Week 3 Flashcards
1
Q
pagbabagong hugis sa buhay na ipinararating sa ating damdamin at ipinahahayag sa pananalitang nag-aangkin ng tumpak na aliw-iw at lalong mainam sa mga may sukat na taludtod
A
tula
2
Q
Tumutukoy ito sa kategorya ng elemento ng tula na higit na nakatuon sa aspetong pisikal ng sulatin
A
Panlabas na Elemento
3
Q
Tumutukoy ito sa bilang ng pantig sa bawat taludtod (Panlabas na Elemento)
A
sukat
4
Q
Ito ay ang pagkakapareho ng tunog at diin ng mga huling pantig sa huling salita sa bawat taludtod (Panlabas na Elemento)
A
tugma
5
Q
Tumutukoy ito sa bahagyang pagtigil habang binibigkas ang isang tula (Panlabas na Elemento)
A
sensura
6
Q
Tumutukoy ito sa linya ng mga pahayag sa tula na kapag pinagsama-sama ay makabubuo ng iisang kaisipang makabuluhan (Panlabas na Elemento)
A
taludtod
7
Q
Ito ay ang ibang katawagan sa saknong ng tula na nagtataglay ng mga taludtod na may iisang kaisipan (Panlabas na Elemento)
A
estopa
8
Q
ay tumutukoy sa saltik ng dila sa pagbigkas ng salita
A
pantig
9
Q
wawaluhin, lalabindalawahin, labing- animan, labingwaluhin (Uri ng sukat)
A
tradisyunal
10
Q
malayang taludturan (uri ng sukat)
A
makabago
11
Q
ang sensura ay ginagamitan ito ng palihis na linya (/) bilang palatandaan ng _______ na paghinto
A
saglit
12
Q
ang sensura rin ay ginagamitan ng dalawang palihis na linya (//) ang ginagamit kapag tuldok para maipakita na ang paghinto ay _______
A
mas matagal
13
Q
2 linya (Isa sa walong uri ng estropa)
A
kopla
14
Q
3 linya (Isa sa walong uri ng estropa)
A
terseto
15
Q
4 linya (Isa sa walong uri ng estropa)
A
kwarteto
16
Q
5 linya(Isa sa walong uri ng estropa)
A
kinteto
17
Q
6 linya (Isa sa walong uri ng estropa)
A
sinteto
18
Q
7 linya (Isa sa walong uri ng estropa)
A
septeto
19
Q
8 linya (Isa sa walong uri ng estropa)
A
octavo
20
Q
14 na linya (Isa sa walong uri ng estropa)
A
soneto
21
Q
pinakagamiting estropa ay ang ____
A
kwarteto
22
Q
ang estropang madalas na naiuugnay sa mga karunungang bayan ay ______
A
kopla
23
Q
Ito ang kategorya ng elemento ng tula na nakatuon sa paraan ng pagbigkas at nilalaman nito
A
Panloob na Elemento
24
Q
Tumutukoy ito sa emosyon na nararamdaman ng sinomang bumibigkas o bumabasa ng isang tula salig na rin sa nais ipahayag ng may-akda (Panloob na Elemento)
A
damdamin
25
Tumutukoy ito sa paraan ng pagbigkas ng mga salita sa isang tula tulad ng. pagtaas, pagbaba, paghina at paglakas ng boses ng mambibigkas (Panloob na Elemento)
tono
26
Tinatawag din itong indayog kung saan ito ang nagtatakda ng galaw o himig ng tula na maisasakatuparan lamang kung maayos ang pagkakahanay at pagkakatimbang ng mga salita o tunog (Panloob na Elemento)
aliw-iw
27
Tumutukoy ito sa diwa o kaisipang nakapaloob sa tula na maaaring pumatungkol sa pag-ibig, kalayaan, kabayanihan, at iba pa (Panloob na Elemento)
tema
28
Tumutukoy ito sa paggamit ng mga bagay o simbolo sa tula na iba ang kahulugan sa nakasanayang pagpapakahulugan (Panloob na Elemento)
simbolismo
29
Tumutukoy ito sa mga salitang binabanggit sa tula na nag-iiwan ng malinaw at tiyak na larawan sa isipan ng mambabasa. Kaiba sa simbolismo, ang mga salitang ginagamit dito ang siyang bumubuo ng imahe sa isipan ng mambabasa o tagapakinig(Panloob na Elemento)
larawang- diwa
30
Tumutukoy ito sa taong nagsasalita sa loob ng tula (Panloob na Elemento)
persona
31
Tumutukoy ito sa paggamit ng mga maririkit na salita upang mapukaw ang damdamin at kawilihan ng mambabasa at tagapakinig (Panloob na Elemento)
kariktan
32
Tumutukoy ito sa malikhaing paggamit ng mga salita at paghahambing na hindi literal ang pagpapakahulugan
(Panloob na Elemento)
Talinhaga
33
ay mas tiyak ang pagtukoy sa diwang nakapaloob
tema
34
ay para sa pangkalahatan
paksa
35
Ito ay pahayag na ginagamit upang bigyang-diin ang isang kaisipan o damdamin.
