Weeffouten: mens en natuur Flashcards
(27 cards)
Kringloop
Wanneer een systeem een gesloten kringloop heeft, betekent dat, dat er geen grondstoffen verloren gaan, omdat die weer worden verbruikt bij een volgende stap in de krinloop (de begintoestand wordt weer bereikt na verschillende stadia).
Eenrichtingsverkeer
Wanneer een kringloop niet gesloten is (en er dus grondstoffen verloren gaan).
Resource
Alles wat je uit de grond of uit de lucht kunt halen: ‘natuurlijke hulpbron’ / grondstof.
Plastic soep
De ophoping van kunststoffen in de zeeën en oceanen.
Plastic eilanden
Als gevolg van oceaanstromen verzamelt een deel van de opgehoopte kunststoffen (plastic soep) zich op diverse plaatsen en vormt reusachtige drijvende ‘plastic eilanden’.
Krach
Een massale daling van de aandelenkoersen. Een dramatische gebeurtenis. Banken, bedrijven en individuele beleggers gaan ineens failliet. Werknemers worden ontslagen.
Positieve terugkoppeling
Wanneer in een systeem de gebeurtenissen elkaar steeds versterken, spreek je van positieve terugkoppeling. Het leidt tot instabiele systemen.
Negatieve terugkoppeling
Wanneer de reactie op gebeurtenissen binnen een systeem steeds tegengesteld is, spreek je van negatieve terugkoppeling. Het leidt tot stabiele systemen.
Mechanisering
Mechanisering is het vervangen van handmatige handelingen door het gebruik van machines. De mechanisering hangt samen met de industrialisatie.
Industrialisatie
Industrialisatie is het proces van veranderingen in het productieproces door mechanisatie en de daaropvolgende veranderingen in de produktieorganisatie, zoals de invoering van het fabriekssysteem. Het betreft dus niet alleen technologische, maar ook sociale veranderingen.
Automatisering
Automatisering is het vervangen van menselijke arbeid door machines of computers en computerprogramma’s. De drijfveer is economisch: de som van arbeid en grondstofverbruik is na automatisering kleiner dan daarvoor.
Ecologische voetafdruk
De hoeveelheid landoppervlak die een mens of een geheel land nodig heeft om in het levensonderhoud te voorzien.
Wereldhectares
Een denkbeeldige waarde, die symbolisch aangeeft hoeveel hectares nuttig land er beschikbaar zijn voor de mens (er wordt dus rekening gehouden met woestijnen, die onbruikbaar zijn en stukken land met juist een hele hoge nuttige waarde).
Biocapaciteit
Voor de gehele wereld is er een oppervlakte van bijna 12 miljard wereldhectare. Dit is de beschikbare oppervlakte.
Fair share / Eerlijk aandeel
Het eerlijke aandeel van de wereldhectares waarop ieder mens recht heeft.
Roofbouw
Roofbouw betekent dat wij mensen meer wereldhectares gebruiken dan waar we recht op hebben. We leven op te grote voet. Als we dat niet deden hielden we het ecosysteem in stand, en ging het milieu niet ahcteruit.
Hernieuwbare grondstoffen / Aanwasstoffen
Stoffen die vanzelf voortdurend aangroeien.
Verzilting
Verzilting (bodemverzouting) is het geleidelijk toenemen van het zoutgehalte van bodem of water. Dat kan komen door overstromingen vanuit zee, door zoute kwel (opwelling) waarbij zeewater via de ondergrond het land binnendringt of door onzorgvuldige irrigatiemethoden.
Earth Overshoot Day
De dag waarop het ‘ecologische jaarbudget’ van de mensheid op is voor het einde van het jaar (21 december 1971 was de eerste).
Bodemdaling
Het dalen van bijvoorbeeld de Zeebodem van de Waddenzee door gaswinning. Als dat gebeurt is dat een catastrofe voor de natuur, want de ondiepe Waddenzee is de ‘kraamkamer van Europa’ voor tal van vogelsoorten.
Habitatverlies
Het verkleinen of verdwijnen van natuurlijke omgevingen. De habitats worden opgeofferd voor steden, wegen, landbouw of recreatie. Of de biodiversiteit neemt af door onduurzaam beheer. Of ze leiden onder klimaatverandering, zure regen of landbouwgiffen.
Plaatselijk uitgestorven
Wanneer een soort in een bepaald gebied (bijv. Nederland) verdwenen is. Het is dan mogelijk om exemplaren van die soort ergens anders vandaan te halen en die opnieuw in het wild uit te zetten. In Nederland is dat gebeurd met de otter.
Wereldwijd uitgestorven
Als een soort wereldwijd uitgestorven is, is hij echt definitief verdwenen.
Uitgestorven in het wild
Er zijn nog exemplaren over in beschermde omgevingen, bijv. in dierentuinen. Via fokprogamma’s hoopt men dan de soort in stand te houden en misschien later in het wild uit te kunnen zetten. Een risico dan is dat het oorspronkelijke gedrag van het dier verdwenen is waardoor het niet meer op een natuurlijke manier in het wild kan leven.
