Psychoseksuele ontwikkeling Flashcards
(30 cards)
Hoeveel cruciale ontwikkelingsstadia zijn er volgens Erikson?
8
Noem de 3 eerste cruciale ontwikkelingsstadia van Erikson.
1) stadium van basisvertrouwen vs wantrouwen
2) stadium van autonomie vs twijfel
3) stadium van initiatief vs twijfel
Hoe vertalen de 3 eerste cruciale ontwikkelingsstadia zich in de psychoanalyse?
de eerste van 0-1,5j: ( basisvertrouwen vs wantrouwen in de orale fase
de tweede van 1,5j tot 3j (autonomie vs twijfel) in de anale fase
de derde van 3j tot 6j (initiatief vs schuldgevoel) in de oedipale fase
Hoe worden de 8 cruciale ontwikkelingsstadia ook wel genoemd? + waarom
psychosociale stadia : ontwikkeling in deze fasen = allereerst afhankelijk van de sociale relaties die men in deze verschillende fasen aangaat
wat is de psychosociale stadium in de lagereschoolleeftijd?
stadium van competentie vs twijfel
wat is de psychosociale stadium in de adolescentie?
stadium van identiteit vs crisis/verwarring
wat is de psychosociale stadium in de jongvolwassenheid?
stadium van intimiteit vs isolatie
wat is de psychosociale stadium in de volwassenheid?
stadium van productiviteit en zorg voor anderen
wat is de psychosociale stadium in de latere leeftijd?
stadium van voltooiing/vervulling(ego-integriteit) vs wandhoop
In welke zin wordt het kind in de orale fase relationeel bekwaam?
- het gaat een uitwisseling tussen het zelf en de ander aan via de mond
- de ander is lustverschaffer en onlust-wegnemer
- het kind ervaart lust aan de interactie met de ander->
met affectief-lichamelijke taal signaleert het kind in de relatie zijn affectieve noden en het leert dat het begrepen wordt en antwoord krijgt doordat de moeder hier betekenis aan geeft - eerste gevoel van zelf in relatie met een veilige andere(baby als sociaal actieve competentie relatiewezen)
- eerste gevoel van zelfwaarde en basisvertrouwen in de ander
Kan een kind die in de orale fase een probleem heeft met basisvertrouwen, dit alsnog verwerven?
Ja, jonge kinderen zijn nog erg flexibel en plastisch in de ontwikkeling.
- self rightning tendencies: sterke tendens om weer naar normaal ontwikkelingspad toe te aan bij kinderen met een belangrijke mate aan resilience(veerkracht) die ook nog openstaan voor elke verbetering in het omgevingsaanbod
- moeilijke start betekent niet steeds moeilijke verdere ontwikkeling
orale fase:
Wie heeft de term ‘good enough mothering’ uitgevonden? Wat betekent het?
Winnicot
Het betekent dat de moeder niet perfect hoeft te zijn maar wel goed genoeg. Zodat kind ritmes kan leren, herkenbare patronen kan vinden in relaties…
Het gaat er vooral over dat het kind lust kan ervaren aan de interactie. De moeder kan niet op elk moment meteen adequaat op de affectieve noden van het kind reageren maar wel tijdig de bron van onlust uitschakelen, prikkeling van erogene zones in interactie is lustvol.
orale fase:
Het kind kan niet voltijds aan de borst van de moeder liggen, maar heeft wel voortdurend de orale behoefte, wat is de oplossing?
Het kind heeft de moeder hier niet steeds voor nodig; het kan ook zichzelf lust verschaffen met behulp van het eigen lichaam of plaatsvervangende obecten( duim,tutje)
= auto-erotische lustverschaffing
orale fase:
Waarom wordt het zuigen aan de borst ook wel aan seksualiteit geconnecteerd?
De baby ervaart onlust/lust , dat geput is uit prikkeling van lippen en mondzone.
Het is een bevrediging van de orale nood.
Naarmate dat het kind meer gevoed wordt zal het ook hiernaar verlangen en connecteren met lust en bevredigende lichamelijkheid. Orale lustbevrediging is ook een deel van de gehele latere seksualiteitsbeleving.
welke karaktertrekken blijven er als ‘overblijfsel van de orale fase’?
egocentrisme, ongeduld, willen krijgen van de ander, symbiose met de ander willen, nood aan onvoorwaardelijke liefde
maar wanneer te extreem: er ontstaat eenzijdigheid
In de anale fase verschuift de erogene zone van de … naar de regio van ….
de anus = dominante erogene zone
slijmvlies van de darm,blaas,anus
Waarom is de anale fase de ideale periode om aan zindelijkheidstraining te beginnen?
