Siurologia Flashcards
Krwiomocz
1. Definicja
2. Mikro/makroskopowy
3. Etiologia
4. leczenie
definicja
- obecność w moczu > 5 erytrocytów wpw
- makroskopowy - widoczny gołym okiem
etiologia
1. Nowotwory
2. Kamica moczowa
3. Infekcje i zapalenia
4. Urazy
5. Nadciśnienie, nefropatia IgA, zapalenie kłębuszkow nerkowych
6. Zaburzenia krzepnięcia
7. Wysiłek fizyczny
8. Inne - zawał nerek, endometrioza, martwica brodawek nerkowych, wrodzone wady anatomiczne np wielotorbielowatość
Postępowanie
1. Badanie USG
2. Badanie ogólne moczu + osad, cytologia moczu
3. Zabieg endoskopowy/operacja
4. Kroplówka hemostatyczna
5. Zawsze MUSI być zdiagnozowana przyczyna krwawienia
Masywne krwiomocze - wypłukać pęcherz ze skrzepów i podłączyć stałe płukanie
Kolka nerkowa
1. Opis bólu
2. Etiologia
3. Patoechanizm
4. Leczenie
Opis bólu
- Silny ból górnych dróg moczowych, okolica lędźwiowa
- Promieniuje do pachwiny i narządów płciowych
- Nagły początek, nudności i wymioty
etiologia
- Kamica nerki/moczowodu
- odmiedniczkowe zapalenie nerek
- Nowotwory
- Skrzepy
- oderwana martwicza brodawka nerkowa
- Ucisk na moczowód z zewnątrz
- Zwężenie moczowodu po operacji
patomechanizm
- Zastój moczu
- produkcja prostaglandyn = wzrost perystaltyki
- Rozciągnięcie torebki włóknistej nerki = kolka
- Produkcja mleczanów przez niedokrwienie = zwiększona diureza
leczenie
- NLPZ (metamizol, diklofenak)
- Leki rozkurczowe (hioscyna, papweryna)
- leki p/nudności (ondanserton, metoklopramid)
- odbarczenie zastoju sondą / przetoka nerkowa
Roponercze
1. Definicja
2. Etiologia
3. Diagnostyka
4. Leczenie
definicja
- Zakażone wodonercze ze współistniejącym odmiedniczkowym zapaleniem nerek
Etiologia
- Przeszkoda w odpływie moczu w układzie kielichowo miedniczkowym prowadząca do wodonercza -> sprzyja zakażeniu moczu
diagnostyka
- Poczatek - Bezobjawowa bakteriuria
- Rozwój -Urosepsa - gorączka, dreszcze, ból lędźwi
leczenie
- Drenaż ropnego moczu
- przetoka przezskórna nerkowa/ Sondowanie moczowdu
- Antybiotyk szerokospektralny
Zespół ostrej moszny
1. Obraz kliniczny
2. Diagnostyka różnicowa
3. Postępowanie
obraz kliniczny
- nagły ból jądra
- obrzęk i zaczerwienienie moszny
- gorączka, nudnosci, wymioty
przyczyny
- skręt jądra
- skręt najądrza
- stan zapalny jądra
- urazy moszny
diag różnicowa
- uwięźnięta przepuklina pachwinowa
- wodniak jądra
- torbiel nasienna
- guz jądra
- żylaki powrózka nasiennego
- plamica schonleina henocha
postępowanie
- Badanie fizykalne
- USG moszny
- leczenie operacyjne
Skręt jądra
1. Definicja
2. Rodzaje
obraz kliniczny
3. Postępowanie
Obrót jądra wokół szypuły powodujący ucisk struktur powrózka nasiennego > niedokrwienie i niedotlenienie.
