Nowotwory jajnika Flashcards
(25 cards)
Nowotwory z nabłonka powierzchownego i podścieliska
70%
- surowicze
- śluzowe
- endometrialne
- jasnokomórkowe
- z nabłonka przejściowego
Nowotwory surowicze
30% neo jajnika
łagodne (60%)
o granicznej złośliwości (10%)
złośliwe (30%) ! najczęstsze RAKI jajnika
charakterystyczne ciała piaszczkowate
torbielowate, duże guzy
klasyfikacja FIGO
klasyfikacja FIGO
I - tylko jajniki
II - jajniki i miednica mniejsza
III - jajniki i brzuch, albo węzły
IV - przerzuty odległe
Nowotowory śluzowe
10-15% neo jajnika
częściej łagodne
bardzo duże
typ jelitowy i endocerwikalny (szyjka macicy)
Śluzak rzekomy otrzewnej
DUŻA ilość śluzowej i galaretowatej treści w jamie otrzewnej
Może być w JAJNIKU lub WYROSTKU ROBACZKOWYM
–> niedrożność jelit –> zap. otrzewnej –> śmierć
najcześciej adenomucinosis peritonealis disseminata
Nowotwory endometrialne
10-20% neo jajnika
z ognisk endometriozy
raczej złośliwe
Gruczolakorak jasnokomórkowy
u starszych
HIPERKALCEMIA
gorsze rokowanie niż w pozostałych
Guz Brennera
gruczolakowłókniak
ma w sobie gniazda komórek podobnych do nabłonka uroterialnego
Nowotwory jajnika ze sznurów płciowych i podścieliska jajnika
8%
- Ziarniszczak
- włókniak/otoczkowiak/włókniako-otoczkowiak
- jądrzak (z kom. Sertolego i Leydiga)
- Obojnaczak
- Guz z kom steroidowych
Ziarniszczak
= THECA CELL TUMOR
z warstwy ziarnistej pęcherzyka jajnikowego
potencjalnie złośliwy
ziarno kawy
produkcja ESTROGENU
Otoczkowiak/ włókniak/ włókniako-otoczkowiak
włókniak nieczynny hormonalnie
gdy ma komponente otoczkowiaka to pordukcja ESTROGENU
Zespół Meigsa (guz + płyny w 3 jamach, najczęścej po pawej stronie, ale nie wiadomo czemu)
może występować w zespole Gorlina
Zespół Gorlina
mutacja w genie supresorowym PATCHED
liczne raki podstawnokomórkowe skóry w młodym wieku
obustronne guzy jajnika
zmiany w kościach, uk. nerwowym i oku
Jądrzak
z kom Sertolegi i Leydiga
rzadkie
niektóre nieczynne hormonalnie
mogą wydzielać ESTROGENY, PROGESTERON, ANDROGENY
- -> defeminizacja
- -> maskulinizacja
Obojnaczak
Ziarniszczak + Jądrzak
Guz z komórek sterodiowych
raczej łagodne
mogą być krystaloidy Reinkego
mogą produkować ANDROGENY, ESTROGEN, PROGESTERON, KORYTZOL
Nowotwory jajnika germinalne
20-30%
- Rozrodczak
- nowotwór pęcherzyka żółtkowego
- Rak zarodkowy
- Nabłoniak kosmówkowy
- Potworniak
- Postacie mieszane guzów zarodkowych
- Rozrodczak zarodkowy
Rozrodczak
odpowiednik w jądrze to SEMINOMA
złośliwy, u kobiet młodych, czesto rozpoznawany w ciąży
promienioczuły
Nowotwór z pęcherzyka żółtkowego
YOLK SAC TUMOR
- drugi co do częstości złośliwy guz germinalny
- u dzieci i młodych kobiet
- agresywny szybki rozrost
A-FETOPROTEINA (AFP) = marker
podwyższony poziom CA 125
Rak zarodkowy
bardzo mocno u dzieci
duże rozmiary
w momencie rozpoznania często już przerzuty :c
Nabłoniak kosmówkowy
bardzo agresywny
łatwo mu idzie przerzutowanie przez krew (do płuc, wątroby, mózgu, kości)
wrażliwy na chemioterapię
najczęściej w jajniku jest przerzutem z macicy
Dużo dużo hCG ! (więcej niż w zaśniadzie)
może być zwiazany z ciążą pozamaciczną , ale może też nie (wtedy jest gorsze rokowanie!!!)
może wystąpić 20-30 lat po zaśniadzie
zbudowany z syncytiotrofoblastu i kosmków
Potworniak
Torbiel skórzasta jest najczęstszym guzem germinalnym (95%)
komórki i tkanki z więcej niż jednego listka zarodkowego
- dojrzałe
- niedojrzałe
- z transformacją złośliwą
- jednolistkowe
- rakowiak
leczy się je operacyjnie
Rozrodczak zarodkowy
guz zbudowany z dużych komórek germinalnych i małych pochodzących ze sznurów płciowych oraz podścieliska przypominających kom Sertolego i kom warstwy ziarnistej
Chłoniak złośliw i białaczka
częściej z kom B
dzieci: chłoniaki limfoblastyczne, chłoniak Burkitta
dorośli: chłoniaki z dużych komórek
złe rokowanie
Przerzuty
Przerzuty do jajnika są najczęsciej
- obustronne
- liczne drobne guzki
- komórki rakowe w świetle naczyń
- desmoplastyczna reakcja podścieliska
Najczęściej te które wywodzą się z przewodów mullera: - macica - jajowód - drugi jajnik plus - rak sutka - z przewodu pokarmowego (guz Krukenberga) - czerniak - chłoniak Burkitta
