Toetsweek 2 Flashcards
(35 cards)
Publiekrecht
regelt de relatie tussen burgers en overheid (strafrecht).
privaatrecht/burgerlijk recht:
regelt hoe burgers onderling met elkaar omgaan.
rechtspersonen:
verenigingen of een bedrijf. (valt ook onder privaatrecht)
rechtvaardigheid:
de opvattingen die wij als burgers hebben over goed en kwaad.
rechtsstaat:
een rechtssysteem waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen machtsmisbruik en willekeur.
Kerntaken van de overheid
- Rechtshandhaving: De staat moet ervoor zorgen dat wij ons aan de wet houden.
- De overheid heeft hiervoor meer macht dan ons en een geweldsmonopolie.
- Rechtsbescherming: wetten beschermen ons tegen machtsmisbruik van de overheid.
Voorwaarden rechtsstaat
- De grondrechten zijn vastgelegd in de wet
- Er is een verdeling van macht
- Er geldt het legaliteitsbeginsel.
Grondwet
hierin staat wat de grondrechten van de inwoners zijn en hoe de staat is ingericht.
mensenrechten
vind je terug in grondrechten en internationale verdragen en verklaringen.
Klassieke grondrechten
grondrechten die je bij de rechter kunt afdwingen en die de overheid moet garanderen
Sociale grondrechten
grondrechten die de overheid niet kan garanderen, maar de overheid moet zich hier wel voor inspannen.
trias politica
Wetgevende macht: maakt wetten waaraan burgers zich moeten houden.
Uitvoerende macht: zorgt voor de uitvoering van goedgekeurde wetten.
Rechterlijke macht: doet uitspraak in conflicten en beoordeeld of iemand de wet heeft overtreden.
Checks and balances systeem
Als een Nederlands wetsvoorstel strijdig is met de Europese regels, dan roept de rechter de minister en het parlement tot orde.
legaliteitsbeginsel
De overheid mag alleen de vrijheid van burgers beperken als die beperkingen in de wetten zijn vastgelegd. (dit zorgt voor rechtszekerheid)
Wetboek van Strafrecht
hierin staan de meeste misdrijven en overtredingen.
Misdrijven
ernstige strafbare feiten (diefstal, mishandeling, moord. rijden onder invloed en hacken)
overtredingen
minder ernstige strafbare feiten. (fietsen zonder licht, wildplassen, vandalisme). Voor overtredingen kun je max. één jaar vastzitten.
criminaliteit
alle misdrijven die in de wet staan.
misdrijven opsporen (procedure)
- De politie verzamelt gegevens in een proces-verbaal.
- Na afronding van het opsporingsonderzoek heeft de officier van justitie drie mogelijkheden: hij seponeert, of doet de zaak zelf af, of stapt naar de rechter.
Opsporingsbevoegdheden politie
- De politie mag je alleen fouilleren als er een redelijk vermoeden is dat je de wet overtreed.
- Politie mag iemand staande houden en mag dan ook een boete uitdelen.
- De politie mag iemand ook aanhouden (arresteren)
Toestemming van de OVJ is nodig bij de volgende dwangmiddelen:
- Het binnengaan van een woning
- Het afluisteren van telefoongesprekken
- Preventief fouilleren
- Een verdachte langer dan negen uur vasthouden
- infiltratie in misdaadorganisaties (een undercover agent mag niet aanzetten tot strafbare feiten.)
OVJ
Seponeren: afzien van verdere rechtsvervolging. (bijv. bij onvoldoende bewijs)
Transactie of strafbeschikking:Het betalen van een geldtransactie of er wordt een straf opgelegd.
Vervolgen: de OVJ stuurt het dossier naar de rechter en begint een rechtzaak.
meervoudige strafkamer:
er zijn 3 rechters bij ingewikkelde strafzaken.
zitting
het moment waarop rechters de zaak behandelen.