- Het kind heeft een lustgevoel bij de rekking van de anus waardoor het de ontlasting wil uitstellen.
- Het kind heeft nood om zelf controle te hebben en beheersen over het eigen lichaam.
- nood aan autonomie; zich onderscheiden, afscheiden van de wensen van de ouders : controle uitoefenen op de sluitspier
anale fase:
Verloopt de zindelijkheidstraining altijd zonder problemen? Leg uit.
*Nee, doordat het kind de ontlasting wil uitstellen, gebeurt het soms dat het te laat op het potje zit.
Ze gaan dan bv. op het potje zitten omdat mama dat vraagt, maar houden hun ontlasting op(retentie)
tot wanneer mama het kind eraf haalt en het in de broek is(eliminatie); het kind wil domineren ipv onderwerpen –> komt tov eisen van de omgeving te staan(onderdeel van in bezitname/verovering van de omgeving): ouders voelen zich uitgedaagd, zijn controle kwijt
*Daarnaast is het kind ook in strijd met zichzelf: het wil de mama plezieren door de boodschap op het potje te doen, maar wil zichzelf ook plezieren door de boodschap op te houden.(lust aan de anus voelen, zelfbepaling).
*Het kind kan naast trots ook schaamte ervaren voor wat het produceert; produceren= kwetsbaar.
Hoe reageert de ouder het best op het streven naar autonomie van het kind in de anale fase?
Het beste is dat de ouder hier niet te fel in meegaat; niet zelf ook de controle terug willen opeisen.
Beter is om de rust te bewaren, een middenweg zoeken. Want hoe meer de ouder zelf controle opeist, hoe meer het kind dit ook weer zal willen doen om zich te onderscheiden.
- het als een normale voorbijgaande fase zien
Hoe kan de anale fase zichtbaar blijven in karakterfixatie?
-bezitsdrang,hebberigheid,gierigheid,extreme ordelijkheid,koppigheid eigengereidheid,tendens de ander te onderwerpen
anale fase:
In welke mate kunnen anale karaktertrekken zich voordoen bij iedereen?
-Iedereen heeft ze nodig. Het is een manier om iets te creëren vanuit het zelf in relatie met anderen. kaka staat symbool voor creativiteit.
-Het is een onderdeel van elke partnerrelatie. Zolang de lust en liefde daar niet toe verengd wordt is het normaal. Het gaat over een plaats zoeken in de relatie in de vorm van macht; de ander beleven als diegene die heerst, commandeert, regeert of omgekeerd;
roept vragen op in hoeverre meegaand, in hoeverre laat ik me doen, opoffert, eist van de ander vragen in te willigen om alle vragen in te willigen, ander in dienst stellen van machtstreven of zichzelf in dienst stellen.
*graagzien=vasthouden,spanning in relatie, de ander als degene met wie ik me kan meten
oedipale fase:
Wat is de erogene zone in de oedipale fase?
Hoe komt dat tot uiting?
- de eigen genitaliën: het kind is op ontdekking naar de eigen geslachtelijke aard; gaat op zoek naar eigen specifieke geslachtsdeel
- aanvankelijk zien zowel jongens als meisjes overal piemeltjes
- in de vroeg-oedipale fase wordt het ook wel: fallische fase/fallisch-narcistische fase genoemd, want; kind vnl bezig met eigen lichaam; gericht op eigen genitaliën die afgemeten wordt of er wel of geen piemeltje piemel is
- obv geslachtsdeel; meer/minderwaardig voelen
- in de laat-oedipale fase; beleving van de eigen genitaliën in het kader van de driehoeksrelatie
oedipale fasse:wat is het oedipuscomplex?
de jongen gaat liefde voelen voor de mama
het meisje voor de papa
de jongen rivaliseert tov vader
het meisje tov moeder
oedipale fase:wat is de castratieangst?
de jongen richt oedipale wensen naar de mama, die reeds liefkozend object was maar nu beminnelijk vrouwelijk object. mr heeft castratieangst tov de vader; jongen kleineren/verzwakken/straffen
= intrapsychisch fenomeen
heeft in de laat-oedipale fase liefde voor de mama en rivaliseert tegen de papa
