კონსპექტები ისტორიაში IV

Question 1

ქალაქ მედინას ძველი სახელი იყო

Answer 1

იასრიბი.

Question 2

ისლამამდელი არაბების რელიგიურ წარმოდგენებს ეწოდა

Answer 2

„ჯაჰილიაა“.

Question 3

ქალაქ მექაში ჩამოედინება მუსლიმთათვის წმინდა წყარო –

Answer 3

ზემზემის ჭიდან.

Question 4

ისლამის შემქმნელი მუჰამედი დაიბადა დაახლ.

Answer 4

570 წელს მექაში, კურაიშის ტომის, ჰაშიმის გვარის ხელმოკლე ვაჭრის ოჯახში.

Question 5

მექაში დევნილი მუჰამედი გადასახლდა

Answer 5

622 წელს მედინაში თანამოაზრეებთან ერთად . მედინა მოციქულის ქალაქს ნიშნავს.

Question 6

622 წელი ჰიჯრის -

Answer 6

„გადასახლების“ წელია და მუსლიმური კალენდრის დასაბამად ითვლება.

Question 7

. სიტყვები – „არ არის ძალდატანება რელიგიაში“ – ეკუთვნის

Answer 7

მუჰამედს.

Question 8

მუჰამედს მოუწია მექელებთან შეიარაღებული დაპირისპირება, რის შემდეგაც მან დაიკავა

Answer 8

მექა.

Question 9

მუჰამედი გარდაიცვალა

Answer 9

მედინაში 632 წელს.

Question 10

ხალიფა არაბულად ნიშნავს

Answer 10

როგორც მოადგილეს, ისე მემკვიდრეს.

Question 11

პირველი ოთხი ხალიფას დროს დაიწყო არაბთა დაპყრობები.

Answer 11

აბუ ბაქრი (632-634)
ომარი (634-644)
ოსმანი ( 644-656)
ალი (656-661)

Question 12

ისლამი იყოფა ორ ძირითად მიმართულებად:

Answer 12

სუნიზმად და შიიზმად.

Question 13

მუჰამედის სიკვდილიდან ასი წლის მანძილზე არაბებმა მიაღწიეს

Answer 13

საფრანგეთამდე , სადაც პუატიესთან 732 წელს მათი წინსვლა კარლოს მარტელმა შეაჩერა.

Question 14

დაპყრობილ ქვეყნებში ისინი, ვინც არ მიიღებდნენ ისლამს ვალდებულნი იყვნენ

Answer 14

გადაეხადათ სპეციალური გადასახადი – ჯიზია.

Question 15

ხალიფა ალის სიკვდილის შემდეგ სახალიფოში დამყარდა

Answer 15

ომაიანთა საგვარეულოს( 661-750) დინასტიური მმართველობა .

Question 16

ხალიფა მუავიამ სათავე დაუდო

Answer 16

ომაიანთა სახალიფოს, რომლის დედაქალაქიც გახდა დამასკო.

Question 17

ომაიანთა ხელმძღვანელობით არაბებმა 711 წელს გადალახეს გიბლატარის სრუტე და შეუდგნენ

Answer 17

ესპანეთის დაპყრობას. 1212 წელს ქრისტიანებმა შეძლეს მუსლიმთა დამარცხება.

Question 18

არაბული სახალიფოს სათავეში აბასიანთა დინასტია მოვიდა ___ (წელს)

Answer 18

750 წელს – 750-1258 წწ.

Question 19

აბასიანებმა არაბული სახალიფოს დედაქალაქი დამასკოდან გადაიტანეს

Answer 19

ბაღდადში .

Question 20

ხალიფა ჰარუნ არ-რაშდის მმართველობის ხანა (786-809) მიჩნეულია

Answer 20

აბასიანთა სახალიფოს ძლიერების მწვერვალად.

Question 21

ხალიფა ალ-მამუნმა ბაღდადში დაარსა

Answer 21

„სიბრძნის სახლი“ , რომელიც უმნიშვნელოვანეს სამეცნიერო ცენტრად იქცა.

Question 22

ავეროესი(იბნ რუშდი) ცხოვრობდა

Answer 22

1126-1198 წწ. ის ქალაქ კორდობაში მოღვაწეობდა.

Question 23

ავიცენა იყო

Answer 23

ირანელი მედიკოსი და ფილოსოფოსი 980-1037 წწ.-ში.