Sinasadya ng pagpapayahag na gumagamit ng talinghaga o di-karaniwang salita o paraan ng pagpapahayag upang bigyang-diin ang kanyang saloobin.
tayutay
36
Ito ay paghahambing sa dalawang magkaibang bagay na may parehong katangian, kung saan ay ginagamitan ng mga pariralang tulad ng, gaya ng, katulad ng, at iba pa, bilang palatandaan (Isa sa 10 uri ng tayutay)
pagtutulad/ simili (simile)
37
Ito ay tuwirang paghahambing ng mga bagay-bagay kaya hindi na kailangang gumamit ng mga pariralang tulad ng, gaya ng, katulad ng, at iba pa, bilang palatandaan (Isa sa 10 uri ng tayutay)
Pagwawangis / Metapora (Metaphor)
38
Tumutukoy ito sa lubhang pagpapalabis o pagpapakulang sa tunay na kalagayan ng tao, bagay o pangyayari (Isa sa 10 uri ng tayutay)
Pagmamalabis (Hyperbole)
39
Tumutukoy ito sa pagbibigay-buhay o paglilipat ng pagkilos, talino at gawi ng isang tao sa mga bagay-bagay na hindi kumikilos tulad ng sa tao (Isa sa 10 uri ng tayutay)
Pagtatao / Personipikasyon (Personification)
40
Tumutukoy ito sa pangungutya o pagpuna sa isang negatibong bagay nang hindi lantaran upang maging magiliw pakinggan (Isa sa 10 uri ng tayutay)
Pag-uyam (Sarcasm)
41
Tumutukoy ito sa pakikipag-usap sa mga bagay-bagay na hindi nakikita o nasa malayong lugar na tila isang tao (Isa sa 10 uri ng tayutay)
Pagtawag / Panawagan (Apostrophe)
42
Tumutukoy ito sa paggamit ng tunog na likas sa isang bagay bilang panlarawan (Isa sa 10 uri ng tayutay)
Paghihimig / Onomatopeya (Onomatopoeia)
43
Tumutukoy ito mga tanong na hindi na nangangailangan ng kasagutan sapagkat kung minsan ay kailangan na lamang ng sintido-komon. (Isa sa 10 uri ng tayutay)
Tanong Retorikal
44
Tumutukoy ito sa pagpapahayag na ginagamit ang bahagi ng isang bagay upang tukuyin ang kabuuan nito (Isa sa 10 uri ng tayutay)
Pagpapalit-saklaw / Sinekdoke (Synechdoche)c
45
cTumutukoy ito sa paggamit ng ibang salita bilang panlarawan sa isang bagay o tao (Isa sa 10 uri ng tayutay)
Pagpapalit-tawag (Metonymy)
46
Sa uring ito itinatampok ng makata ang kanyang sariling damdamin.
Ito ang itinuturing na pinakamatandang uri ng tulang isinusulat ng mga makata sa buong daigdig.