Najczęściej u młodych mężczyzn i dzieci.
rodzaje
- zewnątrzosłonkowy (powrózek+ osłonka)
- wewnątrzosłonkowy (sam powrózek)
- między jądrem a najądrzem
obraz kliniczny
- nagły silny ból jądra+ obrzęk, promieniowanie do pachwiny
- wysokie poprzeczne uniesienie jądra z
najądrzem - objaw Brunzela
Postępowanie
- Badanie fizykalne
- USG doppler
- Operacja do 6h
Ostre zatrzymanie moczu
1. Definicja
2. Przyczyny
3. Obraz kliniczny
4. Postępowanie
przyczyny
- Przeszkoda podpęcherzowa mechaniczna
- rozrost stercza
- zwężenie cewki (ciało obce, nowotwory, kamica)
- tamponada - Przeszkoda podpęcherzowa czynnościowa
- ból pooperacyjny
- zapalenie stercza - Podłoże neurogenne
- cukrzyca, SM - Nadmierne rozciagniecie pecherza
- leki
- zaparcia, unieruchomienie
- nadmiar alkoholu - Kobiety
- Okres poporodowy
- ropień gruczołu bartholina,
- wypadanie narzadu rodnego
obraz kliniczny
- bolesny, przepełniony pęcherz, wyczuwalny fizykalnie
- kroplowe oddawanie moczu
rozpoznanie
- badanie fizykalne - wyczuwalny pęcherz
- USG
- Ocena czynnosci nerek - kreatynina i mocznik
- Ocena czynności pęcherza moczowego - badanie urodynamiczne
leczenie
- cewnik (jeśli odprowadzimy <1litra - ostre, powyzej- przewlekle zatrzymanie)
- przetoka nadłonowa
Tamponada pęcherza moczowego
1. Definicja
2. Przyczny
3. Leczenie
Zablokowanie odpływu moczu przez duża ilość skrzepów w pęcherzu powstałych przez krwiomocz
Prowadzi do rozciągnięcia pęcherza i nasila krwawienie.
przyczyny
- Krwawiący guz pęcherza moczowego
- zaburzenia krzepnięcia
leczenie
- opróżnić pęcherz ze skrzepów (cewnik o dużej srednicy i wielokrotne płukanie zimną solą)
- kroplówka hemostatyczna
- endoskopia - koagulacja naczyn
Priapizm
1. Definicja
2. Rodzaje
3. Objawy
4. Postępowanie
> 4h nieustający wzwód
Rodzaje
1) Niskoprzepływowy
- najczęściej
- idiopatyczny
- zaburzenie krążęnia prowadzi do martwicy i włóknienia
- nasilający się ból prącia
- brak przepływu krwi w ciałach jamistych
- Wymaga pilnej interwencji - aspiracji krwi z ciał jamistych, stworzenia przetoki jamisto-gąbczastej
2) Wysokoprzepływowy
- najczęściej przez uraz
- brak zmian martwiczych
- niepełna erekcja, rzadko ból
- leczenie zachowawcze, hormonalne, ew embolizacja przetoki tętniczo jamistej
załupek (+stulejka)
1. Definicja
2. Objawy
3. Czynniki ryzyka
4. Leczenie
Załupek
- niemożność sprowadzenia napletka na żołądź
- Związany z występowaniem zwężenia napletka (stulejki)
- Ból, obrzęk żołędzi
Leczenie
- odprowadzenie napletka w znieczuleniu miejscowym
- nacięcie napletka
Zgorzel Fourniera
1. Etiologia
2. Objawy
3. Leczenie
4. Powikłania
Martwicze zapalenie tkanek miękkich okolicy krocza, narządów płciowych zewnętrznych, odbytu.
