La Gastroscopie Flashcards

(250 cards)

1
Q

Wskaźniki jakości w endoskopii

A
  1. Przedproceduralne
  2. W trakcie badania
  3. Po badaniu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Przedproceduralne wskaźniki jakości

A
  1. Dane demograficzne dotyczące pacjentów
  2. Wskazania
  3. Ramy czasowe
  4. Zgoda na badanie
  5. Stan kliniczny i ocena ryzyka
  6. Specjalne środki ostrożności
  7. Plan sedacji
  8. Przerwki w pracy dla personelu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wskaźniki jakości dla gastroskopii (w trakcie badania)

A
  1. Aparatura
  2. Monitorowanie
  3. Leki
  4. Kompletność badania
  5. Lokalizacja linii Z
  6. Zmiany
  7. Dokumentacja fotograficzna
  8. Czas trwania procedury
  9. Dyskomfort pacjenta
  10. Zastosowana terapia endoskopowa
  11. Wynik
  12. Bioptaty
  13. Powikłania
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wskaźniki jakości po wykonaniu endoskopii

A
  1. Kryteria wypisu
  2. Pisemna instrukcja dla pacjenta
  3. Znaleziska patologiczne
  4. Obserwacja follow - up
  5. Opis badania
  6. Powikłania
  7. Satysfakcja pacjenta
  8. Kontakt z lekarzem kierującym
  9. Zastosowanie leków po zakończeniu badania
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Laserowa endomikroskopia konfokalna

A
  1. Umożliwia podczas endoskopii ocenę błony śluzowej z dokładnością zbliżoną histopatologii;
  2. Metoda: podajesz na błonę śluzową środek fluorescencyjny-> świecisz laserem z końcówki endoskopu -> uzyskujesz obraz fluorescencyjny->przetwarzanie obrazu
  3. Możliwe badanie struktur do 250 um pod powierzchnią z 1000-krotnym powiększeniem
  4. Istotna w diagnostyce: przełyku Baretta, ch. trzewnej, colitis ulcerosa, polipy, wczesny rak żołądka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jakie są zaawansowane techniki obrazowania w endoskopii? (13 pkt)

A
  1. Endoskopia wysokiej rozdzielczości i endoskopia powiększająca.
  2. Chromoendoskopia.
  3. Chromoendoskopia cyfrowa.
  4. Obrazowanie czynnościowe.
  5. Spektroskopia punktowa.
  6. Spektroskopia fluorescencyjna
  7. Spektroskopia rozproszenia elastycznego.
  8. Spektroskopia Ramana.
  9. Spektroskopia wielofunkcyjna.
  10. Obrazowanie autofluorescencyjne.
  11. Tomografia optyczna koherentna.
  12. Endocytoskopia.
  13. Endomikroskopia konfokalna laserowa.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Endoskopia wysokiej rozdzielczości

A
  1. Daje lekkie powiększenie obrazu, ale przede wszystkim dokładniejsze zobaczenie dwóch punktów leżących blisko siebie.
  2. Wykorzystuje technologię CCD o wysokiej gęstości pikseli (charged coupled devices) - każdy piksel obrazu zamieniany jest na ładunek elektryczny o intensywności odpowiadającej danej barwie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Na czym polega Endoskopia z optycznym powiększeniem obrazu

A
  1. Używa ruchomego obiektywu, który pozwala na powiększenie od 1.5-150 razy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Co to jest Chromoendoskopia?

A
  1. To miejscowa aplikacja barwnika, która ułatwia lokalizację i charakterystykę zmian oraz pobieranie biopsji celowanej - ocena architektoniki błony śluzowej i naczyń błony śluzowej.
  2. Można barwić cały obszar lub tylko określoną zmianę.
  3. Pit pattern - gromadzenie się barwnika w zagłębieniach o różnym kształcie, wskazuje na zmiany złośliwe lub łagodne (kolonoskopia):
    -5 typów
    -typ 1 i 2 - zmiany nienowotworowe
    -typ 3-5 - zmiany nowotworowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Na czym polega chromoendoskopia cyfrowa?

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8826039/

A
  1. Wykorzystuje obrazowanie wąskopasmowe poprzez specjalne filtry ograniczające odpowiednio światło zielone, czerwone lub niebieskie. W zmianach dysplastycznych występuje różna od prawidłowej błony śluzowej absorpcja światła przez Hb, dotyczy to zwłaszcza spektrum niebieskiego.
  2. Technologia użyteczna bardziej w GOPP;
  3. Wykorzystuje różne algorytmy komputerowe:
    -FICE (flexible spectral imaging color enhacement)
    -i-scan - obie powyższe to obróbka komputerowa widzianego obrazu
    -NBI (narrow band imaging) - filtruje białe światło
    -BLI - blue laser imaging
    -LCI - linked colour imaging
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Na jakiej podstawie rozpoznaje się przewlekłe zapalenie żołądka?

A

Tylko badanie histopatologiczne
Obraz endoskopowy nie koreluje z wynikiem histopatologicznym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Klasyfikacja przewlekłego zapalenia żołądka (3 typy, który najczęstszy)

A

A - autoimmunologiczne 5%
B - bakteryjne 85%
C - chemiczne/toksyczne 10%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Klasyfikacja Sydney - co klasyfikuje, jakie ma 3 typy?

A

To klasyfikacja przewlekłego zapalenia żołądka
Typy:
1. Niezanikowe - czyli zapalenie żołądka typu B
- H. pylori
-inne czynniki
2. Zanikowe - czyli zapalenie typu A
-autoimmunologiczne
- H. pylori
- dieta
- czynniki środowiskowe
3. Szczególne postaci - czyli zapalenie typu C

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wg klasyfikacji Sydney, jakie są szczególne postaci przewlekłego zapalenia żołądka? 7 typów

A
  1. Chemiczne
    - żółć
    - NLPZ
  2. Popromienne
  3. Limfocytowe
    - idiopatyczne
    -immunologiczne
    - dieta bogata w gluten
    -leki
    - H. pylori
  4. Niezakaźne
    - morbus Crohn
  5. Ziarniniakowe:
    -sarkoidoza
    -ziarniniak Wegenera
    -zapalenia naczyń
    -ciała obce
    - idiopatyczne
  6. Eozynofilowe
    -nadwrażliwość na składniki diety
  7. Zakaźne (inne niż H. pylori)
    -inne bakterie
    -wirusy
    -grzyby
    -pasożyty
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Ostre zapalenie żołądka- rozpoznanie różnicowe - 6 pkt

A
  1. Chłoniak
  2. Wczesny rak
  3. Zapalenie przewlekłe
  4. Gastropatia wrotna
  5. Choroba Crohna
  6. Artefakt
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Endoskopowe kryteria diagnostyczne dla ostrego zapalenia żołądka (6 pkt)

A
  1. Możliwy prawidłowy wygląd błony śluzowej;
  2. Obrzęk
  3. Wysięk
  4. Rumień - samo zaczerwienienie jest niecharakterystyczne
  5. Nadżerki - bardzo wiarygodny element rozpoznania
  6. Krwawienie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Przyczyny ostrego zapalenia żołądka (8 pkt)

A
  1. Bakterie
  2. Leki
  3. Zatrucie - alkohol
  4. Refluks (stres)
  5. Uraz
  6. Uszkodzenia mechaniczne - ciała obce, sonda
  7. Choroby naczyniowe
  8. Idiopatyczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Możliwe zmiany endoskopowe w przewlekłym zapaleniu żołądka (10 pkt)

A
  1. Możliwy brak zmian endoskopowych
  2. Rumień
  3. Obrzęk
  4. Wysięk
  5. Krwawienie
  6. Płytkie nadżerki
  7. Nadżerki grudkowate (uniesione)
  8. Fałdy hipertroficzne (zapalenie żołądka typu B)
  9. Fałdy zanikowe (zapalenie żołądka typu A)
  10. Wyraźnie widoczny rysunek naczyń podśluzówkowych, zwłaszcza w trzonie i dnie ( typ A)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Rozpoznanie różnicowe w przewlekłym zapaleniu żołądka (3 pkt)

A
  1. Ostre zapalenie żołądka
  2. Wczesny rak
  3. Chłoniak
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Co to jest nadżerka? (Afta wg OMED)

A

Powierzchowne uszkodzenie nabłonka, sięga do blaszki mięśniowej błony śluzowej.
Rozmiar do kilku milimetrów, pokryte włóknikiem lub czasem krwią, otoczone strefą zaczerwienienia.
Bardzo wiarygodny element rozpoznania ostrego zapalenia żołądka.
Z reguły goi się w ciągu kilku dni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Co to jest wrzód?

A

To uszkodzenie błony śluzowej, które przekracza blaszkę mięśniową błony śluzowej i sięga do błony podśluzowej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Gdzie najczęściej występują wrzody?

