Vragen Antibiotica (β-lactam-antibiotica)

Question 1

Waarop kunnen bacterien worden ingedeeld?

Answer 1

Vorm (kokken/staven)
Celwand (Gram + of -)
Aeroob of Anaeroob

Question 2

Wat is het verschil in celwand tussen een gram-positieve en gram-negatieve bacterie?

Answer 2

Gram positief: dikke celwand bestaand uit peptidoglycanen.
Gram negatief: dunnecelwand met daaromheen extra buitenmembraan gevormd uit lipopolysacharriden (LPS)

Question 3

Wat is de reden dat alle antibiotica gastro-intestinale bijwerkingen kunnen geven?

Answer 3

Verstoring van de darmflora door niet-geresorbeerde antibiotica

Question 4

Hoe worden de meeste antibiotica geklaard? Wat heeft dit als gevolg?

Answer 4

Renaal, waardoor de dosis moet worden aangepast
bij verminderde nierfunctie (bv. verlagen dosis of verlengen interval).

Question 5

Wat is de klinisch relevant interactie tussen coumarines en antibiotica?

Answer 5

Het effect van de coumarine wordt indirect versterkt door antibiotica (waarschijnlijk verhoogde afbraak van stollingsfactoren bij koorts). Bij start van de combinatie contact met de trombosedienst.

Question 6

Wat is kenmerkend voor β-lactam-antibiotica?

Answer 6

β-lactamring die essentieel is voor de
antimicrobiële werking. Zo verliezen ze hun activiteit door opensplitsing van de β-lactamring.

Question 7

Hoe verweren bacteriën zich tegen een β-lactamring?

Answer 7

Enzymen (β-lactamasen) die deze ringopening bewerkstelligen,
waardoor resistentie ontstaat tegen β-lactam-antibiotica.

Question 8

Welke groepen horen tot de β-lactam-antibiotica?

Answer 8

penicillinen, cefalosporinen en carbapenem

Question 9

Wat is het werkingsmechanisme van β-lactam-antibiotica?

Answer 9

Aangrijpingspunt in de synthese van de bacteriële celwand, waardoor:
Bactericide werking bij snelgroeiende bacteriën en geringer effect op verwekkers van chronische processen.

Question 10

Wat zijn voorbeelden van smalspectrum penicillinen?

Answer 10

benzylpenicilline en flucloxacilline

Question 11

Wat zijn voorbeelden van breedspectrum penicillinen?

Answer 11

amoxicilline, amoxicilline-clavulaanzuur en piperacilline-tazobactam

Question 12

Wat zijn de indicaties voor penicillinen?

Answer 12

Met name tegen Gram-positieve bacteriën

Question 13

80-90% van de Staphylococcus
aureus-stammen zijn inmiddels resistent tegen …

Answer 13

Benzylpenicilline en amoxicilline

Question 14

Bij infecties met Staphylococcus aureus-stammen zijn … eerste keus.

Answer 14

flucloxacilline, een penicillinase-ongevoelig, smalspectrum penicilline

Question 15

Wat is bij MRSA veranderd waardoor ze resistent zijn?

Answer 15

Er is een aangrijpingspuntverandering in het penicilline bindend eiwit, waardoor flucloxacilline (en andere beta-lactamantibiotica) ook niet meer werkzaam zijn

Question 16

Penicillinen met een breder spectrum zijn werkzaam tegen:

Answer 16

Gram +, Gram - en pseudomonas aeruginosa

Question 17

Hoe behandel je bij β-lactamasevorming resistente bacteriën?

Answer 17

Gecombineerd gebruik van een penicilline met een β-lactamaseremmer, zoals clavulaanzuur of tazobactam.

Bijv. combinatie van amoxicilline met clavulaanzuur en piperacilline met tazobactam.

Question 18

Wat zijn de belangrijkste bijwerkingen van penicillinen?

Answer 18

Diarree en overgevoeligheidsreacties (huidreacties meest frequent). Ook anafylactische shock wordt beschreven

Question 19

Bij … treden vaker huidreacties op dan bij andere
penicillines, maar in de meeste gevallen is deze huidreactie …

Answer 19

amoxicilline, niet immunologisch
gemedieerd

Question 20

Tussen de penicillinen onderling bestaat er kruisovergevoeligheid. Hoe vaak komt kruisgevoeligheid met cefalosporinen voor?

Answer 20

<2%

Question 21

Bij … en … ontwikkelt 90% van de patiënten een huideruptie

Answer 21

mononucleosis infectiosa en lymfatische leukemie

Question 22

Wat is de incidentie van anafylactische shock bij penicillinen?

Answer 22

0.01-0.04%

Question 23

Soms wordt diarree bij penicillinen veroorzaakt door een andere infectie. Door welke infectie en welke ziekte ontstaat hierdoor?

Answer 23

Clostridiodes difficile en kan deze ontaarden in pseudomembraneuze colitis.

Question 24

Wat doe je tegen een C. difficile infectie bij penicillinen?

Answer 24

In dat geval is het meestal nodig om de therapie onmiddellijk te staken en een behandeling tegen C. difficile in te stellen.

Question 25

Hoeveel generaties hebben cefalosporinen?

Answer 25

5 generaties, maar in Nederland worden vooral de eerste 3 generaties gebruikt .

Question 26

Welke medicatie valt onder 1e generatie cefalosporinen?

Answer 26

cefazoline

Question 27

Welke medicatie valt onder 2e generatie cefalosporinen?

Answer 27

cefuroxim

Question 28

Welke medicatie valt onder 3e generatie cefalosporinen?

Answer 28

ceftazidim en ceftriaxon

Question 29

Tegen welke bacteriën zijn 1e generatie cefalosporinen werkzaam?

Answer 29

Smalspectrum: Gram-positieve en een beperkt aantal Gram-negatieve bacteriën (die β-lactamase negatief zijn).

Question 30

Tegen welke bacteriën zijn 2e generatie cefalosporinen werkzaam?

Answer 30

βlactamase-vormers, meer effect op Gram-negatieve organismen dan de 1e generatie.

Question 31

Tegen welke bacteriën zijn 3e generatie cefalosporinen werkzaam?

Answer 31

Breedspectrum: Ceftriaxon is effectief tegen Gram-positieve en Gram-negatieve bacteriën. Ceftazidim is vooral effectief tegen Gram-negatieve bacteriën (inclusief Pseudomonas aeruginosa).

Question 32

Welke medicatie valt onder carbapenem?

Answer 32

meropenem

Question 33

Wat is het werkingsspectrum van meropenem?

Answer 33

Heel breed. Ze zijn actief tegen bijna alle soorten gram-positieve (maar niet tegen MRSA), gram-negatieve en anaerobe bacteriën.

Question 34

Wat is laatste reserve antimicrobiële middel?

Answer 34

Meropenem. Ze vormen een laatste redmiddel bij infecties veroorzaakt door zeer resistente gramnegatieve micro-organismen, zoals ‘Extended Spectrum β-Lactamase producerende bacteriën’ (ESBL).