Moze prowadzic do sespy
Przyczyny
Zakażenie bakteriami przy spadkach odporności np
- Cukrzyca, gruźlica
- kiła, AIDS
- przewlekła steroidoterapia, chemioterapia, kacheksja
- alkoholizm, otylosc
Rozpoznanie
- Bolesny obrzek moszny/prącia/krocza z obszarami martwicy
- SIRS
- Sepsa
- cuchnąca wydzielina
Ocena martwicy - TK/MRI brzucha i miednicy
Leczenie
- usunięcie martwicy i drenaż
- antybiotyki np piperacylina/tazobaktam + wankomycyna
- terapia hiperbaryczna
Uraz nerki
1. Przyczyny
2. Diagnostyka
3. Klasyfikacja
4. Leczenie zachowawcze i operacyjne;
przyczyny
- Urazy tępe
- wypadki komunikacyjne
- mocne uderzenie w lędźwie - Urazy penetrujące
- postrzał z broni, rany kłute
Klasyfikacja AAST
- Krwiak podtorebkowy/stłuczenie bez uszkodzenia miazszu
- Uszkodzenie miazszu <1cm
- Uszkodzenie miazszu >1cm bez uszkodzenia ukladu kielichowo miedniczkowego
- uszkodzenie ukladu KM z wyciekiem moczu/ uszkodzenie zyly/tetnicy nerkowej
- całkowite rozkawałkowanie nerki
rozpoznanie
- Wystąpienie urazu brzucha lub lędźwi
- Hipotensja, tachykardia, wstrząs krwotoczny, wyczuwalny krwiak zaotrzewnowy
- Badania - USG, Tk jamy brzusznej i miednicy z kontrastem
Bezwględne wskazanie do operacji
- wstrząs
- powiększający się krwiak okołonerkowy
- stopień 4/5 urazu nerki
- urazy wielonarządowe
Uraz moczowodu
1. Mozliwe przyczyny
2. Diagnostyka
3. Sposob zaopatrywania urazu
przyczyny
- Urazy tępe - wypadki komunikacyjne
- Urazy penetrujące - rany postrzałowe/kłute
- Uszkodzenia jatrogenne - podczas operacji
obraz kliniczny
- Pierwsze doby - przedłużająca się gorączka, wyciek moczu z rany pooperacyjnej, krwinkomocz
- Kilka dni - ból lędźwi, brzucha, nudnosci, sepsa
- moczokrwiaki, ropień jamy otrzewnej
rozpoznanie
- USG - zastój w ukladzie KM/ płyn zaotrzewnowy
- uro-TK/urografia - uwidocznienie zastoju moczu w nerce, krwiaki i ropnie
leczenie
- Załozenie cewnika Double J na 3-6tyg
- przezskórna nefrostomia
- rekonstrukcja moczowodu - np ureterostomia, wszczepienie moczowodu do pecherza, zastąpienie brakującego fragmentu jelitem
Uraz pęcherza moczowego
1. Mozliwe przyczyny
2. Diagnostyka
3. Sposob zaopatrywania urazu
4. Podział
5. Leczenie
Przyczyny
- urazy tępe - wypadki
- urazy otwarte - rany postrzałowe, kłute
- jatrogenne - po operacji np TURP
- wewnątrzotrzewnowo - nagły wzrost cisnienia w pęcherzu moczowym
- zewnątrzotrzewnowo - złamanie kości miednicy
rozpoznanie
- makroskopowy kriwomocz
- bóle podbrzusza, utrudnienie mikcji
- pojawienie moczu podczas operacji, krwi w cewniku
- zapalenie otrzewnej
- obrzęki podbrzusza - przez wyciek moczu
- Podejrzenie po złamaniu miednicy- cystografia (wypicie kontrastu i zdj RTG)
Leczenie
- Leczenie zachowawcze
- cewnik >2tyg
- zeszycie perforacji - Leczenie przy urazach otrzewnowych
- zeszycie perforacji
- cewnik co najmniej 2 tyg
- cystostomia nadłonowa
- drenaż okolicy pęcherzowej/ jamy otrzewnowej
Uraz moszny
przyczyny
- urazy otwarte - klute, szarpane
- urazy zamkniete - stłuczenia, mogą być powikłane krwiakiem
Leczenie
- Urazy zamknięte - zachowawczo
- Urazy otwarte
- rewizja rany, usuniecie tkanek martwiczych, hemostaza
- antybiotyki
- profilaktyka przeciwtezcowa
Uraz prącia
Przyczyny
- Złamanie (kontakty seksualne)
- Ciała obce zakładane na prącie
- iniekcje podskórne w celu powiększenia prącia
- urazy wielonarządowe
- amputacje
Rozpoznanie
- Zawsze należy wykluczyć uraz cewki moczowej (krwawy bezmocz)
- Złamanie - dźwięk trzasku, zwiotczenie, krwiak prącia i moszny, krwiomocz
- ciała obce, urazy penetrujace - widoczne i wyczuwalne zmiany.
leczenie
- Zszycie osłonki białawej i ciał jamistych, zaopatrzenie urazu cewki moczowej
- amputacja i operacje rekonstrukcyjne
- usuniecie ciala obcego