A

80% na krzywiźnie mniejszej w antrum lub kącie żołądka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Stadia choroby wrzodowej (3 pkt)

A
  1. Stadium aktywne - wrzód wysztancowany, duży obrzęk tkanki wokół, widoczne w naczynie w części centralnej
  2. Stadium gojenia - fałdy wokół wrzodu bardziej płaskie
  3. Stadium blizny - promienisty układ fałdów wokół wrzodu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Klasyfikacja Forrest

A

Ia - naczynie tryskające
Ib - naczynie sączące
IIa - naczynie niekrwawiące
g - naczynie<2mm; G - naczynie>2 mm
IIb - skrzep w dnie owrzodzenia
IIc - hematyna w dnie
III - bez cech krwawienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Rozpoznanie różnicowe choroby wrzodowej (6 pkt.)
1. Rak 2. Chłoniak 3. Morbus Crohn 4. Sarkoidoza 5. Skrobiawica 6. Eozynofilowe zapalenie żołądka
26
Jak pobierać wycinki z wrzodu żołądka?
Brzegi wrzodu - 1 wycinek z każdego kwadrantu Dno wrzodu - 1 wycinek z każdego kwadrantu Środek - 1 wycinek
27
Jaki powinien być czas leczenia wrzodu?
Żołądek - 8-12 tygodni XIInica - 4-8 tygodni
28
Wskazania do eradykacji HP (12 pkt.) wg wytycznych PTG z 2014 r.
1. Choroba wrzodowa żołądka i XIInicy- aktywna, nieaktywna, powikłana. 2. Chłoniak MALT. 3. Zanikowe zapalenie żołądka. 4. Stan po resekcji żołądka z powodu raka. 5. Krewni 1 stopnia chorych na raka. 6. Dyspepsja niediagnozowana lub czynnościowa. 7. Długotrwałe leczenie IPP. 8. Planowane długie leczenie NLPZ. 9. Samoistna plamica małopłytkowa. 10. Anemia z niedoboru żelaza o nieustalonej przyczynie. 11. Niedobór witaminy B12. 12. Życzenie pacjenta.
29
Do którego z testów wykrywających HP nie trzeba robić 2 - tygodniowej przerwy w stosowaniu IPP?
Do testów serologicznych
30
Które testy wykazują największą czułość i swoistość podczas wykrywania HP?
Test oddechowy czułość: 90-95%, swoistość 90-98% Test ureazowy czułość: 95% swoistość: 95%
31
Które badanie podczas diagnozowania HP dostarcza informacji o nasileniu zapalenia?
Badanie histopatologiczne
32
Co daje fałszywie ujemne wyniki testu ureazowego?
1. Czynne lub niedawno przebyte krwawienie 2. IPP 3. Antybiotyki 4. Bizmut
33
W jakich przypadkach oceniamy endoskopowo skuteczność eradykacji HP?
1. Ciężkie przewlekłe zapalenia żołądka. 2. Stan po częściowej resekcji żołądka z powodu raka. 3. Chłoniak żołądka. 4. Rodzinne występowanie raka żołądka. * minimum 2 wycinki z antrum i 2 z trzonu
34
Co daje fałszywie dodatni clo- test?
Inne bakterie - np. Proteus lub Klebsiella
35
Które testy oceniają skuteczność eradykacji HP?
1. Ureazowy 2. Histopatologia 3. Oddechowy
36
Najczęstszym guzem środsciennym żołądka jest…
Mięśniak gładkokomórkowy
37
Co to jest Buttonhole biopsy?
To kilkukrotna biopsja z tego samego miejsca, stosowana np. przy zmianach podśluzówkowych/śródściennych żołądka. Najpierw usuwa się otaczającą śluzówkę, a potem pobiera wycinek z warstwy poniżej. Jest p/wskazana, gdy planowane jest wyłuszczenie zmiany.
38
Kiedy operujemy GIST?
1. Krwawienie 2. Średnica > 3 cm.
39
Najczęstsze łagodne Guzy żołądka to?
Polip Elstera 40-50% Polip hiperplastyczny 20-30% Ogniskowy rozrost i przewlekłe nadżerki 10-15% Gruczolaki 10%
40
Polipy Elstera - charakterystyka
1. Zawsze < 1 cm 2. Niemal wyłącznie w trzonie i dnie 3. Prawie zawsze liczne 4. Najczęstszy łagodne polipy żołądka 5. Rozpoznanie w histopatologii 6. Inaczej nazywane: polipami dna żołądka lub polipami z gruczołów trawieńcowych 7. Potencjał złośliwości ok. 1% tylko przy współistnieniu FAP *mnogie >20 polipów u osoby <40 r. ż lub gruczolaki XII - nicy - podejrzenie FAP ~> wysłać na kolonoskopię!!!
41
Polipy hiperplastyczne - charakterystyka
To rozrost zapalny nabłonka 1. Ryzyko dysplazji 20%, raka w polipie - 2%. 2. Często współistnieją z zanikowym zapaleniem, nadżerkami, infekcją HP oraz w zespoleniach - eradykacja może doprowadzić do regresji 70% polipów 3. Głównie w antrum 4. Z reguły mnogie, układ „sznura koralików” 5. Zagłębienie w środku 6. Trzeba usuwać > 1 cm, te uszypułowane oraz dające objawy
42
Co robimy ze zmianami > 1 cm?
Wszystkie usuwamy - polipektomia lub operacja
43
Jakie postępowanie jeśli w histopatologii mamy wynik: polip hiperplatyczny, ogniskowa hiperplazja lub polip Elstera?
Usuwanie pozostałych zmian o podobnej morfologii nie jest konieczne. Kontrola co 2 lata.
44
Jakie postępowanie jeśli w biopsji zmiany żołądka zmiana złośliwa lub stan przedrakowy?
Usuwamy wszystkie zmiany o podobnej morfologii. Kontrola co 3 miesiące przez pierwszy rok. Kontrola co 6 miesięcy przez kolejny rok. Następnie kontrola co rok
45
Jakie są nowotwory złośliwe żołądka?
1. Rak pierwotny >80% 2. Chłoniak <5% 3. Meta <5% 4. Mięsak gładkokomórkowy <2% 5. Rakowiak <2%
46
Jaki jest najczęstszy nowotwór złośliwy żołądka?
Rak gruczołowy
47
Stany przednowotworowe raka żołądka (9 pkt)
1.Przewlekłe zanikowe zapalenie (typu A) 2. Zapalenie związane z HP (typu B) 3. Gruczolak/ polipy gruczolakowe 4. Polipy hiperplastyczne 5. Stan po operacji żołądka 6. Dodatni wywiad rodzinny 7. Choroba Ménétriera 8. Metaplazja jelitowa 9. Zapalenie z naciekiem limfocytarnym
48
Jaki nadzór przy chorobie Ménétriera lub po usunięciu gruczolaka?
Gastroskopia raz w roku
49
Jaki nadzór u pacjentów: - stan po częściowej resekcji żołądka > 10 lat - polipy hiperplastyczne - krewny z rakiem żołądka?
Gastroskopia co 2-3 lata
50
Gdzie najczęściej jest umiejscowiony rak żołądka?
Antrum, krzywizna mniejsza
51
Klasyfikacja endoskopowa wczesnego raka żołądka
I - wyniosły IIa - lekko uniesiony IIb - płaski IIc - lekko zapadnięty III - zapadnięty
52
Klasyfikacja Borrmana - oryginalna
To morfologiczna klasyfikacja zaawansowanego raka żołądka 4 typy: I - postać polipowata 30% II - postać polipowata z owrzodzeniem 30% III - postać naciekająca z owrzodzeniem 10% IV - rozlany naciek 30% * wycinki zawsze z brzegów owrzodzenia, bo w środku znajduje się martwica
53
Jak pobieramy biopsję przy podejrzeniu chłoniaka żołądka?
1. 8 - 10 wycinków ze zmiany 2. wycinki z miejsc prawidłowych: - 4 z antrum - po jednym na kwadrant - 4 z trzonu - po jednym na kwadrant - 2 z dna
54
Dla jakiej jednostki chorobowej jest charakterystyczny wzór„skóry węża”?
Gastropatia wrotna
55
Co to jest zespół GAVE?
- Gastric antral venous extasia syndrome = watermelon stomach 🍉=rumień grzebieniowy - poszerzenie splotów żylnych w antrum spowodowane nadciśnieniem wrotnym - może być przyczyną krwawienia
56
Kiedy występują izolowane żylaki żołądka?
Zakrzepica żyły śledzionowej w przebiegu guza trzustki
57
Najczęstsze miejsce uchyłków żołądka to…
Okolica podwpustowa
58
Objawy uchyłków żołądka
1. Najczęściej bez objawów 2. Krwawienie 3. Owrzodzenie
59
