εκκλησιαστικο Flashcards
(30 cards)
εκκλησιαστικο δικαιο
συνολο κανονων δικαιου κυριως πολιτειακης προελευσης που διεπουν τις εννομες σχεσεις της εκκλησιας με το κρατος
αυτοκεφαλη
με ιδια κεφαλη δηλαδη εκκλησια που εχει την δικη της συνελευση επισκοπων και διοικητικη οργανωση ωστε να επιλεγει μονη της τον επικεφαλη της
αυτονομη
ελασσων μορφη διοικητικης αυτοτελειας εχει δικη της συνοδο αλλα δεν επιλεγει τον επικεφαλη της μπορει παντως να προτεινει καποιον υποψηφιο
ημιαυτονομη
δεν επιλεγει τον προκαθημενο της ενω το πατριαρχειο επεμβαινει και σε ζωτικα οργανωτικα ζητηματα
μοναχικη ιδιοτητα
-μπορει να αποκτηθει μονο απο την ηλικια των 21 ετων
-με την αποκτηση της η περιουσια του μοναχου μεταβαινει ολοκληρη στο μοναστηρι
-για την αποφυγη αυτου μπορει ο μελλοντικος μοναχος να διανειμει απο πριν οπως θελει την περιουσια του σε τριτα προσωπα
-η μοναχικη ιδιοτητα ειναι ανεξαλειπτη(απαξ μοναχος για παντα μοναχος. δεν επιτρεπεται δηλαδη αυτοβουλη απεκδυση της με εξαιρεση την περιπτωση αλλαγης θρησκευματος)
-για τον πιο πανω λογο πριν την ληψη της μπναχικης ιδιοτητας, υπαρχει σταδιο δοκιμασιας(περιπου τρια ετη) οπου ο υποψηδιος ζει ως δοκιμος μοναχος.
-η εκκλησια απο μεριας της μπορει να ανακοψει την μοναχικη ιδιοτητα καποιου με την ποινη του αναθεματος(μεγαλου αφορισμου)
ορκοι μοναχων
-υποσχεση ακτημοσυνης
-υπακοης (στον επικεφαλη μοναστηριου)
-παρθενιας (απο δω και στο εξης)
ο μοναχος διαγει την ζωη του μονος απεναντι στον θεο, αρνειται τις προσωπικες επιθυμιες
επειδη ο μοναχος με την μοναχικη του κουρα αποκτα συνηθως νεο ονομα, επιτρεπεται με την διαδικασια της εκουσιας δικαιοδοσιας να ζητησεο συμβπληρωση του νεου ονοματος του στη ληξιαρχικη πραξη γεννησεως ωστε να μπορει να αλλαξει και την αστυνομικη του ταυτοτητα.
αν μοναχος και μοναχη συναψουν ερωτικη σχεση μπορουν να συναψουν πολιτικο γαμο ακωλυτα εγκειται ομως στην εκκλησια να τους τιμωρησει
αεροβαπτισμος
εκτακτο βαπτισμα (απο αποιονδηποτε)για παιδι που κινδυνευει να πεθανει και διαπιστωνεται οτι δεν υπαρχει χρονος η τροπος τελεστης του τακτικου μυστηριου. εφοσον επιβιωσει το τακτικο μυστηριο θα τελεσει.
θρησκευτικη ελευθερια
εξασφαλιζει αγωγιμη αξιωση εναντια στη πολιτεια για θετικη ενεργεια διασφαλισης της ανεμποδιστης διαμορφωσης και εκδηλωσης της θρησκευτικης συνειδησεως και ειναι αρρηκτα συνδεδεμενη με την ανθρωπινγ αξιοπρεπεια(Σ2) και την ελεθυερη αναπτυχη της προσωπικοτητας(Σ5)
ελευθερια θρησκευτικης συνειδησης
ενδιαθετη πεποιθηση καθε ανθρωπου σε σχεση με το θειο που μπορει να εχει θετικο η αρνητικο προσημο
εκφανσεις
εκφανσεις
-ελευθερια πρεσβευσης θρησκευτικων πεποιθησεων Σ13
αιρεση
σχισμα - διοικησεως/ πιστεως
- δικαιωμα εκδηλωσης θρησκευτικων πεποιθησεων.-> δυνατοτητα εκδηλωσης η αποσιωπησης τους. η αναγραφη στην αστυνομικη ταυτοτητα του θρησκευματος κατα το ΣτΕ ακομη και προαιρετικη δεν ειναι επιτρεπτη
- δικαιωμα μεταβολης θρησκευτικων πεποιθησεων. συχνοτητα και σοβαροτητα ειναι αδιαφορες
-δικαιωμα διαδοσης θρησκευτικων πεοιθησεων . μεοποιοδηποτε προσφορο μεσο( γραπτα, προφορικα, σοσιαλ) αρκει να μην φτανει στο σημειο του αδικηματος του προσηλυτισμου
-δικαιωμα συναρθροισεως για θρησκευτικους σκοπους. πιστοι μπορουν να οργανωθουν σε σωματειο, ιδρυμα και αλλα.
