W8 PD.3 - Een patiënt met een innate immuundeficientie Flashcards
Waardoor ontstaan afweerstoornissen?
- Komen voornamelijk voor in adaptieve immuunsysteem
- Overgrote deel wordt door problemen met productie van afweerstoffen veroorzaakt
- Overige compartimenten: T-cellen, fagocytaire systeem en complement systeem
Groepen waarin afwijkingen kunnen zitten bij immuundeficienties volgens WHO?
- Gecombineerde T- en B-lymfocyt deficiënties
- (Predominante) antilichaam deficiëntie
- Defect van fagocyten
- Genetische afwijkingen met immuundysregulatie
- Defecten van het congenitale immuunsysteem (receptoren en signaalmoleculen
- Auto-inflammatoire ziekten
- Complement deficiëntie
- Andere immuundeficiënties
Hoe diagnose stellen en onderscheiden welke immuundeficientie het is?
- Luchtwegen: vaak antistofdefecten
- Opportunistische infecties: vaak T-celdysfunctie
- Infecties in de mond/huid: vaak granulocytendysfunctie
Aanwijzingen PID?
- Recidiverende infecties (>2 pneumonieen/jaar of >4 bacteriele infecties/jaar)
- Chronische schade in de longen (bv. bronchieectasieen)
- Therapieresistentie astma
- Infecties op ongebruikelijke locaties if net atypisch verloop
- Ongewone pathogenen (opportunistische pathogenen)
- Infecties met ernstig, langdurig verloop
- Positieve familieanamnese
- Consanguiniteit
Klachten/symptomen PID?
- Chronische diarree
- Chronische huidafwijkingen
- Groeistoornissen
- Allergieen
- Auto-immuun-/auto-inflammatieziekten
- Terugkerende huidabcessen of wratten
- Hepatosplenomegalie
- Vaccinatie complicaties
- Dysmofische kenmerken
- Terugkerende ontstekingen
Oorzaak granulocytaire immuundeficienties?
- Verminderde productie van granulocyten
- Verminderde adhesie granulocyten aan epitheel
- Verminderde chemotaxie (bv. bij IL-17 deficientie)
- Verminderde afbraak van bacteriën in de cel na fagocytose -> dit kan leiden tot chronische granulomateuze ziekte
Wat is een neutropenie?
Een tekort aan granulocyten
Indeling:
- milde: 1.0-1.5x10E9/L
- matige: 0.5-1.0x10E9/L
- ernstige: <0.5x10E9/L
Halfwaardetijd van neutrofielen is 6-7u in het bloed en blijven gemiddeld 1-2 dagen leven in weefsels.
-> Neutropenie kan persisterend zijn indien deze constant blijft in de tijd, bv. door defect in differentiatie van neutrofielen.
-> Neutropenie kan tijdelijk zijn indien deze wordt veroorzaakt door bv. chemotherpie
Aanvullend onderzoek bij verdenking op neutropenie?
- Aantal neutrofielen bepalen
- Neutrofielen functie
- Genetische diagnostiek
Wat is het NADPH oxidase enzym complex?
Herkenning van lichaamsvreemd materiaal zorgt ervoor dat de neutrofiele granulocyt superoxides maken middels NADPH-complex.
Dit complex maakt elektronen vrij die op zuurstof worden geladen waaruit waterstofperoxide (H2O2) wordt gevormd.
Waterstofperoxide + catalase = 2H en 1O
Waterstofperoxide + myeloperoxidase = HOCl
NADPH oxidase enzym complex zorgt voor snelle release van ROS, superoxide radicalen en waterstofperoxide, leidend tot microbiële killing.
Verband NADPH oxidase enzym complex en CGD (chronische granulomateuze ziekte)?
Bij CGD zit er genetische afwijking in een vd complexen die NADPH vormen. De meeste mutaties zitten op gp91^PHOX (X-linked)
Hoe uit CGD zich in de kliniek?
- Recidiverende schimmel (aspergillus) en bacteriele (S. Aureus) infecties
- Steriele abcessen, soms secundair bacterieel geinfecteerd
- Ongecontroleerde inflammatie in diverse organen oa IBD-achtige collitis
Hoe vindt diagnose plaats middels Nitroblue Tetrazolium Test (NBT)?
Wanneer NADPH-oxidase ongestoord is, zullen er intracellulair superoxiden aanwezig zijn, welke een zwartblauw precipitaat vormt. Bij CGD zal dit niet gebeuren en zal het een nitroblauwe kleur houden.
Overleving CGD?
Slecht door de diepe abcessen in vitale organen zoals hersenen en organen. op 40-jarige leeftijd is nog maar 25% van patiënten in leven. Overleving met de autosomaal recessieve mutatie is wel beter dan X-gebonden.
Behandeling CGD?
- Profylactisch AB en anti-schimmel therapie
- Behandeling van hyperinflammatie middels immunosuppressie: steroiden en anti-TNF-alpha in IBD-like colitis
- SCT is de enige curatieve optie
- gentherapie (in de toekomst)
Wat is congenitale neutropenie?
Hieronder valt cyclische neutropenie waarbij 3 weken lang een normaal aantal neutrofielen granulocyten kan worden gedetecteerd gevolgd door 1 week een neutropenie. Niet bekend waarom de congenitale vorm cyclisch is.