Najczęstsze miejsce powstawania wrzodu XIInicy to…
Ściana przednia opuszki
60
Jaka jest przyczyna zapalenia opuszki dwunastnicy?
Metaplazja żołądkowa z towarzyszącą infekcją H. pylori
61
Rozpoznanie różnicowe zapalenia opuszki XIInicy (5 pkt)
1. Granulowana błoną śluzową jako wariant normy. 2. Heterotopowa błona śluzowa żołądka 3. Zakażenia Salmonella/ Shigella 4. Morbus Crohn 5. Choroba Whipple’a
62
Jakie są łagodne zmiany polipowate w XIInicy? (7 pkt)
1. Zapalne polipy hiperplastyczne 2. Heterotopowa błona śluzowa żołądka 3. Heterotopowa trzustka 4. Rozrost tkanki chłonnej 5. Rozrost gruczołów Brunnera 6. Guzy mezenchymalne 7. Gruczolak
63
Zmiany złośliwe w XIInicy
1. Rak gruczołowy 2. Rakowiak 3. Chłoniak 4. Metastases
64
Najczęstsze zmiany polipowate XIInicy to?
Zapalne polipy hiperplastyczne
65
Wskazania do leczenia operacyjnego przy krwawieniu z GOPP zamiast endoskopii
1. Wstrząs oporny na leczenie 2. Nawrót krwawienia z wrzodu zlokalizowanego na tylnej ścianie opuszki 3. Nawrót krwawienia u starszego chorego z licznymi obciążeniami 4. Nawrót krwawienia u chorego, którego pierwsze krwawienie było bardzo aktywne
66
Leczenie endoskopowe krwawienia z żylaków
1. Opaskowanie - przełyk 2. Polidokanol 0.5 - 1% - przełyk 3. Histoakryl - dno żołądka
67
Technika ostrzykiwania krwawiących żylaków polidokanolem
- 0,5 ml po obu stronach żylaka - ucisk - 1 ml do żylaka - wykrzepianie - maksymalnie 2 ml w jedno miejsce - krwawienie w miejscu iniekcji - ucisk na 1 min - ostrzyknij każdy żylak zagrażający krwawieniem
68
Powikłania po skleroterapii żylaków przełyku
1. Owrzodzenie 2. Zwężenie przełyku 3. Perforacja przełyku 4. Wysięk opłucnowy
69
Co jest lepsze? Skleroterapia czy opaskowanie żylaków przełyku?
Opaskowanie: - niskie ryzyko powikłań - niższa śmiertelność całkowita i śmiertelność spowodowana krwawieniem - rzadszy nawrót krwawienia Wada opaskowania - słaba widoczność przy masywnym krwawieniu
70
Powikłania opaskowania żylaków przełyku:
1. Perforacja przełyku lub dolnego gardła 2. Zwężenie/ bliznowacenie
71
Czego używamy do znieczulenia miejscowego w gastroskopii?
10% lignokaina, 3-4 psiknięcia Efekt analgetyczny po 4 min.
72
Jak pobierać wycinki w GERD?
Nie zaleca się rutynowego pobierania wycinków
73
Jak pobierać wycinki w infekcjach - HSV, CMV, grzybica?
Liczne wycinki z dna i brzegów zmian
74
Jak pobierać wycinki z Eozynofilowego zapalenia przełyku?
Po 4 wycinki z górnej i dolnej części przełyku.
75
Jak pobierać wycinki w przełyku Baretta? (Mała książeczka)
- bez dysplazji - co 2 cm z 4 kwadrantów i szczytów wypustek - z dysplazją - co 1 cm z 4 kwadrantów i szczytów wypustek
76
Jak pobierać wycinki w kierunku zakażenia H. pylori?
- clo- test: 2 wycinki z krzywizn 5 cm od odźwiernika; - histpat: antrum, kąt, trzon, obie krzywizny;
77
Jak pobierać wycinki z zanikowym zapaleniu żołądka?
- 4 wycinki z 4 kwadrantów antrum (2-3 cm od odźwiernika); - 2 wycinki z kąta; - 4 wycinki z trzonu - po 2 z każdej z krzywizn; - 2 wycinki z okolicy wpustu;
78
Jak pobierać wycinki z wrzodu żołądka? (Mała książeczka)
Minimum 7 wycinków z dna i brzegów - skuteczność diagnostyczna npl 98%
79
Jak pobierać wycinki przy podejrzeniu celiakii?
Z 4 kwadrantów części zstępującej 1 wycinek z opuszki
80
Przeciwwskazania do założenia PEG
1. Krótkie przeżycie 2. Sepsa 3. Zaburzenia krzepnięcia 4. Niewydolność wielonarządowa 5. Niedrożność jelit 6. Zapalenie otrzewnej 7. Wodobrzusze 8. Meta w otrzewnej 9. Brak możliwości nakłucia żołądka 10. Brak możliwości transluminacji żołądka 11. Niektóre rodzaje operacji żołądka
81
Przygotowanie do założenia PEG
1. Określenie braku p/wskazań 2. Prawidłowa morfologia i krzepnięcie 3. Odstawić IPP i H2 bloker 48 h przed 4. Zgoda 5. Profilaktyka antybiotykowa - cefazolina 1 g i.v. 30 min przed - lub Augmentin 1.2 g i.v. 30 min przed - jak alergia na penicylinę- teikoplanina 6. 12 h na czczo
82
Warunki do usunięcia PEGa
1. Nie powinno się usuwać PEG wcześniej niż 10 dni od założenia - duże ryzyko peritonitis. 2. Przed usunięciem >24 h bez stałych pokarmów. 3. Przyrośnięcie pierścienia wewnętrznego uniemożliwia usunięcie endoskopowe PEGa
83
Toksyna botulinowa a achalazja
1. Efekt 2-6 miesięcy, rzadko 12 mcy 2. Dawka: 100 IU w 4 kwadranty LES 3. Powoduje czasowe i odwracalne rozluźnienie LES, ponieważ hamuje uwalnianie ACh
84
P/wskazania do zastosowania toksyny botulinowej w achalazji
1. Myasthenia gravis 2. Ciąża, laktacja 3. Zaburzenia neuronów ruchowych 4. Zażywanie leków: aminoglikozydy, CaB
85
Powikłania ostrzyknięcia toksyną botulinową w achalazji
GERD
86
Co to jest chromoendoskopia?
Przyżyciowe barwienie nabłonka podczas endoskopii
87
Jakie są rodzaje metod barwienia podczas chromoendoskopii? (3 pkt)
1. Barwniki absorpcyjne - wychwytywane tylko przez niektóre komórki, pozwalają rozróżnić komórki barwiące się i niebarwiące. (Roztwór Lugola, błękit metylenowy, błękit toluidyny) 2. Barwniki kontrastowe - uwydatnienie architektoniki błony śluzowej ( indygokarmin, czerwień Kongo, czerwień fenolowa) 3. Barwniki odczynowe - identyfikują wydzieliny, które wchodzą z nimi w reakcje barwne
88
Jak działa roztwór Lugola w chromoendoskopii?
1. Zabarwienie ciemnobrązowo - zielone 2. Barwi nieodwracalnie tylko zdrowy nabłonek wielowarstwowy płaski (bo zawiera glikogen) 3. Nie barwi zarówno zmian zapalnych jak i npl - brak możliwości różnicowania 4. Stosuje się 1% roztwór
89
Wskazania do chromoendoskopii z roztworem Lugola
1. Wykrywanie raka płaskonabłonkowego przełyku 2. Określenie zasięgu wczesnego raka przed wykonaniem mukozektomii
90
Zasada działania błękitu metylowego w chromoendoskopii
1. Wybarwia tylko komórki nabłonka walcowatego jelitowego oraz niejednolicie barwi obszary dysplazji i wczesnego raka 2. Nie barwi nabłonka walcowatego typu żołądkowego oraz nabłonka płaskiego 3. Przed badaniem należy podać ACC na błonę śluzową a następnie rozpylić błękit. 4. Efekt uboczny - zielonkawe zabarwienie moczu
91
Barwniki stosowane w endoskopii podczas oceny przełyku Baretta
1. Roztwór Lugola - rak płaskonabłonkowego 2. Błękit metylenowy - raczej rak gruczołowy
92
Indygokarmin w chromoendoskopii
1. To barwnik niepochłaniany przez komórki, podkreśla architektonikę błony śluzowej 2. Wskazania: - wykrywanie wczesnego raka żołądka - rozpoznanie zaniku kosmków jelitowych w XIInicy -określenie granic zmian błony śluzowej w przełyku
93
Zasada działania endoskopii fluorescencyjnej
Niektóre związki chemiczne pod wpływem światła UV emitują światło o większej długości fali. 1. Pryskanie 5-ALA, który jest prekursorem fotouczulacza. 2. 5-ALA akumuluje się w miejscach dysplazji lub npl. 3. Oświetlenie błony śluzowej laserem. 4. Analiza spektralna miejsc o zwiększonej koncentracji barwnika emitującego światło 5. Pobranie wycinków.
