Nerki i hormony Flashcards
(25 cards)
Wazopresyna
hormon antydiuretyczny, ADH
Oksytocyna, co pobudza, jakie hormony zwiększają wrażliwość na oksytocynę
Pobudza skurcz mięśni gładkich macicy podczas porodu. Spadek progesteronu i wzrost estrogenów zwiększają wrażliwość mięśnia macicy na działanie oksytocyny.
Tarczyca jakie hormony
Produkuje hormony: tyroksynę (T4) i trijodotyroninę (T3). Są to hormony pochodne aminokwasu tyrozyny. Ich produkcja jest regulowana przez przysadkę mózgową (TSH).
Nadczynność tarczycy (hipertyreoza)
- labilność emocjonalna i zwiększona reaktywność
- tachypnoë
- duszność
- uczucie bicia lub kołatania serca
- utrata masy ciała mimo znacznie zwiększonego apetytu
- skłonność do biegunek
- nietolerancja ciepła
- uczucie osłabienia i obniżona wydolność fizyczna
- zaburzenia miesiączkowania
- objawy oczne
nefron odcinki
- Ciałko nerkowe (kłębuszek nerkowy i torebka Bowmana) – miejsce filtracji osocza krwi
- Kanalik bliższy (proksymalny) – miejsce reabsorpcji większości wody, jonów i substancji odżywczych
- Pętla Henlego – odpowiada za dalszą reabsorpcję wody i soli
- Kanalik dalszy (dystalny) – miejsce dalszej reabsorpcji i sekrecji
- Kanalik zbiorczy – prowadzi mocz do miedniczki nerkowej
Filtracja kłębuszkowa
- gdzie
- co powstaje
Zachodzi w ciałku nerkowym. Krew przechodzi przez barierę filtracyjną kłębuszka do torebki Bowmana. Powstaje mocz pierwotny.
Skład moczu pierwotnego
woda,
elektrolity (sód, potas, chlor, wapń),
glukoza,
aminokwasy
, mocznik,
kwas moczowy\
, kreatynina,
cząsteczki organiczne.
Objętość: około 180 litrów dziennie.
Reabsorpcja kanalikowa
- gdzie
- co się wchlania
- efekt
Zachodzi w kanaliku bliższym, pętli Henlego, kanaliku dalszym i zbiorczym.
Wchłaniane są: woda, glukoza, aminokwasy, jony sodu, potasu, wapnia, chloru i inne substancje. Efekt: zmniejszenie objętości moczu i zmiana jego składu.
Sekrecja kanalikowa
Zachodzi głównie w kanaliku dalszym i zbiorczym.
Wydzielane są: jony H+, K+, NH4+, leki, toksyny, kreatynina.
Efekt: regulacja równowagi kwasowo-zasadowej i usuwanie zbędnych substancji.
Powstawanie moczu ostatecznego
Woda (ok. 95%)
* Mocznik, kwas moczowy, kreatynina
* Elektrolity (sód, potas, chlor, wapń, magnez)
* Inne substancje metaboliczne i śladowe ilości innych związków
Objętość: ok. 1–2 litry na dobę, zależnie od nawodnienia i czynników hormonalnych
Klirens nerkowy
Klirens nerkowy to miara zdolności nerek do oczyszczania krwi z danej substancji. Wyrażany jako objętość osocza (w ml/min) oczyszczona z danej substancji w jednostce czasu.
Substancje stosowane w oznaczaniu klirensu:
inulina, kreatynina, mocznik.
Próg nerkowy
To wartość stężenia substancji w osoczu, powyżej której zaczyna się ona pojawiać w moczu.
Klasyczny przykład: glukoza – próg nerkowy dla glukozy to ok. 180 mg/dl.
U zdrowych osób glukoza nie występuje w moczu. Pojawia się przy przekroczeniu progu, np. w cukrzycy.
Hormon jak reaguje z komórkami docelowymi i jaka reakcje wywołuje
- reaguje przez swoiste receptory
- wywołuje reakcje
—> fizjologiczna
—> morfologiczną
—> biochemiczna
jakie komórki syntezuje hormony
- komórki endokrynne
- komórki neuroendokrynne
komórki endokrynne
tworzące specyficzne narządy gruczołowe lub też występujące w narządzie niegruczołowym; wydzielany do
otaczającego je środowiska i drogą krwi docierający do narządów efektorowych
komórki neuroendokrynne
wydzielany na zakończeniach nerwowych oraz transportowany do komórek docelowych drogą płynów
ustrojowych lub włókien nerwowych
hormony dzzialaja na
komórki je wydzielające (autokrynnie)
komórki sąsiednie (parakrynnie)
komórki odległych tkanek i narządów (endokrynnie)
* nie podlegają zużyciu jako substrat lub źródło energii;
przez jakie receptory działają hormony
- BŁONOWE
np. peptydowe, aminy ketaycholowe
- WEWNĄTRZKOMÓRKOWE
—-> cytoplazmatyczne i jądrowe
—-> mitochondrialne
np. h. steroidowe
*WAZOPRESYNA działanie
- zwiększa wchłanianie zwrotne wody
- zmniejsza diureze i zatrzymuje wodę w ustroju
*wazopresyna działanie prosto wyjaśnić
Wazopresyna to hormon, który pomaga organizmowi zatrzymać wodę.
Działa na kanaliki zbiorcze (cz. dystalną nefronu) w nerkach.
Otwiera tam specjalne “drzwi” (akwaporyny), przez które woda wraca do organizmu.
Efekt końcowy? Mniej moczu (mniej “sikania”) i więcej wody zatrzymanej w ciele!
*co powoduje niedobór wazopresyny
moczówka prosta to choroba, w której z powodu niedoboru ADH organizm traci bardzo dużo wody z moczem, a żeby to nadrobić, chory musi pić ogromne ilości płynów.
- poliuria
- polidypsja
- mała gęstość średnia moczu
*czynniki pobudzające wydzielanie wazopresyny
Czyli wtedy gdy organizm chce zatrzymać, zaoszczędzić wodę w ciele
wzrost ciśnienia
osmotycznego krwi i płynu mózgowo-rdzeniowego
spadek ciśnienia tętniczego i objętości krwi
angiotensyna II;
pobudzenie OUN;
*Czynniki hamujące wydzielanie wazopresyny
wzrost ciśnienia i objętości krwi;
zmniejszenie osmolarności osocza i
płynu mózgowo-rdzeniowego;
alkohol;