(γεγονος παντως οτι η εκκλησια της ελλαδος ειναι ΝΠΔΔ δεν σημαινει οτι ανηκει στους φορεις της κυβερνησης απλως της αποδοθηκε η ιδιοτητα για την προστασια της εναντι τριτων κυριως της περιουσιας αυτης. το κραττος μπορει να ελεγξει τα οικονομικα της μονο εφοσον προκειται για κρατικο χρημα η προερχομενο αποο χρηματοδοτηση της ΕΕ)
- ιση μεταχειρηση
- δικαιωμα θρησκευτικης εκπαιδευσης
- απουσια εξαναγκασμου σε πραξεις αντιθετες με ιδιες θρησκευτικες πεποιθησεις
ελευθερια λατρειας
ελευθερια ασκησης λατρευτικων η αλλων καθηκοντων που απορρεουν απο την ενταξη σε μια θρησκευτικη κοινοτητα που μπορουν να τελεστουν ατομικα η ομαδικα δημοσια η ιδιωτικα σε χωρους ειδικα διαμορφωμενους αδιακριτως αποδισομενης ονομασιας η στο υπαιθρο
2 βασικα σημεια ελεθυερης λατρειας
*η λατρεια ολων των γνωστων θρησκειων ειναι ακωλυτος
-ετσι καθε γνωστη θρησκεια
δεν σημαινει αναγνωρισμενη
εχει φανερα δογματα και λατρεια
δεν απαιτει ελαχιστο αριθμο πιστων
δεν ενδιαφερει αν ειναι παλαια η νεα
δεν ενδιαφερει αν αποτελει αιρεση σε σχεση με την επικρατουσα ορθοδοξη
δεν ενδιαφερει αν στις ταξεις της εμπεριεχει θρησκευτικους λειτουργους
δεν προυποθετει μυηση (απο το 2014 μαχητο τεκμηριο γνωστης θρησκειας)
*δυνατοτητα ιδρυσης και λειτουργιας τοπου λατρειας
-για την εκκλησια της ελλαδος απαιτειται
αδεια μητροπολιτη
αδεια δομησεως
εγκριση απο το υπουργειο περιβαλλοντος
εκδοση ΠΔ για την ολοκληρωση της συνθετης διοικητικης ενεργειας
ιδρυση και λειτουργεια χωρων λατρειας
προυποθεσεις για ιδρυση ορθοδοξου ναου
-αιτηση τουλαχιστον 50 οικογενειων προς τον οικειο μητροπολιτη
-επικυρωση του γνησιου της υπογραφης απο την οικεια αστυνομικη αρχη
-ο ναος που προκειται να ανεγερθει πρεπει να μην γειτνιαζει με ναο της ιδιας θρησκευτικης κοινοτητας
-αδεια του ορθοδοξου μητροπολιτη η οποια δεν εκδιδεται κατα δεσμια αρμοδηοτητα προπαρασκευαστικη πραξη γνωμοδοτικου χαρακτηρα και αρα ο
ναος μπορει να χτιστει χωρις αυτη
-εγκριση απο το υπουργειο παιδειας και θρησκευματων
προσηλυτισμος
απαγορευεται απο το 13Σ
οριζεται ως αμεση η εμμεση προσπαθεια προς διεισδυση στην θρησκευτικη συνειδηση αλλου που γινεται με την χρηση αθεμιτων μεσων που μνημονευονται εδνεικτικα
-εκμεταλλευση κουφοτητας, αδυναμιας
-με χρηση αππατηλων μεσων
συνιστα τυπικο εγκλημα δηλαδη αρκει η πραξη να ειχε αυτην την κατευθηνση και ειναι αδιαφορο αν ο στοχος επιτευχθηκε, ενω προφανως δεν νοειται αποπειρα του.
ως πλημμεληματικο εγκλημα τιμωρειται με ποινη φυλακισης μεχρι 5 ετη και χρηματικη ποινη καθως και με απελαση, αν ειναι αλλοδαπος, η με αστυνομικη επιτηρηση, αν ειναι ελληνας
συστηματα σχεσεων πολιτειας- εκκλησιας
- συστηματα ενωσεως
-ιεροκτατια η παποκαισαρισμος
-πολιτειοκρατια
–καισαροπαπισμος
–εδαφισμος η περιφερειακο συστημα
–απολυταρχια ρωμαιοκαθολικων κρατων - συστηματα διακρισεως
-ομοταξια
-συστημα πληρους χωρισμου
-συστηματα ηπιου χωρισμου
βαφτιση
δεν ταυτιζεται με την ονοματοδοσια με την οποια λαμβανεται και το τελικο ονομα και συνιστα διοικητικη πραξη του ληξιαρχειου με δηλωση του ονοματος του παιδιου και απο τους δυο γονεις η ενος με εξουσιοδοτηση ως ασκηση της γονικης ερευνας
μετα το μυστηριο της βαφτισης τελειται το μυστηριο του χρισματος με το οποιο σφραγιζεται η πνευματικη ζωη του νεοφωτιστου απο πρεσβυτερο η επισκοπο με την επαλειψη μελων του βαπτισθεντος με αγιο μυρο και εφοσον τελεσθει εγκυρως δεν επαναλαμβανεται
κληρικοι
αποκτουν την ιδιοτητα τους επειτα απο το μυστηριο της χειροτονιας για την ληψη ιεροσυνης η οποια τελειται μονο μια φορα για καθε βαθμο και παντοτε απο κληρικο με βαθμο επισκοπου(εγκυρη και κανονικη χειροτεχνια)
προυποθεσεις για εγκυρη χειροτονια
-να ειναι αντρας
-χριστιανος ορθοδοξος
-κανονικη νομιμη ηλικια δηλαδη για τον διακονο 25 για τον πρεσβυτερο 20 και για τον επισκοπο 34
-να διακεται υγιως περι τη πιστει
-να εχει αρκουσα θεολογικη μορφωση και απαραιτητα μορφωτικα προσοντα
-ψυχικα και σωματικα υγιης
-εφοσον ειναι εγγαμος να εχει συναψει θρησκευτικο γαμο. επειτα απο την χειροτονια ο γαμος απαγορευεται για καθε κληρικο
-να μην εχει προγαμιαιες γενετησιες σχεσεις
-να διακρινεται για σεμνοτητα βιου και ανεπιληπτη διαγωγη
παραβιαση αυτων οδηγει σε ακυροτητα της χειροτονιας
αποβολη ιδιοτητας κληρικου
δεν αποβαλεται η ιδιοτητα εκουσιως αλλα μονο επειτα απο την επιβολη σχετικης ποινης με αποφαση εκκλησιαστικου δικαστηριου
-καθαιρεση
-μεγαλος αφορισμος
καθαιρεση
εχει συνεπεια την απωλεια της κληρικης ιδιοτητας και ολων των προνομιων που πηγαζουν απο την ιδιοτητα αυτη. επιστρεφει στην ταξη απο την οποια προηλθε ενω δεν μπορει να τελει μυστηρια παραμενοντας παντως στο σωμα της εκκλησιας. ο καθαιρεθης αποκτα την ιδιοτητα του κληρικου μονο με την απονομη χαρης χωρις να επιτρεπεται η απαιτειται η αναχειροτονηση του
μεγαλος αφορισμος
αφορα και τους λαικους και συνεπαγεται ολοσχερη αποκοπη απο το σωμα της εκκλησιας και αρα αποβολη της κληρικης ιδιοτητας ακομα και αν δεν συνεπιβληθηκε η ποινη της καθαιρεσης. η τελετη του αφορισμου ειναι μεγαλειωδης και λαμβανει χωρα εντος της εκκλησιας, οπου αναγινγωσκεται κειμενο με καταρες στο ονομα του αφοριζομενου που ζητουν να παραμεινει αλιωτος, πρισμενος μετα θανατος και στην ζωη του να εχει την τυχη του καιν και του αβελ.επιβαλλεται σε τελεσαντες βαρυτατα αδικηματα. μπορει να επιβληθει ακομα και μετα θανατον ωστε να αποκοπει ο αποθανων. ο αποθανων αφορισμενος δεν μπορει να κηδευθει η να γινει για αυτον μνημοσυνο. σε καποιες κηδειες παρευρισκεται επισκοπος που λυνει τον αφορισμο. με την αρση του αφορισμου αυτοδικαιο ξαναενσωματωνεται ο αφορισθεις στο σωμα της εκκλησιας
