les 17

Question 1

exteroceptoren

Answer 1

externe stimuli
zien, horen, proeven, beweging

Question 2

interoceptoren

Answer 2

interne stimuli
pijn, temperatuur, bloeddruk

Question 3

receptoren in 6 klassen

Answer 3

thermoreceptoren
pijnreceptoren
elektromagnetische receptoren
mechanoreceptoren
chemoreceptoren
fotoreceptoren

Question 4

reageren via stimulus-afhankelijke ionenkanalen

Answer 4

receptorpotentiaal gegenereerd
sterk: actiepotentiaal in sensorische neuronen

Question 5

pijnreceptoren

Answer 5

reageren op externe temperatuur, chemische stoffen

Question 6

tastreceptoren

Answer 6

ionenkanalen die openen bij mechanische veranderingen in plasmamembraan

Question 7

fasische receptoren: niet continu gestimuleerd

Answer 7

lichaampjes van vater-pacini: drukgevoelige, fasische receptoren diep in huid in subcutane weefsels
haarfollikelreceptoren
lichaampjes van meissner

Question 8

tonische receptoren: continu gestimuleerd

Answer 8

lichaampjes van ruffini: gevoelig voor aanrakingsdruk en -duur
schijven van merkel

Question 9

proprioceptoren

Answer 9

meten spierlengte en spierspanning
bepalen relatieve positie van lichaamsdelen in de ruimte
vb. spier spindel, golgi tendon orgaan

Question 10

baroreceptoren

Answer 10

sterk vertakt netwerk van neuronen in sinus carotis en aortaboog
detecteren spanning in bloedvaten
als bloeddruk verlaagt, daalt frequentie van actiepotentialen van baroreceptoren: CZS stimuleert sympatisch zenuwstelsel, hartslag verhoogt en treedt vasoconstrictie op

Question 11

geluidsreceptoren

Answer 11

detecteren geluidsgolven die trillingen teweegbrengen
stimuleren haarcellen

Question 12

zijlijnsysteem bij vissen

Answer 12

voor detectie van lage frequentie trillingen en inschatten van afstanden tot objecten
geven zenuwimpulsen door aan hersenen

Question 13

binnenoor bevat 3 met vloeistof gevulde kamers

Answer 13

cochlea die deels cochleair kanaal bevat
vestibulair kanaal bovenop cochleair kanaal
tympanisch kanaal onder cochleair kanaal

Question 14

orgaan van corti: zet geluid om in elektrisch signaal in cochlea, bestaat uit:

Answer 14

basilaire membraan: onderste
haarcellen met geassocieerde sensorische neuronen
tectoriaal membraan: bovenste

Question 15

stereocillia van haarcellen buigen in respons op vibraties van basilaire membraan:

Answer 15

zenden zenuwimpulsen naar hersenen die daar worden geïnterpreteerd tot geluid
basilaire membraan bestaat uit elastische vezels die reageren op verschillende frequenties van geluid

Question 16

evenwichtsorgaan:
- intervertebraten: statolietorgaan

Answer 16

detecteert positie tov zwaartekrachtveld
cilia van haarcellen steken in otoliet membraan
otoliet beweegt mee met zwaartekracht

Question 17

bij vertebraten: vestibulair apparaat

Answer 17

semicirculaire kanalen detecteren rotaties
cilia van haarcellen steken in vloeistof gevulde kanalen

Question 18

chemoreceptoren:

Answer 18

smaakreceptoren, geurreceptoren, pH receptoren

Question 19

smaakreceptoren

Answer 19

via ionenkanalen of G-eiwit-gekoppelde receptoren

Question 20

geurreceptoren

Answer 20

in neusmucosa

Question 21

pH receptoren

Answer 21

meten pH van bloedplasma en cerebrospinaal vocht

Question 22

fotoreceptoren

Answer 22

detecteren licht

Question 23

2 types fotoreceptoren bij oog:

Answer 23

staafjes: zwart-wit, weinig licht, bevatten pigment rhodopsine
kegeltjes: kleurenzicht, vooral centraal in retina, bevatten 3 soorten fotopsine pigmenten: blauw,groen,rood

