Pojęcie prawa i norm prawnych. Podstawowe gałęzie prawa. Źródła prawa w RP

Question 1

Co to jest prawo ? (w ujęciu przedmiotowym)

Answer 1

Prawo jest zbiorem ogólnych, usystematyzowanych reguł (norm) zachowania ustanowionych bądź uznanych przez państwo (społeczeństwo), których naruszenie pociąga za sobą określoną karę.

Question 2

Co to jest prawo ? (w ujęciu podmiotowym)

Answer 2

Prawo to zbiór uprawnień przyznawanych jednostce (obywatelowi) przez obowiązujące akty normatywne (konstytucja, ustawa), które służą zabezpieczeniu jej interesów, a jednocześnie dają jej pełną swobodę działania.

Question 3

Co to jest norma prawna ?

Answer 3

Norma prawna to zasada postępowania, która bezpośrednio wyznacza (nakazuje, zakazuje bądź przyzwala) adresatowi określony sposób zachowania.

Question 4

Co to jest ratyfikacja ?

Answer 4

Ratyfikacja to ostateczna zgoda na przyjęcie przez państwo podpisanej wcześniej umowy międzynarodowej, zwykle dokonywana przez głowę państwa.

Question 5

Na kogo oddziałują normy społeczne ?

Answer 5

zarówno na jednostki jak i na zbiorowości

Question 6

Co robią normy społeczne ?

Answer 6

kształtują postawy o istotnym znaczeniu dla życia społecznego i służą też kontrolowaniu społecznych zachowań

Question 7

Normami społecznymi są :

Answer 7

• normy religijne
• normy moralne
• normy obyczajowe
• normy prawne

Question 8

Z czego wynikają normy religijne ?

Answer 8

wynikają z nakazów i zakazów, obowiązujących wyznawców danej religii; złamanie normy religijnej jest grzechem i pociąga za sobą negatywne skutki dla osoby, która ją złamała (np. wykluczenie ze wspólnoty wiernych lub pokuta)

Question 9

Funkcja norm moralnych

Answer 9

klasyfikują zachowanie ludzkie w kategorii dobra i zła; na straży norm moralnych stoi opinia społeczna i własne sumienie jednostki, a skutkiem ich naruszenia jest krytyka, potępienie społeczne, bojkot, wyłączenie poza obręb społeczeństwa (np. potępienie osób winnych deprawacji nieletnich, pogarda dla kłamców, donosicieli)

Question 10

Z czego wynikają normy obyczajowe ?

Answer 10

wynikają z tradycji i zwyczajów przekazywanych z pokolenia na pokolenie (np. szacunek dla starszych, kultura osobista)

Question 11

Które normy z punktu widzenia państwa i obowiązującego prawa są najważniejsze spośród norm społecznych ?

Answer 11

normy prawne

Question 12

Z czego wynikają normy prawne ?

Answer 12

wynikają z przepisów ustanowionych przez państwo

Question 13

Z czego składa się norma prawna ?

Answer 13

• hipoteza
• dyspozycja
• sankcja
  (koncepcja trójelementowa)

Question 14

Co określa hipoteza ?

Answer 14

sytuację adresata, do którego się odnosi

Question 15

Co określa dyspozycja ?

Answer 15

wskazuje obowiązujący w danej sytuacji sposób zachowania, co jest nakazane, zakazane lub co jest dozwolone

Question 16

Co określa sankcja ?

Answer 16

określa konsekwencje nieprzestrzegania danej normy prawnej

Question 17

Co to jest prawo pozytywne (stanowione) ?

Answer 17

ogół norm ustanowionych przez państwo

Question 18

Rodzaje norm prawnych

Answer 18

• nakazujące
• zakazujące
• przyzwalające

Question 19

Co określają normy nakazujące ?

Answer 19

zgodny z obowiązującym prawem sposób postępowania w danej sytuacji

Question 20

Co określają normy zakazujące ?

Answer 20

działania niedozwolone

Question 21

Co określają normy przyzwalające ?

Answer 21

prawnie dozwolone działania adresata normy

Question 22

Funkcje prawa

Answer 22

• funkcja regulacyjna
• wychowawcza
• dystrybucyjna
• represyjna
• kulturotwórcza

Question 23

podstawowe zasady prawa

Answer 23

• prawo nie działa wstecz
• nie ma winy bez prawa
• nieznajomość prawa szkodzi
• prawo do obrony
• zasada domniemania niewinności

Question 24

na co dzieli się prawo przestrzegane przez państwo ?

Answer 24

• prawo międzynarodowe
• prawo krajowe

Question 25

Co stanowi prawo krajowe ?

Answer 25

prawo krajowe stanowi całokształt norm regulujących życie obywateli w państwie

Question 26

Do najważniejszych gałęzi prawa wewnętrznego należą :

Answer 26

- prawo konstytucyjne - karne - cywilne - rodzinne - administracyjne - finansowe - prawo pracy

Question 27

Co określa prawo konstytucyjne ?

Answer 27

określa i reguluję podstawowe zasady ustroju politycznego państwa

Question 28

Co obejmuje prawo karne ?

Answer 28

zakazy i nakazy pewnych zachowań i określa stosowanie przez państwo przymusu za ich naruszenie

Question 29

Co reguluje prawo międzynarodowe publiczne ?

Answer 29

stosunki między państwami i organizacjami międzynarodowymi

Question 30

co stanowi prawo europejskie ?

Answer 30

normy obowiązujące w państwach Unii Europejskiej

Question 31

Co ustala prawo międzynarodowe prywatne ?

Answer 31

ustala, który system prawny (prawo krajowe czy prawo innego państwa) ma być zastosowany w konkretnej sytuacji osobistej czy majątkowej obywateli polskich z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy.

Question 32

Hierarchia katów prawnych

Answer 32

1. konstytucja 2. ratyfikowane umowy międzynarodowe 3. ustawy 4. rozporządzenia 5. akty prawa miejscowego