Osmanlı Devleti Kültür ve Medeniyeti Flashcards
(142 cards)
1
Q
devleti oluşturan etmenler nelerdir
A
halk-teşkilat-ülke-hakimiyet
2
Q
osmanlının kültür ve medeniyet oluşumunda örnek aldığı unsurlar (4 madde)
A
1-orta asya türk gelenekleri
2-islamın getirdiği esaslar
3-anadolu selçukluları ve ilhanlı devleti
4-fethedilen bölgelerdeki kültürler
3
Q
devleti ebed müddet nedir
A
devleti sonsuza kadar yaşatmak
4
Q
nizam-i alem nedir
A
dünya düzenini sağlamak
5
Q
kanun-i kadim nedir
A
adaletli yönetim
6
Q
osmanlının mühründe kullandığı sembol nedir
A
ok ve yay
7
Q
osmanlı hükümdarlarının unvanları (8 adet)
A
1-bey 2-gazi 3-sultan 4-han 5-hüdavendigar 6-padişah 7-rum 8-emir
8
Q
san nedir
A
kişilerin adlarıyla birlikte kullanılan övgü içeren lakaplar
9
Q
ferman nedir
A
hükümdarın emirleri
10
Q
kanunname nedir
A
hükümdarın kanun çıkarması
11
Q
hükümdarın her hangi bir kişiyi himayesi altına almasını sağlayan yetkisi
A
amanname
12
Q
hükümdarın devşirmeleri cezalandırma hakkı
A
kulluk hakkı
13
Q
müsadare nedir
A
bir kişinin mallarına el koyma
14
Q
hattı hümayun nedir
A
hükümdarın herhangi bir konuda görüş belirtmesi
15
Q
hükümdarın herhangi bir kişiyi göreve atama ve maaş bağlama yetkisi
A
beratname
16
Q
osmanlı devletinde veraset sistemini anlayışları (4 madde)
A
1-osman bey (ülke hükümdar ve ailesinin malı)
2- 1.murat (hükümdar ve oğulları)
3-fatih sultan mehmet (ülke padişahındır)
4- 1.ahmet (ülke en büyük/ekber ve en akıllı/erşet erkek tarafından yönetilir)
17
Q
osmanlıda veraset sitemini ilk değiştiren ve son değiştiren padişahlar kimlerdir
A
ilk 1.murat
son 1.ahmet
18
Q
çelebi sultan unvanı kime verilir
A
sancağa çıkan şehzadelere
19
Q
osmanlıdaki ilk saray
A
bey sarayı (bursa) (orhan bey)
20
Q
topkapı sarayının bölümleri
A
birun (dış kısım)
enderun (iç kısım)
harem
21
Q
divan toplantıları nerede yapılır
A
birun un babüssade kapısında
22
Q
haseki unvanı kime verilir
A
erkek çocuk doğuran kadına
23
Q
ilk haseki sultan kimdir
A
nilüfer hatun (orhan bey)
24
Q
divan-ı hümayun da alınan kararların ve bu kararların kaydedildiği defterin adı
A
alınan karar-hüküm
kaydedildiği defter-mühimme
25
divan-ı hümayun u kim kurdu
orhan bey
26
divan-ı hümayun u kim kaldırdı
2.mahmut
27
divan-ı hümayun a benzeyen ilk müslüman türk devleterindeki divanın adı
divan-ı mezalim
28
galabe divanı ne zaman toplanır
elçiler ve yabancı konuklar geldiğinde
29
divana başkanlık yapmayı bırakan onun yerine sadrazamı divan başkanı yapan padişah
fatih sultan mehmet
30
serdar-ı ekrem kime denir
padişah yerine sefere çıkan veziriazama(sadrazam)
31
sefere çıkan sadrazam görevini geçici olarak kime bırakır
sedaret kethüdası veya kaymakama
32
buyruldu neye denir
sadrazamın verdiği emirlere
33
kubbealtı nedir
vezir
34
ilk vezir kimdir
alaaddin paşa
35
osmanlıdaki maliye bakanı
defterdar
36
defterdarlığı kim kurdu
1.murat
37
kadıasker nedir
kazasker
38
kazasker olabilmek için iki temel şart
doğuştan müslüman olmak ve medrese mezunu olmak
39
nişancı görevleri (6 madde)
1-devletin iç ve dış yazışmalarından sorumludur
2-tahrir defterlerini tutar
3-tımar topraklarının dağıtılmasından sorumludur
4-divanda örfi hukuku temsil eder
5-belgelere tuğra çeker
6-tapu ve kadastro işleriyle ilgilenir
40
tahrir defterlerini kim tutar
nişancı
41
ilk nişancı atamasını kim yaptı
fatih sultan mehmet
42
17.yy da nişancı dan ayrılarak divan üyesi olan kurum
reisülküttab
43
divana katılan ilk kaptan-ı derya
barbaros hayrettin paşa
44
