Kafli 2

Question 1

Hver eru helstu efni í matnum?

Answer 1

Vatn, kolvetni, fita og prótín

Question 2

Hvað er í flokki kolvetna?

Answer 2

Mjölvi, beðmi og sykur

Question 3

Hvar finnur þú prótín?

Answer 3

Fisk, kjöti,eggjum, mjólk, baunum og osti

Question 4

Hvað er fita fundinn?

Answer 4

Fita er í dýraríkinu t.d smjör, rjómi og ostur

Question 5

Glósur

Answer 5

Við verðum að borða fjölbreyttan mat til að fá öll næringarefni sem maður þarf

Question 6

Glósur

Answer 6

Grænmetisætur þurfa oft að borða meira til að fá örugglega öll næringarefnin sem maður þarf

Question 7

Glósur

Answer 7

Fæðan er brotin niður í meltingarveginum

Question 8

Hvaða líffæri eru í meltingarveginum?

Answer 8

Mun hol, Munnvatnskirtill, Kok, Barki, Vélinda, Lifur, Magi, Bris, Gallblaðra, Skeifugörn, Ristil, Smáþarmar, Endaþarmur, Endaþarmsop og Botnlangatota.

Question 9

Hvað gerist í munninum?

Answer 9

Maturinn er tugginn með tönnunum og hann blandast við munnvatn

Question 10

Hvar myndast munnvatn?

Answer 10

Í munnvatnskirtlinum

Question 11

Hvað snýst meltingin um?

Answer 11

Að sundra fæðunni og næringarefnu tekin upp í blóðið og flutt til allra frumna líkamans.

Question 12

Glósur

Answer 12

Þegar maturinn fer frá kokinu niður í vélindað lokar gómurinn fyrir leiðina að nef holinu og barkspeldið kemur í veg fyrir að fæðan fari niður í barkann.

Question 13

Hvað gerir maginn

Answer 13

hann hnoðar fæðun og blandar henni við súrna magasafa

Question 14

Hvað er í magasafanum?

Answer 14

salt sýra og pepsín

Question 15

Hvað gera saltsýra og pepsín?

Answer 15

Saltsýran drepur bakteríur og peptsínið sundrar prótínum

Question 16

Hvað gerist í munninum

Answer 16

Maturinn er tygginn og blandast við munnvatn.

Question 17

Hvernig kemst maturinn í magann

Answer 17

Fæðan fer frá kokinu niður í vélindað og þar er vöðvi em þrýstir matnum niður. Þegar við kyngjum lokar barkaspeldið og gómurinn fyrir leiðina að bæði bankanum og nefholinu.

Question 18

Hvað gerist í maganum

Answer 18

Maginn hnoðar matinn og blandar súrum magasafa við hann

Question 19

HVað gerir slímhúð magans

Answer 19

Verndar hann gegn saltsýrunni

Question 20

Hvað gerir bris safinn og gallið

Answer 20

Brissafinn er framleiddur í brisinu og vinnur gegn sýrunni frá maganum. Gallið brýtur niður fitu og er framleidd í lifrinni en geymist í gallblöðrunni

Question 21

Hvað gerist i skeifugörninni

Answer 21

Þar heldur æð ann áfram og þar blanda maturinn við gall og bris safa eftir þörfum.

Question 22

Hvað gerist í smáþörmunum

Answer 22

Þar berst fæðan um og sundrast til fulls og er í formi glúkósa, amínósýru og fleira sameinda

Question 23

Hvað gera þarmatoturnar

Answer 23

Í þarmatotunum eru æðar sem taka upp næringuna

Question 24

Hvað gerist í ristlinum og endaþarminum

Answer 24

Í ristlinum eru margar gagnlegar bakteríur sem hjálpa við loka meltinguna og svo þegar ómeltanlegur afgangur kemur að endaþarminum er hann orðinn að föstum úrgang sem verður ýtt út um endaþarmsopið

Question 25

Hvernig geymist glúkósa og hvar

Answer 25

Gllúkós geymist sem glýkógen og geymist í lifrinni og vöðvum

Question 26

Hvað gerir fitan

Answer 26

Fitan einangra líkama og verndar hann gegn hnjaski, geymir vítamín og nýtist sem eldsneyti

Question 27

Hvar er fita geymd

Answer 27

Undir húðinni og við smáþarma

Question 28

Mettuð fita?

Answer 28

Er í matvælum frá dýraríkinu getur sest innan á æðaveggina

Question 29

Einómettuð fita?

Answer 29

Er eins og ólífuolía og getur verndað æðarnar

Question 30

Fjölmettuð fita?

Answer 30

Er fita úr plönturíkinu og feitum fiski og getur líka verndað æðarnar

Question 31

Of mikið af kolvetni geymist sem hvað?

Answer 31

Sem fita.

Question 32

Innantómra hitaeiningar?

Answer 32

Er innihald vara sem inniheldur mjög lítið af prótínum og næringarefnum en mikið af sykri og fitu

Question 33

Nefndu tegundir vítamína

Answer 33

A,B,C,D,E og K

Question 34

Snefilefni?

Answer 34

Er lítið magn af steinefnum eins og járn,joð sink og selen

Question 35

Hvað gerir prótín

Answer 35

Eru byggingarefni, ger bein sveiganleg, taka þátt í flutningi efna. ( t.d súrefni til blóðsins)

Question 36

Hvernig sundrast prótín

Answer 36

Sundrast í maga og smáþörmum í amínósýru

Question 37

Hvers vegna þurfum við að að anda?

Answer 37

Af því að allar frumur þurfa súrefni til að nota við brunann

Question 38

Hvað gera lungun?

Answer 38

Lungun flytja súrefni frá andrúmsloftinu í blóðið. Þau losa einnig líkamann við koltvíoxíð

Question 39

Leið loftsins til lungnablaðra

Answer 39

Barki- berkjur - Berglingar - lungnablöðrur 1. Loftið fer um nefholið og kokið og síðan fer það niður í barka 2. Barkinn skiptist í tvær aðalberkjur 3. Sem greinist í grennnri og grennri berkjur sem ná til allra hluta lungnanna 4. Á endum grennstu berkliganna eru smáar lungablöðrur

Question 40

Hver eru öndunarfærin okkar

Answer 40

Barki, berklingar, berkjur og lungnablöðrur

Question 41

Hvernig virka lungnablöðrur

Answer 41

Í lungnablöðrunum frá skipti á súrefni og koltvíoxíð. súrefnið fer inn í blóðið og koltvíoxíð út.

Question 42

Hvernig myndast orð

Answer 42

Raddböndin strekkjast og fara að titra og mynda hljóð. Síðan myndar heilinn og tungan og varirnarorð

Question 43

Þindin

Answer 43

Er helsti öndunrvöðvi líkamans | Þindin er þunnur vöðvi sem sér um að draga lofti inn í lungun og hleypa út koltvíoxíð