jama ustna Flashcards
(124 cards)
1
Q
jama ustna
A
szpara ust - cieśń gardzieli –> jama gardła
2
Q
jama ustna - ściany
A
góra - podniebienie
dół - dno jamy ustnej z językiem
przód - wargi ust
boki - policzki
3
Q
wyrostki zębodołowe żuchwy i szczęki (+dziąsła i zęby)
A
oddzielają jamę ustną włąsciwą od przedsionka jamy ustnej
4
Q
przedsionek jamy ustnej
A
zewnętrzna część
szczelinowata przestrzeń
podkowiasty kształt
od zewnątrz ograniczają policzki i wargi
5
Q
podniebienie
A
wypukłe ku górze sklepienie jamy ustnej
cz. przednia - podniebienie twarde
część tylna - podniebienie miękkie
6
Q
podniebienie twarde
A
szkielet kostny: wyrostki podniebienne kości szczękowych i blaszki poziome kości podniebiennych
przód - szew oddzielający kość przysieczną od pozostałej cz.
kanał przysieczny - za zębami siecznymi, ujście (od jamy nosowej do ustnej)
otwór podniebienny większy
otwory podniebienne mniejsze
7
Q
podniebienie miękkie
A
zwisa z tylnego brzegu podniebienia twardego ku dołowi
unosząc się, przylega do tylnej ściany gardła - oddziela cz. ustną od nosowej
8
Q
języczek
A
z tyłu w płaszczyźnie pośrodkowej
stożkowate przedłużenie podniebienia miękkiego
9
Q
2 fałdy, bocznie od języczka
A
łuk podniebienno-językowy - przedni, do języka
łuk podniebienno-gardłowy - tylny, do gardła
między - zagłębienie z migdałkiem podniebiennym
10
Q
rozcięgno podniebienne
A
przedłużenie okostnej podniebienia miękkiego
większa sztywność przedniej części
11
Q
błona śluzowa
A
pokrywa powierzchnie dolne obu części podniebienia
pod nią warstwa gruczołów podniebiennych
12
Q
fałdy podniebienne poprzeczne
A
uwypuklenia błony śluzowej podniebienia
13
Q
szew podniebienny
A
płaszczyzna pośrodkowa podniebienia
14
Q
brodawka przysieczna
A
z przodu, w pobliżu zębów siecznych
przykrywa dół przysieczny
15
Q
mięśnie podniebienia
A
5 parzystych:
mięsień dźwigacz podniebienia miękkiego
mięsień napinacz podniebienia miękkiego
–> ku górze do kości czaszki i trąbki słuchowej
mięsień podniebienno-językowy
mięsień podniebienno-gardłowy
–> ku dołowi, do języka i gardła
mięsień języczka
–> nie wykracza poza podniebienie
16
Q
mięsień dźwigacz podniebienia miękkiego
A
dolna pow. piramidy k. skroniowej do przodu od otworu zewnętrznego kanału t. szyjnej i na blaszce przyśrodkowej trąbki słuchowej
wał mięśnia dźwigacza - uwypuklenie na ścianie bocznej części nosowej gardła
17
Q
mięsień napinacz podniebienia miękkiego
A
na kości klinowej (dół łódkowaty, nasada blaszki przyśrodkowej wyr. skrzydłowatego, tylny brzeg pow. podskroniowej skrzydła większego, kolec kości klinowej)
i na przednio-bocznej stronie trąbki słuchowej (blaszka boczna i błoniasta)
włókna biegnące pionowo ku dołowi i nieco do przodu wzdłuż blaszki przyśrodkowej wyr. skrzydłowatego –> cienkie ścięgno owijające się sokoła haczyka skrzydłowego
kierunek na niemal poziomy
koniec wachlarzowaty w rozcięgnie podniebiennym
18
Q
mięsień podniebienno-językowy
A
rozpoczyna się rozcięgnem podniebiennym
w łuku podniebienno-językowym
do bocznego brzegu języka
19
Q
mięsień podniebienno-gardłowy
A
rozcięgno podniebienne
ku dołowi w łuku podniebienno-gardłowym
rozprzestrzenia się w ścianie gardła
do chrząstki tarczowatej
20
Q
mięsień języczka