ilk şeyhülislam
molla fenari
45
ifta ve fetva nedir
ifta bir durumun şeriata uygun olup olmamasıdır
| fetva şeyhülislamın verdiği hükümdür
46
1840 osmanlıda vilayetlerin isimleri (4 adet)
1-köy
2-kaza
3-sancak
4-eyalet
47
1840 vilayetlerin güvenliğinden sorumlu görevli
subaşı
48
1840 köydeki adaleti sağlayan görevli
naib
49
1840 köydeki yönetici
kethüda
50
1840 kazadaki yönetici
kadı
51
1840 sancaktaki yönetici
sancakbeyi
52
1840 eyaletteki yönetici
beylerbeyi
53
1871 osmanlıda vilayetler (5 adet)
```
1-eyalet
2-liva (sancak)
3-kaza
4-nahiye
5-köy
```
54
1871 eyalet yöneticisi
vali
55
1871 liva yöneticisi
mutasarrıf (kaymakam)
56
1871 kaza yöneticisi
kaza müdürü
57
1871 nahiye yöneticisi
nahiye müdürü
58
1871 köy yöneticisi
muhtaram
59
eyalet tipleri (4 adet)
1-saliyaneli (yıllıklı)
2-saliyanesiz (yıllıksız)
3-imtiyazlı
4-yutluk-ocaklık
60
memurlara direkt maaş yerine toprak verilen eyalet
saliyanesiz eyalet
61
genellikle aşiretlerin yoğun yaşadığı ve devletin bu aşiretlere bazı ayrıcalıklar sağladığı eyalet
yurluk-ocaklık
62
eflak ve boğdan ın özel adı
memleketeyn
63
imtiyazlı eyaletler ve yöneticileri (5 adet)
```
1-erdel-voyvoda
2-eflak-voyvoda
3-boğdan-voyvoda
4-mekke şerifliği-emir
5-kırım-giray veya han
```
64
iltizam nedir
ihale
65
mültezim kimdir
ihaleyi kazanan
66
muaccele nedir
ihaleye giriş bedeli
67
muhassıl kime denir
saliyaneli eyaletlerde ihale sistemi kaldırıldıktan sonra orada vergi toplamak ile görevlendirilen kişilere
68
gayrimüslümler için kurulan mahkemeler
cemaat mahkemeleri
69
taht kadısı kime denir
bursa istanbul ve edirnedeki kadılara
70
mevleviyet kadısı kime denir
bursa istanbul ve edirnede dışında görev yapan kadılara
71
ilk kadı
dursun fakih
72
tereke defterlerini kim neden tutar
kadılar evliliklerin neden çift yapıldığını ve çocukların miras durumunu belirten tereke defterlerini tutar
73
kadıların gittikleri bölgelerde fikir almak için başvurduğu bölgenin sevilen ve ileri gelenlerinin oluştrduğu topluluk
şuhudül hal
74
ilk vakıf teşkilatını kim kurdu
orhan bey
75
vakıf teşkilatının başkanı
mütevelli
76
yoksullar evi
darülacezade
77
tiyatro
darülbedayi
78
konservatuar
darülelhan
79
istanbul üniversitesi
darülfünun
80
yetimler yurdu
darüleytam
81
askeri elbise dikim evi
darülmesai
82
halka bilet satarak donanmaya para sağlayan kurum
donanma cemiyeti
83
yeşilay
hilal-i ahdar
84
kızılay
hilal-i ahmer
85
çocuk esirgeme kurumu
himaye-i etfal
86
hamidiye etfal
çocuk hastanesi
87
vakıf gureba
garip hastanesi
88
yönetici grupları (3 tane)
1-seyfiye (kılıç)
2-kalemiye
3-ilmiye
89
ilk ordunun adı ve kim kurdu
yaya ve müsellem (orhan bey)
90
kapıkulu ocağını kim kurdu
1.murat
91
gülbank neye denir
yeniçerilerin sefere çıkmadan önce okudukları duaya
92
kara ordusu kaça ayrılır
1-kapıkulu askerleri
2-eyalet askerleri
3-yardımcı kuvvetler
93
tımarlı sipahiler hangi askeri sınıftadır
eyalet askerleri
94
kapıkulu askerleri kaça ayrılır
1-piyade
| 2-süvari
95
ilk kaptan-ı derya
karamürsel paşa
96
sekban veya saruca nedir
17.yy da tımar sisteminin kaldırılması sonucu osmanlının aldığı ücretli asker
97
bedergah veya kapıya çıkma neye denir
acemioğlanlar ocağından başka bir ocağa geçmeye
98
cerehor ne yapar
yol açmak, kale yapmak, ordunun geçmesine mâni ormanları kesmek
99
toprak kaça ayrılır
1-miri topraklar
2-mülk topraklar
3-vakıf toprakları
100
```
kimlere verilir
1-paşmaklık
2-malikane
3-yurtluk
4-ocaklık
5-mukataa
6-dirlik
```
```
1-padişahın anne ve kızlarına
