Middelnederlandse lyriek (BD1) Flashcards
(49 cards)
Wat typisch voor volkslyriek
- door iedereen te zingen - geen speciale techniek verreist
- ritmische + melodische structuur = erg eenvoudig, omvang beperkt
Wat is een ballade?
episch-lyrisch dichtvorm met dramatische inslag
kenmerken ballade?
- verteller + dialoog
- uit strofes + rijmende verzen, soms refreincachtige herhalingen
- mysterieuze + magische elementen
- loopt dramatisch af
- sprongsgewijs verteld
- alleen belangrijke info wordt verteld
Wat kan je zeggen over de makers van ballades?
anoniem (kenmerkend voor ME)
overlevering v ballades?
liederen later neergepend -> mondelinge overlevering
verschillende soorten volkslyriek?
- liefdesliederen
- drinkliederen
- werkliederen
- strijdliedern
- liederen bij jaarfeesten
- ballades
Van welke bekende verhaalmotieven is er sprake in het lied? (+uit andere verhalen)
- onweerstaanbare lied: vb
- Halewijn = moordenaar: Blauwbaard
- vrouw onthoofd man: Judith (Bijbel)
In welke andere verhalen vinden we het verhaalmotief terug van het onweerstaanbare lied?
- Rattenvanger v Hamelen
- Sirenen in Odyssee
- Sage vd Loreley
- Orpheus & Eurydice
verhaal vd Rattenvanger v Hamelen?
Lokt alle ratten uit de stad
-> wordt niet betaald
-> lokt ook alle kinderen
Sirenen in Odyssee?
met haar gezang betovert ze de matrozen
=> verdrinken
De koningsdochter krijgt alleen toestemming te gaan van haar broer.
Onder welke voorwaarde?
Ze moet maagd blijven + zich niet minderwaardig gedragen.
Bij Franken: oudste broer -> verantwoordelijk voor maagdelijkheid v zussen.
v-card verloren? oudste broer -> wraak nemen
Uit wat kan je afleiden dat Heer Halewijn een tovenaar is?
- blijft spreken nadat hij onthoofd was
- lokt + betovert vrouwen (met zijn gezang)
- heeft wonderhoorn -> vrienden lokken
- heeft wonderzalf -> hoofd terug op lichaam
bespreek de etymologie van het woord enchanter?
en - chanter
-> zingen
= betoveren
Waaruit kan je afleiden dat heer Halewijn een seriemoordenaar is?
- een veld waar een hele boel vrouwen aan de galg hangen
- Iedereen die naar Halewijn gaat komt niet meer terug
Waaruit kan je afleiden dat Heer Halewijn een serieverkrachter is?
De oudere broer vraagt expliciet haar maagdelijkheid te behouden
Hoe kon de koningsdochter Heer Halewijn verslaan?
- zegt aan Halewijn dat hij zijn hemd moet afnemen, anders besmeurt met bloed
- neemt het zwaard
- doodt hem
Waarom kiest de koningsdochter het zwaard boven de galg?
Dood door zwaard -> eervol
dood door galg -> oneervolle dood
(+ plan Halewijn te doden)
Hoe gedraagt de koningsdochter zich als een man?
- blaast op hoor, als man
- hanteert het zwaard als een man
- vertrekt eigenlijk op queeste (net als ridder=man)
- Zit met beide benen open op paard (Schrijlings) ipv. Amazonezit = wat verwacht wordt van vrouwen (benen toe, zijwaards)
Welke sprookjeselementen vind je terug in de ballade van Heer Halewijn?
- adelijke personages
- geen tijd + ruimte aanduiding
- polarisatie
- goed einde/ happy end
- magische elementen
- herhaling
- mondelinge overlevering
- wreedheid + geweld
In hoeverre beantwoord het ‘Lied v Heer Halewijn’ aan de definitie vd balade?
- dialoog (koningsdochter - broer)
- verteller
- dramatische inslag: Halewijn vermoord + onthoofd op tafel
- sprongsgewijs: alleen belangrijke elementen worden gezegd
- strofes + rijmende verzen: gepaard rijm
- mysterieuze + magische elementen
- episch-lyrisch: verhaal op rijm
- refreinachtige herhaling
Hoe konden ballades gemakkelijk in het geheugen geprent worden?
- rijm
- herhaling
Wat is het centraal theme van ‘Het waren 2 coninckskinderen’?
onbereikbare liefde
theme onbereikbare liefde - kwam veel voor in ME.
Waar zien we het nog?
- Tristan en Isolde
- na ME -> Romeo and Juliet (Shakespeare)
Vergelijk de koningsdochter uit het ‘Lied v Heer Halewijn’ met die uit ‘Het waren twee coninckskinderen’.
- = nemen beiden het initiatief -> moedige vrouwen
- =/ ander motief (1. ?, 2. liefdesverdriet)
