Mezenximal Şişlər Flashcards

(46 cards)

1
Q

Fibroma

A

Lifli birləşdirici toxumadan inkişaf etmiş,yetişmiş şiş
Yumurtalıqda,uşaqlıqda,süd vəzlərində,dəridə rast gəlinir
Xaotik yerləşmiş liflərdən,damarlardan,fibrosit və fibroblastlardan ibarətdir
Konsistensiyasına görə 2 növ: yumşaq (toxuma mayesi və selik) və bərk
Fibromaların xüsusi növləri:
1.fibromatoz
2.desmoid
3.dermatofibroma
4.elastofibroma
5.müsariqə arxası fibroma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Fibromatoz

A

Bir neçə düyündən ibarət fibroma—diffuz şəkildə ətraf yumşaq toxumalara yayılır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Desmoid

A

Aqressiv fibroma—bərk fibroma
Sitoloji cəhıtdən xoşxassəli
Bioloji cəhətdən bədxassəli—infiltrariv yolla böyüyür
Ağrılıdır/residivlər verir
Lokalizasiyasına görə 3 növü var:
1.ekstraabdominal—çiyin,kürək,döş qəfəsi,bud nahiyəsi əzələlərində—həm kişi həm qadınlarda
2.abdominal—qarnın ön divarında—qadınlarda hamiləlik və ya ondan sonra
3.intraabdominal—müsariüə və çanaöın divarında

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Dermatofibroma

A

Histiositoma—sklerozlaşan hemanfioma
1 ədəd düyüncük şəklində
Əksər hallarda orta yaşlarda ayaq dərisində
Mikroskopik müayinə—kapillyarlar,birləşdirici toxuma,fibroblast,fibrosit,histiosit(makrofaq),hemosiderin toplantısı
!!!!TUTON hüceyrələri—gigant hüceyrə/tərkibində lipid və hemosiderin toplantəları
Tuton hüceyrənin sitoplazma toplantılarına görə dermtofibromanın növləri:
1.sadə dermatofibroma
2.lipid dermatofibroma
3.siderofilik dermatofibroma
4.qaeışıq dermatofibroma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Elastofibroma

A

Kürək sümükləri altında və ya arasında
Fassiya və əzələləeə birləşmiş şəkildə inkişaf edir
Ən çox yaşlı qadınlarda
Çox böyük ölşçülərə malik olur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Müsariqə arxası fibroma

A

Müsariqə kökündə
Böyrəkətrafı kövşək birləşdirici toxumada
Paravertebral sahədə inkişaf edir
Residivvermə
Böyük ölçülərdə

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Leyomioma

A

Saya əzələ hüceyrəsindən inkişaf edir/ perisit də fərz edilir
Şişi təşkil edən saya əzələ hüceyrələri daha iri və tünd nüvəli/xaotik yerləşirlər/bəek konsistensiyalı
Müxtəlif yaşlar və müxtəli ölçülərdə rast gəlinir
Uşaqlığın ,divararalığının cə ağciyərin leyomioması —20 sm qədər böyüyə bilir
Dəstələr birləşdirici toxuça vasitəsilə ayrılır—steoma zəngin olduqda—fibromioma
Şiş toxumasında tez-tez nekroz və hialinoz ocaqları və kistalar əmələ gəlir
Çoxsaylı düyünlər olduqda—fibromiomatoz.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Rabdomioma

A

Eninəzolaqlı və ürək əzələsinin nadir rast gəlinən xoşxassəli şişi
İnkişaf qüsurları fonunda nadirən—məsələn,baş beynin inkişaf qüsurları fonunda ürək rabdomioması
Şişdə —embrional əzələ lifləri və mioblastlar
2 qrupu var:kardial və ekstrakardial

