Reumatoïde artritis

Question 1

algemeen RA

Answer 1

1. prevalentie
   - frequenste vorm van chronischte artritis = 1%
   - vrouwen > mannen met verhouding 2:3
   - elke volwassen leeftijd
   - piek 50-60j
   - juveniele vormen bestaan ook
2. verloop
   - chronische ontsteking in synovium = drijver van ontsteking
   - destructief & deformaties
   - extra-articulaire complicaties

Question 2

kliniek van AR

Answer 2

1. hoofdsymptomen = inflammatoire pijn
   - nachtelijke pijn in 2e helft
   - ochtendstramheid
   - zachte zwelling = soms beeldvorming nodig om aan te tonen
   - mogelijke deformaties = bot wordt aangewreten
2. kenmerken
   - poly-articulair = meer dan 5 gewrichten
   - symmetrisch
   - vooral handen & voeten zonder DIP
   –> grote gewrichten kunnen ook in latere fase
   - ook extra-articulaire manifestaties = huid, hart & longen

Question 3

RA handen

Answer 3

1. algemeen
   - begeleidende manifestaties
   - goedaardige symptomen die vooral voor hinder zorgen
2. manifestaties
   - CTS carpal tunnel syndroom
   - tenovaginitis & springvinger = schokkerige vingerbewegingen door onstoken flexorpees
   - peesruptuur = Malletvinger
   - subcutane nodules
   - vasculitis = ook in oog

Question 4

laattijdige deformaties van de handen bij RA

Answer 4

1. laattijdig = deformatie
   - door inflammatie bot & pezen = rupturen
   - ulnaire deviatie van vingers = deviation en courevent
   - overstrekking duim = 90/90 deformatie
2. zwanehals
   - DIP & MCP flexie
   - PIP subluxatie
   - vroegtijdig nog reversibel door oefeningen & spalken
3. knoopsgat
   - ruptuur centrale slip extensor pees
   - permanente flexie stand van PIP
   - hyperextensie DIP

Question 5

RA voeten

Answer 5

1. pes planovalgum
2. hallux valgus
   - vaak ook familiair
   - nog extremer & zwelling aanwezig
3. hamertenen

Question 6

cervicaal RA

Answer 6

1. algemeen
   - wervelzuil algemeen niet aangetast
   - ENKEL = C1-2 want is enige met synovium
   - subluxaties of luxaties
   - potentieel levensbedreigend
2. complicaties
   - compressie symptomen
   - vooral na heelkunde, anesthesie & intubatie
   - indicatie tot heelkunde

Question 7

extra-articulaire manifestaties van reuma

Answer 7

1. subcutane nodules
   - malse knobbels
   - vaak buitenkant elleboog
   –> kan overal
   - meestal niet pijnlijk
2. vasculitis
   - splinter bloedinen
   - necrose = vernietiging bloedvat
   - ook mogelijk in oog

Question 8

etiologie RA

Answer 8

1. pathogenese
   - genetische voorbeschikking = genen, microbioom & auto-immuniteit
   - biomechanische stress
   - hormonen = vrouwen > mannen
   - roken
2. uitlokkend moment
   - activatie door stressor
   - infectie of vaccinatie
   - psycisch trauma
3. chronsiche auto-immune ontsteking
4. vroege fase = reversibel?
   - sluimerende vage symptomen
   - normale klachten = niet oppikken door patiënt
   - belang vroege diagnose
5. chronische fase = irreversibel
   - process is op gang gekomen
   - vaak hier pas eerste consultatie

Question 9

anamnese RA

Answer 9

1. anamnese
   - type klachten & gewrachten
   - familiaal
   - beroeps anamnese = fysieke last
   - usus = nicotine & ethyl
2. algemene malaise
   - door systemische inflammatie
   - slecht slapen & moeheid
   - koorts & vermagering

Question 10

klinische onderzoek RA

Answer 10

1. gevoeligheid voor pijn in gewricht
   - drukpijn bij palpatie = drukken tot witte nagelrand
   - pijn bij beweging van gewricht
2. zwelling
   - retentie van vocht = soms heel subtiel
   - degernatieve RA = harde zwelling
   - effect van zwelling op ROM
   - synoviale zwelling = geen zwelling rondbot, vervormingen, …