94
Objawy endoskopowe guza podśluzówkowego
1. Objaw namiotu - błona śluzowa pokrywająca guz może być podniesiona z jego powierzchni szczypczykami jak namiot 2. Objaw Schindlera - fałdy zbiegają się w kierunku guza 3. Objaw poduszki - odcisk jak głowa na poduszce wywołany szczypczykami - tluszczak
95
Co to jest nadżerka aftowa?
Powierzchowny ubytek błony śluzowej pokryty białawym lub żółtawym wysiękiem - włóknikiem
96
Co to jest uchyłek rzekomy?
Kieszonkowate uwypuklenie na zewnątrz, wtórne do bliznowacenia lub martwicy
97
Dysphagia Lusoria - co to jest?
To pierścień naczyniowy przełyku, czyli tętniące zacieśnienie światła w górnej 1/3 przełyku, będące wynikiem nietypowego przebiegu arteria subclavia dextra. Uciśnięcie tętnicy końcówka endoskopu może spowodować zaniknięcie tętna na prawej tętnicy promieniowej.
98
Co to jest wrzód Baretta?
Owrzodzenie przełyku w obszarze nabłonka walcowatego najczęściej na ścianie tylnej powyżej GEJ
99
Co to jest wrzód kontaktowy?
To owrzodzenie powstałe na skutek przetrzymywania sondy
100
Co to jest wrzód swoisty?
To wrzód w przebiegu np. Gruźlicy, morbus Crohn, kiły etc.
101
Co to jest żołądek przelewającej się filiżanki?
To żołądek kaskadowy - duży zbiornik podwpustowy, oddzielony od reszty wystającym kątem Utrudnione przejście endoskopem Określenie raczej radiologiczne
102
Co to jest żołądek klepsydrowaty?
Żołądek ze zwężeniem oddzielającym górną i dolną część żołądka. Występuje w przebiegu wrzodu lub bliznowacenia.
103
Co to jest kąt gotycki (objaw Henninga)?
Ostry kąt żołądka spowodowany obecnością wrzodu lub bliznowaceniem na krzywiźnie mniejszej w okolicy antrum.
104
Postacie gastropatii wrotnej (4 pkt)
1. Wzór szkarlatynopodobny -postać łagodna -delikatne upstrzenie błony śluzowej 2. Wzór mozaikowy -postać łagodna - zarumienione obszary obrysowane białą siatką 3. Wiśniowe plamy - postać ciężka - zlewające się plamy uogólnionego krwawienia 4. Czarne i brązowe plamy - postać ciężka - rozsiane ciemne punkty i plamy spowodowane przez podnabłonkowe złogi hematyny
105
Co to jest zmiana Dieulafoya (exulceratio simplex)
Punktowa krwawiąca zmiana bez obecności wrzodu Z reguły w okolicy podwpustowej
106
W jakich chorobach występuje przerost fałdów żołądka - fałdy powiększone, ale podatność na insuflację jest zachowana?
Choroba Ménétriera Chłoniak żołądka
107
W jakich chorobach występuje przerost fałdów żołądka bez podatności na insuflację?
Choroba Ménétriera Zespół Zollingera-Ellisona Gastropatia aftowa Eozynofilowe zapalenie żołądka Ropowica żołądka Naciekający rak żołądka *Diagnostyka - pobranie fałdu za pomocą pętli
108
W jakich chorobach występuje brukowana błona śluzowa żołądka ?
Morbus Crohn Ziarniniakowe Zapalenie Żołądka
109
W jakich chorobach występuje guzkowa błoną śluzowa żołądka ?
Zapalenie H. pylori Choroba Ménétriera Zespół Zollingera - Ellisona
110
Co to jest duodenopatia zastoinowa (bulbopatia)?
-To zapalenie opuszki XII-nicy. -Inaczej zmiana typu „sól z pieprzem” -Przekrwiona i krucha śluzówka z płytkami białego lub żółtego wysięku; - Jest to jeden z objawów choroby wrzodowej XII-nicy.
111
Endoskopowa klasyfikacja raka żołądka na podstawie klasyfikacji Borrmana
0 - wczesny uniesiony, płaska lub zagłębiona zmiana nie przekraczająca warstwy podśluzowej; I - złośliwy polip II - złośliwe owrzodzenie III - grzybiasty IV - infiltrujący V- zaawansowany niesklasyfikowany
112
Endoskopowa klasyfikacja raka przełyku
1. Wczesny a - biały - uniesiony b - czerwony - nadżerkowy c - mieszany - nadżerkowy i uniesiony d - utajony - widoczny pod barwieniem 2. Zaawansowany uniesiony: a - polipowaty b - brodawkowaty c - grzybiasty 3. Zaawansowany zagłębiony: a - wrzodziejący b - wrzodokształtny 4. Płaski a - infiltrujący 5. Zaawansowany niesklasyfikowany
113
Co to jest klasyfikacja Sydney (+ modyfikacja z Houston)
Endoskopowa klasyfikacja gastropatii/ zapalenia żołądka. - rumieniowo - wysiękowa - krwotoczna - grudkowa - z uniesionymi nadżerkami - aftowa - z płaskimi nadżerkami - zanikowa - przerostowa - refluksowa - ( wrotna)?
114
Klasyfikacja LA nadżerkowego zapalenia przełyku
A - min. 1 nadżerka < 5 mm długości, niezajmująca całej odległości pomiędzy sąsiadującymi fałdami B - min. 1 nadżerka > 5 mm niezajmująca całej odległości pomiędzy sąsiadującymi fałdami C - min. 1 nadżerka zajmująca całą odległość pomiędzy sąsiadującymi faldami, ale <75% obwodu przełyku D - zmiany > 75% obwodu przełyku
115
Co to jest Klasyfikacja OMED?
Ocenia zaawansowania żylaków przełyku. 1 - małe, niekręte żylaki, spłaszczone pod wpływem insuflacji 2 - kręte żylaki wpuklające się < 50% do światła dystalnej części przełyku 3 - duże, kręte żylaki, wpuklające się > 50% do światła dystalnego przełyku Przy opisie żylaków należy podać obecność ewentualnych znamion zagrażającego krwawienia: czerwone lub wiśniowe plamy oraz prążki Lub znamion przebytego krwawienia: BIAŁY CZOP ☁️
116
Wskazania do wykonanie gastroskopii (14 pkt)
1. Bóle nadbrzusza utrzymujące się pomimo leczenia lub z towarzyszącymi objawami alarmowymi 2. Bóle nadbrzusza > 45 r.ż. 3. Objawy GERD pomimo leczenia 4. Ocena i leczenie żylaków przełyku 5. Monitorowanie leczenia choroby wrzodowej żołądka. 6. Niedokrwistość z niedoboru żelaza 7. Zabiegi endoskopowe 8. Dysfagią 9. Odynofagia 10. Nadzór nad przełykiem Baretta 11. Wymioty o nieznanej przyczynie 12. Czynne lub przebyte krwawienie 13. Wyjaśnienie rozpoznań wynikających z pozostałych badań 14. Pobranie wycinków
117
Co NIE stanowi wskazań do gastroskopii? (6 pkt)
1. Bóle nadbrzusza <45 r. ż., które ustąpiły po leczeniu 2. Poszukiwanie npl u pacjentów z przewlekłym zapaleniem błony śluzowej żołądka 3. Monitorowanie po operacyjnym leczeniu raka żołądka 4. Monitorowanie leczenia choroby wrzodowej XIInicy 5. Objawy IBS 6. Objawy dyspeptyczne u osoby, która miała niedawno gastroskopię
118
Bezwzględne p/wskazania do gastroskopii
1. Brak zgody 2. Brak współpracy podczas badania 3. Ryzyko większe niż korzyść badania 4. Niewydolność oddechowa lub krążeniowa chyba że krwawienie 5. Ostry brzuch wymagający leczenia operacyjnego
119
Co to jest klasyfikacja Zargara?
To klasyfikacja oparzeń przełyku. 0 - norma 1 - obrzęk i przekrwienie śluzówki 2a - powierzchowne owrzodzenia, nadżerki, wysięk, krwawienia, białe naloty 2b - 2a+ głębokie i oddzielne lub okrężne owrzodzenia 3a - owrzodzenia + obszary brązowo - czarnej lub szarej martwicy rozpływnej 3b - rozległa martwica
120
Jak często kontrolować pacjentów z zanikowym zapaleniem żołądka lub pacjentów z metaplazją jelitowa?
Co 3 lata
121