A
w kierunku podłużnym od kolca nosowego tylnego i rozcięgna podniebiennego do końca języczka
21
Q
czynność mięśni dźwigacza podniebienia miękkiego i napinacza podniebienia miękkiego
A
unoszą i napinają podniebienie miękkie
wpływają na szerokość światła trąbki słuchowej
22
Q
czynność mięśni podniebienno-gardłowego i podniebienno-językowego
A
obniżają podniebienie miękkie
zwężają cieśń gardzieli
23
Q
czynność mięśnia języczka
A
obustronne działanie - skraca podniebienie miękkie i unosi języczek ku górze
działanie jednostronne - pociąga języczek w bok
24
Q
tętnice podniebienia
A
głównie z t. szczękowej przez tętnicę podniebienną zstępującą
grubsza gałąź (t. podniebienna większa) - przez otwór podniebienny większy - na podniebieniu twardym w warstwie gruczołowej rozgałęzia się
t. podniebienna mniejsza - otwory podniebienne mniejsze, unaczynia podniebienie miękkie
t. nosowo-podniebienna - otwór przysieczny
t. twarzowa za pośrednictwem t. gardłowej wstępującej
25
żyły podniebienia
do splotu skrzydłowego
26
odpływ chłonki z podniebienia
do węzłów podżuchwowych i węzłów szyjnych głębokich górnych
27
unerwienie
czuciowo przez nerw szczękowy (n. podniebienny większy - twarde; nerwy podniebienne mniejsze - miękkie)
przednia część (kość przysieczna) - nerw nosowo-podniebienny z jamy nosowej przez kanał przysieczny
nerwy te doprowadzają też włókna przywspółczulne ze zwoju skrzydłowo-podniebiennego
z włóknami współczulnymi unerwiają gruczołu podniebienia
m. napinacz podniebienia miękkiego - nerw mięśnia napinacza podniebienia miękkiego od nerwu żuchwowego
reszta mięśni - splot gardłowy, nerw błędny. gałąź wewnętrzna nerwu dodatkowego
28
migdałek podniebienny
zagłębienie między łukiem podniebienno-językowym od przodu a łukiem podniebienno-gardłowym od tyłu
elipsoidalny kształt, długa oś ku tyłowi i dołowi
powyżej - dół nadmigdałkowy
od przodu - częściowo przykryty przez fałd trójkątny (od nasady języka do fałdu podniebienno-językowego)
na powierzchni:
kilkanaście małych szczelinowatych dołków migdałkowych
do pojedynczych lub rozgałęzionych kanalików - zasklepki lub mieszki migdałkowe
29
zapalenie migdałków podniebiennych
infekcja, wirusowe lub bakteryjne
+błony śluzowej gardzieli łącznie z łukami podniebiennymi
błona śluzowa łuków - obrzmienie - zwężenie cieśni gardzieli i utrudnienie połykania
bakteryjna - migdałki często pokryte ropnym nalotem wypełniającym mieszki i dołki
30
tętnice migdałka podniebiennego
4 głowne gałęzie tętnicy szyjnej zewnętrznej
twarzowa (gałąź migdałkowa)
językowa (gałęzie grzbietowe języka)
gardłowa wstępująca
szczękowa (podniebienna zstępująca)
31
żyły migdałków
splot skrzydłowy
32
odpływ chłonki z migdałków
węzły podżuchwowe
lub bezpośrednio do węzłów szyjnych głębokich górnych
33
unerwienie migdałków
czuciowe - nerw językowo-gardłowy
częściowo gałęzie cieśni gardzieli od nerwu językowego
34
cieśń gardzieli, gardziel (+ograniczenia)
przejście jamy ustnej w gardło
góra - podniebienie miękkie z języczkiem
bocznie - łuk podniebienno-językowy i łuk podniebienno-gardłowy (między nimi migdałek podniebienny)
dół - nasada języka z migdałkiem językowym
ściany cieśni - gardło
35
język
krótsza część tylna - nasada języka
