Nowotwory złośliwe Flashcards
(120 cards)
1
Q
Co to nerwiak?
A
Pourazowe zgrubienie nerwu
2
Q
Nowotwór miejscowo złośliwy - definicja i przykład
A
Nowotwór naciekający, histologicznie złośliwy, ale nie dający przerzutów
- Rak podstawnokomórkowy skóry
3
Q
Przykłady nowotworów o potencjalnej złośliwości
A
- Histiocytoma
- GIST
4
Q
G4 - co oznacza w gradingu?
A
Nowotwór złosliwy, którego stopnia zróżnicowania nie można określić
5
Q
Wczesny rak żołądka
A
Ograniczony do błony śluzowej i podśluzowej, niezależnie od obecności przerzutów w węzłach chłonnych
6
Q
Podaj przykłady nowotworów z pojedynczym przerzutem, które mogą być operowane
A
- Rak jelita grubego z pojedynczym przerzutem do wątroby
- Rak piersi i rak płuca z pojedynczym przerzutem do OUN
7
Q
Nowotwory u pacjentów z AIDS
A
- NHL
- Mięsak Kaposiego
- Rak szyjki macicy
- Pierwotny chłoniak mózgu
- Chłoniak Hodgkina - jest niedefiniujący
8
Q
Kikut żołądka po resekcji - o czym pamiętać?
A
Stan zwiększający ryzyko rozwoju raka żołądka
9
Q
Rodzaj materiału do badania przez patomorfologa
A
- Materiał cytologiczny
- BAC
- Wymaz szczoteczkowy
- Materiał histopatologiczny
- Oligobiopsja (endoskopowa)
- Biopsja gruboigłowa
- Biopsja chirurgiczna
- Trepanobiopsja
- Wycięcie guza
10
Q
Przykłady BAC w diagnostyce onkologicznej
A
- Guzki tarczycy
- Powiększone węzły chłonne
- Guzy wątroby
11
Q
Endoskopowa biopsja za pomocą kleszczyków (oligobiopsja) - zastosowanie w diagnostyce onkologicznej
A
- Rak przełyku, żołądka
- Rak oskrzela/płuca
- Rak krtani
12
Q
Biopsja gruboigłowa - zastosowanie w diagnostyce onkologicznej
A
- Guzy piersi
- Zmiany w prostacie
- Zmiany wątroby
13
Q
Co służy do oceny złośliwości GIST?
A
Ocena ekspresji białka CD117
14
Q
Ocena histologiczna wycinka z guza piersi - jakie badania?
A
Ekspresja rec. PG, ER, HER2
15
Q
Co oznacza R0 w ocenie operacji onkologicznej
A
R0 - operacja radykalna makro i mikroskopowo
16
Q
Rak żołądka - jaka limfadenektomia?
A
D2 - wycięcie w.ch. górnego piętra jamy brzusznej
17
Q
Operacja R1 - co oznacza?
A
Operacja nieradykalna - makroskopowo wycięta, ale mikroskopowo widoczne komórki nowotworowe w granicach cięcia chirurgicznego
18
Q
Operacja R2 - co oznacza?
A
Operacja nieradykalna makro i mikroskopowo - zwykle paliatywna - cytoredukcyjna
19
Q
Rak jelita grubego - która lokalizacja jest częstsza - odbytnica czy okrężnica?
A
Okrężnica
20
Q
Nowotwór macicy - która lokalizacja jest częstsza - szyjka czy trzon?
A
Trzon macicy
21
Q
Profilaktyka raka piersi w Polsce
A
Mammografia dla kobiet w wieku 50-69
- 1x/2 lata u wszystkich kobiet
- 1x/rok u kobiet, które są nosicielkami mutacji BRCA lub których krewne I stopnia chorowały na raka piersi
22
Q
U kogo nie zaleca się mammografii
A
U kobiet <35 rż. i u kobiet karmiących piersią
23
Q
Który z typów raka przełyku jest częstszy?
A
Rak płaskonabłonkowy - 90%
- najczęściej w części środkowej
24
Q
Leczenie z wyboru raka szyjnej części przełyku
A
Radykalna radiochemioterapia
25
Czynniki ryzyka raka płaskonabłonkowego przełyku
* letalny duet (papierosy i alkohol)
* gorące płyny, oparzenia przełyku
* przyprawione, wędzone, marynowane pokarmy
* achalazja
* z. Plummera-Vinsona
* przebyta radioterapia
26
Zachorowalność na raka żołądka
W ostatnich latach spada
27
Czynniki ryzyka raka żołądka
1. Dieta
- peklowanie, wędzenie zwiększa ryzyko
2. Palenie tytoniu
3. Zakażenie H.pyroli
4. Przewlekłe zanikowe zapalenie żołądka
- badanie kwaśności wydychanego powietrza jest testem skriningowym
5. Polipy żołądka
6. Kikut żołądka po resekcji
- stan po antrektomii
- brak odźwiernika powoduje refluks
28
Najczętsza lokalizacja raka żołądka
Część odźwiernikowa
29
Czym jest rak śródścienny żołądka?
Inaczej linitis plastica - naciek śródścienny, często podśluzówkowy
* mało widoczny w gastroskopii
* bardzo złośliwy, szybkie przerzuty
30
Szczególne miejsce przerzutu odległego z żołądka
Jajnik - guz Krukenberga
31
Pierwszy i najczęstszy objaw raka żołądka
Ból/Dyskomfort w nadbrzuszu
32
Rak żoładka T1
Wczesny rak żołądka - nie przekracza bł. podśluzowej
33
Typy histologiczne raka żołądka
Klasyfikacja Laurena
## Footnote
1. Typ jelitowy
- lepiej zróżnicowany, mniej złośliwy
2. Typ rozlany
- nisko zróżnicowany, agresywny, wczesne przerzuty
34
Klasyfikacja Laurena - co to?
Jest to klasyfikacja histologiczna raka żołądka
* typ jelitowy
* typ rozlany
35
Co oznacza limfadenektomia D2
Rozległa, obejmuje tk. tłuszczową okołoaortalną, górny brzeg trzustki, więzadło wątrobowo-dwunastnicze, okolicę t. krezkowej górnej
* musi być min. 25 węzłów chłonnych
36
Operacja Billroth II
Rak części odźwiernikowej żołądka
* zespolenie kikuta bliższego z jelitem cienkim
37
Manewr Kochera
Uruchomienie 12' - stosowany podczas operacji raka bliższej części żołądka
38
Metopdy endoskopowe leczenia raka żołądka
1. Mukozektomia
2. Dyssekcja podśluzówkowa
- sięga bł. mięśniowej
Zabiegi te można wykonać, gdy średnica guza \<2cm
39
Rak zaawansowany żołądka - co powinien zawierać wycięty preparat
1. Żołądek
2. Sieć większą
3. Śledzionę
40
Jakie leczenie oprócz operacyjnego stosuje się w raku żołądka
CHT pooperacyjna
* ECF (epirubicyna, cisplatyna, 5-FU)
RT pooperacyjna
41
Leczenie innych niż rak nowotworów żołądka
1. Chłoniak nieziarniczy
- CHT
2. GIST - nowotwór podścieliskowy (stromalny)
- Imatynib, chirurgia
3. Chłoniak MALT
- eradykacja H.pyroli
42
2 najczęstszy nowotwór złośliwy żołądka
Chłoniak nieziarniczy
43
Najczęstsza lokalizacja chłoniaka w p.pok.
Żołądek
44
Gdzie częściej rozwija się nowotwór jelita grubego - okrężnica czy odbytnica?
Okrężnica
45
W której części jelita grubego rozwija się najwięcej raków?
Odbytnica - 35%, ale traktując okrężnicę jako całość to w niej jest ich więcej (65%)
46
Czynniki zmniejszające ryzyko zachorowania na RJG
* NLZP
* Dieta bogata w wapń
* HTZ
* Aktywność fizyczna
47
Które polipy jelita grubego mają największy potencjał złośliwienia?
Kosmkowe
48
Rodzaje polipów jelita grubego
1. Gruczolaki
- cewkowe
- kosmkowe (**groźniejsze)**
2. Hamartomatyczne
- młodzieńcze
- w zespole Peutza-Jeghersa
3. Hiperplastyczne
4. Zapalne
- w tym pseudopolipy w CU
49
Jaka ilość polipów jest konieczna do rozpoznania FAP?
100
50
Najczęstsze miejsce przerzutów odległych nowotworów p.pok.
Wątroba
51
Klasyfikacja Dukesa
Stopień zaawansowania RJG
52
Stolec zmieszany ze skrzepami lub świeżą krwią - na co wskazuje?
Rak lewej połowy okrężnicy
53
Typowe objawy raka prawej połowy okrężnicy
* Niedokrwistość
* Ciemny stolec
* (+) test na krew utajoną
54
Niedrożność w RJG - która część jelita?
Lewa połowa okrężnicy, esica, odbytnica
55
Badanie pomocne w określeniu czy niedrożność jest przepuszczająca czy całkowita
Kontrastowy wlew doodbytniczy
56
5-letnie przeżycie w raku okrężnicy
50%
57
O czym świadczy wydzielanie śluzu przez komórki nowotworowe?
Cecha wskazująca na dużą złośliwość
58
Z czego wynikają zakresy operacji RJG - dlaczego są tak szerokie?
