Νομιμοποίηση και προστασία του κ Flashcards
(20 cards)
Το κληρονομητήριο
Είναι δικαστικό πιστοποιητικό που χορηγείται από τον ειρηνοδίκη κατόπιν αίτησης του κ, κληροδόχου, καταπιστευματοδόχου, εκτελεστή, το οποίο δημιουργεί μαχητό τεκμήριο οτι ο κατονομαζόμενος έχει κληρ. δικ. , χωρίς περιορισμούς εκτός από όσους αναγράφονται σε αυτό. Erga omnes ισχύ. Παράγει τεκμήριο δικαιώματος, υπέρ της ύπαρξης και του περιεχομένου του. Δημόσιο έγγραφο, ως αποδεικτικό έχει αυξημένη δύναμη.
Αντικείμενο του τεκμηρίου που παράγει το κληρονομητήριο
Είναι τεκμήριο υπέρ της ύπαρξης και του περιεχομένου του κληρονομικού δικαιώματος. Δεν αποδεικνύονται πραγματικά περιστατικά όπως αν ένα αντικείμενο ανήκει στην κληρονομίας, αν διαθήκη είναι γνήσια, μέγεθος κληρονομίας, εμπράγματα δικαιώματα πάνω στα κατ’ ιδίαν πράγματα. Δεν έχει ισχύ δεδικασμένου, είναι μαχητό τεκμήριο.
Η δημόσια πίστη του τεκμηρίου
Κάθε δικαιοπραξία και δικαστική πράξη του αναγραφόμενου με καλόπιστο τρίτο είναι ισχυρή μεταξύ του τρίτου και του πραγματικού κληρονόμου, ακόμη και αν το κληρονομητήριο είναι ανακριβές. Δεν καλύπτει άλλες νομικές ελλείψεις όπως έλλειψη κυριότητας εκ μέρους του Κ.
Πρέπει ο αναγραφόμενος να συμβλήθηκε ως κ, όχι αν συμβλήθηκε ως αποκτήσας το πράγμα με ειδική διαδοχή πχ αγορά.
Δικαιώματα του πραγματικού κ κατά του αναγραφόμενου στο κληρονομητήριο
Αγωγή περί κλήρου.
ΑΚ 914 αν συντρέχουν οι προυποθεσεις της αδικοπραξίας.
Ενεργητική νομιμοποίηση στην αγωγή περί κλήρου
Κληρονόμος, Καθολικός καταπιστευματοδόχος, Δανειστές αυτών πλαγιαστικά εφόσον έχουν αποδεχθεί, Αγοραστής κληρονομίας εφόσον του εκχωρήθηκε η αξίωση, Επανεμφανισθείς άφαντος, Κληρονόμος του αρχικού κληρονόμου,
Ο Κ πεθαίνει, μοναδικός κ ο Α. Μόνο ένα ακίνητο, το οποίο νέμεται ο Τ ισχυριζόμενος οτι το είχε αγοράσει από τον Κ.
Ο Α δεν έχει την αγωγή περί κλήρου γιατί ο Τ δεν νέμεται ως κληρονόμος - αντιποιούμενος κληρονομικό δικαίωμα, αλλά pro possessore, ως αρπαγάς, εδώ ως αγοραστής. Έχει διεκδικητική αγωγή και αγωγή αποβολής από τη νομή.
Ο Κ πεθαίνει, κληρονομείται από γιούς Α και Β. 1 μήνα μετά, ο Α κηρύσσεται ανάξιος, συνεχίζει όμως να κρατεί αντικείμενα της περιουσίας.
Ο Β έχει την αγωγή περί κλήρου.
Αντικατάλλαγμα
Οτιδήποτε απέκτησε ο νομέας της κληρονομίας, με δικαιοπραξία, χρησιμοποιώντας κληρονομιαία μέσα. Μπορεί να είναι ενσώματο που απέκτησε με αντάλλαγμα χρήματα της κληρονομίας, χρήματα που απέκτησε με πώληση κληρονομιαίου πράγματος ή απαίτηση πχ από δάνειο ή από πώληση με πίστωση. Μπορεί να είναι και διαδοχικό αντικατάλλαγμα.
Παθητική νομιμοποίηση στης αγωγή περί κλήρου
Αυτός που κατέχει κληρονομιαία πράγματα με διάνοια κληρονόμου pro herede. Δύο στοιχεία, κατακράτηση και διάνοια κ. Όχι εναντίον αρπαγά. Ναι κατά συγκληρονόμου που κατακρατεί μεγαλύτερη μερίδα. Ναι κατά του βεβαρημένου με καταπίστευμα μετά την επαγωγή του καταπιστεύματος. Ναι κατά κ του νομέα.
Αν ο νομέας εκποιήσει την κληρονομία
Ο κ έχει εκλεκτικά
1. την αγωγή περι κλήρου κατά του αποκτώντος
2. ΑΚ 1872 παρ. 2 αγωγή περί κλήρου κατά του νομέα για ότι απέκτησε, εγκρίνοντας έτσι την εκποίηση.
Αν όμως ο νομέας εκποιήσει συγκεκριμένα αντικείμενα, ο κ έχει μόνο τις ειδικές αγωγές.
Αίτημα περί κλήρου αγωγής
Αναγνώριση του κληρονομικού δικαιώματος και απόδοση του πράγματος. Υποχρεωτικά και τα δύο.
Υποκατάσταση του αντικαταλλάγματος
Από την κατάρτιση της δικαιοπραξίας νομέα - τρίτου, το αντικατάλλαγμα δεν περιέρχεται αυτοδικαίως στην κυριότητα του κ, η υποκατάσταση ενεργεί ενοχικώς και οχι εμπραγμάτως. Άρα ο κ έχει ενοχική απαίτηση κατά του τρίτου για την απόδοση του αντικαταλλάγματος, που την ασκεί με την αγωγή περί κλήρου. Αν ο κ λάβει το αντικατάλλαγμα η αρχικά άκυρη εκποιητική δικαιοπραξία κυρώνεται.
Σύμβαση νομέα κληρονομίας με τρίτο. Πότε ο τρίτος θα αποκτήσει κυριότητα;
- Εξαρχής έγκυρη αν ο νομέας είχε κληρονομητήριο και ο τρίτος αγνοούσε την ανακρίβεια ή ανάκλησή του.
- Με την λήψη του αντικαταλλάγματος από τον κ, που η αρχική δικαιοπραξία κυρώνεται.
- Θα εξεταστεί αν μπορεί να αποκτήσει κινητό όντας καλόπιστος, βάσει ΑΚ 1036. Αν το πράγμα είναι κλοπιμαίο ή απολωλός δεν αποκτά. Απολωλός αν έχει ξεφύγει από τη νομή του κ χωρίς τη θέλησή του.
Πως κρίνεται η καλή πίστη του νομέα
Ο νομέας που κατά την κατάληψη των κληρονομιαίων πίστευε δικαιολογημένα και εξακολουθεί να πιστεύει οτι είναι κ. Κακής πίστης είναι ο νομέας που γνώριζε, ή μεταγενέστερα έμαθε, ή από βαριά αμέλεια αγνοούσε οτι δεν είναι κ.
Αξιώσεις κ κατά νομέα
Αναγνώριση του δικ του
Απόδοση του πράγματος, ή του αντικαταλλάγματος ΑΚ 1872
Ωφελήματα
Αποζημίωση λόγω καταστροφής ή χειροτέρευσης
Παραγραφή των αξιώσεων του κ κατά του νομέα
Για ωφελήματα, αποζημίωση από χειροτέρευση κρ. γν. 5ετής παραγραφή από ΑΚ 250 αρ. 17. Γεωργιάδης - ορθότερο συνήθης 20ετής παραγραφή.
Για αδικοπραξία της ΑΚ 1878 πενταετής λόγω ΑΚ 937
Αγωγής περί κλήρου 20ετής παραγραφή.
Ανταξίωση εναγομένου νομέα για δαπάνες
Καλόπιστος νομέας πριν την επίδοση, εφόσον δεν καλύπτεται από ΑΚ 1873, δικαιούται όλες τις δαπάνες. Όχι τις συνήθεις δαπάνες συντήρησης εφόσον παρέμειναν σε αυτόν ωφελήματα.
Παραγραφή της αγωγής περί κλήρου
20ετής από τότε που γεννήθηκε η αξίωση δηλ. από κατακράτηση διάνοια κληρονόμου. Όμως πρέπει να ήταν δυνατή η δικασική της επιδίωξη. πχ αν έπρεπε να ακυρωθεί διαθήκη, ή να κηρυχθεί κάποιος ανάξιος από την τελεσιδικία της απόφασης.
Πότε αντιτάσσεται η ένσταση χρησικτησίας του νομέα κατά του κ
Ο νομέας μπορεί να αποκτήσει με χρησικτησία κυριότητα αλλά είναι σχετική, αντιτάσσεται έναντι των τρίτων, όχι όμως και του πραγματικού κληρονόμου πριν την παραγραφή της περί κλήρου αξίωσης. Πρέπει να παραγραφεί.
Αν ο κ έχει περισσότερες αγωγές κατά του νομέα
Οι σχέσεις τους διαμορφώνονται όπως ορίζουν αποκλειστικά οι διατάξεις του κεφαλαίου της περί κλήρου αγωγής. ΑΚ 1881, και αν ακόμη ο κ εγείρει τις ειδικές αγωγές. Το αντίθετο ισχύει και έναντι του ειδικού διαδόχου σε ένα μόνο αντικείμενο της κληρονομίας, του νομέα. Μόνο αν ο νομέας εκποιήσει την κληρονομία ως σύνολο.
