Podstawy Flashcards

1
Q

Sposoby poznawania wiedzy

A
  • Empiryzm
  • Pozytywizm
  • Alternatywne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Empiryzm

A

Źródło wiedzy = zmysły

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Badania empiryczne

A
  • Obserwacje
  • Doświadczenia
  • Eksperymentowanie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Empiryzm (zbieranie danych)

A

obserwacja + eksperymenty –> podstawa do tworzenia ogólnych prawidłowości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Pozytywizm

A
  • fakty = rzeczy, które można zaobserwować lub zmierzyć
  • odrzuca metafizykę i teoretyczne aspekty
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Pozytywizm (cel)

A
  • Generowanie obiektywnej wiedzy
  • Obiektywne zbieranie danych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Dedukcja i falsyfikacja

A
  • Szukanie dowodów na obalenie hipotezy zamiast podtrzymywanie jej
  • Zamiast indukcji i weryfikacji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Sens badań porównawczych

A
  • Możliwość ukazania różnic/podobieństw między dwoma kulturami
  • Możliwość ukazania unikatowości kultur
  • Porównanie jest możliwe bo możemy rozpoznać wzorce
  • Koegzystencja, unikatowość i uniwersalność
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Porównanie jest możliwe bo możemy rozpoznać wzorce

A
  • co jest wspólne dla wszystkich kultur?
  • co charakteryzuje tylko dane kultury?
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Koegzystencja, unikatowość i uniwersalność

A

Badacz może wybrać czy skupić się na podobieństwach czy na różnicach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Inne powody badań

A
  • Badanie zmian w czasie
  • Identyfikacja przyczyn i skutków
  • Identyfikacja rozwiązań/strategii
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Cel badań

A
  • Testowanie hipotez w próbach zaczerpniętych z różnych kultur na zasadzie porównań międzygrupowych
  • Porównania pozwalają nam ukazać/tłumaczyć zjawiska
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hipoteza

A
  • Cel, który oczekuje udowodnienia, odpowiada na pytanie badawcze
  • Trzeba wytestować wszystkie hipotezy
  • Podlega konfirmacji lub falsyfikacji
  • Konkretne przewidywania bazujące na teorii
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Próba

A
  • Grupa osób, na której chcemy prowadzić badania
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Dobrze dobrana próba

A

Próba, która odzwierciedla populację

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Dlaczego nie wybierać osób bliskich do próby?

A

Możemy ich wybierać na podstawie podobieństw

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Pełna unikatowość

A
  • Nie jest dobra
  • Brak możliwości porównania
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Porównanie jest możliwe gdy…

A

…odmienne zjawiska możemy opisać słowami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Ogromna złożoność uwarunkowań kulturowych

A

Rzadkie występowanie związków przyczynowo-skutkowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Etapy procesu badawczego

A
  1. pytanie badawcze
  2. hipoteza
  3. projekt pomiaru
  4. pomiar zmiennych
  5. testowanie i konkluzja
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Pytanie badawcze

A
  • Charakter wiodący do całych badań
  • Zwykle dotyczy zjawisk, które się porównuje
  • Musi dać się na nie odpowiedzieć
  • Dotyczy zmiennych zależnych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Rodzaje pytań badawczych

A
  • Opisowe
  • Przyczynowe
  • O konsekwencje
  • O związek między zmiennymi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hipoteza

A

Ma bazować na teorii (przegląd literatury) lub wiedzy badacza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Rodzaje hipotez

A
  • Teoretyczna
  • Operacyjna
  • Zerowa
  • Alternatywna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Hipoteza teoretyczna

A

Przewidywania wywiedzione z teorii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Hipoteza operacyjna

A

Dotycząca relacji między zmiennymi pomiarowymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Hipoteza zerowa

A

Nie ma związku pomiędzy zmiennymi, które są badane

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Hipoteza alternatywna

A

Jest związek pomiędzy zmiennymi, które są badane

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Poparcie dla hipotezy =/ ostateczna weryfikacja teorii

A
  1. ograniczony kontekst badacza
  2. możliwość błędu
  3. potrzeba replikacji (powtórzenia) badania
  4. różnice kulturowe/czasowe
  5. ewolucja wiedzy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Projekt pomiaru

A
  • Rzetelność pomiaru
  • Trafność pomiaru
  • Pomaga udowodnić hipotezę
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Rzetelność pomiaru

A

Po dwóch pomiarach wyniki powinny być spójne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Trafność pomiaru

A

Bada to co miał zbadać

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Pomiar zmiennych

A
  • Grupa nietendencyjna + reprezentatywna
  • Odpowiednia wielkość próby
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Grupa nietendencyjna

A
  1. rzetelność odpowiedzi, zgodnie ze swoimi doświadczeniami
  2. nie chcą się podporządkować
  3. nie dają społecznie pożądanych odpowiedzi
  4. brak skłonności do ekstremalnych odpowiedzi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Grupa reprezentatywna

A

Taka, która odzwierciedla populację

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Testowanie + konkluzja

A

Należy zwrócić uwagę na istotność wyników (statystycznie + odniesienie do hipotez)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Cyrkularność procesu badawczego

A

Teorie –> hipotezy –> obserwacje –> uogólnienia empiryczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Nauka społeczna =

A

teoria + zbieranie danych + analiza danych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Uogólnienia empiryczne

A
  • generalizacje
  • wnioski wypływające z badań
  • jak się wypowiadamy o próbie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

2 sposoby rozumowania

A
  • Indukcyjne
  • Dedukcyjne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Rozumowanie indukcyjne

A

Od szczegółu do ogółu

42
Q

Rozumowanie dedukcyjne

A

Od ogółu do szczegółu

43
Q

Teoria

A

System idei tłumaczący dany stan rzeczy

44
Q

Prawo

A
  • Wielokrotnie zweryfikowana teoria
  • Dyskusyjne w naukach społecznych
45
Q

Wariancja

A
  • Zróżnicowanie wyników w danych próbach
  • Najbardziej oczekiwana wariancja wewnątrzgrupowa i międzygrupowa
46
Q

Możliwość rozkładu wyników

A
  • Rozkład normalny
  • Rozkład prawoskośny
  • Rozkład lewoskośny
47
Q

Centralne twierdzenie graniczne

A

Im liczniejsza próba tym rozkład bardziej upodabnia się do normalnego dlatego należy badać więcej osób

48
Q

Problematyka badania studentów

A
  1. Grupa nie reprezentuje całej populacji
  2. Trudno o generalizowanie wyników na populację
  3. Studenci są bardziej otwarci i lepiej wykształceni
  4. Wiedzą jak wypełniać kwestionariusz
  5. Mogą być zmobilizowani lub nie
49
Q

Badania ilościowe

A
  • Uniwersalizm
  • Kultura –> zmienna niezależna
  • Zachowania –> zmienna zależna
  • Badania eksperymentalne, kwestionariusze
  • Wyniki w analizach statystycznych
  • Typowe dla struktur porównawczych
50
Q

Cel badań ilościowych

A

Zobaczenie ogólnych prawidłowości/związków pomiędzy zmiennymi

51
Q

Badania jakościowe

A
  • Relatywizm
  • Przeprowadzane w otoczeniu naturalnym
  • Wynik zależny od osoby interpretującej
  • Respondent zaangażowany w proces badawczy
  • Dane zbierane w kolejności jak się pojawiają
  • Wywiady, obserwacje, analiza treści
52
Q

Cel badań jakościowych

A

Zrozumienie kontekstu interpretacji w zjawiskach

53
Q

Jak należy traktować badanie ilościowe i jakościowe?

A

Komplementarnie, nie wymiennie

54
Q

Emic

A
  • W jednym systemie
  • Badamy jedną kulturę
  • Struktury, które odkrywamy są relatywne do kryteriów wewnętrznych
55
Q

Etic

A
  • Poza systemem
  • Badamy wiele kultur i je porównujemy
  • Struktury, które odkryjemy mają charakter uniwersalny, absolutny
56
Q

Podejście idiograficzne

A
  • Indywidualne zrozumienie
  • Ilość < jakość
  • Uniwersalność –> indywidualne podejście
  • Dokładny opis niewielu jednostek
57
Q

Podejście nomotetyczne

A
  • Ogólne prawidłowości
  • Ilość > jakość
  • Prawidłowości grupowe
  • Ogólne prawidłowości szerszych grup, populacji
58
Q

Style udzielania odpowiedzi

A
  1. Socially desirable responding style (SDR)
  2. Acquiescent response style (ARS)
  3. Extreme response style (ERS)
59
Q

Socially desirable responding style (SDR)

A
  • Odpowiedzi, które stawiają nas w dobrym świetle
  • Kultury kolektywistyczne (dopasowanie do grupy w imię harmonii) + z dużym dystansem do władzy
60
Q

SDR - powody

A
  • Chęć ocieplenia wizerunku
  • Samooszukiwanie
  • Normy społeczne będą decydować jakie odpowiedzi wybierze badany
  • Ludzie mają tendencję do idealizowania siebie
61
Q

Acquiescent response style (ARS)

A
  • Tendencja do ulegania, przytakiwania
  • Chęć wywołania zadowolenia badacza
  • Grupy mniejszoścowe, kolektywistyczne niżej w hierarchii społecznej
  • Im większa grupa tym zjawisko maleje
  • Może mieć mniej świadomy charakter
62
Q

ARS - powody

A
  • Obecność osób trzecich
  • Długość badania
  • Niezrozumiałe pytania
63
Q

Extreme response style (ERS)

A
  • Tendencja do wybierania ekstremalnych pytań niezależnie od treści
  • Wskaźnik nietolerancji/dwuznaczności
  • Osoby starsze, niewykształcone, kultury zachodu/południa
64
Q

Jak ograniczyć tendencje?

