Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

WOS > prawa człowieka > Flashcards

prawa człowieka Flashcards

(97 cards)

Start Studying
1
Q

czym są prawa człowieka

A

zbiór uprawnień, które przysługują każdej osobie od chwili urodzenia aż do śmierci, prawa te nie wymagają żadnego uzasadnienia- wynikają z samego faktu bycia człowiekiem i istnieją niezależnie od decyzji rządu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

na czym opierają się prawa człowieka

A

na idei przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

gdzie został użyty termin praw człowieka

A

w Deklaracji praw Wirginii z 1776 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

cechy praw człowieka

A

prawa człowieka są powszechne, nienaruszalne, przyrodzone i niezbywalne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

od jakiej epoki można mówić o rzeczywistym tworzeniu się pojęcia praw człowieka

A

od oświecenia (racjonalizm, liberalizm, John Locke, Deklaracja niepodległości St. Zjednoczonych, Deklaracja praw człowieka i obywatele we Francji)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

kto wyróżnił trzy generacje praw człowieka

A

Karel Vasak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

pierwsza generacja praw człowieka

A

prawa osobiste, obywatelskie i polityczne;
umożliwiają jednostce swobodne decydowanie o własnym losie oraz udział w życiu publicznym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

druga generacja praw człowieka

A

prawa ekonomiczne (gospodarcze), socjalne, kulturalne;
prawa, które zapewniają rozwój fizyczny, intelektualny i duchowy oraz bezpieczeństwo socjalne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

trzecia generacja praw człowieka

A

prawa solidarnościowe (kolektywne);
prawa przysługujące dużym zbiorowościom, realizacja wymaga współpracy międzynarodowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

o czym mówi czwarta, tworząca się, generacja praw człowieka

A

są to prawa mniejszości, głównie seksualnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

zakres wolności jednostki

A

wolność człowieka kończy sie tam gdzie zaczyn aisę wolność drugiego człowieka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

jak nazywa się przepisy określające zakres i okoliczności dozwolonego uszczuplenia praw i wolności

A

klauzule limitacyjne, w Konstytucji RP znajduje się w art. 31 ust. 3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

kiedy dopuszczalne jest ograniczenie praw

A

kiedy zostało ono wprowadzone w ustawie z zasadą proporcjalności, brak ograniczeń doprowadziłby do wypaczenia ustroju, służyłby ochronie 6 podstawowych obszarów jak bezpieczeństwo czy środowisko, a także nie naruszał istoty ograniczonego oprawa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

czym są klauzule derogacyjne

A

klauzule które dopuszczają tymczasowe zawieszenie wykonywana przez państwo określonych zobowiązań z zakresu praw człowieka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

przyczyny łamania praw człowieka

A

przyczyny ekonomiczne, polityczne, prawne i kulturowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

ekonomiczne przyczyny łamania praw człowieka

A

trudne warunki ekonomiczne, brak środków na utrzymanie (niegodne warunki pracy i płaca, wykorzystywanie do niewolniczej pracy za marne pieniądze)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

polityczne przyczyny łamania praw człowieka

A

reżimy totalitarne i autorytarne (fałszerstwo wyborów, prześladowanie opozycji, cenzura)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

prawne przyczyny łamania praw człowieka

A

odmowa do przystąpienia do międzynarodowych umów (niekompatybilność prawna państwa i postulatów umowy np. funkcjonowanie kary śmierci)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

kulturowe przyczyny łamania praw człowieka

A

normy obowiązujące w niektórych społeczeństwach, które mogą kłócić się z normami praw człowieka (gorsze traktowanie kobiet, dzieci, przedstawicieli mniejszości)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

gdzie w polskim prawie są zawarte prawa człowieka

A

w preambule do Konstytucji, w rozdziale II Konstytucji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

jakie są trzy grupy praw człowieka w prawie polskim

A

wolności i prawa osobiste,
wolności i prawa polityczne,
wolności i prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

komu przysługują prawa człowieka

A

wszystkim ludziom, którzy znajdują się na terenie Polski i podlegają jurysdykcji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

komu przysługują prawa obywatela

A

tylko osobom które posiadają polskie obywatelstwo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

na czym polega zasada ochrony godności człowieka

A

godność jest źródłem praw oraz wolności i jest nienaruszalna, władze mają ją szanować i chronić

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
na czym polega zasada dopuszczalności jedynie ustawowych ograniczeń praw i wolności
ograniczenia mogą zostać wprowadzone tylko w ustawach i tylko gdy jest to konieczne
24
na czym polega zasada równości wobec prawa
wszystkie osoby w tej samej sytuacji lub należące do tej samej kategorii powinny być traktowane równo nikogo nie wolno dyskryminować w życiu politycznym, społecznym i gospodarczym
25
na czym polega zasada nabycia i utraty obywatelstwa polskiego
obywatelstwo przysługuje każdej osobie której jeden z rodziców jest z Polski, obywatelstwa nie można stracić można się go zrzec
26
na czym polega zasada zapewnienia praw mniejszościom narodowym i etnicznym
przedstawiciele mniejszości mają zagwarantowane wolności zachowania i rozwijania własnych języka i kultury, mają możliwość udziału w rozstrzyganiu spraw które bezpośrednio ich dotyczą
27
na czym polega zasada ochrony obywatela podczas pobytu za granicą
obywatel ma prawo do opieki ambasada i konsulatów RP
28
na czym polega zasada korzystania z konstytucyjnych praw i wolności
korzystać może każdy, to znajduje się pod władzą RP, wyjątkiem jest traktowanie cudzoziemców
29
przykłady praw i wolności osobistych
prawo do ochrony życia wolność od tortu i nieludzkiego lub poniżającego traktowania oraz od kar cielesnych wolność sumienia i religii wolność wyrażania poglądów
30
przykładowe prawa i wolności polityczne
wolność pokojowych zgromadzeń wolność zrzeszania się prawo do składania petycji, wniosków i skarg prawo do dostępu do służby publicznej (obywatele)
31
przykładowe prawa i wolności ekonomiczne, socjalne, kulturalne
prawo do własności, dziedziczenia prawo do nauki prawo rodziny do ochrony równy dostęp do wykształcenia (obywatele)
32
jakie są środki ochrony zagwarantowane w Konstytucji RP
prawo do sądu prawo do wynagrodzenia za szkodę wywołaną niepoprawnym działaniem organów władzy publicznej prawo do zaskarżeń decyzji I instancji prawdo do wystąpienia z wnioskiem do RPO prawo do wniesienia skargi do TK
33
uprawnienia składające się na prawo do sądu
prawo do wszczęcia postępowania prawo do odpowiedni ukształtowanej procedury sądowej prawo do uzyskania wiążącego rozstrzygnięcia prawo do odpowiednio ukształtowanego ustroju sądownictwa
34
czym zajmuje się Rzecznik Praw Obywatela
stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela, zajmuje się badaniem, czy wskutek działania lub zaniechania organów władzy publicznej nie nastąpiło naruszenie praw jednostki bądź zasad sprawiedliwości społecznej
35
co musi zawierać wniosek do RPO
dane wnioskodawcy, opis sprawy wraz ze wskazaniem naruszonych praw, kopie dokumentów dot. sprawy
36
gdzie jest siedziba RPO
w Warszawie
37
kto pomaga RPO
Biura Pełnomocników Terenowych RPo
38
jakie organizacje gwarantują prawa człowieka w Europie
Rada Europy Unia Europejska Organizacja Bezpieczeństwa i Wspólnoty w Europie (OBWE)
39
jaka organizacja pełni najważniejszą rolę w europejskim systemie ochrony praw człowieka
Rada Europy
40
w którym roku została założona Rada Europy
w 1949 r. przez 10 państw zachodnioeuropejskich (w 1991 r. Polska dołączyła)
41
czym jest Europejska konwencja praw człowieka (EKPCz)
dokument podpisany przez państwa należące do Rady Europy w 1950 r.
42
czym jest Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPCz)
organ powołany na podstawie EKPCz, który jest najważniejszą instytucją chroniącą prawa i wolności w Europie
43
siedziba Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
Strasburg, Francja
44
inny organ ETPCz
Komisarz Praw Człowieka Rady Europy
45
co zostało określone w Europejskiej konwencji praw człowieka
podstawowe prawa i wolności (głównie osobiste i polityczne) mechanizmy ochrony tych praw (możliwość wnoszenia skarg indywidualnych) zasady funkcjonowania ETPCz (procedura rozpatrywania skarg i wykonywania wyroków)
46
kto zasiada w Europejskim trybunale Praw Człowieka
sędziowie z każdego państwa członkowskiego, którzy mają 9-letnie kadencje
47
czym zajmują się sędziowie w ETPCz
indywidualnymi skargami (osoby fizyczne i organizacje) i skargami międzypaństwowymi
48
kto nadzoruje wykonanie wyroków ETPCz
Komitet Ministrów Rady Europy
49
w jakich składach ETPCz orzeka w sprawach
w jednoosobowym, trzyosobowym (Komitet Trybunału), siedmioosobowym (Izba Trybunału) i siedemnastoosobowym (Wielka Izba Trybunału)
50
czym jest Europejska Karta Społeczna
dokument wydany przez Radę Europy w 1961 r., dotyczy głównie praw ekonomicznych i socjalnych. Pod koniec XX w. wprowadzono zmiany w dokumencie, ale Polska ratyfikowała starą wersję
51
jakie są cele Rady Europy określone w Europejskiej Karcie Społeczej
pełne zatrudnienie zapewnienie bezpieczeństwa pracy ochrona praw pracowniczych budowa spójności społecznej rozumianej jako gwarancja godnych warunków życia
52
ile co najmniej postanowień EKS musi wykonać państwo które przystępuje do umowy
45 z 72
53
kto sprawdza raporty składane w ramach Europejskiej Karty Socjalnej
Europejski Komitet Praw Społecznych
54
prawa zagwarantowane w EKS
prawo do pracy, prawo do ochrony zdrowia, prawo do zabezpieczenia społecznego
55
czym jest Traktat o Unii Europejskiej
podpisany w 1992 r. dokument wg którego UE zaczęło współpracować w ramach obrony praw człowieka
56
co wprowadził Traktat o Unii Europejskiej (Maastricht 1992 i Amsterdam 1997)
prawa człowieka fundamentem funkcjonowania UE wprowadzono instytucję obywatela Unii Europejskiej powołano Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich możliwość nakładania sankcji na państwa członkowskie które naruszają prawa człowieka
57
czym jest Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
akt gwarantujący prawa i wolności człowieka przyjęty w 2000 r. w charakterze deklaracyjnym jednak w 2009 wraz z wejściem w życie traktatu lizbońskiego, akt ten stał się częścią prawa pierwotnego UE
58
kim jest Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich
organ pomocniczy UE który ma za zadanie rozpatrywać skargi przeciwko działalności organów UE; wybierany na 5 lat z możliwością 1 reelekcji
59
kiedy powstała Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie
w 1995 r.
60
główny aspekt działalności OBWE
wymiar ludzki, który dotyczy gwarancji przestrzegania praw człowieka przez państwa członkowskie (Europa, Środkowa Azja, Ameryka Północna)
61
jakie organy działają w ramach OBWE
Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka Wysoki Komitet OBWE ds. Mniejszości Narodowych Przedstawiciel OBWE ds. Wolności Mediów
62
czym zajmuje się Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka
monitorowaniem przestrzegania procedur wyborczych
63
czym zajmuje się Wysoki Komitet OBWE ds. Mniejszości Narodowych
monitoruje relacje między grupami etnicznymi w państwach członkowskich i przeciwdziała pojawiającym się napięciom
64
czym zajmuje się Przedstawiciel OBWE ds. Wolności Mediów
kontroluje poziom respektowania wolności słowa i wolności mediów
65
jaka umowa jest podstawą funkcjonowania ONZ
Karta Narodów Zjednoczonych z 1945 r.
66
co jest fundamentem uniwersalnego systemu ochrony praw człowieka
Powszechna deklaracja praw człowieka z 10 grudnia 1948 r.
67
jakie są organy główne ONZ
Zgromadzenie Ogólne Rada Gospodarcza i Społeczna Sekretariat- Sekretarz Generalny ONZ Rada Bezpieczeństwa Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości
68
czym jest Rada Praw Człowieka
organ pomocniczy Zgromadzenia Ogólnego
69
dwa główne traktaty uchwalone po Powszechnej deklaracji praw czlowieka
Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych (MPPOiP) Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych (MPPGSiK)
70
co robi MPPOiP
nakłada obowiązek przestrzegania praw obywatelskich i politycznych przez państwa i zapewnia środki ochrony
71
co robi MPPGSiK
zobowiązuje państwa do podejmowania działań prowadzących do pełnej realizacji praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych
72
czym są protokoły fakultatywne
dołączone do MPPOiP i MPPGSiK dodatkowe umowy do których państwa muszą przystąpić i które podnoszą poziom ochrony praw zagwarantowanych w obu paktach
73
kto rozpatruje sprawozdania z realizacji MPPOiP
Komitet Praw Człowieka
74
kto rozpatruje sprawozdania MPPGSiK
Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych
75
kto może składać skargę do Komitetu Praw Człowieka
obywatele państw, które przystąpiły do protokołu
76
największy organ ONZ zajmujący się ochroną praw człowieka
Rada Praw Człowieka
77
zadania Rady Praw Człowieka
przygotowanie zaleceń dot. rozwoju prawa międzynarodowego gromadzenie informacji o drastycznych naruszeniach praw monitorowanie stanu przestrzegania praw jednostki w państwach członkowskich ONZ wspieranie państw w realizacji zobowiązań wynikających z przyjętych paktów konwencji i przygotowanie zaleceń współpraca z innymi organizacjami międzynarodowymi oraz państwami i org. pozarządowymi
78
skrót Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka
UNHCHR
79
czym zajmuje się Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka
najwyższy rangą urzędnik ONZ, ma za zadanie: koordynowanie działań na rzecz przestrzegania praw człowieka przeciwdziałanie łamaniu praw jednostki oraz podejmowanie działań prewencyjnych wykonywanie zadań z tego zakresu pomaganie państwom we wprowadzaniu rozwiązań dotyczących ochrony praw człowieka prowadzenie akcji edukacyjnych i informacyjnych o prawach człowieka
80
czym zajmuje się Międzynarodowy Trybunał Karny
MTK jest niezależną instytucją sądową, która orzeka w sprawie najcięższych zbrodni międzynarodowych, sądzi osoby fizyczne a nie państwa
81
Urząd Prokuratora w ramach MTK
przyjmuje i bada zawiadomienia o zbrodniach o randze międzynarodowej w tym prowadzenie śledztw, wnoszenie aktów oskarżenia i występowanie jako strona w procesie
82
kto może wystąpić z wnioskiem o wystąpienie osoby przez MTK
Rada Bezpieczeństwa ONZ państwo uznające jurysdykcję MTK Urząd Prokuratora
83
najsurowsze kary MTK
kara pozbawienia wolności na 30 lat lub dożywocie
84
jakie zbrodnie sądzi MTK
Ludobójstwo, zbrodnie przeciwko ludzkości, zbrodnie wojenne, zbrodnie agresji
84
jakie zbrodnie sądzi MTK
Ludobójstwo, zbrodnie przeciwko ludzkości, zbrodnie wojenne, zbrodnie agresji
85
skrót Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców
UNHCR
86
czym zajmuje się Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców
rozwiązywaniem problemów uchodźców na świecie, udzielanie im pomocy oraz koordynowanie działaniami
87
funkcje organizacji pozarządowych
funkcja regulacyjna funkcja kontrolna funkcja informacyjna funkcja humanitarna funkcja promocyjno-edukacyjna
88
najważniejsze organizacje pozarządowe
Amnesty International Helsińska Fundacja Praw Człowieka Human Rights Watch (HRW) Międzynardowy Ruch Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca Fundacja La Strada Polska Akcja Humanitarna (PAH) Międzynarodowy Komitet Ratunkowy (MKR) Lekarze Bez Granic Save the Children
89
Amnesty International
działa od 1961 r., zajmuje się głównie działaniami na rzecz tzw. więźniów sumienia, czyli osób więzionych za swoje poglądy polityczne; prowadzi działania aby znieść karę śmierci na całym świecie; w 1977 r. dostała Nagrodę Nobla
90
Helsińska Fundacja Praw Człowieka
założona w 1990 r. przez członków Komitetu Helsińskiego w Polsce, dokumentował działania władz komunistycznych w Polsce w latach 80 XX w.; czuwa nad tworzeniem i przestrzeganiem praw w Polsce
91
Human Rights Watch
powstała w 1978 r. w USA, zajmowała się monitorowaniem naruszeń praw człowieka w państwach komunistycznych, ale teraz robi to na całym świecie; jest to dość elitarna grupa zrzeszająca ekspertów
92
Międzynarodowy Ruch Czerwonego Krzyża i Półksiężyca
ruch powstały już w XIX w., celem jest niesienie pomocy humanitarnej; zrzesza w sobie krajowe stowarzyszenia CK i CP
93
gdzie interweniowały organizacje humanitarne
w Haiti po trzęsieniu ziemi w 2010 r. (MRCKiCP) w Syrii od początku wojny domowej w 2011 r. (MKR) w Jemenie od początku wojny domowej w 2015 r. (Lekarze bez Granic) w Somalii z powodu konfliktów i susz (Save the Children) w Sudanie Południowym z powodu konfliktów, epidemii i braku wody (PAH)
94
La Strada
pełna nazwa to La Strada- Fundacja przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu, działa od 1996 r.; zajmuje się zwalczaniem handlu ludźmi, udziela pomocy ofiarom, prowadzi telefon zaufania, prowadzi szkolenia i doradztwa

WOS (3 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions