sztuka sumeryjska Flashcards
(7 cards)
budownictwo sumerów
miasta otaczali potężnymi murami obronnymi. Domy miały grube
ściany, a na nich opierał się strop z palmowych belek krytych trzciną i uszczelnianych
gliną. Wszystkie pomieszczenia skupione były wokół centralnego dziedzińca. Brak takich
materiałów budowlanych, jak kamień i drewno, przyczynił się do poszukiwań nowych
technologii. Na szeroką skalę zaczęto więc stosować suszone i wypalane cegły.
ziggurat
Łączyły one funkcje świątyń i ołtarzy ofiarnych, a ponieważ bogów utożsamiano z ciałami
niebieskimi – służyły jako obserwatoria astronomiczne. Zigguraty były monumentalnymi budowlami na planie czworoboku w formie
kilkukondygnacyjnej wieży-platformy. Na jej szczycie znajdowała się niewielka
świątynia – ołtarz ofiarny, której fasadę często poprzedzał wsparty na słupach
przedsionek. Powierzchnię ścian zwykle rozbijano lizenami. W środku świątyni stały ołtarz i posąg bóstwa. Na poszczególnych
kondygnacjach zigguratu, nachylonych ku środkowi, tworzono wspaniałe tarasy,
połączone ze sobą rampami i schodami. Całość miała kształt zbliżony do ostrosłupa
czworobocznego, kształt wieży miał bowiem zastępować górę, na której pojawiało się
i było czczone bóstwo. Na szczyt zigguratu wstęp mieli jedynie wybrani. Pozostali wierni
musieli pozostać na dole przed posągiem. Trzony zigguratów wznoszono z suszonej cegły,
a następnie całość okładano cegłą wypalaną. Część przednią budowli zdobiono kolorową
cegłą glazurowaną. System drenów służył do odprowadzania wody deszczowej.
Lizena
płaski, pionowy występ w murze zewnętrznym
Ziggurat w Ur
Wzniesiony został przez króla
Ur-Nammu ok. 2010 r. p.n.e. Podstawa budowli tworzy prostokąt o wymiarach 62,50 x 43,00 m.
Wnętrze wykonano – podobnie jak w innych zigguratach – z suszonej gliny, a w elewacji użyto wypalanej.
Trzon z suszonej cegły prawdopodobnie powstał na wcześniejszych zigguratach. Obmurowanie budowli
tworzyła cegła wypalana w połączeniu z asfaltem. Spiętrzenie kilku tarasów kieruje wzrok
ku sanktuarium na górze. Ur leży na terenie dzisiejszego Iraku.
rzeźba sumeryjska
Dla rozwoju sztuki sumeryjskiej duże znaczenie miała także kamienna rzeźba
statuaryczna przedstawiająca postacie monarchów-kapłanów w pozie modlitewnej,
przeznaczona do wnętrza świątyń. Rzeźbę cechowały zwarte, blokowe, kubiczne formy
korpusu (operowano dużymi powierzchniami), przypominające cylinder lub stożek.
W twarzach przedstawianych postaci uwydatniano najbardziej charakterystyczne cechy
(zwykle powiększano znacząco nos i oczy). W reliefie Sumerowie stosowali zasadę ukazywania człowieka w różnych płaszczyznach
(głowa z profilu, ramiona przodem, tułów i nogi bokiem).
figurki Gudei, jednego z władców miasta-państwa Uruk
W odróżnieniu od
większości stypizowanych rzeźb sumeryjskich wszystkie odnalezione figurki przedstawiające
Gudeę noszą pewne rysy indywidualne, chociaż cechuje je wzajemne podobieństwo.
Ziggurat
charakterystyczna dla architektury sakralnej Mezopotamii wieża świątynna o zmniejszających się schodkowo kolejnych tarasach