Tema3 Flashcards
(17 cards)
HIGIDURA definizioa
Gorputzak higidura zuzen uniformea (h.z.u) izango du lerro zuzeneko ibilbidea eta abiadura iraunkorra badu.
Ser ez dago hzu?
AZELERAZIOA
Argi aren abiadura
300.000 km/s
Indarra definizioa
Indarra gorputzen azkartasun-aldaketen eta deformazioen zuzeneko eragilea da.
INDARREN motak
KONTAKTUZKOAK: Elkarrekin interakzio duten gorputzek kontaktuta dute. Adibidez, golf jokalaria.
URRUNEKOAK: Elkarrekin interakzio duten gorputzek EZ duten kontakturik. Adibidez, bi iman.
Indarren efektuak
ALDATU GORPUTZEN HIGIDURA EDO PAUSAGUNE-EGOERA:
Gorputzean egindako indarrak higiduraren noranzko bera badu, gorputzaren higidura azkartu egingo da.
Indarra gorputzaren higiduraren aurkako noranzkoan egiten bada, gorputzaren azkartasuna murriztu egingo da, eta gelditu ere egin daiteke.
F=m x a
DEFORMAZIOAK:
Gorputzaren ezaugarriak eta indarraren inten tsitatea kontuan hartuta, hau daukagu:
Deformations motak
Gorputz elastikoak: Indarra amaitzen denean, hasierako forma berrezkuratzen du. Adibidez, malgukiak.
Gorputz plastikoak: Indarra amaitzen denean, deformazioa mantzentzen du. Adibidez, plastilina.
Gorputz zurrunak: Ez dituzte deformaziorik nabaritzen. Adibidez, harriak.
Masa definizioa
Materia kantitatea neurtzeko. (Kg)
PISUA definizioa
Indarra da (erakartze Indarra da). (N)
Aldeak: masa eta PISUA
Erakarri egiten du (bi masak edo gehiago erakartzen dute BETI)
Nekez nabaritzen da, gorputzetariko batek masa itzela eduki ezean. (Cuanta más masa tenga más campo gravitatorio tendrá).
Bi masak beti erakarriko dute elkar.
Formula Indarra
F=m x a
Fórmula HZU
A= v/t
Pisuaren formula
F=m x g
Erortze askearen ezaugarriak:
Gorputzaren erortze askea gorputzaren higidura bertikala eta beheranzkoa da,
Lurrak egiten dion erakartze grabitatorioaren ondoriozkoa.
Gorputzek azkartasun mugatua edo ‘amaierako askartasuna’ dute (56m/s).
Principio de Archimedes
Likido edo gas batean sartutako edozein gorputzek goranzko indar bertikala jasaten du, bultzada (E) izenekoa, eta indar hori gorputzak kanporaturiko likidoaren bolumenak duen pisuaren berdina da.
ITZURAZKO PISUA
Gorputz baten itxurazko pisua (P’) gorputz horren benetako pisuaren eta likidoan
sartzean jasaten duen bultzadaren arteko kendura da:
Pʹ = P – E
FLOTAGARRITASUNA
Bultzada pisua baino handiagoa bada (E > P), gorputzak gorantz egingo du, likidoaren gainazaleraino.
• Pisua bultzada baino handiagoa izanez gero (P > E), gorputza hondoratu egingo da.
• Pisua eta bultzada berdinak badira (P = E), gorputza orekan geldituko da, eta ez du posiziorik aldatuko.
