Rechtsstaat

Question 1

welke 2 dingen houdt een democratische rechtsstaat in?

Answer 1

• mensen mogen stemmen

- mensen hebben veiligheid tegen machthebbers

Question 2

wat is een rechtsstaat?

Answer 2

een staat waarin burgers met grondrechten worden beschermd tegen macht en willekeur door de overheid

Question 3

waarom en waartussen is een rechtsstaat een soort sociaal contract?

Answer 3

tussen burgers en overheid, omdat ze beiden plichten hebben

Question 4

welke 3 dingen vormen de beginselen van de rechtsstaat?

Answer 4

trias politica, grondrechten, legaliteitsbeginsel

Question 5

wie vond de trias politica uit?

Answer 5

montesquieu

Question 6

wat houdt de trias politica in?

Answer 6

volk kiest parlement –> parlement maakt wetten –> koning voert wetten uit. Ook een onafhankelijke rechterlijke macht

Question 7

wat zijn grondrechten?

Answer 7

rechten die zo fundamenteel zijn voor de vrijheid, de ontplooiing , het welzijn en de bescherming van het individu en van groepen, dat ze in de grondwet staan

Question 8

wat is het legaliteitsbeginsel?

Answer 8

de overheid mag alleen beperkingen opleggen aan de vrijheid van burgers als die beperkingen in de wetten zijn vastgelegd en voor iedereen gelden.

Question 9

Wanneer en waarmee kwam de VN?

Answer 9

in 1948 met de Universele Verklaring va de Rechten van de Mens

Question 10

wat sloten de europese landen en wanneer?

Answer 10

in 1950, het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens

Question 11

hoe noem je het als het misgaat in de rechtsstaat?

Answer 11

onrechtvaardigheid

Question 12

wat is de ondergrens van de rechtsstaat?

Answer 12

hiermee kun je situaties, gebeurtenissen, beslissingen en handelingen afmeten

Question 13

welke 2 dingen zijn belangrijk in een rechtsstaat?

Answer 13

gelijkheid en vrijheid

Question 14

wanneer kwam de eerste grondwet tot stand?

Answer 14

1814

Question 15

was werd nederland in 1806?

Answer 15

een constitutionele monarchie

Question 16

wat is ministeriële verantwoordelijkheid en wanneer kwam het?

Answer 16

in 1848, de ministers waren nu verantwoordelijk voor het beleid en niet de koning. ook kwam er stemrecht.

Question 17

Hoe heet het stemrecht dat kwam in 1848?

Answer 17

censuskiesrecht

Question 18

wat ontstond er in 1917?

Answer 18

algemeen mannenkiesrecht

Question 19

wat kwam er in 1922?

Answer 19

algemeen vrouwenkiesrecht

Question 20

wat gebeurde er in 1983?

Answer 20

de herziening van de grondwet

Question 21

wat zijn de 4 doelen van de grondwet?

Answer 21

• begrenzing v/d macht van de staat aan te geven en daarmee de vrijheden van burgers te garanderen
• fundamentele rechten van burgers vastleggen
• aangeven hoe de belangrijkste organen van de staat in grote lijnen zijn georganiseerd
• de eenheid van de staat uit te drukken en te zeggen dat de burgers, ondanks alle verschillen, toch een willen zijn en een willen blijven

Question 22

waarom staan grondrechten in een willekeurige volgorde?

Answer 22

omdat de wetgever het ene grondrecht niet belangrijker vindt dan het andere

Question 23

wat zijn klassieke grondrechten?

Answer 23

deze garanderen de vrijheden van mensen. de overheid is passief en ze zijn afdwingbaar

Question 24

wat zijn sociale grondrechten?

Answer 24

de overheid heeft een zorgplicht en is dus actief. ze zijn niet afdwingbaar

Question 25

op welke 5 gebieden heeft de overheid zorgplicht bij sociale grondrechten?

Answer 25

- werkgelegenheid + vrije keuze van arbeid - bestaanszekerheid en welvaart - leefbaarheid en milieu - volksgezondheid + woongelegenheid - onderwijs

Question 26

hoe kan je de grondwet wijzigen?

Answer 26

de wijziging moet 2x het parlement passeren en met een tweederdemeerderheid worden aangenomen

Question 27

wat is het verschil tussen een horizontale en verticale werking?

Answer 27

horizontaal is alleen tussen burgers en verticaal tussen burgers en overheid

Question 28

wanneer botsen grondrechten?

Answer 28

als grondrechtelijke belangen van burgers in conflict komen met elkaar

Question 29

hoe kun je botsende grondrechten voorkomen? Maar waarom kan dit ook niet?

Answer 29

door een rangorde/ hiërarchie in te voeren. Maar dat zou onvoldoende recht doen aan de bijzonderheid van afzonderlijke gevallen. er zijn dus geen objectieve criteria voor een rangorde.

Question 30

door wie moet de botsingen beoordeeld worden volgens sommigen?

Answer 30

een europees verband

Question 31

wat is de 1e macht in de trias politica en wat doen ze?

Answer 31

de wetgevende macht, ze maken, wijzigen of trekken algemene wetten in

Question 32

wat is de 2e macht in de trias politica en wat doen ze?

Answer 32

de uitvoerende macht, ze passen wetten toe in concrete gevallen

Question 33

wat is de 3e macht in de trias politica en wat doen ze?

Answer 33

de rechterlijke macht, ze oordelen in geval van onenigheid

Question 34

waarom noemen we de trias politica checks en balances?

Answer 34

omdat ze elkaar weerhouden van te veel macht (checks) en zo zijn ze in balans (balances)

Question 35

hoe heeft het volk indirecte invloed?

Answer 35

ze mogen de wetgevende macht kiezen

Question 36

aan welke 3 dingen moeten wetten voldoen?

Answer 36

- algemeen zijn (niet persoonlijk) - duidelijk zijn (begrijpelijk) - haalbaar en uitvoerbaar zijn

Question 37

welke macht hebben de ministers?

Answer 37

uitvoerende macht

Question 38

wie zijn 'de 4e macht'?

Answer 38

ambtenaren, zij hebben ook macht omdat zij vaak mee mogen beslissen over wetten.

Question 39

wij heeft de 3e macht in handen?

Answer 39

de onafhankelijke rechters. ze kunnen niet veroordeeld worden voor hun beslissingen

Question 40

wat is jurisprudentie?

Answer 40

het geheel van uitspraken door rechters