Wynikają ze spływu chłonki
59
Jaka operacja w raku zgięcia śledzionowego okrężnicy?
Hemikolektomia lewostronna
60
Jaka operacja w raku kątnicy?
Hemikolektomia prawostronna
61
Jaka operacja w raku zgięcia wątrobowego?
Hemikolektomia prawostronna
62
Jaka operacja w przypadku raka przejścia esiczo-odbytniczego?
Przednia resekcja odbytnicy
63
Które części okrężnicy posiadają krezkę?
Poprzecznica i esica
64
Rak, których części jelita grubego może być zoperowany usunięciem tylko tej części?
Poprzecznica i esica - mają krezkę
65
Czy obecność przerzutu w wątrobie jest kryterium nieoperacyjności RJG?
Nie, pojedynczy przerzut może być usunięty
* resekcja segmentu wątroby
* termoablacja
* krioablacja
* embolizacja
66
Kapecytabina - gdzie stosowana?
CHT pooperacyjna RJG
67
Operacje paliatywne w RJG
1. Bypass - ominięcie guza
- Raki prawej części okrężnicy, poprzecznicy, zgięcia śledzionowego
2. Kolostomia
- Rak zstępnicy, esicy
68
Wymień dziedziczne RJG
1. Dziedziczny niepolipowaty rak jelita grubego = Z.Lyncha= HNPCC
2. Rodzinna polipowatość gruczolakowata = FAP
69
Dziedziczenie i częstość występowania dziedzicznych RJG
Zarówno HNPCC jak i FAP dziedziczą się **autosomalnie dominująco**
* HNPCC - 5%
* FAP 0,2%
70
Ryzyko zachorowania na RJG w z. Lyncha
80%
71
Rozpoznanie z.Lyncha - jakie kryteria?
Kryteria amsterdamskie
72
zespół Lyncha I - jakie nowotwory
Tylko RJG
73
zespół Lyncha II - jakie nowotwory
* Rak trzonu macicy
* Rak jajnika
* Rak żołądka
* Rak jelita cienkiego
* Rak dróg żółciowych
* Rak moczowodu
74
Zakres operacji w HNPCC
Kolektomia, pozostawia się odbytnicę
75
Jakie badania u pacjenta z.Lyncha i jak często
* Kolonoskopia 1x/2 lata
* USG przezpochwowe 1x/rok
* USG jamy brzusznej 1x/rok
76
FAP - gdzie lokalizują się polipy
* żołądek
* 12'
* jelito cienkie
* jelito grube
77
zespół Gardnera
forma zespołu FAP
* polipy jelita grubego
* kostniaki twarzoczaszki
* guzy desmoidalne jamy brzusznej
* przebarwienia siatkówki
* torbiele gruczołów łojowych
78
Leczenie FAP
Usunięcie całego jelita grubego - włącznie z odbytnicą
79
Objawy raka odbytnicy
1. Świeża krew w stolcu
2. Ból odbytnicy
3. Bolesne parcie na stolec
4. Uczucie niepełnego wypróżnienia
5. Zmiana rytmu wypróżnień
6. Niedokrwistość
7. Ołówkowate stolce
8. Parcie na mocz
80
Dlaczego stosujemy RT w raku odbytnicy?
Lokalizacja w miednicy mniejszej na to pozwala
81
Schemat leczenia raka odbytnicy
1. RT przedoperadcyjna
2. Operacja
3. CHT pooperacyjna - 5FU
82
Kiedy stosuje się przednią resekcję odbytnicy?
Jeżeli rak zlokalizowany jest w bliższej lub środkowej części odbytnicy
* **margines min. 1 cm od pierścienia zwieraczy**
83
Co jest niezbędną częścią przedniej resekcji odbytnicy?
Resekcja mezorectum
84
Czy po przedniej resekcji odbytnicy pacjent ma kolostomię?
Nie, zespala się kikut odbytnicy z esicą koniec do końca
85
Brzuszno-kroczowa amputacja odbytnicy - kiedy?
Rak odbytnicy położony dystalnie, na wysokości zwieraczy lub poniżej
* trzeba wyłonić kolostomię, gdyż przy zespoleniu pacjent nie trzymałby stolca
86
Monitorowanie pacjenta po przedniej amputacji odbytnicy
* CEA co 6 mies.
* Rektoskopia 1x/rok
87
Pochodzenie rozwojowe sutka
Jest to zmodyfikowany gruczoł potowy
88
U jakiej części kobiet niebędących w ciąży można obserwować fizjologiczne wydzielanie treści wodnistej z sutka?
Nawet u 2/3
89
Czym jest ogon Spence'a?