διαφορες κληρικων και μοναχων
-τοπος αποκτησης ιδιοτητας. χειροτονια(μυστηριο)-κουρα (κουρεμα σε σχημα σταυρου)
-φυλο. αντρες- αδιαφορο
-υποσχεσεις. παρθενια, υπακοη,ακτημοσυνη-καμια
-κατωτατο οριο ηλικιας. 25 διακονους, 30 πρεσβυτερους, 34 επισκοπους- ο υποψηφιος γινεται δοκιμος για 3 ετη και αποφασιζει ο επισκοπος αν θα τον καταστησει μοναχο. 21 ετων
-οικογενειακη κατασταση. εγγαμος/αγαμος-αγαμος η χηρος χωρις ανηλικα παδια η εγγαμος με αδεια συζυγου
-απωλεια ιδιοτητας. καθαιρεση -ανεξαλειπτη
ιερα συνοδος ιεραρχιας ΙΣΙ
ειναι η ανωτερη εκκλησιαστικη αρχη απο το 1923(συνυπαρχει με την ΔΙΣ) και συγκροτειται απο τον αρχιεπισκοπο αθηνων και απο ολους τους εν ενεργεια επικεφαλης μητροπολιτες οι οποιοι σημετα ειανι 82 και πρεπει να εχουν
-εκλεγει νομιως
-χειροτονηθει κανονικα
-εγκατασταθει στην μητροπολη με προεδρικο διαταγμα
συνεδριαζει
-τακτικα. μαι φορα τον χρονο, την πρωτη εβδομαδα καθε οκτωβρη, υποχρεωτικα. η συγκληση για τακτικη συνεδριαση ειναι αυτοδικαιη
-εκτακτως. συγκαλειται απο τον ιδοβιο προεδρο της(αρχιεπισκοπο αθηνων)
με αποφαση του ιδιου
με αποφαση της διαρκους ιερας συνοδου
μετα απο αιτηση που προσυπογραφεται απο το 1/3 τουλαχιστον των εν ενεργεια μητροπολιτων
σε περιπτωση που ο αρχιεπισκοπος δεν συγκαλεσει την ΙΣΙ διαπρατει κανονικο αδικημα
η ΙΣΙ για να συνεδριαζει νομιμως πρεπει να εχει συνηθη απαρτια (1/2 των μελων συν 1 εκτος απο την περιπτωση εκλογης του αρχιεπισκοπου οπου και απαιτειται αυξημενη απαρτια 2/3. αδικαιολογητα αποντες δεν υπολογιζονται ενω οι δικαιολοημενα αποντες θεωρουνται παροντες. οι αποφασεις λαμβανονται με απολυτη πλειοψηφια, σε περιπτωση ισοψηφιας υπερχισχυει η ψηφος του προεδρου
κυριοτερες αρμοδιοτητες της ΙΣΙ ειναι
-αναδειξη αρχιεπισκοπυ αθηνων και μητροπολιτων
-επιβολη μεγαλου αφορισμου
διακρης ιερα συνοδος ΔΙΣ
συγκροτειται απο 13 μελη. πρωτα απο τον αρχιεπισκοπο αθηνων ως μονιμο μελος και προεδρο και δωδεκα εν ενεργεια μητροπολιτες με ετησια θητεια. επιλεγονται εκεινοι με τα πιο πολλα χρονια στν βαθμο του μητροπολιτη
συγκαλειται
-τακτικα. απο τριτη μεχρι παρασκευη των δυο πρωτων βδομαδων καθε μηνα(οχι απαραιτητο) ενω την τριτη βδομαδα συνεδριαζει ως συνοδικο δικαστηριο αναλογα τι τρεχουσες αναγκες. ιουλιο και αυγουστο διακοπτει τις εργασιες της και συνεδριαζει μονο εκτακτως
-εκτακτως. α) οποτε το αποφασισει ο προεδρος
β)επειτα απο αιτηση 7 τουλαχιστον συνοδικων που υποβαλλεται στον προεδρο και οπου πρεπει να αναγραφονται οι λογοι που επιτασσουν την εκτακτη συγκληση
γ)δια περιφορας
εχει απαρτια αν τα παροντα μελη της υπερβαινουν κατα ενα το μισο του συνολικου αριθμου δηλαδη 8. σε εξαιρετικες περιπτωσεις οι αποφασεις λαμβανονται με απολυτη πλειοψηφια, ψηφοφοριες συνηθως φανερες αν προκυψει ισοψηφια υπερισχυει η ψηφος του προεδρου η του αναπληρωτη του. αν ομως υπαρξει ισοψηφια σε μυστηκη ψηφοφορια επαναλαμβανεται και σε περιπτωση νεας ισοψηφιας η προταση αποσυρεται