uroginy z brębora Flashcards
podział LUTS
Lower urinary tract symptoms
podział
- LUTS zw z gromadzeniem moczu
A. czestomocz dzienny
B. nykturia - sikanie w nocy przed i po ktorym spisz
C. parcia naglące
D. nietrzymanie moczu - LUTS zw z mikcja:
A. wyczekiwanie na mikcje
B. oslabiony …
C. przerywany
D. rozproszony strumień mikcji
E. wspomaganie mikcji tłocznią brzuszną
F. wykapywanie moczu pod koniec mikcji - LUTS zw z okresem bezposrednio po mikcji
A. uczucie zalegania moczu po mikcji
B. wykapywanie moczu po mikcji
POPQ wg brębora
operacje cystocele wg brębora
- naprawa cystocele
a) defektu centralnego - kolporrhaphia przednia (plikacja sp. Kelly’ego) - szwy wchłanialne poprawiły skuteczność; zabieg przeprowadzany w obrębie mięśniówki i przydanki
b) defektu bocznego - LPSC - paravaginal repair - syntetyczne szwy niewchłanialne, zbliżające powiez lonowo-cewkowa do luku sciegnistego powiezi miednicy (kresa biala)
VNTR co to
VNTR - vaginal native tissue repair
przeciwienstwo: operacje z użyciem materiału syntetycznego
rectocele wg brębora
niskie - defekt środka sciegnistego krocza - widoczne tuz za rabkiem strzepkow
srodkowe - zerwany przyczep powiezi odbytniczo-pochwowej od luku sciegnistego powiezi miednicy, wystepuje znacznie RZADZIEJ niz niski i wysokie
wysokie - dekompensacja kompleksu wiezadel macicy: podstawowych i krzyzowo-macicznych
operacje rectocele wg brębora
przezpochwowa naprawa - wiecej dyspareunii jesli plastyka dzwigaczy, zaparcia ustepuja w 90% przypadkow
site specific repair - naprawa w miejscu uszkodzenia - sprawdza sie palcem, skutecznosc zalezy od doswiadczenia chirurga,
naprawa przezodbytnicza - proktolodzy, nie ma dyspareunii, ale moze dotyczyc tylko srodkowej czesci
operacje uroginekologiczne
- cystocele
a) naprawa def centralnego - kolporrhaphia przednia (plikacja sp Kelly’ego)
b) naprawa def bocznego - lpsc - rectocele
a) przezpochwowa
b) site-specific
c) przezodbytnicza - tylko dla def srodkowego - plastyka srodka sciegnistego - zblizenie opuszkowo-jamistych i poprzecznego krocza - reaproksymowane razem jednym szwem lub oddzielnie grupy miesni - operacja na powiekszony rozwor moczowo-plciowy
- kikut pochwy
a) zawieszenie do lig sacrouterale (uterosacral ligament suspension USLS) - najczestsza - zwykle wewnatrzotrzewnowo, na wysokosci kolcow kulszowych, ryzyko uszkodzenia moczowodow - zaleca sie cystoskopie po operacji
b) zawieszenie do lig sacrospinale (SSLS) - szwy przysrodkowo od kolcow kulszowych (bo moglaby byc kolizja z vv. i nn. sromowymi); mozna rozwazyc tylko po str prawej (omija sie zag odbytnicy); bezpieczne dla moczowodow
c) fiksacja do powiezi m. krzyzowo-guzicznego - zmniejsza ryzyko uszkodzenia vv. nn. sromowych; poniżej kolców kulszowych
d) brzuszna sakrokolpopeksja krzyżowa (ASC) - najskuteczniejsza; dluzsza operacja, dluzsza rekonwalescencja; najmniej nawrotow; mozna albo na syntetyku albo na autologicznym materiale (powiez mm. prostych brzucha, powiez szeroka), ale syntetyk skuteczniejszy; mozna LPT lub LPSC (syntetyk lub powiez szeroka ze zwlok); fiksacja ant i post sciany pochwy do wiez podluznego przedniego kregoslupa ponizej promontorium (bo zapalenia krazka miedzykregowego) - wypadanie macicy
a) plikacja wiez. krzyzowo-macicznych - droga brzuszna lub pochwowa
b) manchester (Fothergilla) - amputacja szyjki i przyszycie wiez podstawowych (lig cardinale) ze soba, mniej uszkodzen pecherza niz VH - zabiegi obliteracyjne (zamkn pochwy) - neugebauer-leFort - kolpektomia jesli po VH lub posrodkowa kolpokleiza jesli maja macice
- VH - rekonstrukcja powiezi pararektalnej i dzwigaczy odbytu tak, by gorna czesc pochwy powinna sie znalezc powyzej plyty dzwigaczy odbytu, zawieszenie pochwy do krzyzowo-macicznych, mniej nawrotow wypadania niz po histeropeksji krzyzowo-kolcowej
VVP to
vaginal vault prolapse - wypadanie kikuta pochwy
kiedy cystoskopia po operacjach rekonstrukcji dna miednicy
PVR (post void residual urine) >100 ml jesli wczesniej nie bylo
hematuria
nawracajace stanu zapalne ukl moczowego
wtedy cystoskopia + ew urodynamiczne
objawy przeszkody podpecherzowej po operacji naprawczej - co robisz
- dzialanie od razu (nie czekac na gojenie)
- nie robi sie dylatacji cewki moczowej
- alfablokery niezalecane przy podejrzeniu przeszkody mechanicznej
- cewnikowanie moze byc ale jak najkrocej
- obnizenie/przeciecie tasmy jak najszybciej
- uretroliza (uwolnienie cewki) czasem
- usuniecie tasmy czasem
postepowanie diagnostyczne w przypadku LUTS po operacji naprawczej dna miednicy
- wywiad
walidowane formularze OAB/LUTS
ocena wywiadu przedoperacyjnego i tamtych kwestionariuszy
ocena czynnikow behawioralnych (plyny, leki)
ocena neurologiczna (odruch opuszkowo-jamisty - skurcz odbytu po pociagnieciu za Foleya w cewce, uszkodzenie S2-S4) - badania dodatkowe
PVR
USG wykluczenie krwiaka
analiza moczu, posiew moczu
cystoskopia
ew urodynamiczne - postepowanie dodatkowe
MRI
TK
neurolog
blekit metylenowy na przetoki
urotelium posiada receptory
- nikotynowe
- muskarynowe
- adrenergiczne
- dla tachykininy
- dla bradykininy
w skład pętli nerwowej kontrolującej trzymanie moczu i mikcjęwchodzą
- ośrodek mikcji w moście (pontine micturition centre) PMC
- istota szara przywodociągowa (periaqueductal grey matter) PAG
- kora przedczołowa (prefrontal cortex) PFC
- przednia kora obręczy (anterior cingulate cortex) ACC
- włókna współczulne z Th1-L2-L-3
- jądro Onufa - włókna przywspółczulne S2-S4
- nerwy aferentne podbrzuszne, sromowe, miedniczne
bręborowicz t2. s. 132
dzienniczek mikcji - co najmniej jak długo powinien być prowadzony
3 dni
skala Bachmann
inaczej Vaginal Health Index - skala oceniająca estrogenizację pochwy
ocenia się w 5 stopniach
1) elastyczność (brak / zła / dostateczna / dobra / doskonała)
2) wydzielinę pochwową (brak / skąpa,żółtawa / powierzchniowa, skąpa, biaława / mierna, biaława / prawidłowa z kłaczkowaniem)
3) pH (pH 6,1 | 6,0 - 5,6 | 5,5 - 5,1 | 5,0 - 4,7 | =< 4,6)
4) śluzówka (z wybroczynami / krwawi przy delikatnym badaniu / krwawienie po zadrapaniu / nie krwawi, cienka / prawidłowa, nie krwawi)
5) nawilżenie (brak, zapalenie / brak nawilżenia i bez zapalenia / minimalne / mierne / prawidłowe)
grupy kliniczne nietrzymania moczu (bręborowicz t2 s. 138 tabelka)
grupa I: nietrzymanie naglące
grupa II: wysiłkowe nietrzymanie
grupa III: nietrzymanie z przepełnienia (konieczna terapia przyczynowa)
grupa IV: nietrzymanie pozazwieraczowe (konieczna terapia przyczynowa)
grupa I + II: mieszane
terapia przyczynowa w grupie III i IV zależy od diagnostyki: infekcje, choroby neurologiczne, dyssynergia (DSD), hipo- i arefleksja wypieracza
czynniki ryzyka niepowodzenia operacji WNM
- POPQ III i IV
- MNM z przewagą naglącego
- uczucie niekompletnego opróżnienia pęcherza po mikcji
- współistn. dyzuryczne
- wcześniej leczona operacyjnie na WNM
- przetrwałe lub nawrotowe WNM
- powikłania po wcześniejszej implantacji materiału syntetycznego
- współistn. neurogenne zaburzenia ze strony dolnych dróg moczowych
- otyłość
- zaawansowany wiek pacjentki
ICIQ-SF to
International Consultation on Incontinence Questionnaire-Urinary Incontinence Short Form (czasem jako ICIQ-UI SF)
ustandaryzowany kwestionariusz dot. dolegliwosci ze strony WNM polecany przez International Continence Society i International Urogynecology Association
ocena zalegania moczu po mikcji może odbyć sięza pomocą
USG
i cewnika Foleya
co to Er:YAG
laser erbowo-jagowy
nieablacyjna metoda o minimalnej inwazyjnosci w leczeniu WNM, gdzie przez sluzowke podgrzewa sie tkanki pochwy i okolocewkowe doprowadzajac do ich obkurczenia i w tym mechanizmie zwiekszenia napiecia cewki moczowej
badanie urodynamiczne - kiedy wskazane
- brak odpowiedzi na farmakologiczne leczenie przy objawach OAB
- wzrost PVR w USG
- obecność przeszkody podcewkowej
- diagnostyka MNM (mixed urinary incontinence MUI)
prawidlowa kolejnosc leczenia zachowawczego w OAB to
- modyfikacja stylu zycia
-> 2. trening pecherza moczowego
-> 3. fizykoterapia
-> 4. farmakoterapia
podaz plynow w OAB
max 30 ml/kg mc czyli diureza 1500 ml/d
bez kofeiny i alkoholu
picie tylko w razie odczuwania pragnienia
nykturia zalecenia podazy plynow
bez picia 2-4h przed snem lub po 18:00