Ito ay puno ng damdamin at madalas ding gamiting titik ng mga awitin
Tulang Liriko o Pandamdamin (Lyric Poetry)
47
Tumutukoy ito sa mga kantahing ibinatay ang paksa sa kultura at gawain sa isang bayan o lipunanIto ang tawag sa tula na binubuo ng labing-apat na taludtod. (Tulang Liriko)
Awiting Bayan
48
Awit ng Pag-ibig (awiting bayan)
kundiman
49
Awit ng Pakikidigma (awiting bayan)
kumintang
50
Awit sa Pagpapatulog ng Sanggol (awiting bayan)
oyayi
51
Ito ang tawag sa tula na binubuo ng labing-apat na taludtod.
Madalas na ang ginagamit na pamamaraan sa soneto ay ang Shakesperean Sonnet na ang unang walong taludtod ay nagpapakita ng suliranin, at ang huling anim ay solusyon at kongklusyon. (Tulang Liriko)
Soneto (Sonnet)
52
Ito ay isang tulang liriko na nagbibigay papuri sa ginagawa ng tao.
Madalas itong ginagamit sa pagpaparangal sa kabutihan o kadakilaan ng isang tao.
Ito ay may himig o damdaming masaya o magaan sa pakiramdam. (Tulang Liriko)
Oda (ode)
53
Halos katulad ito ng od ana nagbibigay-papuri maliban nga lamang sa paksa dahil ang dalit ay tula ng papuri sa Panginoon.
Tulad ng oda ay masaya o magaan sa pakiramdam ang emosyong nangingibabaw rito. (Tulang Liriko)
dalit
54
Ito ay isang tulang liriko na ang paksa ay tungkol sa kamatayan.
Taliwas sa oda at dalit, punning-puno ng makabagbag-damdamin o kalungkulan ang konteksto at emosyon ng tula. (Tulang Liriko)
Elehiya (Elegy)
55
Ito ay uri ng tulang liriko na kalimitang nagpapakita ng iba’t ibang uri ng gawain sa kabukiran. (Tulang Liriko)
Pastoral
56
Ito ay tulang sagutan na itinatanghal ng mga magkakatunggaling makata ngunit hindi sa paraang padula.
Ito ay paligsahan ng mga katwiran at tagisan ng mga talino at tulain.Ito ang sinaunang paraan ng pagtatalo (debate) na siyang libangan noong kapanahunan subalit ito ay isinasagawa sa patulang pagbigkas.
Tulang Patnigan (Joustic Poetry)
57
Ito ay pagtatagisan ng talino tungkol sa tiyak na paksa sa patulang bigkasan.
Hinango ito sa pangalan ni Francisco Balagtas na “Ama ng Balagtasan” ccc
Balagtasan
58
Hinalaw ito sa alamat ng isang dalaga na inihulog ang kanyang singsing sa pusod ng dagat, at ang sinomang mangingibig n’ya ang makakukuha nito ay siyang pipiliin ng dalaga.
Kaiba sa alamat, hindi literal na pagsisid sa dagat ang gagawin ng mga kalahok kundi ang palaliman ng kaalaman, dahilan kung bakit ginagamit ito na katuwaan lalo na kung may nagliligawan. (Tulang Patnigan )
Karagatan
59
Tulad ng mga naunang uri ng tulang patnigan, ito ay pagsasagawa rin ng tagisan ng kaalaman gamit ang mga pahayag mula sa Bibliya, salawikain at kasabihan.
Tinatawag na bilyako o bilyaka ang mga manlalahok ng nito. (Tulang Patnigan )
duplo
60
ang Balagtasan na galing sa Pampangga ay tawag na
Crisotan
61
ang Balagtasan na galing sa Ilocos ay tawag na
Bukanegan
62
Ito ay isang sagutang patula na may halong pangungutya at pagpapatawa.
Nabuo ito bilang pagkilala kay Jose Corazon de Jesus (Huseng Batute) na siyang kinikilala bilang Unang Hari ng Balagtasan.
(Tulang Patnigan )
Batutian
63
Ito ay paglalahad ng mga tagpo o pangyayari sa pamamagitan ng mga taludtod at saknong.
Mahalagang isaalang-alang na ito ay tulad ng pagkukwento maliban lamang sa paraan ng pagkakasulat.