Klasyfikacja Borrmanna w modyfikacji japońskiej
Klasyfikacja opisująca zaawansowanego raka żołądka 0 - powierzchowny guz polipowaty, płaski lub zagłębiony 1 - guz bez owrzodzenia 2 - guz z owrzodzeniem, dobrze odgraniczony o uniesionych brzegach 3 - wrzodziejący naciek bez wyraźnych granic 4 - naciek bez owrzodzenia - linitis plastica 5 - niesklasyfikowany zaawansowany rak
122
Jak pobierać wycinki przy podejrzeniu raka żołądka?
1. Maksymalnie dużo. 2. Z brzegów i dna owrzodzenia 3. Jeśli histpat ujemny, a duże prawdopodobieństwo raka w endoskopii - powtórzyć endoskopię
123
Jak pobiera się wycinki przy podejrzeniu celiakii?
4-6 wycinków z części pozaopuszkowej 1-2 wycinki z opuszki
124
Najczęstsze objawy niepożądane po gastroskopii
Ból gardła Chrypka Nudności Wzdęcie brzucha
125
Wskazania do PEG
1. Dysfagia czynnościowa lub mechaniczna + brak możliwości jedzenia p.o. > 21 dni 2. Czasowe lub stałe odbarczenie żołądka
126
Wskazania do PEG-J
1. Dysfagia mechaniczna lub czynnościowa > 21 dni + zaburzone opróżnianie żołądkowe 2. Przetoka wokół gastrostomii - PEG-J jako element leczenia
127
Powikłania gastroskopii w liczbach
1. Powikłania 1/200 badań w endoskopii zabiegowej. 2. Śmiertelność w endoskopii zabiegowej: 1/ 2000 badań 3. 50% wszystkich powikłań to powikłania kardiologiczne 4. 30% to powikłania oddechowe 5. Śmiertelność podczas gastroskopii : 1/ 50 000 badań
128
Czynniki ryzyka perforacji podczas gastroskopii
1. Uchyłki przełyku 2. Osteofity kręgosłupa C 3. Zwężenia przełyku 4. Oparzenia przełyku 5. Npl 6. Wrzody
129
Przeciwwskazania bezwzględne do PEG
1. Zwężenie nieprzepuszczające skopu i niekwalifikujące się do poszerzenia 2. Niewyrównane zaburzenia krzepnięcia 3. Świeży zawał serca 4. Niestabilność hemodynamiczna 5. Niekontrolowana sepsa
130
Przeciwwskazania względne do PEG
1. Otyłość olbrzymia 2. Stan po operacjach nadbrzusza 3. Hepato i splenomegalia 4. Nadciśnienie wrotne 5. Ascites 6. Naciek npl przedniej ściany żołądka
131
Wskazania do protezowania zwężeń przewodu pokarmowego
1. Przetoka przełykowo- tchawicza 2. Przetoka w zespoleniu przełykowo- żołądkowym lub przełykowo-jelitowym 3. Zwężenia łagodne i npl 4. Tamowanie krwawień z żylaków przełyku 5. Przetoki po SG 6. Poszerzenie zespolenia przewodowo-XIIniczego
132
Wskazania do protezowania zwężeń przewodu pokarmowego
1. Przetoka przełykowo- tchawicza 2. Przetoka w zespoleniu przełykowo- żołądkowym lub przełykowo-jelitowym 3. Zwężenia łagodne i npl 4. Tamowanie krwawień z żylaków przełyku 5. Przetoki po SG 6. Poszerzenie zespolenia przewodowo-XIIniczego
133
Jakie są znamiona krwawienia?
1. Przylegający skrzep 2. Wybroczyny/ podbiegnięcia krwawe 3. Plama hematyny 4. Nadżerka krwotoczna 5. Widoczne naczynie w dnie owrzodzenia
134
Jaka jest różnica między wrzodem a owrzodzeniem?
Wrzód ma regularne brzegi a owrzodzenie nieregularne
135
Cechy złośliwości wrzodu
1. Fałdy - promieniste - mostkujące - zbiegające się - pałeczkowate - zlewające się - nagłe zanikające - z nadżartymi krwawędziami
136
Co to jest Klasyfikacja Praska?
1. Ocenia zasięg przełyku Baretta, tzn. zasięg nabłonka metaplastycznego. 2. Ocenia się 2 składniki: C - circumferential extent: - mierzy długość pierścienia metaplastycznego M - maximal extent: - mierzy najdłuższą wypustkę, - nie bierze pod uwagę wysp nabłonka metaplastycznego! * przy stwierdzeniu wysp nabłonka określamy ich długość w cm oraz odległość od siekaczy * zmiany ogniskowe w obrębie nabłonka metaplastycznego oceniamy wg klasyfikacji PARYSKIEJ
137
Jak pobieramy wycinki w przełyku Baretta? (Mała książeczka)
Z 4 kwadratów co 2 cm u osób bez dysplazji co 1 cm u osób z wcześniej rozpoznaną lub podejrzewaną dysplazją
138
Co to jest klasyfikacja Sarina?
Ocena żylaków żołądka Typ GOV1 - gastroesophageal varices 70% przełyk + krzywizna mniejsza Typ GOV2 przełyk + dno i krzywizna WIĘKSZA Typ IGV1 - isolated gastric varices Żylaki dna żołądka Typ IGV2 Żylaki innych części żołądka lub XIInicy
139
Jak wygląda schemat pobierania wycinków w celu oceny zapalenia żołądka?
2 wycinki z antrum (po przeciwnych stronach odźwiernika) 1 z kąta żołądka 1 z krzywizny mniejszej 1 z krzywizny większej
140
Co to jest Klasyfikacja Paryska? 🍷🍾🗼
To klasyfikacja oceniająca powierzchowne nowotwory przewodu pokarmowego. Służy opisowi ich konfiguracji z możliwością przewidywania utkania npl w obrębie zmiany. TYP WYNIOSŁY - 0-Ip- uszypułowany (pedunculated) - 0-Isp- półuszypułowany (semipedun.) - 0- Is - siedzący (sessile) TYP PŁASKI 0-IIa - płasko- wyniosła 0-IIb - całkowicie płaska 0-IIc - zapadnięta 0-IIa+c-płasko-wyniosła z zapadnięciem 0-IIa+s - zmiana mieszana TYP ZAGŁĘBIONY 0-III - wrzodziejący Zmiany z zapadnięciem i owrzodzeniem są obciążone większym ryzykiem obecności raka
141
W jakim czasie od połknięcia czegoś żrącego należy wykonać endoskopię? Jaką skalę stosujemy w tym przypadku?
12- 24 h Skala Zargara - pozwala na ocenę ryzyka powikłań i wybór leczenia
142
Jakie są sposoby usuwania małych polipów?
1. Pojedyncza biopsja 2. Powtarzana biopsja 3. Gorąca biopsja 4. Polipektomia na zimno - do 7 mm 5. Polipektomia z diatermią - duże ryzyko perforacji i artefaktów
143
Jak usuwać polipy uszypułowane?
1. Przy pomocy pętli diatermicznej 2. Zmiany > 2 cm dobrze jest podwiązać Jakub zaklipsować przed założeniem pętli, żeby zmniejszyć ryzyko krwawienia
144
Jak usuwać polipy przysadziste?
1. Podstrzyknięcie a następnie pętla. 2. Technika kęsowa 3. ESD
145
Jakie są cechy inwazyjności zmiany?
1. Owrzodzenie 2. Nieregularna i twarda powierzchnia 3. Brak ruchomości względem podłoża 4. Kruchość 5. Promienisty układ fałdów 6. Zapadnięcie się powierzchni
146
Co to jest objaw unoszenia?
Sprawdzenie czy podczas ostrzyknięcia zmiany, unosi się ona do góry. Jeżeli się nie unosi, wskazuje to na inwazję. Wartość prognostyczna objawu to 83%.
147
Jak leczymy zmiany resztkowe po polipektomii?
APC
148
Względne p/wskazania do polipektomii
1. Ciąża 2. Piorunujące zapalenie przewodu pokarmowego 3. Podejrzenie perforacji 4. Świeżo wykonane zespolenie jelitowe 5. Niedawno przebyty zawał serca 6. Niewyrównane zaburzenia krzepnięcia 7. Źle oczyszczony przewód pokarmowy
149
Jakie są powikłania wczesne po PEG/PEG -J?
1. Uraz wątroby lub śledziony 2. Krwiak lub ropień 3. Krwawienie 4. Przetoka z okrężnicy/ z jelita cienkiego 5. Wypadniecie gastrostomii->oklejona perforacja/peritonitis 6. Przetoka wewnętrzna żołądkowo - jelitowa 7. Przetoka żołądkowo - jelitowo - skórna
150
Jakie są późne powikłania po PEG?
1. Niedrożność gastrostomii 2. Stan zapalny wokół gastrostomii 3. Wypadniecie gastrostomii 4. Zarośnięcie gastrostomii - BBS
151
Jaka profilaktyka antybiotykowa przed PEG/PEG-J?
Cefazolina 1 g 30 min przed Lub 2 g jeśli m.c. > 80 kg
152
Wskazania do techniki push przy zakładaniu PEG
1. Zwężenia gardła, przełyku etc. 2. Stan po założeniu protezy 3. Ryzyko trudności w gojeniu - np marskość wątroby i wodobrzusze
153
Jaka jest skuteczność endoskopowej lokalizacji krwawienia z GOPP?
90%
154
Jakie są wskazania do endoskopowego leczenia krwawienia z GOPP
Forrest 1a, 1b, 2a
155
Czynniki ryzyka nawrotu krwawienia z GOPP
1. Czynne krwawienie podczas endoskopii 2. >60 r.ż. 3. Wstrząs przy przyjęciu 4. HB <10 5. Średnica niszy wrzodowej >20 mm 6. Mnogie owrzodzenia 7. Owrzodzenie na tylnej ścianie opuszki/krzywizna mniejsza
156
Jak wygląda klasyfikacja morfologiczna zaawansowanego raka przełyku?
Typ I - wyniosły Typ II - wrzodziejący i miejscowy Typ III - wrzodziejący i naciekający Typ IV - rozlany naciekający Typ V - niesklasyfikowany
157
Co to jest błona przełyku?
To struktura składająca się z błony śluzowej i podśluzowej. Nie zawiera błony mięśniowej. Pierwszym objawem jest dysfagia. Może występować w przebiegu zespołu Plummera-Vinsona oraz GvHD. Leczenie: rozszerzanie endoskopowe
158
Klasyfikacja łagodnych npl przełyku.
1. Guzy nabłonkowe: -brodawczak płaskonabłonkowy - gruczolak 2. Guzy nienabłonkowe: - mięśniak gładkokomórkowy - guz Abrikosowa (ziarniniak) - nowotwory torbielowate: powielona torbiel, naczyniak limfatyczny, torbiele oskrzelopochodne - włókniakonaczyniak - polip zapalno-włóknisty - tłuszczak - naczyniak
159
Klasyfikacja wczesnego raka przełyku
Typ uniesiony: - polipowaty O-Ip - siedzący O-Is Typ płaski i zapadnięty - nieco uniesiony O-IIa - całkowicie płaski O-IIb - nieco zapadnięty O-IIc - uniesiony i zapadnięty O-IIc+IIa, O-IIa+IIc Typ wydrążony -wrzód O-III - wydrążony i zapadnięty O-IIc+III, O-III+IIc
160
Co to jest wczesny rak przełyku?
Zamiana nie przekraczająca błony podśluzowej niezależnie od meta do ww. chłonnych 5- letnie przeżycie >90%
161
Co to jest fałd i polip wartowniczy?
Fałd wartowniczy: - to przekrwiony fałd żołądka, wypadający z żołądka powyżej rozworu - różnicowanie: żylak, brodawczak, gruczolak, mięśniak; - NIE MA charakteru onkologicznego!!! - przebiega podłużnie w przepuklinie wślizgowej - zwiazany jest z GERD - zlokalizowany od strony krzywizny większej - kończy się na wysokości GEJ - na szczycie fałdu możliwy polip lub nadżerka wartownicza
162
Jakie są czynniki ryzyka raka płaskonabłonkowego przełyku?
1. Szlugi 2. Wóda 3. Picie zbyt gorących napojów 4. Tylosis (zesp. Grubych podeszew i skóry dłoni. 5. Achalazja 6. Oparzenia zasadą 7. Zespół Plummera Vinsona 8. Promieniowanie jonizujące 9. Zapalenia wirusowe: CMV, EBV
163
Jak duży jest npl przełyku kiedy daje objawy dysfagii?
Kiedy zajmuje >2/3 światła przełyku na odcinku 3-4 cm
164
Co to jest dysphagia lusoria?
Dysfagia spowodowana nieprawidłowym położeniem a. subclavia dextra - przechodzi do tyłu od przełyku i przyciska go do tchawicy
165
Jak wygląda krążenie oboczne w żylakach przełyku?
Żyła wrotna ->żyła żołądkowa lewa -> żż. Żołądkowe krótkie -> żyły błony podśluzowej przełyku -> vena azygos
166
Jakie są 4 kategorie czerwonych znamion w żylakach przełyku?
1. Znamię czerwonej pręgi - żylaki na żylakach 2. Wiśniowe kropki < 2 mm 3. Duża czerwona plama 4. Rozlane zaczerwienienie w strefie żylaka 3,4 - najwyższa korelacja z ryzykiem krwawienia *Im bardziej kręte i im bardziej proksymalnie położone tym większe ryzyko krwawienia
167
Co to są flebektazje?
To małe poszerzenia żylne pokryte prawidłową błoną śluzową, wpuklające się do światła przełyku.
168
W jakim czasie należy wykonać gastroskopię po spożyciu substancji żrącej?
6-12 h
169
Jak często robić gastroskopię po oparzeniu ługiem?
Raz w roku.
170
Jaki rozmiar kwalifikuje wrzodu żołądka jako olbrzymi?
> 3 cm
171
Jakie są 3 typy wrzodu żołądka?
1. Umiejscowienie w okolicy kąta na granicy błony śluzowej antrum i trzonu. 2. Umiejscowienie jw ale z towarzyszącym wrzodem/ blizną powrzodową w XIInicy 3. Dystalna część antrum, ok. 2.5 cm od odźwiernika
172
Czy wygojenie wrzodu żołądka świadczy o jego łagodnym charakterze?
Nie
173
Cechy endoskopowe wrzodów żołądka i charakterze złośliwym
1. Duży rozmiar 2. Nieregularny kształt dna 3. Zniekształcone, wałowate brzegi 4. Nieregularna, plamista lub nadżerkowa błona śluzowa wokół 5. Fenomen schodu - fałdy żołądka kończą się w pewnej odległości od wrzodu 6. Fałdy otaczające wrzód są pogrubiałe i obrzęknięte 7. Atypowe fazy gojenia
174
Gdzie najczęściej w żołądku umiejscawia się ektopowa trzustka?
Wzdłuż krzywizny większej w antrum
175
Powikłania po operacjach żołądka
1. Zapalenie z zarzucania 2. Wrzód w zespoleniu 3. Zwężenie zespolenia 4. Wgłobienie zespolenia 5. Bezoar 6. Kępki żółte lub żółtaki 7. Zanikowe zapalenie kikuta żołądka 8. Poresekcyjne npl żołądka
176
Ile wycinków należy pobrać przy podejrzeniu adenocarcinoma żołądka?
8-10 *chłoniak - 10-15
177
Japońska klasyfikacja wczesnego raka żołądka
Typ I - zmiana polipowata Typ IIa - nieznacznie uniesiony Typ IIb - płaski Typ IIc - nieznacznie zapadnięty Typ III - drążące owrzodzenie
178
Postaci mięsaka Kaposiego w żołądku
1. Pojedyncze lub mnogie zmiany plamisto - grudkowe 2. Zmiany polipowate 3. Zmiany wrzodziejące
179
Jaki jest najczęstszy rodzaj polipa w żołądku?
Polip hiperplastyczny
180
Jakie są polipy nabłonkowe żołądka?
1. Hiperplastyczne 2. Polipowatość młodzieńcza 3. Zespół Peutz-Jeghersa 4. Zespół Cronkhit-Canady 5. Polip z gruczołów sklepienia żołądka - bardzo nieduże ryzyko raka 6. Zespół Gardnera - mnogie gruczolaki 7. Guzy Vaneka czyli włókniste polipy zapalne
181
Jakie są 3 typy ostrego zapalenia żołądka?
1. Najbardziej łagodny - obrzęk błony śluzowej i zwężenie antrum 2. Krwotoczny obrzęk fałdów o zmniejszonej podatności, liczne wybroczyny i nadżerki 3. Wrzodziejący - rozległe nadżerki i owrzodzenia z krwotokiem
182
Przyczyny wrzodów stresowych
1. Uraz 2. Spadek BP 3. Posocznica 4. Żółtaczka 5. Niewydolność nerek 6. Niewydolność oddechowa 7. Operacje 8. Rozległe oparzenia - wrzód Curlinga 9. Operacje neurochirurgiczne - wrzód Cushinga
183
Kiedy uważa się, że fałdy żołądka są powiększone?
1. Gdy są > 8-10 mm 2. Jeśli nie spłaszczają się pod wpływem insuflacji - > zapalenie/naciek
184
Przyczyny powiększenia fałdów żołądka
1. Choroba Ménétriera 2. Zespół Zollingera - Ellisona 3. Chłoniak 4. Rak 5. Żylaki 6. Choroba wrzodowa 7. Stan po operacji żołądka 8. Choroby z tworzeniem ziarniniaków 9. Zapalenie przerostowe
185
Jakie rozmiary ma prawidłowy odźwiernik?
- długość kanału: 5 mm - szerokość 1-1.5 cm - szerszy -> odźwiernik ziejący - jeśli nie przepuszcza 9 mm skopu - zwężony
186
Jakie wymiary ma prawidłowa opuszka?
