tentamen religie 2

Question 1

wat houdt gebedsgenezing in?

Answer 1

variant van bidden. Het valt onder bidden als verzoek. verzoek aan god om iemand te genezen

Question 2

hoe wordt gebedsgenezing door Poloma en Pendleton ook wel genoemd?

Answer 2

petitionary

Question 3

wat houdt Winti in?

Answer 3

traditionele afro-surinaamse religie. idee dat problemen ontstaan uit verstoring van het evenwicht tussen het natuurlijke, sociale en komische.

Question 4

welke mechanismen rond gebedsgenezing zijn er?

Answer 4

• onvrede met de medische wetenschap
• individualisering
• massaliteit en emoties
• gebedsgenezing als placebo
• gebedsgenezing als infantiele vorm van geloof

Question 5

wat bedoeld men met individualisering als mechanisme rond gebedsgenezing

Answer 5

algemene onvrede over de samenleving. de samenleving is geïndividualiseerd. Bij een gebedsgenezer kom je met familie en vrienden samen, en ben je onderdeel van een sociale groep, in tegenstelling tot een dokter/arts

Question 6

wat bedoeld men met massaliteit en emoties als mechanisme rond gebedsgenezing

Answer 6

grote gebedsgenezingen spelen sterk in op de behoefte aan aandacht en het verlangen naar saamhorigheid

Question 7

wat bedoeld men met gebedsgenezing als placebo als mechanisme rond gebedsgenezing

Answer 7

gebedsgenezing als een sociale maar ook psychische en vooral religieuze stimulans. meer hoop/vertrouwen/zelfvertrouwen zijn factoren die genezing positief kunnen beïnvloeden.

Question 8

wat bedoeld men met gebedsgenezing als infantiele vorm van geloof als mechanisme rond gebedsgenezing

Answer 8

volgens Faber is religieus gedrag een uitgroeisel van de kinderlijke periode in onze ontwikkeling, waarin we gewend waren aan hechte, symbiotische relatie met ouders.

Question 9

wat houdt bekering in?

Answer 9

religieuze transformatie van het zelf, in een sociale context. kenmerkend is het samenspel tussen persoonlijke ervaring en religieuze traditie.

Question 10

welke verschillende typen bekeringservaringen kent men?

Answer 10

• affiliation
• switching
• intensification
• defection of apostasy
• deconversion
• cycling

Question 11

wat houdt affiliation in als bekeringservaring?

Answer 11

toetreding tot religieuze groeperingen zonder voorafgaande religieuze betrokkenheid

Question 12

wat houdt switching in als bekeringservaring?

Answer 12

verandering van religieuze groepering

Question 13

wat houdt intensification in als bekeringservaring?

Answer 13

verandering in de kwaliteit van de religieuze betrokkenheid

Question 14

wat houdt defection of apostacy in als bekeringservaring?

Answer 14

losmaking of verlaten van de religieuze gemeenschap

Question 15

wat houdt deconversion in als bekeringservaring?

Answer 15

terugkeren naar positie van bekering

Question 16

wat houdt cycling in als bekeringservaring?

Answer 16

in bepaalde perioden verhoogde betrokkenheid hebben bij de religieuze gemeenschap

Question 17

welke verschillende benaderingen zijn er te onderscheiden in het psychologische onderzoek naar bekering?

Answer 17

• klassieke benadering
• hedendaagse benadering
• narratieve benadering

Question 18

hoe kijkt men vanuit de klassieke benadering naar bekering?

Answer 18

bekering als een oplossing voor veel conflicten. een bekering overkomt je en emoties spelen een belangrijke rol. en het onderzoek richt zich vooral op datgene wat zich in de persoon afspeelt

Question 19

hoe kijkt men vanuit de hedendaagse benadering naar bekering?

Answer 19

de aandacht binnen die paradigma is meer gericht op de relatie tussen de bekeerling en anderen. een bekering overkomt je niet, maar is een gradueel proces. de bekeerling is een actieve zoeker naar zingeving.

Question 20

hoe kijkt men vanuit de narratieve benadering naar bekering?

