambönd gilda ákveðin lög. Dæmi:
Lög um lausafjárkaup nr.50/2000, sem gilda um kaup og sölu lausafjár.
Lög um neytendakaup nr.48/2003
Lög um fasteignakaup nr.40/2002
Húsaleigulög nr.36/1994, sem gilda um húsaleigusamninga.
Sú staða getur hins vegar verið uppi að engin lagaákvæði séu til um ákveðið kröfuréttarsamband eða álitaefni sem reynir á í kröfuréttarsambandi sem löggjöf er að finna um. Dæmi:
Fasteignakaup sem áttu sér stað fyrir gildistöku laga um fasteignakaup nr.40/2002. Egning sérlög voru til um þau.
Ýmis þjónustukaup, verksam ongar, leiga á ýmsu öðru en húsnæði o.s.frv.
Hugtakið krafa
- í hvaða lágmarks skilyrðum þarf ða vera fullnægt til þess að um kr0fu sé að ræða í skilningi kröfuréttar.
Stofnunarhættir kr0fu
- kröfur geta stofnast á ýmsan hátt:
- samningar
- aðrar tegundir löggerningar (gjafalorforð)
- skaðabótakröfur
- auðungarkr0fur
- o.fl.
Efni kröfu
- reynir a relgur um túlkun og fyllingu á bæði samningi milli aðila og réttarreglum. Hvernig á að leysa úr álitaefnum sem hvorki samningur né réttareglur fjalla efnislega um. Niðurstaða dómstóla þarf að byggja á réttarheimild.