A
  • Staranne przygotowanie pytań
  • Wziąć pod uwagę czynniki mogące wywołać chęć uzyskania aprobaty społecznej
  • Staranne strategie analizy danych
65
Q

Kulturowa adaptacja tekstów

A
  • Socjalizacja
  • Dostępność słów w języku lokalnym
  • Edukacja
  • Religia
  • Dostęp do mediów masowych
66
Q

Adaptacja kulturowa

A

Przystosowanie narzędzia do innej specyfiki kulturowej

67
Q

Adaptacja przez

A
  • Procedurę centrującą na kulturze adaptacji (emic)
  • Procedurę decentrującą (etic) –> tylko to co uniwersalne
68
Q

Brak adaptacji =

A

Stronniczość kulturowa

69
Q

Niedopasowane narzędzie =

A

Kultura osiągnie “gorsze” wyniki

70
Q

Strategie adaptacji

A
  1. rekonstrukcja narzędzia (zupełnie nowe narzędzie) –> emic
  2. Translacja (tłumaczenie) –> etic
  3. Trawestacja –> kulturowo uniwersalne i specyficzne wskaźniki danej cechy
71
Q

Dobrze zaadaptowane narzędzie

A

Możemy wykazać równoważność szeregu kryteriów odnosząc się do oryginału i adaptacji

72
Q

Rodzaje równoważności

A
  1. Teoretyczna
  2. Społeczna
  3. Funkcjonalna
  4. Tłumaczeniowa
  5. Fasadowa
  6. Rekonstrukcji
  7. Psychometryczna
  8. Pomiarowa
73
Q

Równoważność teoretyczna

A

Ta sama badana cecha

74
Q

Równoważność społeczna

A

To samo zjawisko/cecha

75
Q

Równoważność funkcjonalna

A

To samo przeznaczenie tekstów

76
Q

Równoważność tłumaczeniowa

A

Wierność przekładu

77
Q

Równoważność fasadowa

A

Ta sama fasada/forma

78
Q

Równoważność rekonstrukcji

A

Ta sama procedura, forma tekstu, skład i liczebność próby

79
Q

Równoważność psychometryczna

A

Te same wskaźniki, właściwości psychometryczne

80
Q

Równoważność pomiarowa

A

Te same relacje między cechą a wynikami obserwowalnymi

81
Q

Indeksy i skale (podobieństwa)

A
  • Porządkują jednostki analizy w kategorii konkretnych zmiennych
  • Wyniki wskazują względne w porównaniu z innymi badanymi
  • Wynik respondenta będzie uzależniony od jego odpowiedzi na pytania kwestionariusza
  • Złożone mierniki zmiennych
82
Q

Indeksy i skale (różnice)

A
  • Indeks - zsumowanie wyników przypisanych poszczególnym wskaźnikom
  • Skala - przypisanie wyniku punktowego pewnym układom odpowiedzi
  • Każde pytanie = jakiś wskaźnik
83
Q

Analiza częstotliwości występowania zjawisk

A
  • Tabulacja prosta
  • Tabulacja złożona
84
Q

Tabulacja prosta

A

Jedna zmienna

85
Q

Tabulacja złożona

A

Dwie lub więcej zmiennych

86
Q

Miary tendencji centralnej (definicja)

A

Wskazują na rozproszenie cechy wokół średniej

87
Q

Miary tendencji centralnej (przykłady)

A
  • Średnia
  • Dominanta
  • Mediana
88
Q

Średnia

A
  • Zmienne ilościowe (interwałowe lub ilorazowe)
  • Nieodporna na ekstremalne przypadki
89
Q

Dominanta

A

Wartość występująca najliczniej

90
Q

Mediana

A
  • Wartość środkowa
  • Zmienne porządkowe, interwałowe, ilorazowe
  • Inne miary położenia
91
Q

Skośność

A
  • Mierzy asymetryczność rozkładu wartości zmiennej
  • Pomiar kształtu rozkładu danej zmiennej
92
Q

Kurtoza

A

Miara koncentracji (płaskości) rozkładu

93
Q

Rozstęp

A

Różnica pomiędzy minimum a maksimum

94
Q

Wariancja

A

Mówi o stopniu zróżnicowania wyników wokół średniej w danym zbiorze

95
Q

Odchylenie standardowe

A

Wiemy jakie typowe wartości występują w zbiorze, jakich możemy oczekiwać, jakie są mało prawdopodobne

96
Q

Miary związku między zmiennymi

A
  • Testy parametryczne
  • Testy nieparametryczne
97
Q

Stosunki korelacyjne

A
  • Korelacja dodatnia (stosunek korelacyjny zgodności)
  • Brak korelacji (stosunek korelacyjny niezależności)
  • Korelacja negatywna (stosunek korelacyjny przeciwieństwa)
98
Q

Korelacja dodatnia

A
  • Wraz ze wzrostem zmiennej niezależnej wzrasta zmienna zależna
  • Współczynnik większy lub równy 0
99
Q

Brak korelacji

A
  • Nie istnieje liniowy związek
  • Współczynnik równy 0
100
Q

Korelacja negatywna

A
  • Wzrost wartości zmiennej niezależnej, spadek zmiennej zależnej
  • Współczynnik mniejszy niż 0 ale nie mniejszy niż -1
101
Q

Współczynnik korelacji R. Pearsona

A

Najważniejszy test parametryczny do pomiaru zależności między zmiennymi