Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Literatuurgeschiedenis 1 > Literatuurgeschiedenis 1 > Flashcards

Literatuurgeschiedenis 1 Flashcards

(91 cards)

Start Studying
1
Q

Pennenproef

A

een proef zinnetje schrijven om te kijken of zijn of haar ganzenveer scherp genoeg is

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hebban olla vogala

A

de oudst bekende zin in het Oudnederlands. Alle vogels zijn al aan het nestelen, behalve ik en jij? waar wachten we nog op?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Diets/middel Nederlands

A

aanduiding voor een van de Middelnederlandse dialecten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Handschriften

A

Teksten werden door geestelijken in kloosters overgeschreven

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Ridderromans/ridderverhalen

A

verhalen op rijm rond Karel de Grote, koning Arthur, klassieke romans, gesitueerd in de klassieke oudheid en de Oosterse romans die zich voor een voor een deel in het oosten afspelen. Heel populair bij het adellijk publiek dat graag veel over heldendaden van ridders hoorde.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Karolingische romans

A

Type roman, waarin een bekende historische figuur de hoofdrol speelt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Arthurromans

A

Middeleeuwse hoofse verhalen over koning Arthur en zijn ronde tafel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hoofsheid

A

Zelfbeheersing en dienstbaarheid aan een vrouw, heer en de kerk spelen de hoofdrol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Leenstelsel/feodale stelsel

A

ze waren trouw aan hun leenheer, in ruil voor het land dat zij mochten beheren gaven ze de koning goede raad en hielpen hem als er oorlog was

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Orale/mondelinge traditie

A

Het mondeling doorgeven van verhalen van de ene op andere generatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Minstreel/sprookspreker

A

Een middeleeuwse artiest die is verbonden aan een broodheer. Hij zong liederen, maakte muziek en poëzie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Fabel/dierdicht/dierepos

A

Dierenverhalen. Van buiten een dier en van binnen een mens. Dieren spelen een hoofdrol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Parodie/satire

A

bestaande mensen/fenomenen belachelijk maken. Je gaat bepaalde mensen/bevolkingsgroepen ironisch bekritiseren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Standenmaatschappij

A

Een samenleving waarbij de bevolking is verdeeld in verschillende groepen. De geestelijkheid, de adel en de boeren/burgers

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Moderne devotie

A

Een kerkelijke en maatschappelijke vernieuwingsbeweging die teruggaat op het publieke optreden van de Deventenaar Geert Grote.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Elegie/klaagzang

A

Gedicht waarin overledenen worden betreurt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Rederijkers

A

Verenigingen van mensen die van literatuur hielden en met elkaar hadden afgesproken om ongeveer een keer per maand allemaal een gedicht te schrijven over een opgegeven onderwerp

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Moenen

A

Om hulp vragen maar het niet uitmaken of god of de duivel haar komt helpen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Mirakelspel

A

Een middeleeuwse vorm van toneel die voortkwam uit het liturgisch drama. Vorm van straattheater

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Marialegende

A

Verhalen waarin Maria op wonderbaarlijke wijze ingrijpt in het leven en door mirakelen haar getrouwen beloont of uit gevaren redt. Maria speelt een grote rol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Gruuthuse-handschrift

A

Een boekwerk dat door een bepaalde man van adel is gekocht, het is nu nog steeds populair, omdat het een erg dik boek is met middeleeuwse verhalen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Antwerps Liedboek

A

Belangrijke gedichten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Boekdrukkunst