Answer 20

hierbij gaat het om de getuigenissen die mensen geven aan hun bekering, de bekeringsverhalen die verteld en opgeschreven worden. een bekeringsgetuigenis is een bron van feiten en daarnaast kan men de ervaring hierdoor structureren. al vertellend raakt men steeds meer bekeerd. het leven wordt aangepast aan de bekering, dit noemt men alignement.

Question 21

Rambo wijst geen enkelvoudige oorzaak aan voor bekering, maar beschrijft het als een bekeringsproces. Welke 7 stadia doorloopt men volgens Rambo?

Answer 21

1. context
2. crisis of desoriëntatie
3. zoektocht of quest
4. ontmoeting
5. interactie
6. commitment
7. consequenties

Question 22

Wat houdt de context in volgens Rambo en zijn stadia?

Answer 22

het krachtveld waarin de bekering plaatsvind (media, vrienden etc).

Question 23

Wat houdt de crisis of desoriëntatie in volgens Rambo en zijn stadia?

Answer 23

gaat (vaak) vooraf aan de feitelijke bekering. opzoek gaan naar nieuwe mogelijkheden bijv. wegens crisis (politiek/psychologisch etc)

Question 24

Wat houdt de zoektocht of quest in volgens Rambo en zijn stadia?

Answer 24

Men streeft hierin naar ervaring van betekenis en zin. dit zet aan tot activiteit

Question 25

Wat houdt ontmoeting in volgens Rambo en zijn stadia?

Answer 25

ontmoeting met een contactpersoon uit de nieuwe religieuze context. men wil affectieve, cognitieve en intellectuele behoeften vervult krijgen

Question 26

Wat houdt interactie in volgens Rambo en zijn stadia?

Answer 26

na de ontmoeting wordt het contact voorgezet. de bekeerling leert meer over de leer, de levensstijl etc.

Question 27

Wat houdt commiment in volgens Rambo en zijn stadia?

Answer 27

de persoon is publiekelijke bekeerd. bekeerling leert hoe hij als veranderd persoon moet handelen, denken voelen en ervaren. belangrijk in deze fase is het hervertellen

Question 28

Wat houdt Consequenties in volgens Rambo en zijn stadia?

Answer 28

Nieuw gevoel, gedrag, gemeenschap etc.

Question 29

wat houdt godsbeeld in ?

Answer 29

God zoals ervaren en waargenomen wordt door het individu.

Question 30

godsbeelden bestaat uit twee delen, welke?

Answer 30

subjectieve en objectieve component

Question 31

wat houdt de subjectieve component van een godsbeeld in?

Answer 31

affectief en gebaseerd op behoeften, gevoelens en verlangens van het individu

Question 32

wat houdt de objectieve component van een godsbeeld in?

Answer 32

is meer cognitief dan affectief van aard.

Question 33

wat houdt attachment in, binnen de sociale wetenschappen

Answer 33

het onderlinge vertrouwen van de ouders en kinderen, of hechting

Question 34

welke twee hypothesen stelt men met betrekking tot godsbeelden en attachmentstijl?

Answer 34

- correspondentiehypothese | - compensatiehypothese

Question 35

wat houdt de correspondentiehypothese in?

Answer 35

een zeker en positief zelfbeeld. de persoonlijke en liefdevolle relatie tussen ouders en kind is ontwikkeld en wordt voortgezet in het geloof in god. de godsbeelden die daarbij horen vertonen vaak trekken van de ouders.

Question 36

wat houdt de compensatiehypothese in?

Answer 36

bij een onzeker zelfbeeld worden gelood en godsbeeld vaak een strategie die de stress van het gebrek aan zelfvertrouwen reguleert. God wordt daarbij ook wel als ideaal hechtingsfiguur, als compensatie voor de ouder die het individu nooit heeft gekend.

Question 37

welke twee factoren zijn van invloed op de relatie tussen zelfbeeld en godsbeelden?

Answer 37

- invloed van de religieuze traditie | - geslacht

Question 38

welke kritiek levert men op de studies naar religie en lichamelijke gezondheid?

Answer 38

- kritiek op de gekozen methode - gehanteerde definities (wat verstaat men onder religie?) - de religieuze bedoelingen van de onderzoeker zelf

Question 39

Pieper noemt 3 gebieden waarop psychische gezondheid waarop psychische gezondheid gedefinieerd kan worden, welke?

Answer 39

- persoonlijkheidskenmerken - sociaal gedrag (de relaties met anderen) - pathologisch gedrag (psychische of geestelijke gezondheid in ergere zin)

Question 40

hoe bepaald pieper of iemand psychosociaal gezond kan worden genoemd?

Answer 40

het samenspel tussen de drie gebieden (persoonlijkheidskenmerken, sociaal gedrag en pathologisch gedrag) bepaalt of iemand gezond genoemd kan worden

Question 41

welke 5 mogelijke verbanden tussen religie en psychopathologische aandoening onderscheiden Spike e.a.?

Answer 41

- religie kan uitdrukking geven aan een psychische stoornis - religie kan als socialiserende en onderdrukkende kracht werken op psychische stoornissen - religie kan een veilige haven zijn waarbinnen ze beschermd zijn tegen stress en moeilijkheden uit het dagelijkse leven - religiositeit kan therapeutisch werken (waardoor men geneest) - religie kan ook een bron van stress en problemen zijn (en vormt een gevaar voor de geestelijke gezondheid)

Question 42

welke conclusie trekt Spike e.a. uit zijn bevindingen over de samenhang tussen religie en psychopathologie

Answer 42

De relatie tussen religie en geestelijke toestand wordt getekend door ambivalentie

Question 43

op welke twee manieren wordt de ontwikkeling van persoonlijke religiositeit onderzocht binnen de godsdienstpsychologie?