Tulang Pasalaysay (Narrative Poetry)
64
Ito ay isang pasalaysay na tula na tumatalakay sa kabayanihan ng isang mandirigma sa isang tribo o pangkat.
Ang pangunahing tauhan nito ay madalas na nagtataglay ng mga hindi kapani-paniwalang kapangyarihan o kakayahan. (Tulang Pasalaysay)
epiko
65
Ito ay isang tulang pasalaysay na nagtataglay ng lalabindalawahing sukat sa lahat ng taludtod.
Ito ay binibigkas ng malumanay at maaaring lapatan ng tunog.
Makatotohanan ang mga pangyayari rito, at kadalasan na ang mga tauhan ay mula sa mga hari at reyna. (Tulang Pasalaysay)
awit
66
Tumutukoy ito sa tulang pasalaysay na nagtataglay ng sukat na wawaluhin sa lahat ng taludtod sa isang tula.
Tulad ng awit, ito ay may mga tauhang maharlika, subalit ang kwento ay nagtataglay ng mga pangyayaring hindi makatotohanan.
Kaiba sa awit, pamartsa o mabilis bigkasin ito(Tulang Pasalaysay)
korido
67
Tumatalakay ito sa mga tula na nagsasalaysay ng mga pangyayari sa pang-araw-araw na pamumuhay.
(Tulang Pasalaysay)
karaniwan
68
Ito ay tula ng kasaysayang walang gaanong banghay, at binubuo ng mga kabanatang tumutukoy sa mga pakikipagsapalarang puno ng hiwaga at kababalaghan. (Tulang Pasalaysay)
Tulasinta (Metrical Romance)
69
Isa itong tulang salaysay na naging payak dahil ang pangunahing tauhan nito ay nagtataglay lang ng simpleng kaganapan sa buhay. (Tulang Pasalaysay)
Tulakanta (Rhymed / Metrical Tale)
70
Ito ay isang tulang pasalaysay na inaawit at sinasaliwan ng sayaw.Ito ay naipapasa-pasa sa mga sumunod na henerasyon sa pasalitang paraan (oral). (Tulang Pasalaysay)
Tulagunam (Ballad)
71
Tumutukoy ito sa masining na pagsasaarte ng ilang tagpo na ginagamitan ng mga dayalogong patula.
Ito ay mga tulang isinasadula sa mga entablado o iba pang tanghalan.
Tulang Pandulaan (Dramatic Poetry)
72
Nahahati ito sa limang taludtod na may sukat na 5-7-5-7-7 sa orihinal, at sa ibang bersyon ay 7-7-5-7-5, o maaaring magkapalit-palit din na ang kabuuan ay 31 pantig pa rin.
Ang paksa nito ay patungkol sa pansariling damdamin ng isang tao tulad ng pagbabago, pag-ibig, pag-iisa at iba pa.
Mahalagang isaalang-alang na ang konteksto ng unang tatlong taludtod ay kailangang may koneksyon sa huling tatlong taludtod.
tanka
73
Nahahati ito sa tatlong taludtod na may sukat na 5-7-5 sa orihinal at maaaring magkapalit-palit sa ibang bersyon hangga’t may kabuuang 17 na pantig.
Ang kadalang tema nito ay tungkol sa kalikasan at pag-ibig.
Maaari itong gawing tanka kapag dinagdagan pa ng dalawang taludtod na may tig-7 na taludtod.
Japanese Haiku
74
Halos katulad ito ng tanka sa tema subalit ito ay nagtataglay lamang ng apat na taludtod n may sukat na 7-7-7-7 o kabuuang 28 pantig
tanaga
75
Tulad ng Japanese Haiku, pumapaksa rin ito sa kapaligiran at pag-ibig, at nagtataglay ng tatlong taludtod.
Kaiba sa Japanese Haiku, ang Filipino Haiku ay nagtataglay ng 19 na kabuuang pantig na may sukat na 7-5-7 sa bawat taludtod.
Mahalaga ring isaalang-alang na nagtataglay ito ng tugmaang ganap na salitan (a-b-a).
Filipino Haiku
76
Shakespearean soneto
unang 8 ay tumatalakay sa problema at ang huling 6 ay sa solusyon
