week 4 farmacologie Flashcards
(57 cards)
defintie farmacodynamiek
wat geneesmiddel met lichaam doet
- kijk naar dosis-effect relaties
- therepatische window
definitie farmacokinetiek
wat lichaam met geneesmiddel doet
- tijd wanneer gewenst therapeutisch effect optreedt
drug target
- voorbeelden
aangrijpingspunt van geneesmiddel
- opiaatreceptoren: hydromorfine, morfine en codeine
- prostaglandinesynthestaseremmer: aspirine
> ionkanalen, hormoane en nucleaire receptoren, DNA, hormonen en enzymen
potency
- hoe aflezen
hoeveel er tenminste van geneesmiddel gegeven moet worden om zeker effect te bewerkstelligen
= EC50
effiacy
- hoe aflezen
- welke formule: want verband effect en receptorbezetting niet altijd evenredig
intrinsieke activiteitr; maximale activiteit die bereikt kan worden van geneesmiddel
- Emax
- E = a x (AR)
wat gebeurt in klinische fase
getest op vrijwilligers met medicijn
receptor op inotrope receptor bouw
receptor gekoppeld aan ionkanaal > beinvleoden openen en sluiten kanaal
- snel effect en endogeen hormoon of neurtransmitter
G-eiwit gekoppelde receptoren
- bouw
- werking
- effect snelheid
7 transmembraanreceptor (7x door membraan)
- 50-60 aangrijpinsgpunten voor medicatie, maar iedere receptor is specifiek voor 1 ligand
- ligand binding > signaaltransductieproces in plasma
- minder snel dan inotroop
kinasegeraleertde receptoren
- effect snelheid
insulinereceptor: fosfofyerling
- langer dan g-eiwit en ionkanaal
nucleiare receptoren activteit duur
uren tot dagen
snelheidsconstate K1 betekenis en waarvan afhanekelijk
afhankelijk van concentratie receptoren en concentratie ligand die bepaald hoeveel receptorligandcompoelxen er zijn > snelheid dat gevormd wordt
snelheidsskosntate K-1
snelheid waarmee receptorligandcomplexen uit elkaar vallen
dissociatieconstande Kd
- wat betekent het
- berekenen
concentratie ligand waarbij helft van receptoren zijn gebonden: handvat om jusite dosis te bepalen van middel
- affiniteit
- K-1 / K1
verschil affiniteit en potency
affiniteitL: hoe graag ligand bindt aan drug target bepaalt potency >
potency: hoeveel moet gegeven worden voor bepaald effect
Residence time
1/K-1: betere voorspeller medicijnwerking dan affinteit > langere residence time betekent meer in bloed en blijven veel langer plakken als ze eenmaal gebonden zijn (bij PET scan gebruik gemaakt)
Bepalen van affiniteit/Kd
dosisbindingscurve
- zoek Kd = L50 = 1/2 bmax, helft van receptoren is gebonden/helft van Bmax (totaal aanwezige receptoren is bezet)
wat is p-waarde
dosis waarbij helft van maximale effect wordt bereikt = ^-10log( x p =concentratie) > OEFEN
Wat is EC50/PD2 waarde
- wat is verschil EC50 en PD2 waarde
effectieve concentratie waarbij 50% van maximale effect wordt bewerkstelligd en is op logaritmische as
PD2 waarde is -10 log (EC50) > niet altijd gelijk aan Kd, want bezetting helft van receptoren is niet helft van maximale effect
wat is intrinsieke activiteit
- a = 1
- a = 0
- 0 < a < 1
a, ook wel efficacy
- a = 1 : volle agonist
- a = 0 : antagonist
- 0 < a < 1 : partiele agonist, kans soms partiele antagonsit zijn omdat soms ook bindingsplaatsen worden geblokeerd voor endogene agonist
wat is receptor reserve
- EC50 hoger of lager dan Kd
al volledig respons terwijl nog niet alle receptoren zijn bezet met agonist > gevoeliger voor agonist
- EC50 lager dan Kd
> ontstaat bij antagonist omdat nieuwe worden gemaakt en oude niet afgebroken
receptor drempel
- EC50 hoger of lager dan Kd
sprake van geen respons, terwijl er wel al receptoren bezet zijn met agonist > ongevoeliger voor agonist
- EC50 hoger dan kd
wat is lock key model
ligand moet precies passen op receptor
wat is induced fit model
ligand kan hierbij binden aan receptor en dan conformatie ervan veranderen zodat ligand in receptor past
wat is IC50
concentratie antagonsit waarbij helft van effect van agonist is geblokkeerd
- hoge IC50 zorgt voor hogere EC50 > hogere dosis nodig voor Emax (rechtsverschuiving van dosis-responsecurve)