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Lipoma

A

Piy toxumasının xoş xassəli şişi
Kapsula
Həm normalda piy olan yerlərdə(dəridə(xüsusilə bud cğvə saröı nahiyəsimdə) ,retroperitonal sahələr,piylikdə,selili və seroz qişaların altında,süd vəzlərində,əzələ və digər toxumalar)
Həm də normada piy olmayan yerlərdə—HETEROTİPİK lipoma—böyrək qabıq maddəsində,beyin yumşaq və sərt qişalarında
Konsistensiyasına görə: bərk(fibrolipoma) və yumşaq

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Şiş toxumasında kalsinoz ocaqlar olan lipoma

A

Kirəcləşmiş lipoma və ya osteolipoma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Çoxlu kapillyarı olan lipoma

A

Angiolipoma
Hemolipoma
Teleangioektatik lipoma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hibernoma

A

Lipomanın xüsusi növü—boz piy hüceyrəsi
Residiv və metastaz vermir
Yuvacıqlar və adacıqlar əmələ gətirmiş lipoblastlar birbrindən nazik birləşdirici tox vasitəsilə ayrılır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Dənəvər hüceyrəli şiş

A

Mioblastoma—Abrikosov şişi
Dəri ,dil,qırtlaq,qida borusunda
Bazofil və xırda dənəli sitoplazma
Miogen mənşəli olması mübahisəli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hemangioma

A

Qan damarlarından inkişaf edən şişlər
Şiş toxumasının parenximasında damar tumurcuqları olur
Artıb çoxlamış endoteliositlərdə atipizm və polimorfizm olmur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Kapilyar hemangioma

A

Dəqiq hüdudlar —kapsulası olmur amma
Qırmızı və göyümtül yastı düyünlər
Səthi hamar ,kələ-kötür,məməcikli ola bilər
Bəzən buynuzlaşa bilər
Ən çox dəridə,həzm traktında,ağız boşluğunda,qaraciyərdə
Kapillyarlar arasında perisiti xatırladan solid hüceyrə qrupu və zəif birləşdirici toxuma sahələri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hemmangioma

A

Ən çox ağız boşluğunun,burunun,qırtlzğın selikli qişasında
Çəhrayı boz rəngli,məhdud düyün şəklində
Endoteliositlərdən ibarət damar tumurcuqları
Tumurcuqları əhatə edən limfo-leykositar infiltrasiyalı və ödemli birləşdirci toxuma stroması
Piogen qranuloma və ya qranulasion toxuma tipli hemangioma da adlanır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Kavernoz hemangioma

A

Baş və boyun dərisində,qaraciyərdə ,dalaqda,mədəaltı vəzdə,baş beyində ,bəzi selilli qişalarda
Kapsula—qırmızı-göyümtül süngəri tipli düyün
Kaverna mənfəzləri duru və ya laxtalanmış qandan ibarət

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Qlomus şiş

A

Qlomusangioma və ya angimionevroma da adlanır
Dəyişilmiş saya əzələ hüceyrələrindən inkişaf edir
Ağrılı olur—sinir lifləri ilə zəngin
Ən çox yaşlılarda əl və ayaqda olur
Endoteliositlər onu ıhatə edən qlomus hüceyrələrdən ibartə stroma və orta qat isə hüceyrəsiz,ödemli nazik bazofil birləşdiri toxumadan ibarətdir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Limfanfioma

A

Limfa damarlarından inkişaf edir
Boyunda
Ağzın selili qişasında
Dildə—makroqlossiya
Dodaqda—makroxeyliya
Müsariqədə
Düyün və diffuz
Şiş toxuması—mənfəzi limfa dolu müxtlif sayda və ölçüdə boşluqlardan ibarət olur—kapilyar və kavernoz növləri olur

20
Q

Kapilyar limafngioma

A

Sadə limfangioma da adlanır

21
Q

Kavernoz limfangioma

A

Kistoz hiqroma

22
Q

Sinovioma

A

Sinovial elemntlərdən
Az rast gəlinir çünki sinovial elemntlərdən əsasən bədxassəli şiş inkişaf edir
Əsas diz oynağında
Kiçik və bərk düyün
Düyün hüceyrələri iri və polimorf—alveolyar struktur əmələ gətirirlər
Hialinozlaşmış və az damara sahib stromaya malikdir

23
Q

Mezotelioma

A

Seroz qişalardan inkişaf edir
Xoşxassəli varinatı azdır
1ədəd bərk düyündən ibarətdir
Stroması çox zəngin—fibroz mezotelioma

24
Q

Osteoma

A

Sümük toxumasından inkişaf edir
Ən çox kəllə sümüklərində—frontal cibdə,kəllə qapağında,çənə sümüyündə
Ağciyər,süd vəzində və dildə də ola bilər
Maliqnizasiya etmir demək olar
Kompakt və süngəri varinatları var

25
Osteoid-osteoma
Adətən uzun borulu sümüklərin kortikal qatında 1 sm qədər böyüyür ondan artıq böyümür Cavan kişilərdə olur Normal sümükdən dəqiq osteosklerotik sərhədlə ayrılır Periferik hissəsi—sıx və kompakt sümük tirləri Mərkəxi hissəsi —kövşək konsistensiyalı seyrək və çarpazlaşan sümük tirləri Quş yuvasına bənzəyir—nidus
26
Osteoblastoma
Osteoid -osteomadan fərqli olarsq : Şiş ölçüsü 2sm böyük Sağlam toxumadan sklerotik kapsula ilə ayrılır
27
Gigant hüceyrəli sümük şişi
Osteoklastoma Ən çox diz oynağı nahiyəsimdə—budun distal,qamışın proksimal hissəsində Şiş-2 tip hüceyrədın ibarıtdir—oval,dartımış kiçik hüceyrəlrədən və çoxnüvəli gigant hüceyrəlrədən Bədxassəli və xoşxassəli olur
28
Xondroma
Hialin qığırdaqdan inkişag edir Sümük mərkəzində—enxondroma—diaqnostikası patoloji sınıq zamanı qoyulur Sümük periferik hissəsində —ekxondroma Ən çox əl və ayaq sümüklərində Aöğğımıtl mavi olur/bəek konsistensiyalı Kəsikdə-paycıqlı —nizamsız düzülüşlü qığırdaq hüceyrələri Kalsinoz və ossifikasiya ocaqları ola bilər
29
Ollye xəstəliyi
Bədənin bir tərəfində inkişaf edən çoxsaylı enxondromalar
30
Xondroblastoma
Cavan şəxslərdə uzun borulu sümüklərin epifizar-qığırdaq hissəsində Mikroskopik—çox sıx yerləşmiş oval və poliqonal hüceyrəlrə+həmçinin çoxnüvəli gigant hüveyrələr Şiş toxumasının bəzi yerlərində—doluqanlı kapillyarlar və hətta qansizma ocaqları
31
Fibrosarkoma
Lifli birləşdirci toxumanın bəd xassəli şişi Ən çox retroperitoneal sahədə,budun periferik hissəsində,çiyində,yumşaq toxuçaların dərinliklərində Dəqiq hüdudlu və ya diffuz yayılmış ola bilərdifferensiasiyasına görə 2 növü:diff etmiş və az diff etmiş fibrosarkoma
32
Diff etmiş fibrosarkoma
Hüceyrəvi-lifli fibrosarkoma Lidğfli strukturlsr hüceyrə üzərində üstünlük təşkil edir—bərk konsistensiyalı ,düyün formalı—hətta yalançı kapsulaya malik ola bilər
33
Az diff etmiş fibrosarkoma
Hüceyrəvi elementlər üstünlük təşkil edir Şiş toxuması demək olar ki,hiperxrom nüvəli,polimorf və yetişməmiş fibroblastabənzər hüceyrəlrədən ibarətdir Daha bədxassəli/metastaz verən
34
Bədxassəli dermatofibroma
Ən çox gövdənin dərisində Polimorf,angiomatid,miksoid,iltihabi formaları Tuton hüceyrəlrəi Xüsusi forması— histiositoma
35
Leyomiosarkoma
Saya əzələdən inkişaf edən bədxassəli şiş
36
Rabdomiosarkoma
Eninəzolaqlı əzələ mənşəli Ən çox uşaq və yeniyetmələrdə Eninəzolaqlı əzələ olmayan nahiyədədə —orta divararalığında ola bilər Atipik rabdomioblastlar 3 variantı: embrional rabdomiosarkoma —botrioid (salxımabənzər)—ən çox rast gəlinən Alveolyar Pleomorf
37
Liposarkoma
Piy toxumasının bəd xassəli şişi Metastaz verməyə meyilli deyil Əsas kişilərdə Əsasən bilavaistə piy hüceyrələrindən başlanğıc götürürlər
38
Liposarkomaların histoloji növləri
1.yüksək diff etmiş lipositlərin üstünlüyü ilə liposarkoma 2.miksoid toxumanın üstünlüyü ilə liposarkoma—embrional liposarkoma—ulduz və iyəbənzər polimorf hüceyrələr 3.oval hüceyrəlrəim üstünlüyü ilə liposarkoma 4.az diff etmiş hüceyrələrin üstünlüyü ilə liposarkoma
39
Bədxassəli hibernoma
Polimorf atipik hüceyrəlrə Polimorf liposarkomanın xüsusi növü
40
Bəd xassəli mioblastoma
Atipik dənəvər hüceyrələrinin olmasından başqa qalan xüsusiyyətləri rbdomiosarkomaya bənzır
41
Angiosarkoma
Ən çox cavanlarda—aşağı və yuxarı ətrafların yumşaq toxumasında,qaraciyər və süd vəzlərində İrinli yaraların ikincili sağalması zamanı meydana çıxan qranulyasion toxuçadan inkişaf edir Atipik endoteliosit çox olduqda—hemangioendotelioma Atipik perisit hüceyrələri çox oldiqda—hemangioperisitoma
42
Hemangioperisitoma
Ən çox dəridə,aşağı ətrafda,əzələarası sahələrdə və peritonarxasında Genişlənmiş kapillyarlar və ya sinusoidlər Metastaz və residivvermə Uşaqlarda daha xoş gediş—residivvermə və metastaz olmur Bəzən xoşxassəli q.xromaffin paraqanqlioma da adlanır
43
Kapoşi sarkoması
Kapoşi angioretikulyozu Çoxsaylı Hemorragik sarkoma Çoxsaylı Angioplastik sarkoma Daha çox kişilərdə Aşağı ətrafın dərisində Qırmızımtıl bənövşəyi rəngli petexiyalar və ləkələr—qalınlaşıb papula və düyüncük formasını alır Etiologiyasınd virus nəxəriyyəsinə üstünlük verilir—herpes Mikroskopiyası—adi kapillyarlar,yarıqlar—mənfəzində qan,daxildən endoteliositlə əhatə olunmuş və şiş hüceyrələri də rast gəlinkr 4 variantı var
44
Limfangisarkoma
Mastektomiaydan uzun il sonra limfostaz nəticəsində ola bilər—əsasən yuxarı ətraflarda Limfatik yarıqlar,perisit hüceyrələri olmur və qan damarları az olur
45
Bəd xassəli sinovioma
Sinovial sarkoma və ya adenosarkoma Ağciyərə metastazlar verir İri oynaqlarda—dəqiq konturlu düyün Xırda oynaqlarda—q.dəqiq sərhədli infilrat,vətərlər boyunca yayılır Ən rəngarəng şişlər— 2 əsas hüceyrə: Parlaq sinovial hüceyrə,fibroblast istiqamətində diff edən hüceyrə Şiş toxumasında boşluqlar
46
Bədxassəli mezotelioma
Əsas peritonda Diffuz yayılır Mənfəzi seroz,selikli,qanlı möhtəviyatla dolu olan yarıq və kistalar