Question 24

1122 წელს დავით IV-მ აიღო

Answer 24

თბილისი, რითაც წერტილი დაუსვა თბილისის საამიროს არსებობას და ქალაქი ხელახლა აქცია გაერთიანებული საქართველოს დედაქალაქად.

Question 25

ქართლის დაპყრობით ლაშქრობას ხელმძღვანელობდა არაბი სარდალი

Answer 25

ჰაბიბ იბნ მასლამა.

Question 26

724 წ. არაბთა სარდალმა, ჯარაჰმა განაახლა

Answer 26

„დაცვის სიგელი“ და სულადობრივ გადასახადთან (ჯიზიასთან) ერთად ქართლის მოსახლეობას ახალი საადგილმამულო გადასახადი – ხარაჯაც დააკისრა.

Question 27

ბაღდადის ხალიფა ჰიშამმა (724-743 წწ) ამიერკავკასიის საბოლოოდ დასამორჩილებლად და ხაზართა გასანადგურებლად 735 წელს 120 000-იანი ლაშქრით გამოგზავნა თავისი

Answer 27

ბიძაშვილი, ცნობილი სარდალი მერვინ იბნ მუჰამედი.

Question 28

853 წელს არაბთა ხალიფას ბრძანებით ქართლში თბილისელი ამირას დასჯის მიზნით გამოიგზავნა

Answer 28

ბუღა თურქი, რომელმაც თბილისელი მოსახლეობის უმრავლესობა ამოწყვიტა.

Question 29

საქართველოს გაერთიანება იკისრეს

Answer 29

იაოანე მარუშის ძემ და დავით III კურაპალატმა . მათ გადაწყვიტეს ხელი შეეწყოთ დავით III-ის შვილობილის, ბაგრატ გურგენის ძე ბაგრატიონის გამეფებისათვის. მართალია, ბაგრატი ჯერ კიდევ არ იყო სრულწლოვანი, მაგრამ იგი თავის თავში აერთიანებდა სამი ტახტის მემკვიდრეობას: მამის ხაზით იგი იყო მემკვიდრე „ქართველთა მეფის“ ტიტულის მქონე გურგენისა, დედის ხაზით იგი იყო დისშვილი და მემკვიდრე უსინათლო და უშვილო „აფხაზთა მეფე“ თეოდოსისა და მემკვიდრე-შვილობილი ტაოს მეფე დავით III-ისა.

Question 30

975 წელს დავით III-მ უფლისციხეში ქართლის განმგებლობა გადასცა

Answer 30

ბაგრატს ხოლო ქართლის დიდაზნაურებს მიმარტა ისტორიული სიტყვით: „ესე არს მემკვიდრე ტაოსი, ქართლისა და აფხაზეთისა, შვილი და გაზრდილი ჩემი, და მე ვარ მოურავი(ე.ი მეურვე) ამისი და თანაშემწე; ამას დაემორჩილენით ყოველნი“.

Question 31

დავით III-მ 978 წელს მეფობიდან გადააყენა

Answer 31

უსინათლო თეოდოსი და ქუთაისში „აფხაზთა მეფედ“ საზეიმოდ აკურთხა ბაგრატ III. 980 წლიდან უკვე სრულწლოვანი და საკმაოდ გამოწრთობილი ბაგრატი დამოუკიდებელ მეფობას შეუდგა.

Question 32

დავით III გარდაიცვალა.

Answer 32

1001 წელს

Question 33

008 წელს გურგენ გარდაიცვალა ბაგრატიონი და ბაგრატ III-მ დაიკავა

Answer 33

მისი უშუალო სამფლობელო (შავშეთ-კლარჯეთი, სამცხე, ჯავახეთი) და ქართველთა მეფის ტიტულიც მიიღო. იგი ოფიციალურად იწოდებოდა „მეფე აფხაზთა და ქართველთა, კურაპალატი“.

Question 34

1010 წელს ბაგრატი ჯარით შევიდა

Answer 34

კახეთში , მისი მეფე კვირიკე III დაატყვევა და ქვეყანაც დაიკავა.

Question 35

ბაგრატ III გარდაიცვალა

Answer 35

1014 წელს . მისი ნეშტი მის მიერვე აგებულ ბედიის ტაძარში დაკრძალეს.

Question 36

ბაგრატ IIIის მემკვიდრეებს, გიორგი I-სა(1014-1027) და ბაგრატ IV-ს(1027-1072) მეტ-ნაკლები წარმატებით უხდებოდათ

Answer 36

ბიზანტიის შემოტევის მოგერიება.

Question 37

1023 წელს იმპერატორ ბასილ II-ს და მეფე გიორგი I-ს შორის დაიდო ზავი, რომლის ძალითაც საქართველოს მეფე იძულებული გახდა,

Answer 37

დიდ დათმობებზე წასულიყო ბიზანტიის მიმართ.

Question 38

ბიზანტიის იმპერატორ კონსტანტინე მონომახის(1042-1055 წწ) მეფობის დროს მოხდა სქიზმა, ე.ი.

Answer 38

დასავლეთ და აღმოსავლეთ ეკლესიების, კათოლიკობის და მართმადიდებლობის გათიშვა.

Question 39

„დიდ სელჩუკთა“ სახელმწიფოს დამაარსებლად ითვლება

Answer 39

თოღრულ ბეგი (1037-1063)

Question 40

ალფ არსლანის მთავარ დამსახურებას წარმოადგენს

Answer 40

ბიზანტიის თავდაცვითი ხაზის განადგურება.

Question 41

1071 წელს ალფ არსლანმა მანაზკერტთან გაანადგურა

Answer 41

ბიზანტიის არმია, თავდ კეისარი კი ტყვედ ჩაუვარდა თურქებს.

Question 42

მალიქშაჰის პერიოდში სელჩუკთა სახელმწიფომ მიაღწია თავისი ძლიერების მწვერვალს. მას ემორჩილეობოდა

Answer 42

შორეული იემენიც კი.

Question 43

. ნიზამ ალ-მულქი იყო

Answer 43

სელჩუკთა სახელმწიფოს ვეზირი, დიდი სახელმწიფო მოღვაწე. მას ეკუთვნის პოლიტიკური ტრაქტატი „სიასეთ ნამე“ („პოლიტიკის წიგნი“).

Question 44

092 წელს ნიზამ ალ-მულქი მოკლეს

Answer 44

ისმაილიტებმა . ეს იყო სელჩუკთა სახელმწიფოს დაშლის პირველი ტერორისტული ქმედება.

Question 45

კავკასიაში სელჩუკები შეიჭრნენ

Answer 45

1048 წელს და იმ დროს ბიზანტიის კუთვნილი სომხეთი დაიკავეს.

Question 46

სელჩუკები საქართველოში გამოჩდნენ

Answer 46

ალფ არსლანის მმართველობის ხანაში . 1064 წელს სულთნის მეთაურობით სელჩუკთა უზარმაზარი ლაშქარი სამხრეთ საქართველოში შემოიჭრა.

Question 47

პირველი ლაშქრობა ალფ არსლანს აღარ გაუგრძელებია და, პირიქით,

Answer 47

დამოყვრებაც კი შესთავაზა ბაგრატ IV-ს. მართლაც, ბაგრატმა საკუთარი დისწული მიათხოვა სელჩუკ სულთანს, თავისი ასული კი ბიზანტიაში გაათხოვა.

Question 48

1068 წელს ალფ არსლანის საქართველოში ლაშქრობის შემდეგ იწყება ქართულ მიწებზე

Answer 48

თურქების ჩამოსახლების პროცესი.

Question 49

„დიდი თურქობა“. საქართველოში დაიწყო (წლ-დან)

Answer 49

1080 წლიდან

Question 50

1089 წელს საქართველოს სამეფო კარზე მოხდა

Answer 50

პოლიტიკური გადატრიალება . ქვეყნის მომავლით დაინტერესებულმა სახელმწიფო მოღვაწეებმა აიძულეს გიორგი II გადამდგარიყო და მეფობა თავისი 16 წლის ვაჟისთვის – დავითისთვის დაეთმო.

Question 51

1101-1104 წლებში დავით აღმაშენებელმა კახეთ-ჰერეთი ადგილობრივ დიდაზნაურთა მეცადინეობით შემოიერთა და მისი დიდი ნაწილი აქცია

Answer 51

სამეფო დომენად .

Question 52

1104 წელს დავით IV-მ ერწუხთან სასტიკად დაამარცხა განძის ათაბაგი, რომელიც

Answer 52

საქართველოს მეფეს კახეთ-ჰერეთს ეცილებოდა.