Steunweefsels

Question 1

Wat is de voorlopercel voor been?

Answer 1

Mesenchymale stamcel, dit is een multipotente stamcel wat betekent dat het alleen cellen van deze lineage kan maken.

Question 2

Wat zijn de functies van kraakbeen?

Answer 2

1. Casco voor botvorming tijdens embryogenese
2. Vormgeving
3. Bescherming voor organen
4. Schokabsorptie
5. Wrijvingsloze omgeving in gewrichten
6. Groeischijn in lange beenderen

Question 3

Waar is kraakbeen terug te vinden?

Answer 3

Tussenwervelschijven, meniscus, op elke plek waar botten in contact komen met elkaar, elastisch kraakbeen is terug te vinden in het oor

Question 4

Wat is het proteoglycaan in kraakbeen?

Answer 4

Aggrecan is het meest voorkomende proteoglycaan in kraakbeen.

Question 5

Hoe ontstaat er een netwerk in kraakbeen?

Answer 5

Chondrocyten hebben integrines die gekoppeld kunnen worden aan chondronectine. Chondronectine kan binden aan andere componenten in de kraakbeenmatrix.

Question 6

Wat is het verschil tussen appositionele en interstitiele groei?

Answer 6

Appositionele groei komt vanuit het perichondrium, als stamcellen differentiëren tot chondroblasten en de chondroblasten vervolgens matrix gaan produceren. Interstitiële groei komt vanuit de matrix, als chondrocyten in de matrix gaan delen, isogene celnesten vormen en matrix gaan produceren.

Question 7

Welke soorten kraakbeen bevatten een perichondrium?

Answer 7

Hyalien en elastisch kraakbeen.

Question 8

Waar is het perichondrium uit opgebouwd?

Answer 8

Fibroblasten die collageen type I produceren, stam/voorloper cellen.

Question 9

Wat zijn de verschillende zones in de kraakbeen matrix?

Answer 9

• Capsulaire matrix (om chondrocyten heen)
• Territoriale matrix (om isogeen celnest = chondrocyt groepje)
• Interterritoriale matrix (tussen verschillende isogene celnesten)

Question 10

Hoe zijn chondrocyten microscopisch te onderscheiden?

Answer 10

Chondrocyten hebben uitgebreid RER en Golgi, om chondrocyten heen zit veel collageen type II. Chondrocyten hebben uitlopers en communiceren via gap junctions in die uitlopers.

Question 11

Hoe onstaat kraakbeen tijdens embryonale groei?

Answer 11

Mesenchym is losmazig bindweefsel. Door condensatie worden er aggregraten gevormd. Onder invloed van BMP en SOX9 ontstaat de kraakbeen lijn. Ze vormen een kraakbeen nodule. Cellen in de kraakbeen nodule worden uiteindelijk cellen in het perichondrium, chondroblast/chondrocyt.

Question 12

Hoe wordt het kraakbeen gevoed?

Answer 12

Door compressie wordt vloeistof het kraakbeen geperst. Bij verlies van de compressie wordt nieuwe vloeistof (met nieuwe voeding) in het kraakbeen gekomen.

Question 13

Leg uit hoe door de positie van collageenvezels kraakbeen druk- en trekkrachten op kan vangen.

Answer 13

Aan de top van kraakbeen liggen collageenvezels ongeveer parallel aan het oppervlak. Naar beneden liggen ze steeds meer verticaal. Op deze manier wordt een drukkracht omgezet in een trekkracht, waar collageen goed in is. Daarnaast wordt er een drukvaste samenstelling gecreëerd door GAGs en water.

Question 14

Wat zijn belangrijke GAGs in kraakbeen?

Answer 14

1. Chondroitin sulfate
2. Galatoseamine sulfate
3. Keratan sulfate

Question 15

Welke soorten kraakbeen heeft geen perichondrium?

Answer 15

Articulair kraakbeen, dit is hyalien kraakbeen, heeft geen perichondrium.
Fibreus kraakbeen heeft ook geen perichondrium.

Question 16

Wat is de functie van articulair kraakbeen?

Answer 16

Het ligt op de koppen van botten en zorgt daar voor demping en een wrijvingsloze omgeving.

Question 17

Op welke 2 manieren kan bot ontstaan?

Answer 17

Endesmaal en enchondraal

Question 18

Hoe werkt endesmale botvorming?

Answer 18

1. Onder invloed van BMP en Runx2 worden mesenchymale cellen progenitors/stamcellen. 2. Door nog meer Runx2 toe te voegen ontstaan er osteoblasten, botbekledende cellen of osteoblasten die uiteindelijk in apoptose gaan. 3. Osteoblasten gaan osteoid produceren, als osteoblasten volledig zijn omgeven door osteoid worden het osteocyten genoemd.
2. Osteoblasten gaan factoren uitscheiden waardoor osteoid mineraliseert.
3. Het osteoid is nog ongerangschikt, daarom wordt het afgebroken door osteoclasten.
4. Er onstaat ruimte voor nieuwe osteoblasten die nieuw, gerangschikt osteoid gaan vormen.

Question 19

Hoe wordt bot gemineraliseerd?

Answer 19

De osteoblast maakt vesicles met alkalisch fosfatase. Dit maakt los fosfaat uit andere verbindingen. Daarnaast kan osteocalcine calcium binden en verhoogt hiermee de concentratie calcium. Calcium en fosfaat kunnen samen hydroxyapaptiet gaan vormen, dit is nodig voor mineralisatie.

Question 20

Welke typen collageen maken chondroblasten en osteoblasten?

Answer 20

Chondroblasten maken collageen II, osteoblasten maken collageen I & V.

Question 21

Wat zijn belangrijke glycoproteinen die geproduceerd worden door chondroblasten en osteoblasten?

Answer 21

Chondroblasten maken chondronectine.

Osteoblasten maken osteocalcine en osteonectine.

Question 22

Wat is de functie van osteonectine?

Answer 22

Osteonectine vormt een brug tussen collageen en mineralen.

Question 23

Hoe communiceren osteoblasten met elkaar?

Answer 23

Via gap junction in de uitlopers, ook via hemichannels.

Question 24

Hoe kun je morfologisch zien of iets een osteoblast of een osteocyt is?

Answer 24

(actieve) osteoblasten zijn bolvorming. Osteocyten zijn minder actief en daarmee platter.

Question 25

Hoe werkt enchondrale botvorming?

Answer 25

1. Kraakbeen wordt gevormd. 2. Chondrocyten gaan groeien en worden hypertrofe cellen. 3. Hypertrofe chondrocyten gaan alkalisch fosfatase, osteocalcine en VEGF maken. 4. Kraakbeenmatrix wordt gecalcificeerd, hypertrofe chondrocyten gaan dood. 5. VEGF zorgt voor de ingroei van bloedvaten, dit leidt tot de invoer van osteoblasten. 6. Osteoblasten gaan naar binnen, gaan op het kraakbeen zitten en daar osteoid produceren. 7. Dit primair ossificatiecentrum gaat zich vullen met beenmerg. 8. Osteoclasten vervangen het osteoid en vormen osteonenbot.

Question 26

Waar zitten het primair en secundair ossificatiecentrum?

Answer 26

Het primair ossificatiecentrum zit in de diafyse, het secundaire ossificatiecentrum zit in de koppen van de botten.

Question 27

Wat zit er tussen het primaire en secundaire ossificatiecentrum?

Answer 27

Tussen de primaire en secundaire ossificatiecentra zit de groeischijf.

Question 28

Uit welke 5 zones bestaat de groeischijf?

Answer 28

1. Zone of resting cartilage 2. Zone of proliferating cartilage 3. Zone of hypertrophic cartilage 4. Zone of calcified cartilage 5. Zone of ossification

Question 29

Wat is de functie van collageen type X en in welke zone zit het?

Answer 29

Collageen type X maakt de matrix dunner in de zone of proliferating cartilage.