A

Geschriften te vermenigvuldigen door middel van een drukpers

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Incunabel/wiegendruk

A

Een houten raamwerk/vierkant met pinnen erin, waar je letters in kon vormen. Overgangsfase van het schrijven met een ganzenveer na het drukken van boeken.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Johannes Gutenberg
De uitvinder van de boekdrukkunst
26
Laurens Janszoon Coster
Hij werd in Nederland eeuwen lang beschouwd als de uitvinder van de boekdrukkunst
27
Reformatie
Een geloofsbeweging die pleit voor een zuiver geloof en daardoor breekt met de katholieke kerk.
28
Contrareformatie
Aanval van de rooms-katholieke kerk, die sterk aanvalt tegen de Reformatie. Een belangrijke aanhangster is Anna Bijns.
29
Beeldenstorm
Protestanten vallen honderden kerken binnen, vernielen de heilige beelden en plunderen alles leeg. Ze uiten hiermee hun kritiek tegen de rooms-katholieke kerk.
30
Maarten Luther
Een Duitse monnik en reformator. Hij had kritiek op de rooms-katholieke kerk.
31
Humanisme
Het waarderen als vrijheid, verantwoordelijkheid, rechtvaardigheid en waardering voor de kracht van diversiteit.
31
Tolerantie
Het accepteren van iedereen die anders is dan jij en anders denkt
32
Petrarkisme
Een literaire stroming waarin de vrouw lyrisch (heel enthousiast) verheerlijkt wordt.
33
Classicisme
Een stroming binnen de Renaissance, waarin men de klassieke auteurs navolgt met name wat betreft het treurspel en het epos (soort gedicht).
33
Translatio
Vertalen
34
Imitatio
Nabootsing
35
Aemulatio
Wedijver
35
Empirisme
Een stroming binnen de filosofie, die ervan uitgaat dat kennis voornamelijk of geheel ontstaat door waarneming namens de zintuigen. Het komt voornamelijk uit ervaring.
35
Memento Mori
Gedenkt te sterven
36
Carpe diem
Pluk de dag
36
Theocentrisme
Het centrum van god, god staat centraal (memento mori).
37
Antropocentrisme
Leef voor jezelf, ontwikkeling en niet voor het geloof. Iets maken van je leven. (carpe diem).
37
Sonnet
Zeer vast omschreven dichtvorm ontstaan in Italië. 14 regels
38
Epigram
Een kort, kernachtig gedichtje met een puntige formulering. De onderwerpen kunnen zowel wereldlijk als religieus zijn.
38
Emblemata
Een praatje bij een plaatje. Prenten voorzien van belerende gedichten die zeer wisselend van lengte zijn.
39
Verlichting
Brede cultuurstroming in heel West-Europa, waarin de visie op de mens en de maatschappij optimistisch is. Experimenteren om dingen proberen beter te maken in de wereld.
40
Rationalisme
De filosofische richting die het denken beschouwt als de enige bron van ware kennis.
41
Tabula rasa
Het idee dat mensen worden geboren zonder kennis, vaardigheden en persoonlijkheid. Ze zijn volledig afhankelijk van waarneming en ervaring om de geest te vormen.
41
Briefroman
Een roman waarin een fictief verhaal wordt verteld. Het wordt verteld door meerdere personages die letterlijk brieven naar elkaar sturen. De briefroman is een uitvinding van de verlichting.
42
Imaginaire reisverhalen/utopieën
Verhalen waarin gereisd wordt naar landen, gebieden en volken die niet bestaan, behalve dan in het hoofd van de schrijver. Een ideale wereld die niet bereikt kan worden, een onmogelijke werkelijkheid, een droom.
43
Robinsonade
Soort imaginair reisverhaal. Verhaal over een hoofdfiguur dat helemaal alleen is en moet zien te overleven.
44
Spectatoriale tijdschriften
Tijdschriften ontstonden in de verlichting. Tijdschrift waarin heel veel geleerde/ wetenschappers publiceren. Artikelen over de economie, politieke ontwikkelingen en de ontdekkingsreizen. Een soort van het nieuws/actuele dingen werden in dit tijdschrift geschreven. Opinie stukken, essays en wetenschappelijke artikelen.