Question 11

medisch onderzoek RA

Answer 11

1. biologisch onderzoek
   - bloedonderzoek = acute fase eiwitten voor inflammatie
   –> Crp & ESR erytrocyten sedimentatie rate ≈bloedbezinkinssnelheid
   - auto-antistoffen
2. reumatactor & anti-CCP
   - RF = specificiteit van 80
   - anti-CPP = specificiteit van 98 = bijna altijd RA
   - detectie al 10 jaar voor symptomen = vaak vinden bij controle screening
   - niks aan kunnen doen buiten goed opvolgen
3. beeldvorming
   - echografie
   - radiologie = vernauwing & erosies

Question 12

indexen voor RA

Answer 12

1. 44 swollen joint index
   - gewrichten van schouder gordel = schouder, AC & SC-gewricht
   - elleboog & pols
   - alle gewrichten van hand buiten DIP
   - knie
   - enkel & MTP tenen
2. 28 joint index
   - meest frequente
   - sneller af te nemen
   - alleen schouder gewricht
   - enkel & voeten niet
3. index voor ziekte activiteit
   - DAS28 disease activity score
   - SDAI simple disease activity index

Question 13

vragenlijsten voor pijn & functionaliteit

Answer 13

1. pijn
   - eerste keer moeilijk maar voor belang voor opvolging
   - VAS
   - numerieke schaal
   - verbale schaal
2. functionele schaal
   - aankleden & wassen
   - transfers
   - eten & drinken
   - wandelen
   - …

Question 14

treat-to-target

Answer 14

1. algemeen
   - vroege diagnose
   - vroegtijdige start van behandeling
   - bijsturen van behandeling tot bereiken van target = 3mm
   - geen cure!
2. target
   - remissie = geen klachten & geen detecteerbare onsteking
   - alternatief = lage ziekte activiteit (zo min mogelijk klachten)

Question 15

medische therapie van RA

Answer 15

1. hulptherapie
   - NSAID & corticoïden
   - pijn ondercontrole krijgen & onstekingremmen
2. basis therapie
   - 3-6m vooraleer voelbaar effect
   - terratogenen = slecht voor vruchtbaarheid
   - vrouwen NO-GO & mannen minder schadelijk
   - methotrexaat, sulfasalizine & leflunomide
3. biologicals = small molecules
4. care = multidisciplinair levenslang
   - kine & ergo
   - podologie
   - psychologie = depressie & vermoeidheid
   –> slecht voor revalidatie
   - beroepsheroriëntatie = zo lang mogelijk uitstellen

Question 16

biologicals

Answer 16

1. algemeen
   - eerst 2 klassieke basistherapien proberen & falen
   - erg duur = 1K/maand/patiënt
   –> bio-similiars zijn goedkoper
   - IV of SC
2. mechanisme
   - target therapies = antilichamen
   - tegen pro-inflammatoire cytokines vb: TNF & IL-6
3. medicatie
   - anti-TNF
   - anti-IL6R
   - anti-Bcel & anti-Tcel
   - JAK-inhibitoren = tegen intracellulaire signaalmolecules

Question 17

comorbiditeiten RA

Answer 17

1. cardiorespiratoir
   - cardiovasculaire aandoeningen
   - longziekten
2. systeem
   - infecties
   - maligniteiten
3. verstoorde lichaamssamenstelling
   - osteoporose
   - reumatische cachexie

Question 18

infectie risico RA

Answer 18

1. oorzaken
   - RA
   - biologicals
   - ethyl
   - COPD
   - cardiovasculair
   - diabetes
   - leeftijd
2. preventie tuberculose
   - bloodstelling & thorax RX
   - mantoux/IGRA test
   - therapie = isoniazide 300mg
3. vaccinaties
   - influenza
   - pneumococcen
   - hepatitis B

Question 19

algemeen revalidatie RA

Answer 19

1. doel
   - geen genezing mogelijk = voor rest van leven
   - medicatie = symptomen onderdrukken
   - revalidatie = make life easier
2. management
   - articulaire symptomen
   - systemische implicaties = comorbiditeiten
   - psychosociale factoren
3. treatment-to-target
   - symptoom controle
   - normaliseren van functioneren
   –> functie belangerijker dan stoornis
   - voorkomen structurele schade & toekomstige stoornissen
   - levenskwaliteit maximaliseren

Question 20

behandeldoelen voor RA

Answer 20

1. functie
   - pijn & zwelling
   - mobiliteit
   - spierkracht
   - coordinatie & actieve stabiliteit
   - alignement
   - uithouding
2. activiteit & particpatie
   - bewegingsangst = hoog bij alle reumapatiënten
   - zelfverzorging & transfers
   - huishoudelijke & beroepsactiviteiten
   - sport & hobby
3. sociaal
   - relaties & opvoeding
   - arbeidsproces & maatschappelijke

