Stomazorg Flashcards
(35 cards)
Wat is de duodenum en wat doet deze
Twaalfvingerige Darm
hier vooral opname van voedingsstoffen in de darmwand (=resorptie) worden doorgegeven aan bloed en lymfe
Wat is de Jejunum en wat doet deze
(nuchtere darm)
Wat is de Ileum en wat doet deze
kronkeldarm)
- met afweerweefsel
gaat met klep over in de dikke darm
Wat is de Colon en wat doet deze
(dikke darm):
-terugresorptie van water en zouten; verder indikking
-bacteriën voor rotting/gisting (afbraak eiwitten/koolhydraten)
-transport naar rectum
(ongeveer 20 uur na de maaltijd)
Wat is een stoma
Een stoma is een opening die een lichaamsholte met de
buitenwereld verbindt.
Stoma = uit Grieks: uitmonding/mond
Wat is een Colostoma
stoma op de colon ( dikke darm)
Wat zijn de kenmerken van een Colostoma
- Rood slijmvlies, doorsnede 2-3 cm, ongeveer 1-2 cm boven huidniveau - Ontlasting: ongeveer 200 gram / 24 uur - Vaste consistentie op de linkeronderbuik aangelegd - Niet pijngevoelig
Welke indicaties zijn er voor een colostoma
- Colon / rectale tumoren
- Ziekte van Crohn
- Ischemie / afsterven van weefsel
- Diverticulitis/ zweren in darm
- Ileus/darmafsluiting
- Fistel
- Incontinentie feces
- Trauma
- Aangeboren afwijking
Wat is een Ileostoma
Stoma op de Ileum dunne darm
Wat zijn de kenmerken van een Ileostoma
- Rood slijmvlies, doorsnede 1 tot 2-5 cm en 2-3 cm boven huidniveau
- Productie: 500-750 cc/ml per 24 uur (afhankelijk van ligging)
- Consistentie/samenstelling: normaal tot dun breiig.
- Sterk prikkelend voor huid door galzure zouten
- Huid irriteert snel bij contact
- Meestal op de rechterbuik aangelegd
- Niet pijngevoelig
Welke indicaties zijn er voor een ileostoma
- Ziekte van Crohn
- Colitis Ulcerosa
- Diverticulitis
- Carcinoom/tumoren in dunne/dikke darm
- Ileus / darmafsluiting
- Fistel
- Trauma
Wat is een Urostoma
stoma van de urethers in een stukje darm
Wat zijn de kenmerken van een Urostoma
Kenmerken Urostoma
- Rood slijmvlies
- Productie: heldere urine met witte vlokjes,
ongeveer 1 - 1,5 liter per 24 uur
(daarom 2 - 2,5 liter drinken per 24 uur )
- Urine is sterk prikkelend voor de huid
Op de rechter onderbuik aangelegd
- Altijd blijvend
Indicaties urostoma
- Blaascarcinoom
- Spina bifida / open rug
- Incontinentie
- Schrompelblaas t.g.v. radiotherapie of chronische ontstekingen
- Chronische intermitterende cystitis
(terugkerende blaasontsteking)
Welke matrialen leg je klaar bij stomazorg
Materialen klaarleggen: Stomamaterialen 1 of 2-delig Stomamal Onsteriele 10x10 cm gazen Schaar Wegwerpzakje/ disposable nierbekken Eventueel noodzakelijke hulpmiddelen Handschoenen Bekkentje met water
Hoe breng je een eendelig systeem bij een stoma aan
- Opening mal controleren, knip de opening op maat
- Sluit het open zakje / urozakje
- Huidplak “dubbelvouwen”
- Huidplak van onder naar boven op vlakke huid aanbrengen
- Huidplak goed aanwrijven rondom de stoma
- Controleren of het materiaal goed hecht
- Voor goede hechting: laat de zorgvrager enkele minuten de hand op het materiaal plaatsen
Emotionele begeleiding en lichamelijk zorg aandachtspunten
- Verminking van het uiterlijk, verstoring lichaamsbeeld
- Orgaan/functieverlies, controleverlies
- Onzekerheid
- Incompetentiegevoel, afhankelijkheid derden
- Verstoorde emoties, rouwverwerking
- Angst voor recidief ( terugval )
- Verstoorde relatie partner/omgeving
- Verstoring seksualiteit/intimiteit
- Post-operatieve complicaties, wondgenezing,
- Zout tekort door veel vocht/feces verlies (trillerigheid, geprikkeldheid,
vermoeidheid, slaapstoornissen, spierkramp, dubbel zien, verminderde eetlust, algehele malaise, concentratie stoornissen, gewichtsafname) - Huid-/stomaproblemen
Welke huidproblemen kunnen zich voordoen bij een stoma
Uitgangspunten:
Huid rondom de stoma is erg belangrijk: intact zijn/blijven
Verzorging/observatie vereist voortdurend aandacht
Voorkomen van huidprobleem is beter dan genezen
Oorzaken huidproblemen:
Inwerking van urine/feces op de huid door
kuil/plooi, lekkage, te grote opening bij huidplak
Chemische irritatie door prikkelende stoffen
Verkeerd aanbrengen/verwijderen van materiaal
Medicatie (cytostatica, antibiotica, cortosteroiden)
Gevoelige huid
Verminderde weerstand
Wat te doen bij Huidirritatie Stoma
Huidirritatie
- vuurrood met / zonder papels
- Soms vorming van blaasjes die gaan perforeren en vocht of afscheiding geven
- Droge en gebarsten huid
- Oorzaken achterhalen
- Controle basiszorg
- Materiaal aanpassen
- Hulpmiddelen toepassen; pasta, barrière-crème, poeder
- Toepassen wondverzorgingsmaterialen,
- Persoonlijk aangepast protocol
Wat zijn Granulomen en hoe ga je hier mee om
- Overmatige vorm van granulatieweefsel
- Slechte algehele conditie
- Hechtingen blijven te lang en zo ontstaat er “wild” vlees
- Het schuren van het materiaal tegen de stoma en/of huid
- Te krap zittend materiaal
Granulomen rondom de stoma: soepele huidplak,goede mal knippen, aanstippen met zilvernitraat
(i.o.m. de arts)
Granulomen op de stoma: aanstippen met
zilvernitraat (i.o.m. de arts)
Welke dingen zie je bij een contactallergie en hoe ga je hier mee om
Contactallergie is een overgevoeligheid
voor een bepaalde substantie en kan
optreden na herhaalde blootstelling
hieraan
Roodheid, Jeuk, Zwelling,
Wondjes/blaren, Papels
Kan na jaren spontaan ontstaan:
overgevoeligheid voor bepaalde componenten van het opvangmateriaal
- Dermatoloog in consult voor allergietest
- Materiaal aanpassen, eventueel een katoenen overhoesje
- Poeder, niet vette zalf, Barrière-crème/film op indicatie van de dermatoloog
- Wondverband bij huiddefecten
Wat te doen bij Schimmelinfecties i.c.m een stoma
Candida is normaal aanwezig in de mond, vagina, maag- en
darmslijmvlies, peri-anaal en soms elders op de huid
Bij verminderde weerstand (diabetes mellitus, na operatie, medicatie; cortosteroiden, antibiotica, inwerking urine/ feces, minder lichamelijk conditie) wordt het pathogene/ziekmakend.
Een schimmelinfectie kan een gevolg zijn van Candida Albicans
-Huid droog houden
-Nystatine, Daktarin poeder of lotion (voorschrift)
-Een huidbeschermend en vochtopnemend systeem gebruiken
-1 dagdeel behandeling toepassen, ook bij gebruik van een 2-delig systeem
Wat is een follicitis en wat moet je doen?
Een ontsteking van een haarzakje
-Ontstaat onder pleisters of huidplak
-Bij verminderde weerstand, b.v. ten gevolge van
chemotherapie
- Afwachten
- Aanstippen met jodium of chloorhexidinetinctuur
- Op juiste wijze scheren
- Zo nodig cortosteroiden ( voorschrift arts)
Wat betekent het Stripeffect
Is een beschadiging van de hoornlaag door overmatige verwijdering van de Hoorncellen bij te frequent/ onzorgvuldig verwijderen van huidplak Roodheid, pijn, jeuk, schrijnend gevoel, kapotte huid met natte plekken.
- Instructie basiszorg opvolgen
- Gebruik van 2 delig systeem ( tijdelijk)
- Op rode huid: barrière-crème
- Op natte plekken: Orahesivepoeder
- Toepassen van hulpmiddelen/wondproducten
- Huidplak niet onnodig verwisselen