quiz Flashcards

(84 cards)

1
Q

Które komórki są spolaryzowane i co to oznacza?

A

Komórki odbierające bodźce i reagujące na nie, ich celem jest utrzymanie homeostazy w organizmie.

Przykłady: Neurony, Miocyty, Komórki gruczołowe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Ile wynosi potencjał spoczynkowy miocytu a ile neuronu?

A

Miocty: 90mV, Neurony: 70mV

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Ile jonów sodu a ile potasu transportuje pompa sodowo-potasowa?

A

Sód: 3Na+, Potas: 2K+

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Co oznacza próg pobudliwości komórki?

A

To najmniejsze napięcie bodźca potrzebne do wywołania reakcji.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Czym jest bodziec progowy?

A

To bodziec o najmniejszej sile wywołujący pobudzenie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jak definiuje się reobazę?

A

To najmniejsza wartość natężenia bodźca, która jest wystarczająca do pobudzenia komórki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Czym jest chronaksja?

A

To najkrótszy czas działania bodźca o sile podwójnej reobazy, potrzebny do pobudzenia komórki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Co to jest refrakcja bezwględna?

A

Okres całkowitej niepobudliwości komórki, podczas depolaryzacji i repolaryzacji.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Jakie są fazy potencjału czynnościowego w komórce?

A
  • Depolaryzacja: gwałtowny wzrost potencjału błonowego
  • Repolaryzacja: powolniejszy spadek potencjału błony
  • Hiperpolaryzacja: niższy potencjał błony od potencjału spoczynkowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jakie są wewnątrzmięśniowe źródła energii?

A
  • Glikogen: rozkład podczas glikolizy
  • Triacylglicerole: mała intensywność wysiłku
  • Aminokwasy: auto-konsumpcja organizmu w warunkach ekstremalnych
  • ATP: reakcja miokinazowa
  • Fosfokreatyna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Jakie są krwiopochodne źródła energii dla pracujących mięśni?

A
  • Glukoza: glikogen wątrobowy, mleczan, glicerol, aminokwasy glukogenne
  • Wolne kwasy tłuszczowe: rozpad triglicerydów
  • Ciała ketonowe
  • Aminokwasy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Jakie źródła energii są wykorzystywane podczas wysiłku o niskiej a o dużej intensywności?

A
  • Niska intensywność:
    • Tłuszcze: 60-80%
    • Węglowodany: 20-40%
    • Białka: ~5%
  • Wysoka intensywność:
    • Węglowodany: 80-90%
    • Tłuszcze: 10-20%
    • Białka: ~5%
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jakie są elementy budowy synapsy?

A
  • Błona presynaptyczna: pęcherzyki + transmiter
  • Błona postsynaptyczna
  • Szczelina synaptyczna
  • Receptory
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Podaj przykład neurotransmitera pobudzającego.

A

Acetylocholina, dopamina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Podaj przykład neurotransmitera hamującego.

A

GABA, glicyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Z czego składa się łuk odruchowy?

A
  • Receptor
  • Protoneuron
  • Ośrodek integralny: neuron pośredniczący
  • Motoneuron
  • Efektor
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Jakie są funkcje rdzenia kręgowego?

A
  • Odruchowa: zawiera ośrodki odruchów np. somatycznych
  • Przewodząca: miejsce przebiegu wielu dróg nerwowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Czym są proprioreceptory?

A

Receptory czucia głębokiego, umożliwiające odczuwanie ułożenia części ciała i ruchu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Jakie są przykłady proprioreceptorów?

A
  • Zakończenia pierścieniowato-spiralne
  • Narządy ścięgniste Golgiego
  • Ciałka Pacciniego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Co to jest odruch miotatyczny?

A

Odruch proprioceptywny na rozciąganie, monosynaptyczny, chroni włókna mięśniowe przed nadmiernym rozciąganiem.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Jakie są funkcje móżdżku?

A
  • Kontrola przebiegu ruchu
  • Regulacja napięcia mięśni
  • Koordynacja informacji z różnych miejsc w organizmie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Jakie są części móżdżku ze względu na funkcje?

A
  • Móżdżek przedsionkowy: równowaga i ruchy gałek ocznych
  • Móżdżek rdzeniowy: koordynacja ruchowa
  • Móżdżek nowy: planowanie ruchów i napięcie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Czym jest układ somatyczny?

A

Narządami wykonawczymi są mięśnie szkieletowe, składa się z układu piramidowego i pozapiramidowego.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Czym charakteryzuje się układ somatyczny piramidowy?

A
  • Górny motoneuron: nerw ruchowy
  • Dolny motoneuron: nerw rdzeniowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Jakie są efekty uszkodzenia układu piramidowego?
* Zaburzenia sprawności ruchów * Utrata wykonywania ruchów dowolnych * Niedowład * Porażenie * Przykurcze * Objaw Babińskiego
26
Czym jest objaw Babińskiego?
To efekt uszkodzenia układu piramidowego, występuje u dzieci poniżej roku życia i u dorosłych.
27
Jak serce pobudza się do pracy?
Skurcze występujące w węźle zatokowo-przedsionkowym, depolaryzacja rozchodzi się przez mięśniówkę.
28
Co oznacza, że serce jest syncytium czynnościowe?
Serce pracuje jako jedność, jego komórki są połączone wstawkami.
29
Czym jest pojemność minutowa serca?
Objętość pompowana przez lewą komorę w ciągu 1 min.
30
Co się składa na pojemność minutową serca?
* HR - częstotliwość akcji serca * SV - objętość wyrzutowa serca
31
Ile wynosi średnia pojemność minutowa serca w spoczynku?
5-6 L/min
32
Jakie neurotransmitery są uwalniane w unerwieniu serca?
* Przywspółczulne: acetylocholina * Współczulne: noradrenalina
33
Co to są mechanoreceptory i gdzie się znajdują?
Mechanoreceptory odpowiadające za stałą wielkość ciśnienia krwi znajdują się w ścianach tętnic.
34
Jakie neurotransmitery są zaangażowane w regulację ciśnienia krwi?
* Acetylocholina: zwiększa CO, spowalnia akcje serca * Noradrenalina: obniża CO, przyspiesza akcje serca
35
Gdzie znajduje się ośrodek sercowo-naczyniowy?
Ośrodek sercowo-naczyniowy jest w rdzeniu przedłużonym.
36
Jakie są mechanizmy regulujące ciśnienie tętnicze krwi?
* Układ nerwowy autonomiczny * Układ hormonalny * Czynniki wydzielane lokalnie
37
Jakie hormony wpływają na regulację ciśnienia krwi?
* Angiotensyna * Aldosteron * Wazopresyna * Inne hormony
38
Jakie są wartości optymalnego ciśnienia tętniczego dla osób poniżej 65 roku życia?
* Skurcz: 120-129 mmHg * Rozkurcz: 70-79 mmHg
39
Jakie hormony zwężają naczynia krwionośne i zwiększają pojemność minutową serca?
* Adrenalina * Wazopresyna
40
Jakie hormony działają odwrotnie, czyli rozszerzają naczynia krwionośne?
Przedsionkowy peptyd natriuretyczny.
41
Czym jest śródbłonek i jaka jest jego rola?
* Warstwa komórek wyściółki naczyń krwionośnych i limfatycznych. * Kluczowa rola w lokalnej regulacji mikrokrążenia. * Bariera między krwią a tkankami. * Narząd wydzielania wewnętrznego.
42
Co to jest redystrybucja krwi podczas wysiłku fizycznego?
Zmiana przepływu krwi podczas wysiłku.
43
Jakie są efekty redystrybucji krwi w mięśniach?
* Zwiększenie średnicy naczyń krwionośnych * Lepsze ukrwienie * Mniejszy opór ścian naczynia
44
Jakie są efekty redystrybucji krwi w narządach układu trawiennego?
* Zmniejszenie średnicy naczyń krwionośnych * Gorsze ukrwienie * Większy opór ścian
45
Czy tętno to to samo co HR?
HR to częstość skurczów serca, tętno to fala ciśnienia wyczuwana na tętnicach.
46
Na czym polega funkcja utrzymywania przez układ oddechowy stałego pH krwi?
Utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej.
47
Co powstaje podczas rozpadu ATP?
H⁺.
48
Jakie gazy są zaangażowane w utrzymanie pH krwi?
* CO₂ * H₂O
49
Czym jest wentylacja płuc?
Wymiana powietrza polegająca na wdychaniu powietrza bogatego w tlen do płuc i usuwaniu powietrza z podwyższoną zawartością CO₂.
50
1. Które komórki są spolaryzowane i co to oznacza?
SPOLARYZOWANIE KOMÓREK: * to komórki odbierające bodźce i reagujące na nie, a ich celem jest utrzymanie homeostazy w organizmie. * Reagują na bodziec poprzez generowanie impulsów nerwowych/elektro-chemicznych. * Są także komórkami POBUDLIWYMI, * przykłady: * NEURONY - komórki nerwowe * MIOCYTY - komórki mięśniowe * KOMÓRKI GRUCZOŁOWE - produkują i uwalniają hormony
51
2. Ile wynosi potencjał spoczynkowy miocytu a ile neuronu?
POTENCJAŁ SPOCZYNKOWY: * MIOCYT: 90mV * NEURON: 70mV
52
3. Ile jonów sodu a ile potasu transportuje pompa sodowo-potasowa?
JONY transportowane przez pompę sodowo-potasową: * sód: 3Na+ * potas: 2K+
53
4. Co oznacza: • Próg pobudliwości komórki:
to najmniejsze napięcie bodźca potrzebne do wywołania reakcji, a napięcie występuje w danym czasie trwania bodźca. (E)
54
• Co oznacza: Bodziec progowy:
to bodziec o najmniejszej sile wywołujący pobudzenie
55
Co oznacza: Reobaza:
to najmniejszą wartość natężenia bodźca, która jest wystarczająca do pobudzenia komórki -> wartość bodźca = wartość bodźca progowego.
56
Co oznacza: • Chronaksja:
to najkrótszy czas działania bodźca o sile podwójnej reobazy, który jest potrzebny do pobudzenia komórki pobudliwej
57
Co oznacza: • Refrakcja bezwględna:
okres całkowitej niepobudliwości komórki; błona komórkowa nie reaguje wtedy na bodźce, zachodzi podczas depolaryzacji i repolaryzacji. Przyczyna: trwający przepływ jonów przez błonę komórkową; okres ten trwa około 0,4 ms we włóknach z osłonką mielinową (czyli włókno takie może przewodzić do 2500 impulsów na sekundę).
58
5. Jakie są fazy potencjału czynnościowego (impulsu nerowego) w komórce:
FAZY POTENCJAŁU CZYNNOŚCIOWEGO: * DEPOLARYZACJA: gwałtowny wzrost potencjału błonowego * REPOLARYZACJA: powolniejszy spadek potencjału błony * HIPERPOLARYZACJA: okres, gdy potencjał błony jest niższy od potencjału spoczynkowego
59
6. Jakie są wewnątrzmięśniowe źródła energii?
* Glikogen: rozkład podczas glikolizy * Triacylglicerole: mała intensywność wysiłku * Aminokwasy: auto-konsumpcja organizmu -> warunki ekstremalne * ATP: reakcja MIOKINAZOWA * Fosfokreatyna
60
7. Jakie są krwiopochodne źródła energii dla pracujących mięśni?
* Glukoza * glikogen wątrobowy: GLIKOLIZA * mleczan/ glicerol/ aminokwasy glukogenne * Wolne kwasy tłuszczowe: rozpad triglicerydów * Ciała ketonowe * Aminokwasy
61
8. Jakie źródła energii są wykorzystywane podczas wysiłku o niskiej a o dużej intensywności i w jakich procesach?
* NISKA intensywność: * tłuszcze: 60-80% * węglowodany: 20-40% * białka: ~5% * WYSOKA intensywność: * węglowodany: 80-90% * tłuszcze: 10-20% * białka: ~5%
62
1. budowa synapsy
BUDOWA SYNAPS: * błona: * presynaptyczna: pęcherzyki + transmiter * postsynaptyczna: * szczelina synaptyczna * receptory * BONF: reguluje plastyczność synaptyczną: * pobudzanie/hamowanie produkcji receptorów błony post-synaptycznej * białka budujących części dendrytów odbierające impulsy nerwowe
63
2. 1 neurotransmiter pobudzający, 1 hamujący.
* NEUROTRANSMITER POBUDZAJĄC: *depolaryzacja* acetylocholina, dopamina * NEUROTRANSMITER HAMUJĄCY: *hiperpolaryzacja* GABA, glicyna
64
3. łuk odruchowy: z czego się składa
ŁUK ODRUCHOWY składa się z: * Receptor * Protoneuron * Ośrodek integralny: neuron pośredniczący * Motoneuron * Efektor
65
4. funkcje rdzenia kręgowego (2)
* odruchowa: zawiera ośrodki odruchów np. somatycznych - odruch na rozciąganie mięśnia, odruch obronny * przewodząca: miejsce przebiegu wielu dróg nerwowych: czuciowych i ruchowych
66
5. proprioreceptory w mięśniach oraz ścięgnach
PROPRIORECEPTORY: * to receptory czucia głębokiego, * wyróżnia się czucie: CZUCIE mięśniowe kinetyczne MIEJSCE: mięśnie torebki stawowe i więzadła FUNKCJE: umożliwiają  odczuwanie ułożenia części ciała i ruchu, ciężaru, oporu i siły przeciwstawiającej się ruchom — PRZYKŁADY: ZAKOŃCZENIA PIERŚCIENIOWATO-SPIRALNE wrzecionek nerwowo-mięśniowych NARZĄDY ŚCIĘGNISTE GOLGIEGO funkcja mięśnia rozciąganie rozciąganie * przykłady: * ZAKOŃCZENIA PIERŚCIENIOWATO-SPIRALNE: rozciąganie * NARZĄDY ŚCIĘGNISTE GOLGIEGO: rozciąganie * CIAŁKA PACCINIEGO: ucisk
67
6. odruch na rozciąganie : jaki rodzaj odruchu, inna jego nazwa, jakie jest jego znaczenie, przykłady odruchu na rozciąganie
Odruch proprioceptywny na rozciąganie – ODRUCH MIOTATYCZNY: rodzaj odruchu: monosynaptyczny inna nazwa: odruch z proprioreceptorów, odruch miotatyczny znaczenie: chroni włókna mięśniowe przed nadmiernym rozciąganiem i rozerwaniem przykłady odruchu na rozciąganie: odruch kolanowy
68
7. móżdżek - jego 3 funkcje
MÓŻDŻEK: funkcje: * Móżdżek stale kontroluje przebieg ruchu i reguluje napięcie podczas ruchów celowych. * Zmienia także napięcie mięśni szkieletowych, aby przywrócić równowagę. * Jest koordynatorem informacji docierających do niego z wielu miejsc w organizmie – stąd tak bardzo rozgałęzione komórki nerwowe w móżdżku: - z proprioreceptorów, - z receptorów równowagi, - z oczu, - z receptorów skóry, - ośrodki czyli okolica ruchowa kory mózgu i ośrodki ruchowe rdzenia kręgowego * podział MÓŻDŻKU ze względu na funkcje + funkcja: * móżdżek przedsionkowy (móżdżek stary archicerebellum; vestibulocerebellum) - odpowiadający za zachowanie równowagi i ruchy gałek ocznych. * móżdżek rdzeniowy (móżdżek dawny paleocerebellum; spinocerebellum) - odpowiadający za koordynację ruchową. * móżdżek nowy (neocerebellum; pontocerebellum) - odpowiadający za planowanie ruchów i napięcie
69
9. układ somatyczny: podział, funkcja
UKŁAD SOMATYCZNY: narządami wykonawczymi są mięśnie szkieletowe i składa się z: * układ piramidowy: odpowiada za wykonywanie ruchów świadomych, * układ pozapiramidowy: reguluje ruchy zautomatyzowane oraz reguluje napięcie mięśni.
70
10. układ somatyczny piramidowy : z czego się składa?neurony górne i ich aksony tworzące drogi korowo- rdzeniowe ( także korowo- jądrowe) oraz neuron dolny.
UKŁAD SOMATYCZNY PIRAMIDOWY: * GÓRNY MOTONEURON: nerw ruchowy - ma swoje ciało komórki tworząc ośrodek w pierwszorzędowej korze ruchowej, wysyła akson w dół do rdzenia kręgowego, przechodzi na drugą stronę i tworzy synapsę z DOLNYM MOTONEURONEM * DOLNY MOTONEURON: nerw rdzeniowy - wychodzi z rdzenia do konkretnego mięśnia ,który unerwia tworząc DROGĘ KOROWO-RDZENIOWA - unerwia mięśnie ręki i stopy oraz mięśni tułowia i bliskich części kończyny, a DROGA KOROWO-JĄDROWA - unerwia mięśnie
71
11. po 1 efekcie uszkodzenia układu piramidowego a pozapiramidowego
USZKODZENIA UKŁADÓW: PIRAMIDOWEGO I POZAPIRAMIDOWEGO układ piramidowy układ pozapiramidowy przyczyna: wypadki komunikacyjne, udar mózgu, choroby neuro-degeneracyjne, choroby infekcyjne, nowotwory, niedobór witaminy B12 - bierze udział w syntezie mieliny proces zwyrodnienia, genetyka* objawy uszkodzenia: zaburzenia sprawności ruchów, utrata wykonywania ruchów dowolnych - górny motoneuron, niedowład - monopelgia, porażenie - hemipelgia, przykurcze, objaw Babińskiego choroba Parkinsona, tiki nerwowe
72
12. czym jest objaw Babińskiego : u dzieci poniżej e roku życia a u dorosłych.
OBJAW BABIŃSKIEGO: to efekt uszkodzenia układu piramidowego * przyczyna: * nowotwory mózgu lub opon mózgowo-rdzeniowych * udar mózgu * udar głowy
73
1. jak serce pobudza się do pracy?
SERCE samopubudza się do pracy po przez skurcze występujące w węźle zarokowo-przedsionkowym tzw. rozrusznik serca: * węzeł zatokowo-przedsionkowy posiada komórki mające zdolność do SPONTANICZNEJ DEPOLARYZACJI * depolaryzacja z węzła zatokowo przedsionkowego-> * -> depolaryzacja rozchodzi się po mięśniówce przedsionków -> * ->do węzła przedsionkowo-komorowego -> * -> pęczek Hissan-> * ->włókna Perkiniego -> * -> mięśniówka komór
74
2. co oznacza , że serce jest syncytium czynnościowy.
Serce to syncytium czynnościowe – pracuje jako jedność, gdyż jego komórki (kardiomiocyty) są połączone wstawkami
75
3. pojemność minutowa serca, co się na nią składa, ile wynosi średnio w spoczynku
* pojemność minutowa serca: to objętość pompowana przez lewą komorę w ciągu 1min * co się składa na pojemność minutową serca: * HR - częstotliwość akcji serca (liczba uderzeń na minute) * SV - objętość wyrzutowa serca (ilość krwi wyrzutowa przez 1 komorę podczas 1 skurczu * ile wynosi pojemność minutowa serca średnio w spoczynku: 5-6 L/min
76
4. unerwienie serca, w tym jakie w neurotransmitery są uwalniane
UNERWIENIE SERCA: * ośrodek sercowy znajduje się w rdzeniu przedłużonym gdzie otrzymuje impuls nerwowy z baroreceptorów - mechanoreceptory odpowiadające za stałą wielkość ciśnienia krwi (znajdują się w ścianach tętnic) - gdzie odbierają zmiany w BP, a następnie pobudza neurony: * PRZYWSPÓŁCZULNE: neurotransmiter: ACETYLOCHOLINA * zwiększa CO * spowalnia akcje serca * WSPÓŁCZULNE: neurotransmiter: NORADRENALINA * obniża CO * przyspiesza akcje serca
77
5. gdzie znajduje się ośrodek sercowo- naczyniowy
OŚRODEK SERCOWO-NACZYNIOWY: jest w rdzeniu przedłużonym
78
6. wymienić 3 mechanizmy regulujące ciśnienie tętnicze krwi optymalne ciśnienie krwi dla osób poniżej 65 roku życia
REGULACJA CIŚNIENIA TĘTNICZEGO KRWII: * Układ nerwowy autonomiczny - regulacja natychmiastowa efekty w 5-10 sekund, czyli odruchowa, krótko-utrzymująca się) – obserwowane podczas wysiłku fizycznego. * Układ hormonalny: układ renina - reakcja wolna, długotrwała - hormony: * angiotensyna * aldosteron, * wazopresyna * inne hormony * Czynniki wydzielane lokalnie (komórki śródbłonka): rozszerzające lub zwężające naczynia krwionośne * na optymalne ciśnienie tętnicze krwi poniżej 65 roku życia wpływa też: * zmiana ilości pompowanej krwi przez lewą komorę do aorty * zmiana ilości wody w osoczu przez zmianę produkcji moczu w nerkach * optymalne ciśnienie: * skurcz: 120-129 mmHg * rozkurcz: 70-79 mmHg
79
7. 1 hormon zwężający naczynia krwionośne i zwiększające pojemność minutowa serca a 1 hormon dzialajacy odwrotnie
HORMONY: * ADRENALINA, WAZOPRESYNA: * spada ciśnienie * zwężanie naczyń krwionośnych * zwiększanie pojemności minutowej serca * PRZEDSIONKOWY PEPTYD NATRIURETYCZNY: * wzrasta ciśnienie * rozszerzanie naczyń krwionośnych * zmniejszenie pojemności minutowej serca
80
8. czym jest śródbłonek, jaka jest jego rola
ŚRÓDBŁONEK: * to warstwa komórek stanowiąca wyściółkę naczyń krwionośnych i limfatycznych, * rola: * odgrywa kluczową rolę w lokalnej regulacji mikrokrążenia: wytwarza wazoaktywne (oddziałujące na średnicę naczyń) mediatory w odpowiedzi na różne bodźce, * stanowi barierę między krwią i tkankami: wyściela wewnętrzną powierzchnię wszystkich naczyń krwionośnych * istotny narząd wydzielania wewnętrznego: produkuje substancje, które pozwalają na utrzymanie homeostazy naczyniowej.
81
9. redystrybucja krwi podczas wysiłku fizycznego, na czym polega?
REDYSTRYBUCJA KRWI = zmiana przepływu krwi podczas wysiłku * krew w mięśniach: * zwiększenie średnicy = rozszerzenie naczyń krwionośnych, a następnie obniżenie ciśnienia krwi * efekt: LEPSZE UKRWIENIE: * krew płynie wolniej * napotyka mniejszy opór ścian naczynia * więcej krwi dociera do komórki w jednostce czasu * narządy układu trawiennego: * zmniejszenie średnicy = zwężenie naczyń krwionośnych, a następnie podwyższenie ciśnienia krwi * efekt: GORSZE UKRWIENIE * krew płynie szybciej * napotyka większy opór ścian * mniej krwi dociera do komórki w jednostce czasu
82
10. czy tętno to to samo co HR, czyli częstość skurczów serca?
* HR (heart rate) – to częstość skurczów serca, czyli ile razy serce się kurczy w ciągu minuty. * Tętno – to fala ciśnienia, którą wyczuwamy na tętnicach (np. na nadgarstku), wynikająca z tych skurczów serca. Dzięki tętnu można sprawdzić HR Czyli: • Jeśli serce bije 70 razy/ 1 minutę = tętno: 70. • Ale: są sytuacje (np. niektóre zaburzenia rytmu serca), kiedy serce się kurczy, ale tętna nie wyczujesz, bo skurcz był za słaby, żeby „wypchnąć” krew – wtedy HR ≠ tętno. Podsumowując: Na ogół tętno i HR są tym samym, ale technicznie nie zawsze – tętno to to, co czujesz, HR to to, co robi serce.
83
1. na czym polega funkcja utrzymywania przez układ oddechowy stałego pH krwi?
utrzymanie stałego pH we krwii przez układ nerwowy = UTRZYMANIE RÓWNOWAGI KWASOWO-ZASADOWEJ * H⁺ + HCO₃⁻ H₂CO₃ CO₂+ H₂O * H⁺ = powstaje podczas rozpadu ATP * HCO ₃ = bufor wodorowęglanowy krwi, dysocjacja kwasu mlekowego do mleczanu + H ⁺ * CO₂ = wydychane przez płuca, powstaje podczas: * metabolizmu komórek = CYKL KREBSA * dysocjacji we krwi: H₂CO₃ CO₂+ H₂
84
2. mechanizm wentylacji płuc, jak do niej dochodzi, krótko.
WENTYLACJA PŁUC - to wymiana powietrza polegająca na: * wdychaniu powietrza bogatego w tlen do płuc, * usuwaniu z płuc powietrza z podwyższoną zawartością CO₂, a obniżoną O₂