Motoriek Flashcards
(16 cards)
Piramidale systeem
Locatie: Een verzameling van axonen die van de hersenschors via de hersenstam (vooral: verlengde merg = medulla oblongata = overgangsgebied van het ruggenmerg naar de hersenen) tot in het ruggenmerg lopen
Nauwe samenwerking met onder meer de basale kernen en het cerebellum
Functie: Zorgt voor de aansturing van skeletspieren
Het systeem verbindt als tractus corticospinalis de hersenschors met het ruggenmerg. Ook verbindt het de hersenschors met de hersenstam als tractus corticobulbaris, waar bulbaris staat voor de motorische hersenzenuwkernen, gelegen in de hersenstam. Deze kernen zijn verbonden met de skeletspieren op hoofd en hals door middel van de hersenzenuwen (craniale zenuwen of kopzenuwen)
Corticospinale tractus (piramidale tractus)
Locatie: Projectiebaan die motorische schors met ruggenmerg verbindt
Functie: Bundels axonen van piramidecellen die ontspringen in laag V van de motorische schors en die eindigen in het ruggenmerg, op motorneuronen die op hun beurt de ledematen aansturen (eventueel via interneuronen)
Corticobulbaire tractus
Locatie: projectiebaan die motorische schors met ruggenmerg verbindt.
Beschrijving/Functie: Bundels axonen van piramidecellen die ontspringen in laag V van de motorische schors en die eindigen in de hersenstam, in motor nuclei (motorkernen) die de gezichtsspieren aansturen.
Piramidecellen
Locatie: Laag V van de motorische schors.
Beschrijving/Functie: Motor neuronen met grote, driehoekige cellichamen die bewuste motoractiviteit initiëren.
De dendrieten van deze cellen verzamelen veel informatie om (fijne) bewegingen mogelijk te maken.
Hersenzenuw (craniale zenuwen of kopzenuwen)
Locatie: Deze zenuwen lopen niet via het ruggenmerg.
Beschrijving/Functie: Twaalf tweetallen zenuwen (één voor rechter- en één voor linkerkant van het hoofd) die rechtstreeks uit de hersenen ontspringen (motorische hersenzenuwkernen in de hersenstam) en naar het hoofd lopen (motorische zenuwen) of rechtstreeks zintuigelijke signalen naar de hersenen vervoeren (sensorische zenuwen).
Spinale zenuwen (of ruggenmergszenuwen)
Locatie: Zenuwen die zich vanuit het ruggenmerg vertakken.
Beschrijving/Functie: Zenuwen die prikkels vervoeren naar de spieren/organen (afferente zenuwen) of aanvoeren vanuit de zintuigen (afferente zenuwen).
Oculomotorische zenuw (nervus oculomotorius)
Locatie: Voorbeeld van een motorische craniale zenuw. Projectiebanen die de hersenstam verbindt met de oogspieren.
Beschrijving/Functie: Motorische zenuw die de beweging van het Ogg bepaalt, en dan vooral de beweging van de pupilsluitspier en de ciliaire spieren van de lens.
Nervus vagus
Locatie: Voorbeeld van een motorische craniale zenuw
Beschrijving/Functie: De belangrijkste zenuw van het parasympatisch zenuwstelsel.
Stuurt verschillende organen aan in ons lichaam zoals het hart, de bloedvaten, en de darmen.
Innerveert ook enkele skeletspieren zoals de tong, poharynx en strottenhoofd.
Basale ganglia
Locatie: Groep hersenkernen die een ringvormige structuur vormen rondom de thalamus.
Beschrijving/Functie: Controleren/plannen/initiëren van bewegingen
Inschatten van grasp force
Sequencing/vloeiend maken van (automatische) bewegingen.
Inhibitie.
Cerebellum (kleine hersenen)
Locatie: Posterieur-inferieur gelokaliseerd t.o.v. grote hersenen.
De kleine hersenen zijn ontwikkeld uit (en worden dus gerekend tot) het hindbrain.
Corticale oppervlak is zeer sterk geplooid (Folia)
Beschrijving/functie: Coördinatie, timing & output monitoring (bijsturing) van motoriek en motorisch leren (+ balans/houding).
Prefrontale cortex
Locatie: Voorste deel van de hersenen
Beschrijving/Functie: Planning van bewegingen
Premotorische cortex
Locatie: Interieur gelokaliseerd ten opzichte van de primaire motor cortex en posterieur gelokaliseerd ten opzichte van de prefrontale cortex.
Beschrijving/Functie: Selectie van elementaire deelbewegingen, en organisatie van sequenties van bewegingen.
Ontvangen van (somato-)sensorisch informatie en integreren met bewegingsplan om zodoende een specifieke bewegingsintentie te genereren.
Initiëren en plannen van bewegingen
Supplementaire motorische schors
Locatie: Dorsale deel van de premotorische cortex
Beschrijving/Functie: Lijkt vooral betrokken bij selectie van elementaire deelbewegingen en organisatie van sequenties van bewegingen o.b.v. interne cues
NB Het ventrale deel van de premotrische cortex lijkt vooral betrokken bij de selectie van elementaire deelbewegingen en organisatie van sequenties van bewegingen o.b.v. externe cues
Primaire motor cortex
Locatie: Direct antérieur gelokaliseerd ten opzichte van de centrale sulcus (in de erecentrale gyrus).
Beschrijving/Functie: Feitelijke uitvoering (aansturing) van bewegingen
Frontal eye fields
Locatie: Anterieur gelegen ten opzichte van de premotorische cortex en superieur ten opzichte van het gebied van Broca
Beschrijving/Functie: Rol bij het controleren van voluntaire oogbewegingen.
Gebied van Broca
Locatie: Interieur gelokaliseerd ten opzichte van de (linker) inferieure premotorische cortex.
Beschrijving/Functie: productie van spraak.