Jest to górna boczna część sutka
90
Główna droga limfatycznego szerzenia się raka sutka
Węzły chłonne pachowe
* najpierw węzły poziomu I (leżące bocznie od m.piersiowego mniejszego)
91
Gdzie najczęściej występuje dodatkowa brodawka sutkowa?
Na lini pomiędzy normalną brodawką sutkową a pępkiem
92
Gdzie najczęściej lokalizuje się dodatkowy sutek?
Dolna część dołu pachowego
93
Czy asymetria sutków zawsze jest nieprawidłowością?
Nie, często fizjologicznie lewy sutek jest nieznacznie większy od prawego
94
Powiększenie sutka u noworodka - fizjologia czy patologia?
Fizjologia, jeżeli ustąpi po kilku tygodniach
* jest to efekt krążących estrogenów matki
* występuje u 60% noworodków (może być asymetryczne)
95
Jak szybko może powstać torbiel sutka?
Nawet w ciągu jednej nocy
96
Pod jakim kątem oceniamy wydzielinę z brodawki sutkowej?
Pod kątem obecności hemoglobiny
97
U jakich pacjentem mammografia ma niską skuteczność?
U pacjentek \<35 r.ż.
98
Jakie badanie jest zalecane w badaniach przesiewowych kobiet \<50 r.ż. należących do grupy wysokiego ryzyka (BRCA1/2)?
MR
99
Jakie postępowanie w diagnostyce zmiany litej piersi?
Biopsja **gruboigłowa**
100
Kiedy można wykonać BAC w zmianach w piersi?
W przypadku, gdy chcemy zróżnicować czy mamy do czynienia z torbielą czy ze zmianą litą oraz oceny węzłów chłonnych pod kątem przerzutów
101
Kiedy wykonuje się biopsję otwartą w przypadku podejrzenia raka sutka?
Brak wykluczenia nowotworu złośliwego w biopsji gruboigłowej lub życzenie pacjenta co do usunięcia zmiany łagodnej
102
Granica wieku, a badanie przesiewowe raka sutka
35 r.ż.
* \<35 r.ż. - USG
* \>35 r.ż. - Mammografia +/- USG
103
Najskuteczniejsza metoda diagnostyki guza sutka
Biopsja gruboigłowa pod kontrolą badania obrazowego
104
105
Najczęstszy nowotwór złośliwy gruczołów wydzielania wewnętrznego
Rak tarczycy
106
Zachorowalność a płeć - rak tarczycy
Kobiety 3x częściej
107
Jakie zespoły genetyczne związane są z rakiem tarczycy i jakim jego podtypem?
MEN IIa i MEN IIb
* Rak rdzeniasty tarczycy
108
Wpływ jodu na powstawanie raka tarczycy
Niedobór jodu zwiększa ryzyko raka pęcherzykowego, a nadmiar jodu zwiększa ryzyko raka brodawkowatego
109
Najczęstszy nowotwór złośliwy tarczycy
Rak brodawkowaty - 60%
110
Rak brodawkowaty - przerzutowanie
Do regionalnych węzłów chłonnych
111
Rak pęcherzykowy tarczycy - przerzutowanie
Drogą krwionośną - płuca, kości, wątroba i OUN
112
Rak rdzeniasty - objaw paranowotworowy
Biegunka - na tle produkcji kalcytoniny, serotoniny
113
Jakie guzki tarczycy zawsze powinny zostać zbioptowane?
Każdy wyczuwalny guzek i każdy guzek \>1cm
114
Wyleczalność raka tarczycy
* Rak brodawkowaty - 90%
* Rak pęcherzykowy - 50%
* Rak rdzeniasty - 40%
115
Zasadnicze leczenie raka tarczycy
Totalna (całkowita) tyreidektomia z limfadenektomią przedziału bocznego/środkowego szyi
116
Kiedy dopuszczalna jest częściowa tyreidektomia
Mikrorak brodawkowaty \<1mm
117
2 istotne rzeczy przed operacją pacjenta z rakiem tarczycy
1. Musi być w stanie eutyreozy
2. Badanie laryngologiczne z oceną fałdów głosowych
118
Kiedy stosuje się leczenie I131 w raku tarczycy?
Rutynowo po operacji radykalnej każdego typu nowotworu
119
Wymień 4 powikłania po tyreidektomii
1. Czasowy niedowład nerwu krtaniowego wstecznego (neuropraksja)
2. Krwawienie do loży po tarczycy
3. Uszkodzenie n. krtaniowego wstecznego jedno/obustronne
4. Niedoczynność przytarczyc i tężyczka
120
Metoda zapobiegania uszkodzeniu n. krtaniowego wstecznego
Śródoperacyjny detekor nerwu