45
Sentimentalisme
Een stroming waarbij de schrijver gevoelens zodanig wil beschrijven dat de lezer diezelfde gevoelens ervaart.
46
Escapisme
De neiging tot een fysieke of mentale vlucht uit de werkelijkheid
47
Weltschmerz
Wereldpijn, wereldsmart, pijn aan het leven en liefde (vroeger was alles beter)
48
Sehnsucht
Verlangen naar het onbekende en onbereikbare, naar iets beters dan het hier en nu
49
Het reveil
Opleving
50
Byroniaanse held
Een geïdealiseerd maar met gebreken behept literair personage
51
Humorcultus
Historische romans en realistische novellen worden, hoe serieus ze ook zijn, vaak even luchtig gemaakt door een humoristische uitweiding
52
Historische roman
Een roman binnen het genre van de historische functie
53
Nationalisme
Trots op je eigen natie, je land en je taal
54
Industriële revolutie
De overgang van handwerk naar machines
55
Natureingang
Een korte stereotiepe natuurbeschrijving die als inleiding gebruikt wordt bij literaire teksten
56
Depressie
Het lijden aan het leven
57
Doodsdrift
Het streven naar de opheffing van alle spanning
58
Zwarte romantiek
Verhalen over het duistere en onverklaarbare
59
Occultisme
Aandacht voor spiritualiteit
60
De gids
Het oudste literaire tijdschrift van Nederland
61
De nieuwe gids
Een tijdschrift voor vernieuwende denkbeelden op het gebied van literatuur, politiek, maatschappij en wetenschap
62
Mimesis/nabootsing
Weerspiegeling of weergave van de zintuigelijke waarneembare werkelijkheid in de kunst. Het uitdrukken/vormgeven.
63
Objectiviteit/objectivisme
De interpretatie van een uitspraak is onafhankelijk van de meningen van mensen
64
Maatschappijkritiek
Problemen over de samenleving worden als discussie gesteld
65
Charles Darwin/Darwinisme
De grondlegger van de evolutietheorie. Het proces dat verloopt volgens de ideeën van Charles Darwin.
66
Erfelijkheidsleer
De biologische wetenschap die erfelijkheid beschrijft en verklaart
67
Sigmund Freud/psychoanalyse
Een analyse van het menselijke ik, het wezen en de psyche van de mens.
68
Kolonialisme
Het bezetten en het uitbuiten van gebieden van vestiging van de overheerser.
69
Socialisme
Een politieke maatschappijvorm, en ook een economische filosofie gebaseerd op socialisatie en het collectief eigendomsrecht van de productiemiddelen.
70
Kapitalisme
Een economisch systeem gebaseerd op winst. De vrijheid om zelf te ondernemen.
71
Determinisme
Grenzen van iets bepalen
72
Taboedoorbreking
Mag niet over gesproken worden
73
Fatalisme/(nood)lot
De leer die aanneemt dat de mens geen enkele invloed heeft op zijn lot. Het geloof dat elke handeling en elke daad al is bepaald door het lot.
74
De tachtigers/beweging van tachtig
Een groep jonge prozaschrijvers en dichters rond het tijdschrift de Nieuwe gids, opgericht in 1885, die zich verzetten tegen de literatuur van vrijwel alle voorgangers en van veel tijdgenoten.
75
Van nu en straks
Een literair tijdschrift uit Vlaanderen
76
Antimoralisme
Geen moraal in het verhaal, in de kunst
77
Estheticisme
Met de zintuigen waarnemen
78
L' art pour l' art
De kunst om de kunst
79
Vergoddelijking van de kunstenaar
Daarin wordt de kunstenaar zelf verheerlijkt, hij vindt zichzelf helemaal geweldig.
80
Neologisme
Een willekeuring nieuw woord, in een gegeven taal
81
La belle epoque
De mooie eeuw
82
Fin de siecle
Eind van de eeuw. Eind van de 19e eeuw tot het begin van de eerste wereldoorlog
83
Ontnuchtering/ontgoocheling
Hoopt op een goede afloop, maar hij beseft dat het slecht gaat aflopen.

Literatuurgeschiedenis 1 (2 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions