Metodat Diagnostike Flashcards
(85 cards)
1
Q
Metodag direkte / native
A
Radiografia
Radioskopia
Tomografia konvencionale
2
Q
Metodat me mjete kontrasti
A
Bronhografia
Angiografia
3
Q
Metodat digjitale
A
Tomografia e kompjuterizuar
PET CT
uëtrazeri
Rezonanca magnetike
4
Q
Indikacionet per radiografi
A
Casja e pare per te vleresuar patologjite e mushkerive
Metode kontrolluese per te pwrcjelle dinamiken e semundjes
5
Q
Me ane te radiografise tw toraksit marrim informata ne lidhje me
A
Patologjitw ne mushkeri
Gjendjen e zemres
Gjendjen e eneve tw gjakut
Mediastinumin ne pergjuthesi
Edhe gje djen e mockave te kraheroeit
6
Q
Incizimi i radiografise te kraherorit behet ne pozite dhe ne cfare lrojeksione
A
Ne kembe
Postero anterior
Laterolateral
Pjerrwt (oblik i majr dhe i djatht)
7
Q
Ne anwn e djathte ne radiografi dallohen konturat e
A
VCS
atriumit te djathte
8
Q
Ne anen e majte
A
Harkut te aortes
A lulmonare te majt
Ventrikulit te majt
9
Q
Ne cilin sistem perdoret me se shumti radiografia konvencionale
A
Ne sis skeletor(ka kontrast te mire natyral)
10
Q
Kontrastet natyrale
A
Densiteti i indit kockor
Densiteti i indit te. Bute
Densiteti i indit dhjamor
Transparenca ose ajri
11
Q
Ne projksionin dydemnsional shohim
A
Gjatesine
Gjeresine
12
Q
Ne projeksionin latero lateral
A
Gjatesine
Gjeresine
Trashesine
13
Q
Projeksionet tek radiografia e abdomenit
A
AP
LL
14
Q
Indikacionet per radiografi te abdomenit
A
Abdomen akut
Pranin e trupave te huaj radiopak(metaleev)
Diagnostikimin e kalcifikimeve dhe i konkrementeve inirganike
15
Q
Me radiografi native verehen
A
Kalcifikime
Konkrementr inorganike
16
Q
Perparesite e radiografise ne raport me radioskopi
A
Regjistron detaje me te rendesishme
Mund te verehen ndryshime me te imta sesa ne radioskopi
Imazhi ne filmin e rentgenit paraqet dokument te pehreshem ne hustorine e semundjes.
Kontrasti i fotografise eshte me i mire
Radiografia eshte arkivim i perhershem deri sa radioskopia eshte vetem fotografi e castit.
Me radiografi mund te fotografohen edhe ato organe te te cilat me radioskopi nuk munden
17
Q
Metodat me mjete te kontrastit radioskopi
A
Pasazha ezofagut
Gastroduodenografia
Duodenografia hipotonike
Pasazha e zorreve te holla
Irigografia
18
Q
Tek organer abdominale
A
Japin hije me densitet te njejt (densitet i indevw te buta)pra nuk kemi prezence te kontrastit natyral,dhe per kete arsyje eshte i domosdoshem kontrasti artificial pee ru dalluar krganet ndermjet vete si dhe ndryshimet patologjike ne to
19
Q
Kontrast artificial oer ekzaminimin e gypit digjestiv perdoret
A
Sulfati i bariumit
20
Q
Bariumi si kontrast artificial ne radiografi prezentohet me
A
Ngjyre te bardhe dhe shume homogjene(me homogjene se kockat)ka aftesi per absorbimin e rrezeve X me te madhe se kockat
21
Q
Esofagografia
A
Ekzaminim rutinor bariumi
Kur ka fistula trakeo bronko ezofageale -gastrografina
22
Q
Plus hije
A
Dalje jasht kontures se kontrastit
Ulcera
Perforimet
Divertikujt
Sulkuset e shprehura
23
Q
Minus hije
A
Zhvillim i patologjise ne brendi te organit gypor duke e infiltruar ate pse duke e ngushtuar deri ne stenoze te plote
Tumoret beninje dhe malinje
Trupat e huaj
Koagukumet
Edemat e mukozes
Plikat hipertrofike
24
Q
Per ekzaminimin e pjeses se fundit te zorreve te holla kontrasti vendoset
A
Afer klizmes rektale
25
Irrigografia
Kontrast i dyfisht(vendosjen e suspensionit te bariumit dhe ajrit nga rektumi)
Vlere te madhe çee zbulimin e masave tumorale te vogla.
26
Vendwt me te shpeshta per polipe,tumore malinje dhe divertikuj jane
Rektumi
Sigma
27
Diagnostikimin e tumoreve ne vezike e mundeson
TK
RM
Me crast caktohet edhe stadi i progredimit te semundjes
28
Kolangiografia operatore dhe postoperatore
Pas nderhyrjes operatuve per largimin e fshikes (kolecistoktomise).ndodh te mbesij konkremente pa u eksploruar,pavaresishr qe kirurgu perpiqet ti nxjerr te gjithe edhe ata qe kane rene ne rruget biliare
Mirepo ndodh qe keto rruge re mos eksolorohen teresisht,prandwj sot shume kirurg perdorij kolangiografine operatore dhe postoperatore per te pare mundesine e mebetjes se ketyre konkrementeve dhebkeshtu evitohet nje rioperim i dyte i te semurit per largimin e konkrementit rezidual
29
Per diagnostikim te sakr te ikterit mekanik perdoret
Kolangiografia trans hepatike perkutane
30
Drenimi perkutan biliar
Drenim te rrugeve biliare te zgjeruara
E lehtesom te semurin per ta pergaditur pwe intervenim kirurgjik.
31
Indikacionet per kolangiopankreatografine retrograde endoskopike
Iktwr mekanik
Senundje te pankreasit
Me ane te endoskopit shkohwt ne papillen e vaterit ,permes nje kateteri injektohet kontrast pee te pare duktusin e oabkreasit dhe rruget biliare be menyre retrograde
32
Metodat mw kontrast per traktin urinar
Urografia IV
urografia retrograde
Cistografia
Aortografia dhe angiografia renale
33
Urografia intravenoze
Me ane te eksaj metode percaktojme kohen e eliminimit te kontrastit ne te dy veshkat apo ndryshimin ne kohen e eliminimit te kontrastit me te cilen mundesohet percaktimi i funlsionit te veshkave
34
Pielografia retrograde
Ne rastet e hipofunksionit te rende te veshkave apo edhe te afunksioni.
Metode qe perdoret ne rastet kur nuk kemi fituar gjenden e rrugeve urinare me ekzaminimet e meparshme.
35
Metoda me e mire per prezentimin e nje tumori ne vezike kur injektimi i vezikes me UIV nuk arrihwt te behet
Cistografia
36
Indikacionet tek cistoureterografia
Dyshimi per trauma,ngushtica ,divertikuj aço tumore uretrale.
37
Histero-salpingografia
Metode ekzaminimi te mitres dhe te tubave te fallopit ,me futjeb e kontrastit neper rruget vaginale.
Vetem pwr dg.te sterilitetit.
38
Biopsia me radioskopi
Ne rastet kur lezionet pulmonare ne perifwri nuk kapen nga bronkoskopi mundesohet nen kontrollin radioskopik
Si komplikacion eshte pneumotoraksi parcial ose hemoptizi e lehge
39
Radioskopia e mushkerive
Pershtypjen e pergjithshme per gjenden e organeve torakale
Mundeson veshtrimin e levizjeve abnormale te diafragmes
Mediastinumin
Zbulimin e derdhjeve te vogla pleurale
Prezencen e trupave tr huaj.
40
Pozitat tek radioskopia
PA
AP
LL
Oblik i pjerret
41
Hiluset ne radioskopi te mushkeribe ne poziten PA shihen ne forme
Te hijeve te shperndara ,anash prej skajeve te hijezimeve te zemres.
Pjesen mw te madhe te hijeve te hiluseve e bejne
A pulmonare
Vena pulmonare
Gjendrrat limfatike
42
Radioskopia e zemres behet ne keto pozita
Me renditje
PA
ne poziten oblik I (pozite e pjerret e perparne e djatht)
Ne poziten oblik ii( pozite e pjerret e perparme e majt)
Pozite laterale.
43
ne PA skaji i djatht i zemred perbehet nga dy harqe
Harku i ppshtem- atriumi i dsjtht
Harku i siperm - VCS
44
Skaji i majt i zemres
Harku i poshtem - ventrikuli i majt
Haeku i mesem- arteria pulmonare
Harku i si0rm- arcus aortae
Harku o katert- aurikula e majte
45
Ne LL shihet hija
E ventrikulit te djatht
Ne hapesiren retrosternale dhe zmadhimi i saj rezulton me reduktimin e kesaj hapesire.
46
Diaskopia mundeson
Veshtrimin e levizjeve fiziologjike
Zbulimin e bdrxshimeve patokogjike
Percaktimin e raportit ndermjet organeve ne drejtime te ndrshme
Vertetimin e pozites me te volitsgme te frsgmenteve te thyerjet e kockave
47
Dallimi radioskopi me radiografi
Radioskopia eshte metode subjektive ku pasqyrohen pershtypjet e mjekut i cili. Ebene diaskopine,perderisa radiografia jep iiamzhe te objektivizuara
Me radioskopi mundemi me percaktu poziten e disa pikave ne trupin ne menyre provizore ,perdwrisa me radiografi kete e arrijme me fotografimin ne disa projeksione se paku DY
Fotografia radioskopike ne ekranin flouroscent ka ndricim te pamjaftueshem,fotografia ne filmin e rentgenit eshfe mjaft e ndritshme
Ne ekraninn flouroscent koha e shikimit te fotografive eshte e kufizuar per shkak te eksponimit te jonizimit
Ndersa gjate kontrollit te filmit radiololgjik koha eshte e pakufizuar
48
Indikacionet per teleradiografi
Ne diagnostikimin e semundjeve te zemres sepse paraqitja ne madhesine e saj reale ka rendesi te vecant
Paraqet fotografim te organeve apo pjeseve te trupit ne distance prej 1.5m deri 2m e me shume mundeson qe imazhet e organeve be fotografi ti pergjigjen perafersishr madhesise reale
49
Principi i teloradiografise
Eshte se tufa paralele e rrezeve rentgen ne largesi 1.5-2m te objekteve apo organeve peej fokusit te gypavw rentgenologjik,jep imazhin e organit i cili fotografohet perafersishr ne madhesine reale
50
Radiografia serike
Teknika e fotografimkt serikmundeson percjelljen e levizjeve te organeve app kalimin e kontrastit neper halesirat e organeve,ngase aparati seriografik rentgenologjik mundeson qe per nje distance te shkurter kohore te behet nje numer i madh i fotografive ne seri.
51
ULTRATINGULLI (echo)
Eshte teknologji imazherike qe perdor vale zanore me frekuence te larte per te karakteriguar indet
52
Ku mbeshtet ultrazeri
Ne vetite e fizikes akustike per te lokalizuar dhe karakterizuar lloje te ndryshme te indeve .
53
Kontrastet ne imazhin UZ qe i veren syri i njeriut
Kontrasti hiperehogjen
Kontrasti izoehogjen
Kontrasti hipoehogjen
Kontrasti anehogjen
54
Kush formojne kontraste hiperehogjene
Jane ato qe kontrast qe krijohen nga reflektore te forte te valeve te UZ si
Guret ne temth apo vEshke
Kalcifikimet
Eshtrat
Ajri
Kapsulat fibroze normale dhe patologjike
Ne disa raste edhe indi dhjamor
55
Kontrast izoehogjen japin
Organet parenkimatoze
Struktura me densitet te ngjsjshme sikruse indi i atij organi qe kontrollohet (tumoret,metastazat)
56
Kontrast hipoehogjen
Japin ato struktura qe kane me pak densitet sesa parenkima e organjt qe observohet
Qelbi
Hematoma
Metastazat
Tumoret primar solid te organeve te abdomenit
57
Kontrast anehogjen japin
Permbajtja e holecistes
Cistat
Grumbullim i lengut ne hapesira natyrale te abdomenit dhe ato patollgjike ne dugllas etj.
58
Indikacionet e ECHO te abdomenit
Ndryshime te sbumta inflamatore
Formimi k gurve apo kalcifikineve
Ndryshime degjenerstive cistike
Cista te echinokokut
Ndryshime neoplastike primare dhe depozitime sekondare ne organet parenkimatoze dhe kavitare qe oermbajne lenge
Grumbullim te lengut ne strukturat normale kavitare ,pleurale,peritoneale,perikardiale
Grumbullime te gjakut te traumat
Gjakderdhke ne melci shpretke veshke
Koleksionet e qelbit kudo qofshin si psh,ne regjionin iliocekal tek perforimi i apendiksit akut
Anomalite e lindjra te organeve gjithsshgu mund tr ekzaminohen me UZ.
59
Metoda e dopplerit me UZ
Shfrytezohet per matjen e shpejtesise se qarkullimit te gjakut ne vaza.
60
Perveq diagnostikimit qfar rendesie tjt ka ultrazeri
Edhe me terapi,
Per aplikimin e valeve goditese per thyerjen e gureve ne orgsnet kavitare.
Per sklerotizimin e cistave te ndryshme.
61
Avantazhet e echos
Perdoein vale zanore jo jonizuese dhe qe nuk eshte e shoqeruar me kancerogjeneze,sbume e rendesishme per vleresimin e fetusit dhe gonadave.
62
Tjt avantazhe
UZ ka me pak kunderindikacione krahasuar me MRI lse CT me kontrast
63
Disavantazhet e UZ
Kerkon trajnim per kryerjen e sakt dhe efikase te nje ekzaminimi
Nuk eshte ne gjendje te vleresoj strukturen. Ebrendshme te llojeve te indeve qe kane impedance te larte akustike (kocka,ajri)
Eshte i kufizuar ne vleresimin e strukturave te mbyllura ne kocke (parenkima cerebrale brenfs kalvarias)
Disa ekzaminime me ultratinguj mund te kufizohen si rez i konstitiucionit trupor (obeziteti)
64
TOMOGRAFIA E KOMPJUTERIZUAR
Modalitet imazherie qe perdor rrezet X per te ndertuar imazhe terthore te trupit (gerthore ose FETA)
65
CT bazohet ne
Parimij themelor qe dendesia e indit te kaluar nga rrezet X mund tr matet nga llogaritjs. Ekoeficinetit te dobesimit
Ndryshe nga radiografia me rreze X,detektoret e skanerit CT nuk prodhojne imazh
Ata matin transmetimin e nje rrezeje te holle te rrezeve X permes nje CT te plote te trupit
Imazhi i atij seksioni eshte marre nga kende te ndryshme,dhe kjo ju lejon te merrni informacionin ne thellesi.
66
Densitetet ne baze te rrezeve X ne trupin e njeriut
Ajer -1000HU(njesi Hounsfield)
Yndyre- -60 deri -120 njesi hounsfield
Uje - 0 hounsfield
Kocke kompakte +1000 njesi hounsfield
67
Terminologjia ne CT
Izodense
Hipodense
Hiperdense
68
Kush eshte ekzaminimi i pare ne rastet e traumave dhe ekzaminimit te sistemit skeletor
CT
69
Ekzaminimi i pare be urgjencat neurologjike (iskemike) per tr perjashtuar hemorragjine cerebrale
CT
70
Cila eshte metoda me sensitive ne vleresimin e aparatit respirator
CT
71
Kujdeset gjate perdorimkt me CT
Funksioni renal (urea,kreatinina)
Hormonet tiroidene
Glicemia
CT gjithashtu mund te realizohet pa kontrast intravenoz dhe ose me kontrast intravenozn
72
REZONANCA MAGNETIKE
modalitet imazherie qe perdor rrezatimin jo jonizues per te krijuar imazhe te dobishme diagnostikuese.
Nje skaner MRI perbehet nga nje magnet i madh dhe i fuqishem ne te ciken shrrihwt pacienti
73
Si funksionon RM
Nje antene me vale radio perdoret per te derguar sinjale ne trup dhe me pas nje marres i radiofrekuences zbulon sinjalet e emetuara
Keto sibjale kthyese konvertogen ne imazhe nga nje kompjutwr i bashka gjiutr me skaner
Imazhi i cdo pjese te trupit mund te merret ne cdo plan
74
Metoda e zgjedhur per vleresimin e sistemit artikular
RM
75
Metoda me sensitivitet te laete ne vleresimij. Ehershem te iskemis cerebrale
RM
76
Sekuencat bazike dhe specifike tr RM
Ekzaminimi eshte tre dimensional
Sekuencst baze ; T1,T2 dhe Flair.
Sekuencat specifike bazohen ne patolpgjine e dyshuar lse rsstin specifik.
Realizohet nativ dhe ose me kontrast IV(me baze gadoliniumi)
77
Avantazhet e RM
Aftesia per te imazhuar pa perdorimin e rrezeve X jonizuese,ne kundershtim me skanimin CT
Imazhet munden me u marre ne plane te shumta (aksiale ,sagjitale,koronale dhe te ljerreta)-pa e ripozicionuar pacientin
Imazher e MRI demonstrojne kontrast superior te indeve te buta ne krahasim me skanimwt CT dhe radiografite e thjeshta duke bere ate EKZAMINIM IDEAL TE TRURIT ,shtylles kurrizore,nyjeve dhe ojeseve te tjera te trupit te indeve te buta.
Disa imazhe angiografike mund te merren pa perdorimin e materialit kontrasti,ndryshe nga CT ose angiografia konvencionale
MRI funksionale lejoj vizualizimin e pjeseve aktive te trurit gjate aktiviteve te caktuara dhe gjithashtu kuptikin e patologjive thEmelore.
78
Disavantazhet e RMA
Jane me te shtrenjta se skanimwt CT
Kerkojne shume me shume kohe per tu marre sesa CT dhe rehatia e oacientit mund te jete problem pasi marrja e imazhit te MR eshte e zhurshme ne krahasim me CT,
Skaneri MRI priren te iene me te mbyllura se CT- klaustrofobi
79
Tjera avantazhe tr RM
Nuk eshte i sigurt per pacientet me disa implantr metalike dhe trupa te huaj
80
PET (positron emission tomography)
Teknike imazherikr jo invazive per percaktimin sasior te radipaktivitetit in vivo
Perfshin injektimin intravenoz te nje preparati radiofarmaceutik qe leshon pozitrone,duke pritur per te lejuar shperndarjen sistematikendhe me pas skanimin per zbulimin dhe percaktimin sasior tr modelebe te akumulimit radiofarmaceutik ne trup
81
Fizika e PET
preparati radiofarmaceutik qe perdoret-F-18fluorodeoksiglukoza injektohet nr menyre intravenoze
Marrja e ketij perberesi e ndjekur nga zberthimi i metejshem ndodh ne qeliza
Qelizat tumorale kane nje shkalle te larte metabolike,per kete arsyje ky perberes metabolizohet gjuthsshtu nga qelizat tumorale
FDG nornalisht zberthehet nga FDG-6-fosfat i cili gjendeg ne qelizat normale dhe metabolizohet nga ato ,kzrse tek qelizat tumorale nuk e kane kete aftesi dhe keshtu grumbullohen tek ato
82
Limitet e PET
Artefaktet. Eelvizjes
Marrja fiziologjike e muskujve shfaqer ne menyre simetrike dhe difuze n
Artefaktet e frymemarrjes
Protezat dhe implanntet
Artefaktet pozicionale.
83
Marrja fiziologjike normale
Truri
Gjendrrat e peshtymes
Yndyra
Timusi
Palca e eshtrave
Gjinjt ne laktacion dhe thithkat
Testikujt
Muskujt skeletore ,vecanerjsht pas aktivitetit te rende dhe muskujt e laringut pas te folurit,
Miokardi
Trakti gastrointestinal
Unaza e Waldeyer -bajamet palatine ne menyre simetrike
84
Marrja e FDG false pozitive
Semundje granulomatoze
Abces
Ndrxshime kirurgjiakle
Inflamacion
Bekroza yndyrore
85
Aplikimet e PET
onkologjike -difefencimin ne mes lezioneve beninje dhe malinje,vleresimin e pergjigjes se trajtimit dhe ndryshimeve pas terapise,vleresimin per stabulitetin ose perparimin e semundjes etj
Kardiake-identifikimin e miokardit letargjik,iskemi miokardiale,sarkoidozes kardiake.
Neurologjike-diagnostikim i hershem i Alzheimer,lokalizim i zonave elokuente(te folurit,funksioni motorik)
Infeksione/inflamacione- pireksis me origjine te lanjohur,vaskulitet