Question 21

richtlijnen voor fysieke activiteit

Answer 21

= alle activiteiten voor basaal verbruik

1. algemeen
   - integraal deel van standaard care
   - moet gepromoot worden
   - evaluatie is noodzakelijk door continue wisseling ziekte process
2. gepersonaliseerd
   - rekening houden met algemene & specifieke contra-indicaties
   - rekening houden met barrieres & facilitatoren
   - andere manieren van fysieke activiteit

Question 22

evenwicht rust & activiteit

Answer 22

1. combinatie
   - rust = verstijving & meer symptomen
   - overbelasting = kans op opstoten
   - erg fluctuerende lijn = golvend ziekte patroon
2. effect overbelasting
   - mogelijke opstoot
   - langdurig negatief effect
   - verlies van vertrouwen

Question 23

fysieke activiteit bij RA

Answer 23

1. fysieke activiteit
   - 70% sport niet regelmatig
   - 40% heeft minder matige tot krachtige activiteit
   - ondanks richtlijnen & besef voordelen
2. sporters met RA
   - meer actieve coping strategieën
   - kunnen activiteit aanpassen bij opstoten
   - hogere zelfredzaamheid ≈ lagere pijn

Question 24

stimulerende factoren voor fysieke activiteit RA

Answer 24

1. stimulerende factoren
   - ondersteuning door sportinstructoren
   - sociale ondersteuning
   - effect van sport voelen = positieve - & psychologische effecten
2. ziekte = verbeterd door sporten
   - pijn
   - vermoeidheid
   - verbeterde mobiliteit & functionaliteit
   - stijfheid

Question 25

afremmende factoren voor fysieke activiteit RA

Answer 25

1. algemeen - te weinig tijd - te duur - gebrek aan motivatie 3. gebrekken - voorzieningen voor RA-patiënten - kennis van oefenprogramma - adviezen van medici

Question 26

contra-indicates RA

Answer 26

= geen absolute 1. pijn - gevaarlijk = toename in pijn meer dan 24u - ongevaarlijk = toename minder dan 24u & geen hinder ADL 2. osteoporose - wel sporten voor botversterking - aandacht voor valpreventie 3. cortisone gebruik - risico op rupturen - bij perorale inname = risico's zijn kleiner als effecten van sport - bij spuiten = enkele dagen afwachten in gewricht --> rest onderhouden

Question 27

andere effecten van oefentherpaie

Answer 27

1. hogere algemene gezondheid - daling reumatische cachexie = betere bodycomposition - minder insuline resistentie - lagere bloeddruk - beter lipoporteineprofiel = daling cardiovasculaire risico's 1. effect op inflammatie - daling van CRP & ESR = daling systemische inflammatie - mechanisme nog niet gekend - daling DAS28

Question 28

opbouw oefenprogramma

Answer 28

1. warm-up = 5-10min met lichte stretching 2. oefendeel = 30-45min - aerobe training - weerstands training 3. cool-down = 10min - stretching - aerobe oefeningen aan lage intensiteit 3. modaliteiten - 150+ min matige intensiteit of 75+ min hoge intensiteit - aangevuld door spierversterkende oef - 2 of meer keer per week - eerste maand enkel aerobe oefeningen

Question 29

opstoot van RA

Answer 29

1. acute gewrichtsonsteking - pijn & hydrops - minder voedende & smerende werking syoviale vloeistof - veranderd eindgevoel & kapsulair patroon - gewricht in MLPP 2. effect op mobiliteit bij langdurige ontsteking - toename collage vezels in kapsel & peri-articulair - contractuur vorming 3. oefentherapie - extra rust nodig in opstoot fase - relatieve rust door spalk & brace = 1 gewricht rusten & rest blijven bewegen - minimale bewegingen > niks - actief > passief bewegen - veelvuldig & belast bewegen = gunstig effect op pijn zonde toename ziekteactiviteit

Question 30

revalidatie van hand RA

Answer 30

1. algemeen - 6m na diagnose = 40% daling grijpkracht - 10j na diagnose = 60% vervormingen aan hand 2. effect van medicatie - verbeteren symptomen - verminderden deformaties maar niet omkeren 3. SARAH Strengthening AND stretching for RA of the Hand