dwukrotnie dłuższa część przednia - trzon języka --> koniec języka
36
powierzchnia górna języka
nasada i trzon
bruzda graniczna (V, szczytem ku tyłowi) - oddziela je
otwór ślepy - płytkie zagłębienie w płaszczyźnie pośrodkowej bruzdy - pozostałość po embrionalnym przewodzie tarczowo-językowym
z przodu - koniec języka
37
brodawki językowe
na powierzchni górnej trzonu i obu brzegach języka
okolone
liściaste
grzybowate
nitkowate
uwypuklenia błony śluzowej
kubki smakowe (oprócz nitkowatych)
38
brodawki okolone
wyraźnie widoczne
ku przodowi od bruzdy granicznej
równolegle do jej przebiegu
największe i najmniej liczne (7-12)
otacza wał błony śluzowej oddzielony od brodawki kolistym rowkiem
kubki smakowe - ściany rowka
na dnie rowka uchodzą małe gruczoły surowicze Ebnera
39
brodawki liściaste
poprzeczne fałdy na tylnej części brzegu bocznego języka
kubki leżą na ich ścianach skierowanych do głębokich rowków między fałdami
do rowków uchodzą gruczoły ślinowe Ebnera (wypłukują zalegającą ślinę)
40
brodawki nitkowate
+ ich odmiana - brodawki stożkowate
niezwiązane ze zmysłem smaku
górna powierzchnia trzonu języka
brzegi
koniec
41
brodawki grzybowate
większe od brodawek nitkowatych
między nitkowatymi
kubki na górnej powierzchni
42
kubki smakowe poza brodawkami
błona śluzowa podniebienia
łuku podniebienno-językowego
ściana części ustnej gardła
powierzchnia przednia nagłośni
43
bruzda pośrodkowa
płaszczyzna pośrodkowa języka
ślina spływa do gardzieli
44
rozcięgno jęztka
pod błoną śluzową powierzchni grzbietowej zrośnięte z nią i z głębiej leżącymi mięśniami języka
45
migdałek językowy
na nasadzie języka ku tyłowi od bruzdy granicznej
jak inne - należy do pierścienia chłonnego gardła
46
dolinka nagłośniowa
z tyłu za migdałkiem językowym
47
fałd językowo-nagłośniowy pośrodkowy
oddziela w płaszczyźnie pośrodkowej
od nasady języka do przedniej ściany nagłośni
48
fałd językowo-nagłośniowy boczny
w bok od dolinki
49
powierzchnia dolna języka
wędzidełko języka - płaszczyzna pośrodkowa
z boku - parzysty skośnie biegnący fałd strzępiasty
50
mięśnie języka - podział
mięśnie zewnętrzne - przyczepu na kościach czaszki
mięśnie wewnętrzne - oba przyczepy wewnątrz języka
51
mięśnie zewnętrzne języka
mięsień rylcowo-językowy - od tyłu
m. gnykowo-językowy - od dołu
m. bródkowo-językowy - od przodu
52
mięsień rylcowo - językowy
wyrostek rylcowaty i więzadło rylcowo-gnykowe lub więzadło rylcowo-żuchwowe
silniejszy pęczek boczny wzdłuż brzegu bocznego języka do końca
słabszy przyśrodkowy przebija mięsień gnykowo-językowy, koniec w trzonie
53
czynność mięśnia rylcowo-językowego
obustronny skurcz
ku tyłowi i ku górze
54
mięsień gnykowo-językowy
trzon i róg większy kości gnykowej
ku górze i do przodu
cz. boczna rozcięgna języka na całej długości
55
czynność mięśnia gnykowo-językowego
pociąga grzbiet ku dołowi
cofa gdy wysunięty do przodu
56
mięsień bródkowo-językowy
kolec bródkowy żuchwy
rozbieżnie ku górze w kierunku rozcięgna języka
włókna przednie do trzony i końca języka
włókna tylne do dna jamy ustnej
57
czynność mięśnia bródkowo-językowego
tylne włókna - przesuwają nasadę języka ku przodowi
reszta - przyciska do dna jamy ustnej
58
mięśnie wewnętrzne jęztka
mięsień pionowy języka
mięsień poprzeczny języka
mięśnie podłużne języka (górny i dolny)
skracają język w kierunku pionowym, poprzecznym lub podłużnym
59
przegroda jezyka
rozdziela m. prawej i lewej połowy
cienka blaszka łącznotkankowa ustawiona w płaszczyźnie pośrodkowej
nie sięga do rozcięgna ani do podstawy
60
mięsień pionowy języka
włókna pionowo z powierzchni grzbietowej do dolnej
najsilniej rozwinięty na końcu i brzegach
spłaszcza języka, wydłużając i poszerzając
61
mięsień poprzeczny języka
łączy oba brzegi
główna masa mięśniowa mięśni wewnętrznych
zwęża język
62
mięsień podłużny górny
bezpośrednio pod rozcięgnem języka
najgrubszy z przodu w okolicy końca języka
brzeg - przechodzi w niego mięsień rylcowo-językowy
skraca język, poszerzając i unosząc
63
mięsień podłużny dolny
pobliże powierzchni dolnej języka, bocznie od m. bródkowo-językowego
skraca język, z m. bródkowo-językowym obniża wysunięty koniec języka
64
gruczoły językowe
przednie
boczne
tylne
65
gruczoł językowy przedni
obustronnie pod powierzchnią dolną końca języka
kilka przewodów wyprowadzających - uchodzą obok wędzidełka
66
gruczoły językowe tylne i boczne
nasada języka, okolica brodawek okolonych
tylna część brzegów bocznych
też gruczoły surowicze Ebnera
67
tętnice języka
gałęzie tętnicy językowej
t. głęboka języka - większa część trzonu i koniec
gałęzie grzbietowe języka - nasada
drobne gałęzie tętnicy twarzowej i t. gardłowej wstępującej
68
żyły języka
przeważnie odpowiadają tętnicom
zmienny przebieg żyły językowej - na zewnątrz m. gnykowo-językowego lub przyśrodkowo (jak t. językowa)
69
odpływ chłonki z języka
2 główne kierunki:
do przodu - węzły podżuchwowe i podbródkowe
do tyłu - do węzłów szyjnych głębokich górnych
70
unerwienie języka
-n. podjęzykowy - mięśnie
-n. językowy - nerwy czuciowe niespecyficzne dla trzonu i końca języka
-n. językowo-gardłowy i n. błędny - nasada
struna bębenkowa za pośrednictwem n. językowego - kubki smakowe brodawek grzybowatych
-n. językowo-gardłowy - kubku smakowe brodawek liściastych i okolonych
-n. błędny - kubki smakowe położone bardziej z tyłu
-zwój podżuchwowy - unerwienie przywspółczulne zazwojowe gruczoły językowego przedniego
-zwój uszny - pozostałe gruczoły
-splot otaczający t. językową - włókna współczulne zazwojowe
71
okolica podjęzykowa
między błoną śluzową dna jamy ustnej od góry a mięśniami żuchwowo-gnykowymi tworzącymi przeponę jamy ustnej od dołu
72
okolica podjęzykowa - ograniczenia
błona śluzowa
przepona jamy ustnej
od zewnątrz - trzon żuchwy
od dołu i przodu - mięśnie bródkowo-gnykowe i mięśnie bródkowo-językowe
73
okolica podjęzykowa - zawartość
ślinianka podjęzykowa
mała część śliniaki podżuchwowej
ich przewody
ślinianki uwypuklają obustronnie błonę śluzową w postaci fałdu podjęzykowego (koniec w bok od dolnej cz. wędzidełka - mięsko podjęzykowe)
na mięsku podjęzykowym - ujście przewodu ślinianki podżuchwowej i przewodu większego ślinianki podjęzykowej
tylna część - nerw językowy
74
wargi ust
ograniczają przedsionek jamy ustnej od przodu
łączą się po bokach w kątach ust
między nimi szpara ust
warga górna od przegrody nosa - pionowy rowek - rynienka podnosowa
wewnątrz - mięsień okrężny ust