Długość 4-6 cm Szerokość: 2-3 cm
187
Jaka jest najczęstsza lokalizacja wrzodu XIInicy?
Ściana przednia - 50%
188
Do czego służy skala Glasgow- Blatchford
Stanowi najlepszy sposób przewidywania konieczności hospitalizacji i ryzyka zgonu z powodu krwawienia z GOPP GBS 0-1 pkt - wypis-dać do domu GBS > 11 pkt gastro <12 h od przyjęcia Parametry brane pod uwagę: SBP Stężenie azotu mocznika HB HR >100 Smoliste stolce Omdlenie Choroba wątroby Niewydolność serca
189
Czy u wszystkich pacjentów z GERD należy wykonać badanie przesiewowe w kierunku Baretta?
Nie, raczej u obciążonych >= 3 czynnikami ryzyka: - czas trwania GERD > 5 lat - > 50 r.ż - rasa biała - płeć męska - otyłość - PB/ gruczolakorak przełyku u krewnego I stopnia
190
Kiedy rozpoznajemy przełyk Baretta? (Wytyczne PTG 2022)
Obecność metaplazji jelitowej o długości min 1 cm w dystalnej części przełyku Metaplazja żołądkowa raczej nie stanowi podstawy do rozpoznania PB
191
Jak pobieramy wycinki w przypadku zmian sugerujących PB? (Wytyczne PTG 2022)
1. Losowe wycinki z 4 kwadrantów segmentu metaplastycznego - 1 zestaw wycinków na każde 2 cm segmentu licząc od górnej granicy fałdów żołądkowych 2. Celowane wycinki ze stwierdzonych zmian makroskopowych
192
Co to jest protokół Seattle?
Sposób monitorowania PB Pobieranie licznych ślepych wycinków z 4 kwadrantów co 1-2 cm (gdy metaplazja jelitowa) lub co 1 cm gdy dysplazja LG
193
Kiedy kontrola po leczeniu w zapaleniu przełyku?
Po 8 tygodniach w przypadku stopni C i D oraz w wątpliwych przypadkach stopnia B.
194
Czy należy pobierać wycinki w celu rozpoznania PB oraz nadzoru nad PB podczas aktywnego zapalenia przełyku?
Nie - zmiany regeneracyjne mogą dać wynik fałszywie dodatni - zmiany zapalne B, C, D mogą dać wynik fałszywie ujemny
195
Kiedy można zaprzestać nadzoru nad PB bez dysplazji?
Gdy pacjent > 75-80 r.ż
196
Czy każdy może prowadzić pacjenta z PB?
Nie, gdy najdłuższy odcinek metaplazji > 10 cm -> (s)ekspert
197
Jak często należy robić gastroskopię u pacjenta z PB?
Zależy od długości segmentu metaplazji: - 1-3 cm - co 5 lat - 3- 10 cm - co 3 lata - wycinki zgodnie z protokołem Seattle * im dłuższy segment tym większe ryzyko raka, >10 cm ryzyko prawdopodobnie jak w przypadku dysplazji LG
198
Co robić kiedy rozpoznajemy dysplazję nieokreśloną lub LG?
Gastro po 6 m-mcach. Jeśli brak dysplazji w kontroli - kolejna za 12 mcy. Jeśli znowu brak dysplazji - kontrola jak w normalnym PB.
199
Czy w przełyku Baretta należy stosować zabiegi endoskopowe ?
Tylko jeżeli jest dysplazja. Jeżeli normalny PB to prowadzimy nadzór.
200
Jaka technika jest polecana do leczenia zmian dysplastycznych w przebiegu PB?
EMR - jeśli mniejszy obszar - tzn jaki? RFA - segmenty o dużej powierzchni * PB z przetrwałą (rozpoznanie w 2 kolejnych badaniach) dysplazją LG lub HG niewidoczną gołym okiem, po biopsjach na ślepo, powinen być poddany leczeniu ablacyjnemu. * po endoskopowe usunięciu makroskopowych dysplazji w PB na leży dążyć do zniszczenia pozostałego nabłonka metaplstycznego technika ablacji prądem RF
201
Jak leczymy gruczolakoraka przełyku T1a?
Endoskopowo - EMR Stopień T1b - do rozważenia endoskopia jako alternatywa operacji.
202
Jak pobieramy wycinki w eozynofilowym zapaleniu przełyku?
Po 4 wycinki z górnej i dolnej części przełyku
203
Jak pobieramy wycinki w chorobach zakaźnych przełyku - grzybica, HSV, CMV?
Liczne wycinki z dna i brzegu zmian
204
Ile wycinków pobieramy w zanikowym zapaleniu żołądka?
12 - 4 z 4 kwadrantów antrum 2-3 cm od odźwiernika - 2 z kąta - 4 z trzonu - po 2 z każdej krzywizny - 2 z okolicy wpustu
205
Jak pobieramy wycinki na CLO test?
1-2 wycinki z krzywizn 5 cm od odźwiernika *na histpat - kąt, trzon, antrum, obie krzywizny *protokół z Sydney - 5 wycinków
206
Co powinna zawierać dokumentacja fotograficzna?
1. Linia Z 2. GEJ w inwersji 3. Trzon + kąt + antrum na jednej foci 4. Część zstępująca XIInicy 5. Zmiany patologiczne
207
Co to jest klasyfikacja Kodsiego?
Opisuje drożdżakowe zapalenie przełyku Stopień 1 - pojedyncze ogniska do 2 mm Stopień 2 - liczne ogniska > 2 mm + przekrwienie i obrzęk błony śluzowej ale bez owrzodzeń Stopień 3 - linijne zlewające się naloty + przekrwienie błony śluzowej + /-owrzodzenia Stopień 4 - stopień 3 + kruchość błony i ewentualne zwężenie przełyku
208
Jaki rozmiar mają kleszczyki biopsyjne?
2.8 mm - pozwalają pobrać pełną grubość błony śluzowej Kleszczyki Jumbo - powierzona bioptatu jest 2-3 razy większa ale nie głębsza
209
Jaka jest kolejność pobierania wycinków?
- najpierw zmiany ogniskowe potem nadzór - PB, CU - najpierw zmiany o mniejszym potencjale krwawienia
210
Co to jest Protokół Sydney?
Sposób pobierania biopsji w zanikowym zapaleniu żołądka Łącznie 5 wycinków: 2 z antrum po jednym od strony krzywizny mniejszej i większej 2 z trzonu, - jeden z krzywizny mniejszej 4 cm od kąta, - drugi ze środkowej części krzywizny większej 8 cm od wpustu 1 z kąta + ewentualnie zmiany ogniskowe
211
Kiedy powinno się wykonać kontrolną gastroskopię po usunięciu polipa gruczolakowatego żołądka?
Po roku, a następnie co roku jeśli jest to uzasadnione
212
Jak wygląda nadzór endoskopowy u chorych z zanikowym zapaleniem żołądka?
Co 3 lata gastroskopia. Chyba, że zanik dotyczy tylko antrum i nie ma dodatkowych obciążeń, jak np. npl w rodzinie Jeśli niewidoczna dysplazja LG - badanie co rok z pobraniem licznych wycinków i IEE Jeśli niewidoczna dysplazja HG - badanie co 6 mcy
213
Jak wygląda endoskopowe leczenie dysplazji widocznej gołym okiem i wczesnego raka żołądka?
Zmiany usuwane w całości! <10 mm - EMR >10 mm - ESD
214
W czym konserwujemy wycinki?
10% formalina pH: 7.2-7.4 Temp: 20 C
215
Guzy Vaneka - charakterystyka
1. Włókniste polipy zapalne 2. Siedzące lub uszypułowane 3. Raczej pojedyncze, często owrzodziałe 4. Większe zmiany są objawowe - anemia, niedrożność odźwiernika
216
Jakie są 3 typy guzów neuroendokrynnych w żołądku?
1. Hipergastrynemia wynikająca z Autoimmunologicznego zapalenia żołądka 2. Hipergastrynemia w gastrinoma 3. Sporadyczne bez hipergastrynemii
217
Jakie polipy można znaleźć w XII - nicy?
1. Zmiany podśluzówkowe - zapalne polipy włókniste - Rakowiaki - polipy Peutz- Jeghersa - GIST 2. Zmiany śluzówkowe: - heterotopia żołądkowa - Brunneroma - gruczolaki - gruczolaki w FAP
218
Czas wykonania endoskopii w krwawieniu z GOPP
Bardzo wczesna <12 h - pacjent niestabilny pomimo resuscytacji Wczesna <24 h Późna >24 h - większe ryzyko zgonu Zaleca się wykonanie gastro do 24 h
219
Jakie są przyczyny krwawienia z GOPP?
1. Wrzód XII nicy - 17-37% 2. Wrzód żołądka - 11-24% 3. Nadżerkowe zapalenie przełyku/żołądka/XII - nicy - 10- 47% 4. Zespół Mallory- Weiss - 4-7% 5. Rak żołądka - 2-4% 6. Inne - 2-7% 7. Niezidentyfikowane 7-25% 8. >1 przyczyna - 16-20% Wg wykładów …ponad 100%
220
Jakie są czynniki ryzyka nawrotu krwawienia?
1. Aktywność wg skali Forrest 2. Owrzodzenie >2 cm 3. Duża średnica niekrwawiącego naczynia 4. Obecność krwi w żołądku 5. Lokalizacja: tylna ściana opuszki proksymalna część krzywizny mniejszej
221
Jakie są czynniki ryzyka krwawienia w żylakach przełyku?
1. Wielkość żylaków: duże 15% rocznie 2. Znamiona zagrażającego krwawienia 3. Klasa C w skali Child’a - Pugh 4. Wysokie ciśnienie wrotne HVPG >10 mmHg Co najmniej jedno w powyższych - profilaktyka pierwotna krwawienia !
222
Wskazania do EMR - endoscopic mucosal resection
1. Patologia nie przekracza błony podśluzowej? 2. Średnica do 20 mm 3. Unosi się po podstrzyknięciu
223
Wskazania do ESD - endoscopic submucosal dissection
1. Zmiana płaska: 0-IIa 0-IIb 0-IIc z naciekaniem m1-m2 i okrężnym zajęciem do 2/3 obwodu
224
Kiedy wymagana jest operacja po ESD?
1. Naciek SM2 2. Zmiana przekraczająca 200 um w marginesie pionowym 3. Niski stopień zróżnicowania 4. Zatory komórek npl w naczyniach 5. Naciekająca margines resekcji
225
Kiedy można ESD w gruczolakoraku przełyku?
Gdy zmiana nie przekracza SM1 czyli <500 um
226
Kiedy polipektomia w polipach żołądka?
Polipy z gruczołów sklepienia - > 1 cm Polipy hiperplastyczne > 0,5 cm Gruczolaki - wszystkie *Npl żołądka - min 7 wycinków! Z brzegów i dna
227
Jak można podzielić chromoendoskopię?
1. Standardowa: - indygokarmin - płyn Lugola - kwas octowy - błękit metylenowy 2. Wirtualna: -NBI -FICE -BLI -AFI -iSCAN
228
Jak działa kwas octowy w chromoendoskopii?
- powoduje zbielenie nabłonka, dzięki czemu lepiej widać układ dołeczków i architekturę nabłonka - przydatny w szukaniu dysplazji w PB - w miejscach dysplazji architektonika metaplazji jelitowej zatarta oraz zbielenie znika znacznie szybciej
229
Co to jest klasyfikacja BING?
Klasyfikacja obrazów NBI służącą do identyfikowania zmian dysplastycznych w PB. Bierze pod uwagę: - regularność lub jej brak na powierzchni śluzówki; - regularność lub jej brak w układzie naczyń
230
Czynniki ryzyka raka płaskonabłonkowego przełyku:
1. Przebyte leczenie npl głowy i szyi 2. Przebyte leczenie endoskopowe SCC przełyku. 3. Uraz mechaniczny, termiczny przełyku 4. Achalazja 5. Nikotynizm, ZZA
231
Jak powinien wyglądać nadzór endoskopowy po leczeniu npl głowy i szyi?
Chromoendoskopia z płynem Lugola co 2 lata
232
Co to jest biopsja optyczna?
To biopsja z miejsc, które zostały wyznaczone przy pomocy technik szczególnego obrazowania, np. chromoendoskopia
233
Co to jest wczesny rak żołądka?
Zmiana, która nacieka błonę śluzową i podśluzową, niezależnie od meta do ww. chłonnych T1, każde N
234
Co to jest klasyfikacja Oyama. (JES)
Służy do przewidywania głębokości inwazji wczesnego SCC przełyku na podstawie architektoniki mikronaczyń. Typ A - standardowe naczynia Typ B1 - naczynia z tworzeniem pętli - rak T1 z naciekaniem lamina propria Typ B2 - naczynia bez tworzenia pętli - rak T1a/T1b z naciekaniem MM lub SM1 < 200 um Typ B3 - naczynia o pogrubiałej średnicy - rak T1b z naciekaniem SM2
235
Do jakich polipów używa się zimnej polipektomii?
3-10 mm
236
Co to jest protezowanie LAMS?
Lumen apposing metal stents Połączenie pewnej przestrzeni ze światłem przewodu pokarmowego przy pomocy specjalnej protezy, która ma kołnierze na obu końcach, pozwalające na fiksację. Np. Drenaż torbieli trzustki do światła żołądka
237
Co to jest skala Rockalla?
Skala do określenia rokowania u chorych w krwawieniem z GOPP >8 pkt - duże ryzyko zgonu Zmienne w skali: - wiek - obecność wstrząsu - choroby współistniejące - stopień Forrest w endoskopii - przyczyna krwawienia
238
Jak dawkować ASA w przypadku krwawienia z GOPP?
1. ASA w niskiej dawce w profilaktyce pierwotnej - czasowo wstrzymać *ponowne włączenie: F Ia- F IIb - wstrzymać leczenie do czasu wygojenia wrzodu F IIc - F III - ponowne włączenie ASA przy wypisie 2. ASA w niskiej dawce w profilaktyce wtórnej - nie wstrzymać *ponowne włączenie: F Ia - F Ib - po 3 dniach od uzyskania hemostazy F IIc- F III - niezwłocznie po gastroskopii 3. Terapia podwójna - wstrzymać 2 lek, ASA zostawić * ponowne włączenie F Ia- F IIb - ASA jw, drugi lek - konsultacja kardiologiczna F IIc - F III - kontynuacja Przy terapii podwójnej - IPP na stałe!
239
Co zrobić jeśli pacjent przyjmuje VKA i krwawi z GOPP?
1. Odstawić do czasu samoistnego wyrównania INR. 2. Nie przetaczać PLT. 3. Jeśli chory jest niestabilny hemodynamicznie - witamina K, FFP, kompleks protrombiny. 4. Włączyć ponownie za 7-15 dni od epizodu krwawienia. 5. Włączyć <7 dni od krwawienia tylko jeśli wysokie ryzyko powikłań zatorowo - zakrzepowych
240
Co robić jeśli pacjent krwawi z GOPP i przyjmuje NOAC?
Odstawić do czasu endoskopii Odwrócenie działania: 1. Kompleks protrombiny 2. Idarucyzumab (Praxbind) - dabigatran 3. Andekanet alfa (Odnexxya) - odwraca działanie ksabanów
241
Jakie stosujemy leczenie przy Forrest Ia- Ib?
Terapia łączona: Adrenalina + inna metoda (mechaniczna, termiczna)
242
Jakie leczenie w przypadku Forrest IIa?
Metoda mechaniczna lub termiczna w monoterapii lub w połączeniu z adrenaliną
243
Jakie zastosujesz leczenie w zespole Mallory-Weiss z aktywnym krwawieniem?
Adrenalina + metody mechaniczne
244
Jakie zastosujesz leczenie w przypadku zamiany Dieulafoy?
Metody mechaniczne lub termiczne w monoterapii lub w połączeniu z adrenaliną
245
Jakie zastosujesz leczenie w przypadku krwawiącej angiektazji?
APC
246
Kiedy robimy endoskopię second look podczas krwawienia z GOPP?
1. Objawy nawrotu krwawienia -> brak hemostazy przy second look -> angiografia z embolizacją lub operacja. 2. Niepewność endoskopisty co do skuteczności leczenia 🥸
247
Co jest lepsze w przypadku leczenia krwotoku z żylaków przełyku - opaskowanie czy skleroterapia?
Opaskowanie: - większa skuteczność - mniej nawrotów - mniej powikłań
248
Do czego służy skala Eckardta?
Ocenia nasilenie achalazji. Zmienne: 1. Dysfagia 2. Ból w klp 3. Regurgitacje 4. Utrata masy ciała
249
Jakie są typy achalazji?
Typ 1 - klasyczny - zaburzenie relaksacji LES - nieefektywne perystaltyka trzonu - wzrost ciśnienia LES Typ 2 - postać z kompresją - nieprawidłowa perystaltyka trzonu - wzrost ciśnienia w całym przełyku - więcej przełknięć Typ 3 - postać spastyczna - brak perystaltyki trzonu ŻOŁĄDKA - wzmożony skurcz LES - najgorsze efekty leczenia
250
Jakie są przeciwwskazania do POEM?
1. ASA III 2. Ciężkie zaburzenia oddechowe 3. Marskość wątroby 4. Koagulopatie 5. Naświetlanie przełyku lub śródpiersia w wywiadzie 6. Rozległe zabiegi endoskopowe w zakresie dolnego i środkowego przełyku - np ESD, ablacja etc.