Answer 43

``` 1e = inzicht verwerven in de wijze waarop het religieus denken en handelen zich in kinderen en volwassenen ontwikkeld en hoe de relatie met andere ontwikkelingsterreinen is. 2e = hoe kinderen en bekeerlingen in een religieuze traditie worden ingewijd door ouders of de religieuze sociale groep (ook wel socialisatie onderzoek) ```

Question 44

hoe wordt het ontwikkelingsmodel voor religiositeit van Fowler genoemd?

Answer 44

Stages of Faith

Question 45

Welke 6 (+1 voorstadium) stadia onderscheidt Fowler in de stages of faith, in de ontwikkeling van religiositeit?

Answer 45

- primaire geloof 1. intuïtief-projectieve geloof 2. mythisch-literaire geloof 3. synthetisch-conventionele geloof 4. individueel-reflectieve geloof 5. conjunctieve geloof 6. universeel geloof

Question 46

wat houdt het 1e stadia (intuïtief-projectieve geloof) van Fowler in?

Answer 46

De verbeelding, gestimuleerd door verhalen en symbolen. waarnemingen en gevoelens in dit stadium leiden tot religieuze beelden die soms een leven lang meegaan.

Question 47

wat houdt het 2e stadia (mythisch-literaire geloof) van Fowler in?

Answer 47

in dit stadium leert het kind concreet operationeel denken. 1e stap naar logisch denken. kind leert onderscheid maken in werkelijkheid en fantasie.

Question 48

wat houdt het 3e stadia (synthetisch-conventionele geloof ) van Fowler in?

Answer 48

deze fase valt samen met het begin van de adolescentie. kind kan formeel-operationeel denken. opent weg voor omarmen abstracte ideeën & concepten om tot zingevingskaders te komen. reflecteren naar verleden en op zoek naar zin en doel

Question 49

wat houdt het 4e stadia ( individueel-reflectieve geloof ) van Fowler in?

Answer 49

Zelfreflectie. waarden en overtuigingen begraven. vereist een expliciete vorm van commitment aan eigen overtuigingen, en hier wordt kritisch naar gekeken. vorming persoonlijke identiteit.

Question 50

wat houdt het 5e stadia ( conjunctieve geloof ) van Fowler in?

Answer 50

in dit stadium kan men tegenstellingen en spanningen in het leven met elkaar verenigen en opheffen

Question 51

wat houdt het 6e stadia (universeel geloof ) van Fowler in?

Answer 51

eenheid met bestaan god

Question 52

welke kritiek heeft men op het model van Fowler?

Answer 52

door het lineaire karakter van het model is er sprake van lagere of hogere fases. maar de stadia blijken elkaar niet zozeer op te volgen als wel naast elkaar te bestaan.

Question 53

wat is socialisatieonderzoek?

Answer 53

hierbij staat bemiddeling centraal. die is het overbrengen van de religieuze traditie op kinderen en op mensen die tot die traditie toetreden. in socialisatieonderzoek wordt aandacht besteed aan de personen die een bemiddelende rol hebben.

Question 54

Hoe noemt men de mensen die een bemiddelende rol hebben in socialisatieonderzoek?

Answer 54

socialisatoren

Question 55

wat houdt sati in?

Answer 55

weduweverbranding (india) --> vrouw verantwoordelijk voor vroegtijdige dood van de man, moet zichzelf offeren als straf hiervoor.

Question 56

wat houdt serpent handling in?

Answer 56

het vastpakken van slangen, door kleine christelijke gemeenschappen. gebaseerd om het bijbelse verhaal van marcus

Question 57

wat is religieus fundamentalisme?

Answer 57

overtuiging dat er één religieus onderricht is dat de fundamentele, basale, intrinsieke, essentiële en onfeilbare waarheid bevat over de mens en over god.

Question 58

wat houdt religieus terrorisme in?

Answer 58

wanneer fundamentalisme militante trekken gaat vertonen en zelfs geweld gaat propageren of uitoefenen. Ten dienste van geheiligde doelen of waarden.

Question 59

wat verbindt religieuze terroristen met elkaar? wat hebben ze gemeen?

Answer 59

- afwijzing voor moderne waarden - verheerlijking van het verleden (zuivere vorm van godsdienst) - religieuze wetten beslaan het hele leven - de heilige teksten dienen letterlijk gelezen te worden en zijn onfeilbaar

Question 60

wat bedoeld men met het zingevingssysteem?

Answer 60

systeem van overtuigingen over zichzelf, anderen, de wereld en over hun relatie met de wereld. (kan zowel religieus als niet-religieus van aard zijn.

Question 61

welke mogelijke oorzaken bespreekt Silberman als het gaat om terroristische handelingen met betrekking tot religie?

Answer 61

- religies bevatten waarden die vooroordelen en vijandschap bevorderen. - religie heeft de macht om elk doel/handeling moreel te rechtvaardigen - veel religieuze zingevingssystemen bevatten mythen die complexe situaties op behapbare wijze samenvatten - de meeste religies hebben zending of geloofsverspreiding altijd aangemoedigd, als verplichting tegenover god

Question 62

welke psychologische factoren spelen een rol bij terrorisme?

Answer 62

- het gaat om "gewone" mensen - sterk inroep gevoel vs outgroup - soms: vernedering--> schaamte--> geweld - strijder in gods legioen: is goed voor je zelfbeeld

Question 63

welke kenmerkende eigenschappen geven Post e.a. van rituelen?

Answer 63