część skórna od zewnątrz
część śluzowa od wewnątrz
część pośrednia - czerwień wargi
błona śluzowa - gruczoły wargowe
czerwień - przejście skóry w błonę śluzową
75
policzki
ściany boczne przedsionka jamy ustnej
od kąta ust do przewodu słuchowego zewnętrznego i od łuku jarzmowego do brzegu żuchwy
76
warstwy policzka
1. skóra
2. tkanka tłuszczowa - ciało tłuszczowe policzka - poduszeczka Bichata (szczególnie u noworodków i małych dzieci)
3. powięź policzkowo-gardłowa
4. mięsień policzkowy
5. warstwa gruczołowa z gruczołami policzkowymi i gruczołami trzonowymi
6. błona śluzowa przedsionka jamy ustnej - wysokość drugiego górnego zęba trzonowego, brodawka przyusznicza; po przebiciu głębszych warstwa uchodzi przewód ślinianki przyusznej
77
tętnice policzków i warg
gałęzie tętnicy twarzowej
-t. wargowe (dolna i górna)
-gałęzie t. poprzecznej twarzy (od skroniowej powierzchownej)
-t. policzkowa (od szczękowej)
78
żyły policzków i warg
głównie do żyły twarzowej
79
odpływ chłonki z policzków i warg
policzki, warga górna, naczynia podśluzówkowe wargi dolnej - do węzłów podżuchwowych i szyjnych głębokich górnych
naczynia chłonne podskórne wargi dolnej - węzły podbródkowe
w warstwie tłuszczowej policzka nieliczne węzły chłonne
80
unerwienie warg i policzków
nerw twarzowy
czuciowe - II i III gałąź trójdzielnego
n. podoczodołowy - warga górna
n. bródkowy - warga dolna
n. policzkowy - błona śluzowa policzka
włókna przywspółczulne n. językowo-gardłowego - gruczoły policzkowe i wargowe
81
uzębienie
dwupokoleniowe
zęby mleczne i zęby stałe
82
budowa zęba
korona szyjka i korzeń
83
korona zęba
wystaje nad dziąsło
pokryta szkliwem - najtwardsze
84
korzeń zęba
najdłuższa część
osadzony w zębodole
pojedynczy lub z 2-3 odnogami
85
szyjka
mała
nieznacznie zwężona część
łączy koronę z korzeniem
wystaje nad zębodół, objęta dziąsłem
86
kostniwo/cement
cienka warstwa pokrywająca korzeń i szyjkę
87
zębina
podstawa szkliwa i kostniwa
odmiana tkanki kostnej
88
komora zęba
jama wewnątrz zęba
zwęża się w korzeniu - cienki kanał korzenia zęba
otwór szczytowy zęba - kanał otwiera się na wierzchołku
naczynia i nerwy wchodzą do kanału i komory wypełnionych wiotką tkanką łączną - miazgą zęba
89
powierzchnie korony zęba
5 wolnych, 1 połączenie z korzeniem
1. powierzchnia żucia
2. powierzchnia zewnętrzna
3. powierzchnia wewnętrzna
4. 2 powierzchnie styczne
90
powierzchnia żucia
powierzchnia zwarcia
trzonowe - kilka guzków
kły - pojedynczy wierzchołek
sieczne - wąska krawędź sieczna
91
powierzchnia zewnętrzna
przedsionkowa
sieczne i kły - wargowa
przedtrzonowe i trzonowe - powierzchnia policzkowa
92
powierzchnia wewnętrzna
szczęka - podniebienna
żuchwa - pow. językowa
93
powierzchnie styczne
do sąsiednich zębów
do płaszczyzny pośrodkowej - mezjalna
do końca łuku zębowego - dystalna
94
osadzenie zęba
połączenie z zębodołem to włókniste ścisłe - wklinowanie
tkanka łączna osadza - ozębna
włókna z jednej strony do utkania korzenia zęba
z drugiej - do utkania zębodołu
więzadła zębodołowo-zębowe
95
dziąsła
część błony śluzowej jamy ustnej
zrośnięte z wyrostkami zębodołowymi szczęki i częścią zębodołową żuchwy
otaczają szyjkę zęba i zachodzą na przegrody międzyzębodołowe