Question 24

4 phyla goed ontwikkelde, bleedvormende ogen ontstaan

Answer 24

annelida, molluska, arthropoda, chordata

Question 25

lens is opgehangen aan ciliaire spieren via het ligament

Answer 25

dichtbij scherp: ciliaire spier trekt samen, lens boller en buigt licht sterker ver zicht: relaxeert ciliaire spier, lens platter en buigt stralen minder

Question 26

bijziendheid en verziendheid

Answer 26

veroorzaakt door slecht focussen van beeld op retina tgv te korte of lange oogbol

Question 27

bewegingsapparaat

Answer 27

skeletsysteem + spierstelsel voortbeweging gebeurt doordat spieren trekken tegen skeletsysteem

Question 28

3 soorten skeletsystemen

Answer 28

hydrostatisch skelet exoskelet endoskelet

Question 29

been

Answer 29

gespecialiseerd beenweefsel uniek voor vertebraten aangemaakt door osteoblasten

Question 30

perichondriale beenvorming

Answer 30

been ontstaat spontaan vanuit osteoblasten in bindweefsel platte beenderen, herstel van breuken

Question 31

endochondriale beenvorming

Answer 31

osteoblasten dringen bestaand kraakbeen binnen lange beenderen

Question 32

architectuur lange beenderen

Answer 32

epifyse: uiteinde bedekt met kraakbeen diafyse: middenste deel (schacht) periosteum: compact bindweefsel rondom been groeiplaten: kraakbeenweefsel tussen epifyse en diafyse (lengtegroei), wordt beenweefsel bij volwassenen compact been (sterkte), spongieus been (weerstand aan druk) en beenmerg (productie rode bloedcellen)

Question 33

been remodeling

Answer 33

wanneer herhaaldelijke kracht op been wordt uitgeoefend, zal het been versterken door afzetting van bijkomend beenweefsel

Question 34

diverse functies been

Answer 34

calcium en fosfaat reserve vorming rode bloedcellen bescherming skeletsysteem voor voortbeweging, in samenwerking met spierstelsel

Question 35

skeletspieren

Answer 35

dwarsgestreept bestaan uit spierbundels elke spierbundel is opgebouwd uit spiervezels (syncytium) spiervezel bestaat uit myofibrillen elke myofibril bestaat uit dikke en dunne myofilamenten dikke filamenten: myosine dunne filamenten: actine, bevatten ook tropomyosine gebonden met troponine georganiseerd in sacromeren, gescheiden door Z-lijnen (aanhechtingspunten voor dunne filamenten)

Question 36

spiercontractie

Answer 36

1. actiepotentiaal van zenuwcel komt toe op motorische eindplaat - vrijgave van acetylcholine thv neuromusculaire junctie 2. Na kanalen openen en Na+ stroomt binnen - depolarisatie van spiervezels - Na+ stroomt diep in spiervezels via T-tubuli (invaginaties sarcolemma) 3. spanningsafhankelijke Ca2+ kanalen in T-tubuli openen - mechanisch verbonden receptoren op sarcoplasmatisch reticulum openen 4. Ca2+ wordt vrijgezet uit heet sarcoplasmatisch reticulum - Ca2+ diffundeert doorheen spiervezel 5. Ca2+ bindt troponine, waardoor tropomyosine wordt verplaatst - bindingsplaatsen voor myosine komen vrij 6. myosinehoofdjes binden op vrijgekomen bindingsplaatsen - myosinehoofdjes zijn reeds geactiveerd door binding van ADP en Pi 7. gebonden hoofdjes laten ADP en Pi los en nemen hun oorspronkelijke conformatie aan - daardoor schuift dunne filament over dikke dilament 8. myosinehoofdjes binden opnieuw ATP, waardoor hoofdjes loskomen van het actinefilament - ATP is dus nodig voor spierrelaxatie 9. myosine hydrolyseert ATP tot ADP en Pi, waardoor de hoofdjes van conformatie veranderen (ready state) - vervolgens kan stap 6 herhaald worden