Question 30

Hoe wordt het bot niet te dik?

Answer 30

Rond het bot ligt het periosteum met stamcellen. Deze stamcellen kunnen osteoblasten maken. Je wilt het bot niet te dik maken. Dit wordt verhinderd door osteoclasten aan de binnenkant van het bot. Het periosteum groeit en aan de binnenkant wordt het bot weer afgebroken. Hierdoor krijg je een hol pijpbeen, dit is een optimale verhouding gewicht en drukweerstand. Het endosteum kan niet meer groeien, dus daar zal het bot niet groter worden.

Question 31

Waarom is lamellair bot sterker dan plexiform bot?

Answer 31

Collageenvezels liggen beter gerangschikt en het is sterker gemineraliseerd.

Question 32

Waar is het bot mee bekleed

Answer 32

Aan de buitenkant met periosteum, aan de binnenkant met endosteum.

Question 33

Uit welke 3 structuren bestaat compact bot?

Answer 33

Periosteum, lamellen, osteonen, endosteum

Question 34

Waaruit bestaat het periosteum?

Answer 34

Vezels Binnenin cellulaire laag Zit met uitlopers van aan de lamellaire laag

Question 35

Waaruit bestaan de lamellen in compact bot?

Answer 35

Collageen type I ligt per laag in een andere oriëntatie, hierdoor ontstaat een hele sterkte opbouw

Question 36

Waaruit bestaan osteonen in compact bot?

Answer 36

Ronde structuren met kanalen van Havers, daarin bloedvaten en zenuwbanen. Kanalen van Havers zijn onderling verbonden door de kanalen van Volkmann. Je herkent kanalen van Havers doordat er altijd lamellen omheen liggen, liggen niet om die van Volkmann. Er is veel communicatie van het beenmerg in het bot.

Question 37

Hoe wordt een nieuw osteon gevormd?

Answer 37

1. osteoclasten worden gerekruteerd naar een plek. 2. osteoclasten gaan graven 3. osteoblasten uit het periosteum of endosteum komen achter de osteoclasten aan de tunnel in 4. osteoblasten maken osteoid --> er wordt een lamel gevormd. 5. vormen nog een lamel 6. osteoblasten zetten maar aan 1 kant matrix af, daardoor worden ze ingesloten. 7. bloedvaten groeien naar binnen.

Question 38

Welke signalen zorgt voor de rekrutering van osteoclasten?

Answer 38

Osteoblasten en osteocyten signaleren via RANKL en M-CSF naar het beenmerg dat er monocyten moeten worden gemaakt → osteoclasten.

Question 39

Wat is de functie van OPG en door welke cellen wordt het geproduceerd?

Answer 39

OPG remt RANKL, OPG beschermt dus de afbraak van bot. OPG wordt ook door osteoblasten en osteocyten geproduceerd.

Question 40

Beschrijf botremodelling.

Answer 40

Osteoclasten graven een tunnel, dit kan op de plek zijn waar een ander osteon al zit. Een nieuw osteon gaan dan in een ander osteon. Oudere kanalen van Havers kunnen zijn weggegeten → oude lamellen worden dan interstitiële lamellen genoemd.

Question 41

Beschrijf de wet van Wolff.

Answer 41

Osteocyten kunnen signaleren dat er weinig druk is, hierdoor worden osteoclasten gerekruteerd. Bij sporten meten osteoblasten dat er veel druk op het bot staat en wordt het bot opgebouwd door osteoblasten.

Question 42

Hoe fungeert het skelet als calciumreservoir?

Answer 42

Onder invloed van PTH (signaleert naar osteoblasten en -cyten) gaan ze RANKL maken → osteocyten → afbreken van matrix → vrij calcium en vrij fosfaat. Calcitonine inhibeert de osteoclast in dit proces. Osteocyten kunnen zelf ook bot afbreken door MMPs (matrix metallopeptidases) te produceren die matrix afbreken → vrij calcium en vrij fosfaat.