włókna otaczające szyjkę zęba
włókna dziąsłowo-zębowe
włókna międzyzębowe
96
zęby stałe
32
2 sieczne (I1, I2)
1 kieł (C1)
2 przedtrzonowe (P1, P2)
3 trzonowe (M1, M2, M3)
97
wzór zębów stałych
M P C I | I C P M
3 2 1 2 | 2 1 2 3
----------------|-------------------
3 2 1 2 | 2 1 2 3
98
zęby sieczne
siekacze
jednokorzeniowe
korona - dłuto zwrócone krawędzią sieczną ku przeciwległym zębom
99
kły
najsilniej rozwinięte jednokorzeniowe
stożkowata korona, ścięty szczyt
korzeń silny i długi
100
zęby przedtrzonowe
2 guzki na powierzchni żucia:
policzkowy
językowy/podniebienny
korzeń pojedynczy
na pierwszym górnym często dwudzielny - w po stronie policzkowe, 2 językowej
101
zęby trzonowe
wieloguzkowe
2 lub 3 korzeniowe
kształt korony górnych - romb, dolnych - prostokąt
M1i M2 górne - mniej guzków (4), więcej korzeni (3) (2 policzkowe i 1 językowy)
M1 i M2 dolne - więcej guzków(5), mniej korzeni (2) 91 mezjalny 1 dystalny)
korona i korzenie M3 bardzo zmienne
102
zęby mleczne
20
brak przedtrzonowych - trzonowe mleczne
2 sieczne
1 kieł
2 trzonowe
mniejsze i delikatniejsze
szkliwo niebieskawe
kształt podobny do stałych
trzonowe - różnią się od stałych, korzenie silnie rozbieżnie
103
czas i kolejność wyżynania się zebów
stała kolejność ale czas zmienny osobniczo
żuchwa wcześniej niż szczęka
dziewczynki wcześniej niż chłopcy
mleczne: 6.-9. miesiąc - przyśrodkowe zęby sieczne; koniec 20.-30.
stałe: ząb trzonowy 6.-8.rok
M3: ostatnie
104
czas i kolejność wyżynania się wszystkich zębów stałych
M1 6.-8.
I1 7.-8.
I1 8.-9.
P1 10.-11.
C 11.-12.
P2 11.-12.
M2 12.-14.
M3 17.-30.
105
wzajemny stosunek zębów szczęki i żuchwy
położenie nieruchome, zetknięcie - zwarcie zębów
ruch w stawie skroniowo-żuchwowym - zgryz
żuchwy niemal pionowo
szczęki - nachylają się lekko skośnie na zewnątrz
-> łuk zębów szczęki szerszy od żychwy, górne wystają na zewnątrz od dolnych
sieczne i kły górne zachodzą lekko od przodu na dolne - zwarcie nożycowate
różna szerokość koron górnych i dolnych - krawędzie sieczne i powierzchnie żucia nieco przesunięte - ząb trafia na 2 antagonistyczne
106
tętnice zębów
szczęki:
t. szczękowa - t. zębodołowe górne tylne, środkowe i przednie
kanaliki w ścianie szczęki, zespalają się, gałęzie do ozębnej, dziąsła i miazgi
z nerwami miazgi przez otwór szczytowy do komory - sieć naczyniowa
żuchwa:
t. zębodołowa dolna w kanale żuchwy
gałęzie do ozębnej, dziąsła i miazgi
107
żyły zębów
z sieci włosowatej miazgi
towarzyszą tętnicom i uchodzą do splotu skrzydłowego
108
odpływ chłonki z zębów
do węzłów podbródkowych, podżuchwowych i szyjnych głębokich górnych
109
unerwienie zębów
górne:
z nerwu szczękowego
gałęzie zębodołowe górne (tylne, środkowe, przednie), zespalają się - splot zębowy górny- z przodu łączy się ze splotem strony przeciwległej
dolne:
z nerwu żuchwowego
nerw zębodołowy dolny - kanał żuchwy, gałązki - splot zębowy dolny
od splotów w istocie gąbczastej wyrostków odchodzą gałęzie zębowe i dziąsłowe
zębowe - otwór szczytowy do kanału korzenia - do komory i kanalików zębiny
dziąsłowe - też od bródkowego
zęby są wrażliwe na ból, wrażenia dotyku, ciśnienia (które przenoszą na ozębną)
110
znieczulenie wszystkich zębów żuchwy po 1 stronie