2-başarılı devlet yöneticilerine
3-sınır boylarını koruyanlara
4-kale ve tersane çalışanlarına
5-devlet hazinesine
6-asker ve memurlara
```
101
mülk topraklar kaça ayrılır ve kimlere verilir
öşri topraklar müslümanlara haraci topraklar gayrimüslimlere verilir
102
gelir durumuna göre toprak kaça ayrılır
1-has (aylık gelir 100.000 akçeden fazla)
2-zeamet (20.000-100.000)
3-tımar (3.000-20.000)
103
ilk medrese
iznik orhaniyesi (orhan bey)
104
ilk müderris
davudu kayseri
105
sahn-ı seman medreseleri kimin zamanında açıldı
fatih sultan mehmet
106
medreselerde okuyan öğrencilerin memleketlerine gidip oradaki halka ders anlatmasına ne denir
cerre çıkmak
107
mezun olunca kadı olunan medrese
mekteb-i kuzat
108
```
nedir
1-iyaşecilik
2-gelenkçilik
3-narh sistemi
4-merkantilizm
5-gedik
6-tağşiş
7-bezirgan
8-muhtesip
9-ehli hibre
10-menzil teşkilatı
11-mekkari taifesi
12-lonca teşkilatı
13-fiskalizm
```
1-malın ülkede bulunması
2-malın arz-talep dengesine göre üretilmesi
3-devletin fiyatlara müdahale etmesi
4-zenginliğin toprak yerine madenle ölçülmesi
5-işyeri açma izni
6-paraları kırpma işlemi
7-büyük tüccarlara verilen isim
8-çarşı pazarı denetleyen görevli
9-kalite denetimi yapan ve narh fiyatının belirlenmesine yardımcı olan kişi
10-kervanların güvenlik ve diğer ihtiyaçlarını devlete bildiren teşkilat
11-özel ulaşım şirketleri
12-ahilik teşkilatının devamı
13-geliri arttırma gideri azaltma anlayışı
109
ilk parayı bastıran kişi
osman bey (bakır)
110
fatih sultan mehmet in bastırdığı paranın adı
sikke-i hasene (parlak para)
111
vergiler kaça ayrılır
şeri ve örfi vergiler
112
öşür nedir
müslümanların mallarından alınan 1/10 oranında vergi
113
haraç nedir
g.müslimlerden alınan 2/10 oranında vergi
114
cizye nedir
g.müslimlerin can vergisi
115
olağanüstü durumlarda alınan vergi
avarız
116
küçükbaş hayvan vergisi
ağram
117
çifthane
müslümanların devlet topraklarını sürdükleri için ödedikleri vergi
118
çiftbozan
2 sene üst üste tarla ekmeyince alınan vergi
119
açılan ilk banka
bank-ı dersaadet
120
para basma yetkisi olan banka
bank-ı osmani (şahane)
121
ilk cami
hacı özbek cami
122
mimar sinan ın çıraklık kalfalık ve ustalık eserleri
1-şehzade cami
2-süleymaniye cami
3-selimiye cami (UNESCO koruması altında)
123
mostar köprüsü kimin eseridir
mimar sinanın öğrencisi mimar hayreddin e
124
sultan ahmet cami (blue mosque) kimin eseridir
sedefkar mehmet ağa
125
nur-u osmaniye cami nin özelliği
ilk batılı tarzda yapılan cami
126
selatin camiler neye denir
padişahların yaptırdığı veya padişahın ismini taşıyan camilere
127
amasyalı şeyh hamdullah (kıbletü'n hattatin) kimdir
hattat
128
nakkaş kime denir
minyatür sanatçısına
129
fatihin minyatürünü yapmış ünlü nakkaş kimdir
nakkaş sinan bey
130
tezhip sanatını icra edene ne denir
müzehhip
131
ilk resim segisini kim açtı
şeker ahmet paşa
132
osmanlının ilk kadın ressamı
mihri müsfik
133
nevakar makamını bulan kişi
burizade ıtri efendi
134
suzi dilara makamını bulan osmanlı padişahı
3.selim
135
heykelini yaptıran tek osmanlı padişahı
sultan abdülaziz
136
osmanlının resmi dili
türkçe
137
baki ve fuzuli kimdir
divan edebiyatının önemli kişileri
138
kemankeş kime denir
okçuluk ile uğraşana
139
cündi kime denir
atı iyi binenlere
140
osmanlı ordusunda top ilk defa hangi savaşta kullanılmıştır
1.kosova savaşı
141
osmanlı devletinin ilk resmi tarihçisi
naima
142
osmanlıda müzeciliği başlatan ve sanayi nefise mektebini kuran kişi
osman hamdi bey
