Week 1

Question 1

In welke 4 groepen kan de ziektelast in Nederland ingedeeld worden?

Answer 1

• Gedrag
• Persoonsgebonden
• Arbeid
• Milieu

Question 2

Mbv welke parameters kan de volksgezondheid in kaart gebracht worden?

Answer 2

• Ziekte en aandoeningen
• Sterfte en doodsoorzaak
• Functioneren en kwaliteit van leven

–> wordt samen uitgedrukt in DALY’s
= disability adjusted life years

Question 3

Welke soorten gegevensbronnen zijn er?

Answer 3

• Zorgregistraties
• Epidemiologisch onderzoek
• Gezondheidsenquetes
• Bevolkings- en doodsoorzakenregister

Question 4

Wat is het verschil tussen primaire, directe en secundaire doodsoorzaken?

Answer 4

–> iemand overleden aan hartinfarct (directe doodsoorzaak) veroorzaakt door een nierinsuf (primaire oorzaak)

Secundaire doodsoorzaken zijn dan bijv DM

Question 5

Wat is incidentie?

Answer 5

Het aantal nieuwe gevallen van een ziekte per tijdseenheid per aantal bewoners

Question 6

Wat is prevalentie?

Answer 6

Een ziekte in aantallen gemeten op een bepaald moment

Question 7

Wat is de levensverwachting van een man en een vrouw?

Answer 7

Man = 80 jaar
Vrouw = 83 jaar

Question 8

Wat is de meest voorkomende doodsoorzaak?

Answer 8

• Dementie
• Longkanker
• Beroerte
• Coronaire hartziekten

Question 9

Een ziekte kan op verschillende manieren gevolgen hebben op het functioneren en de kwaliteit van leven, hiervoor wordt het ICF model gebruikt met 3 begrippen, welke?

Answer 9

• Stoornissen, op orgaanniveau (slechtziend)
• Beperkingen in activiteiten, op persoonsniveau (niet kunnen lezen)
• Participatieproblemen, op sociaal niveau (kantoorwerk niet kunnen doen

Question 10

Hoe kunnen de DALY’s berekend worden?

Answer 10

YLD + YLL

= verloren gezondheidsjaren door beperkingen en handicaps + verloren jaren door sterfte

Question 11

Wat zijn de top 5 ziekten in Nederland in DALY’s?

Answer 11

1) coronaire hartziekten
2) beroerte
3) DM
4) COPD
5) Artrose
6) Longkanker

Question 12

Wat zijn vaak de achtergronden van de hoge ziektelast?

Answer 12

• Sterfte op relatief jonge leeftijd
• Hoge incidentie van sterfgevallen
• Hoge prevalentie (incidentie x duur)
• Ernst van beperkingen en handicaps

Question 13

Wat is planetary health?

Answer 13

Onderzoekt wat de impact is van de door de mens veroorzaakte veranderingen in de natuurlijke systemen op aarde is op de gezondheid

Question 14

Wat is het kantelpunt?

Answer 14

De temperatuurstijging van 1.5 C

• door smelten van ijskappen en permafrost (vrijkomen van methaan) is het proces onomkeerbaar

–> door permafrost laag kan warmte niet weg en ontstaat dus het broeikaseffect terwijl de zon de aarde wel opwarmt

Question 15

Wat zijn directe gevolgen van de klimaatverandering op de gezondheid?

Answer 15

• Hitte
• Extreem weer
• Luchtvervuiling
• Infectieziekten
  = toegenomen verspreiding door overstromingen, veranderingen van neerslag en temp stijging

Question 16

Wat zijn de 9 planetary boundaries?

Answer 16

= grenzen die de planeet heeft waarbinnen de gezondheid gewaarborgd kan blijven. (zijn er al 6 overschreden…)

• Klimaatverandering
• Chemische vervuiling
• Uitputting van de ozonlaag
• Luchtvervuiling
• Verzuring van de oceanen
• Stikstof en fosforcyclus
• Zoetwatergebruik
• Verandering in landgebruik
• Verlies in biodiversiteit

Question 17

Wat is adaptatie?

Answer 17

Verminderen van de kwetsbaarheid voor klimaatverandering

Bijv nationaal hitteplan

Question 18

Wat is mitigatie?

Answer 18

Het voorkomen van verdere klimaatverandering door uitstoot van broeikasgassen te verminderen

Bijv mbv groene energie

Question 19

Wat zijn co benefits?

Answer 19

Mogelijkheden om de CO2 uitstoot de verlagen hebben vaak ook positieve uitkomsten op de gezondheidsparadox naar gezondheidskans

Bijv minder auto’s en meer fietsen

Question 20

Wat zijn 5 thema’s van de green deal?

Answer 20

• Actievere inzet op gezondheidsbevordering
• Vergroten van kennis, bewustwording
• Verlaging CO2 uitstoot
• Verminderen van primaire grondstoffengebruik
• Terugbrengen van milieubelasting door medicatie (kan medicatie ook stoppen met voorschrijven)

Question 21

Wat is de medische milieukunde?

Answer 21

Medisch specialisme wat zich bezighoudt met de invloed van de omgeving op de gezondheid van de mens

–> door luchtverontreiniging, geluid en binnenmilieu

Question 22

Met welke 4 pijlers houdt de medische milieukunde zich bezig?

Answer 22

• Toxicologie
• Politiek
• Epidemiologie
• Communicatie

Question 23

Wat zijn de gezondheidseffecten van luchtverontreiniging?