znieczulenie od gałęzi żuchwy w okolicę otworu żuchwy
czasowe wyłączenie nerwu zębodołowego dolnego i nerwu językowego
może odczuwać dolegliwości bólowe - od strony bocznej n. policzkowy
niżej - podstawa wyr. dziobiastego - tez nerw policzkowy
111
znieczulenie wszystkich zębów szczęki po 1 stronie
niemożliwe za pomocą 1 iniekcji
kilka gałęzi nerwowych
112
gruczoły ślinowe
mniejsze
większe - ślinianki
113
gruczoły ślinowe mniejsze
wargowe
policzkowe
trzonowe
podniebienne
językowe
114
gruczoły ślinowe większe - ślinianki
podjęzykowe
podżuchwowe
przyuszne
poza ścianami jamy ustnej, przewody
115
gruczoły ślinowe - rodzaj wydzielania
śluzowe
surowicze
mieszane - śluzowo-surowicze
3/4 litra dziennie śliny
90% ślinianki
włókna przywspółczulne - obfite wydzielanie wodnistej, zwiększony przepływ krwi
współczulne - zmiana w składzie elektrolitów
116
ślinianka podżuchwowa
część trójkąta podżuchwowego między żuchwą a brzuścem przednim i tylnym m. dwubrzuścowego
wyczuwalna od zewnątrz
strona górno-boczna - do wewnętrznej powierzchni trzonu żuchwy, dołek podżuchwowy
ku górze - wpukla się nad mięsień żuchwowo-gnykowy do okolicy podjęzykowej - wyrostek górny
przyśrodkowo - mięsień żuchwowo-gnykowy
od dołu - skóra, mięsień szeroki szyi, blaszka powierzchowna powięzi szyi (rozdwaja się na wwe zewnętrzną i wewnętrzną)
może wykraczać ku tyłowi poza tylny brzusiec m. dwubrzuścowego
117
przewód ślinianki podżuchwowej
zawija się dokoła tylnego brzegu m. żuchwowo-gnykowego
ku przodowi
do okolicy podjęzykowej
bocznie od mięśnia gnykowo-językowego
przyśrodkowo od ślinianki podjęzykowej
uchodzi na mięsku podjęzykowym
118
niedrożność przewodu ślinianki podżuchwowej
w przewodach odprowadzających ślinę ze ślinianek mogą powstać kamyki ślinowe
ślina lepka, zagięty przewód
wyczuwalne i widoczne na rentgenie
119
ślinianka podjęzykowa
okolica podjęzykowa na dnie jamy ustnej
przykryta błoną śluzową - podłużny fałd podjęzykowy
bok - trzon żuchwy - dołek podjęzykowy
większa cz. główna
kilka/kilkanaście mniejszych oddzielnych gruczołów
wielkość i ukształtowanie bardzo zmienne, bardziej z boku i ku tyłowi
120
przewód większy ślinianki podjęzykowej
wspólnie z przewodem ślinianki podżuchwowej
uchodzi na mięsku podjęzykowym
121
przewody mniejsze ślinianki podjęzykowej
uchodzą na grzbiecie fałdu podjęzykowego
122
unerwienie ślinianki podżuchwowej i podjęzykowej
nerw wydzielniczy - nerw twarzowy
przedzwojowe włókna przywspółczulne (z mostu w jądrze ślinowym górnym)
pień nerwu twarzowego - struna bębenkowa - nerw językowy - zwój podżuchwowy (korzeń przywspółczulny)
123
zwój podżuchwowy
kom. przywspółczulne unerwiające śliniankę podjęzykową, podżuchwową i niektóre mniejsze gruczoły ślinowe
nad ślinianką podżuchwową pod błoną śluzową okolicy podjęzykowej
włókna przywspółczulne zazwojowe - do ślinianki podżuchwowej bezpośrednio przez gruczołowe a do podjęzykowej za pośrednictwem nerwu językowego i gałęzi podjęzykowej
włókna współczulne ze zwoju szyjnego górnego drogą splotu otaczającego tętnicę twarzową i włókna czuciowe z nerwu językowego - korzeń współczulny i korzeń czuciowy zwoju podżuchwowego
przez zwój - koniec w śliniance podżuchwowej i podjęzykowej
124