- in de 1e plaats gaat het om handelen. ritueel handelen is geordend (vaste patronen) - rituelen kunnen een sterke collectieve dimensie hebben (in een groep) - ritueel heeft een emotionele dimensie (ingrijpend/intensief) - het ritueel is vrijwel altijd religieus van aard.

Question 64

wat is het basisdoel van rituelen?

Answer 64

Communicatie. er wordt een boodschap overgedragen die een betekenis hebben.

Question 65

wat zijn de psychologische functies van rituelen?

Answer 65

- worden ingezet om crisiservaringen en overgangen te begeleiden/verlichten - men maakt via een ritueel deel uit van een groter geheel - kanalisering van emoties - de deelnemer kan in een ritueel afstand scheppen tussen de emotie en zichzelf

Question 66

welke 6 perspectieven geeft men aan, binnen de psychologie?

Answer 66

- biologische perspectief - cognitieve perspectief - behavioristische perspectief - perspectieven vanuit de gehele persoon - ontwikkelingsperspectief - socioculturele perspectief

Question 67

onder welk perspectief valt descartes en welk "groot idee" had hij?

Answer 67

Biologische perspectief. Het lichaam kan apart van de geest worden bestudeerd

Question 68

onder welk perspectief valt wilhelm Wundt en wat was zijn kijk?

Answer 68

Cognitieve perspectief. De wetenschappelijke methode kan worden gebruikt om de geest te bestuderen

Question 69

Onder welk perspectief valt John Watson, en wat zijn zijn kijk?

Answer 69

behavioristische perspectief. psychologie moet de wetenschap van observeerbaar gedrag zijn, niet van mentale processen

Question 70

onder welk perspectief valt Freud en wat zijn zijn kijk/idee?

Answer 70

perspectieven van de gehele persoon. Psychodynamische psychologie; persoonlijkheid en geestelijke stoornissen komen voort uit processen in het onbewuste

Question 71

Onder welk perspectief valt Carl Rogers/Maslow en wat is zijn kijk?

Answer 71

perspectieven van de gehele persoon. humanistische psychologie; psychologie moet de nadruk leggen op menselijke groei en potentieel ipv op geestelijke stoornissen

Question 72

wat is de kijk vanuit het ontwikkelingsperspectief?

Answer 72

mensen veranderen als gevolg van een interactie tussen erfelijke eigenschappen en de omgeving

Question 73

wat is de kijk vanuit het socioculturele perspectief?

Answer 73

De kracht van de situatie; sociale en culturele invloeden kunnen de invloed overstemmen van alle andere factoren die gedrag beïnvloeden.

Question 74

waar zoekt het biologische perspectief de oorzaken van gedrag?

Answer 74

in het functioneren van de genen, de hersenen en het ZS en Hormoonstelsel

Question 75

welke twee stromingen vallen er onder het biologische perspectief?

Answer 75

- neurowetenschap | - evolutionaire psychologie

Question 76

waar ligt de nadruk op bij het cognitieve perspectief ?

Answer 76

mentale processen als leren, geheugen, perceptie en denken

Question 77

waar hield het structuralisme zich mee bezig?

Answer 77

historische stroming die de basisstructuren van de geest en de gedachten trachtte te ontrafelen --> zochten de elementen in bewuste ervaring

Question 78

waar hield het functionalisme zich mee bezig?

Answer 78

historische stroming die meende dat psychische processen het best begrepen kunnen worden in het licht van hun adaptieve nut en functie

Question 79

waar houdt het behaviorisme zich mee bezig?

Answer 79

een psychologische stroming die de bron van ons handelen zoekt in stimuli vanuit de omgeving, ipv mentale processen

Question 80

waar houden de perspectieven vanuit de gehele persoon zich mee bezig?

Answer 80

globaal inzicht te krijgen in de persoonlijkheid

Question 81

hoe kijkt Freud tegen religie aan?

Answer 81

freud waardeert religie negatief. religie is een illusie of erger nog, een collectieve neurose

Question 82

hoe kijkt Jung tegen religie aan?

Answer 82

Jung verbindt religie met goddelijke oerkrachten in ons onbewuste, die de wortels vormen van ons bestaan. religie biedt een omweg om de goddelijke krachten te ervaren.

Question 83

wat houdt de object-relatietheorie(en) in?

Answer 83

in deze theorie wordt de individuele ontwikkeling beschreven aan de hand van verschillende relaties die het kind in de loop van zijn ontwikkeling heeft met de belangrijkste hechtingsobjecten (Moeder, god, beer etc.)

Question 84

maslow onderscheidde 5 typen behoefte, welke?

Answer 84

- lichamelijke behoeften (voeding/zuurstof etc.) - behoefte aan veiligheid en zekerheid - behoefte aan sociaal contact (liefde en saamhorigheid) - behoefte aan waardering en erkenning - Zelfontplooiing (wens tot groei)

Question 85

Hoe noemt maslow de 1e vier behoeften van zijn theorie?

Answer 85

Deficiency needs

Question 86

Hoe noemt maslow de bovenste behoefte van zijn piramide?

Answer 86

Growth needs. Deze wijkt af omdat deze ene open einde heeft en nooit volledig te bevredigen is.

Question 87

wat houdt de existentiële psychologie in?

Answer 87

legt sterk de nadruk op sterfelijkheid en de confrontaties die mensen daarmee hebben.

Question 88

Yalom ontwikkelde een existentiële benadering. Hoe zag deze benadering eruit

Answer 88

Centraal staat het psychodynamische basisconflict dat ontstaat bij de confrontatie van het individu met zijn bestaan.