Answer 23

• Inflammatie: in de slijmvliezen van de luchtwegen en longen –> afname longfunctie –> astma / COPD
• Oxidatieve stress: geeft schade aan longweefsel, hart- en vaatstelsel en andere organen

Question 24

Wat zijn gezondheidseffecten van geluid?

Answer 24

Slaapproblemen, stress etc –> verhoogde BD en cortisol –> cardiovasculaire en psychologische problemen

Question 25

Wat zijn voorbeelden van gezondheidsklachten van binnenmilieu?

Answer 25

Asbest, stank, schimmels, koolstofmonoxide, ongedierte

Question 26

Wat is het verschil tussen gevaar en risico?

Answer 26

Gevaar: is iets dat potentie heeft om iemand te beschadigen --> intrinsieke gevaar van een stof Risico: kans dat een gevaar voor schade leidt --> afhankelijk van dosis, duur etc

Question 27

Wat is lood voor een stof?

Answer 27

Lood heeft geen drempelwaarde dus is bij elke blootstelling schadelijk... --> IQ daalt hierdoor op populatieniveau

Question 28

Wat is asbest voor stof?

Answer 28

10-60 jaar na inademing kan het leiden tot longkanker en mesothelioom (asbestkanker)

Question 29

Welke vraag stelde Geoffrey Rose?

Answer 29

Moet preventie worden gericht op het individu of op de populatie?

Question 30

Wat is het verschil tussen causes of cases en causes of incidence?

Answer 30

Causes of cases = waarom hebben bepaalde individuen een ziekte? Causes of incidence = waarom hebben bepaalde populaties een ziekte?

Question 30

Wat is de conclusie na de openbaring van Rose?

Answer 30

Preventieve maatregelen op populatieniveau leveren een grotere gezondheidswinst op, maar doen relatief weinig voor elk los individu in de populatie. --> kleine verschillen bij veel mensen zijn belangrijker dan grote verschillen bij een enkel persoon met een hoog risico

Question 31

Wat zijn de voorwaarden van de preventieparadox van Rose?

Answer 31

- Als het risico op de ziekte gradueel stijgt met de blootstelling - Lage niveaus van blootstelling komen zeer veel voor in de populatie --> Zo zullen personen met een klein risico meer bijdragen aan de ziektelast --> Dus ligt een populatiebenadering in het preventiebeleid meer voor de hand

Question 32

Wat is het verschil tussen primaire, secundaire en tertiaire preventie?

Answer 32

- Primaire: voorkomen van nieuwe gevallen door wegnemen of verminderen van onderliggende oorzaken - Secundaire: opsporen van een aandoening in zo vroeg mogelijk stadium (screening borstkanker) - Tertiaire: voorkomen of beperken van gevolgen (beweegprogramma's na hartfalen)

Question 33

Wat is de indeling van preventie als je kijkt naar de doelgroep?

Answer 33

- Universele preventie = in de algemene bevolking --> rookverbod, autogordels, vaccinatie !! Let hierbij wel op SE verschillen - Selectieve preventie = voor verhoogd risico mensen --> screening op kanker - Geindiceerde preventie = bij individuen met beginnende klachten --> leren omgaan met spanningen - Zorg gerelateerde preventie = bij individuen met ziekte complicaties beperken --> beweegprogramma's voor DM

Question 34

Belastbaarheid van werk kan uitgedrukt worden in de 6 A's, welke?

Answer 34

1) Arbeidsinhoud = fysieke belasting 2) Arbeidsomstandigheden = werktempo en druk 3) Arbeidsvoorwaarden = werktijden en loon 4) Arbeidsverhoudingen = collegiale relaties en manier van leiding geven 5) Arbeidsperspectief = toekomst in werk 6) Arbeidszingeving = doel van het werk

Question 35

Welke 3 wetten zijn van toepassing om arbeidsomstandigheden van werknemers te waarborgen?

Answer 35

- Arbowet: kaders voor goede en gezonde arbeidsomstandigheden - Wet Arbeid en Zorg: combineren van werk en zorgtaken - Arbeidstijdenwet: geeft beperkingen over tijden en bijv kinderarbeid

Question 36

Over het algemeen draagt werken bij aan een betere gezondheid. Maar werk kan soms ook ziek maken. De belasting die een werknemer aankan omvat de veerkracht, copingsmechanismen en de 3P's. Wat zijn de 3P's?

Answer 36

- Persoonlijkheid - Persoonlijke werkwijze - Prive factoren

Question 37

Uit welke 4 specialismen bestaat de arbodienst?

Answer 37

- Veiligheidskundige - Arbeidshygienist - Arbeids en organisatiekundige - Bedrijfsarts

Question 38

Wat is een ecologische valkuil?

Answer 38

Veel armoede leidt bijvoorbeeld tot meer sterfte in Nederland. --> Dit kan je niet betrekken op individueel niveau --> Let hierop!!

Question 39

Wat is het beredeneerd gedrag model?

Answer 39

= gedrag wordt bepaald door de intentie die iemand heeft. En de intentie wordt bepaald door: - Attitude - Ervaren subjectieve norm --> kijk van mensen uit de omgeving naar een bepaalde gedragsverandering en wat zij zelf doen - Waargenomen gedragscontrole --> is men in staat bepaald gedrag te veranderen (enorm gericht op individu) --> vraag is of de attitude over tijd veranderd of verandert de omgeving??

Question 40

Hoe kunnen steden ingericht worden om zelfredzaamheid van ouderen te vergroten?

Answer 40

- Straatverlichting - Groenvoorzieningen - Voorzieningen op wandelbare afstand - Openbaar vervoer - Kwaliteit van straten