10 - Altruizm Flashcards
Zachowanie prospołeczne
- każde działanie ukierunkowane na niesienie korzyści innej osobie
- Mają na celu podtrzymać, chronić lub rozwijać interes innych obiektów społecznych
Zachowanie altruistyczne
- Zachowanie przynoszące istotną korzyść biorcy, wymagające znacznego poświęcenia dawcy.
- Każde działanie ukierunkowane na niesienie korzyści drugiej osobie z pominięciem własnego interesu; często wiąże się z poniesieniem kosztów
Przykładowe zachowania altruistyczne
- Pomoc w zdobyciu pokarmu lub partnera seksualnego
- Dzielenie się zasobami
- Obrona ofensywna
- Okrzyki ostrzegawcze
- Adopcja
- Opieka nad cudzym potomstwem
Altruizm z perspektywy ewolucyjnej
- zachowanie podnoszące dostosowanie innego osobnika kosztem własnym
- altruista będzie pomagał altruistom, a nie wszystkim jak leci; wtedy geny altruizmu mogą się rozpowszechnić
Problem rozpoznania altruisty
- Efekt zielonej brody - istnienie jakiejś charakterystycznej cechy
- Allele rozpoznawcze - geny determinujące zachowania altruistyczne, cechę rozpoznawczą i wrażliwość na występowanie tej cechy u innych (Istnienie takich alleli uważane jest za bardzo mało prawdopodobne).
Dostosowanie łączne
- William Donald Hamilton
- Altruizm krewniaczy: pomoc krewnym zwiększa szansę, że pomaga się innemu altruiście, bo oni też mogą posiadać gen altruizmu według współczynnikowi pokrewieństwa
- Reguła Hamiltona, geny altruizmu będą się rozpowszechniać gdy koszty altruisty będą mniejsze od zysku beneficjenta x(razy) współczynnik pokrewieństwa
- Mechanizm rozpoznawania krewnych:
- rozpoznawanie przestrzenne
- znajomość
- dopasowanie fenotypu - podobieństw
- rozpoznawanie przestrzenne
Kosztowne sygnalizowanie
- Amotz Zahavi
- Partnerzy seksualni muszą się dobierać w oparciu o coś; dobór naturalny faworyzuje osobniki dobierające partnerów na podstawie rzetelnych sygnałów wysokiej jakości genów.
- Altruizm jest jednym z kosztownych sygnałów
- Zachowania altruistyczne upośledzając szanse przetrwania mogą stanowić rzetelny sygnał jakości genetycznej.
Altruizm zwrotny (wzajemny)
- Robert Trivers
- Altruista musi być pamiętliwy - zapamiętywanie innych połączona z oczekiwaniem i chęcią rewanżu
- Altruizm może rozwinąć się w procesie ewolucji, gdy koszt zaniechania pomocy przewyższa koszt jej udzielenia ORAZ gdy koszt udzielenia pomocy przez altruistę jest niższy od korzyści odniesionych przez beneficjenta
Wet za wet
za pierwszym razem należy być altruistą. Jeśli partner będzie egoistą należy zmienić strategię. Jest dobra jeśli nie następuje błędna interpretacja zachowań partnera.
Strategia Pawłowa
trzeba w kolejnej rundzie pokazać altruizm jeśli osobnik kooperuje, a być egoistą, gdy natrafimy na zdradę.
Paradygmat ukierunkowanej pomocy
sprawdza, czy zwierzę pomoże innemu osobnikowi w rozwiązaniu zadania, któremu nie może sprostać w pojedynkę.
Paradygmat prospołecznego wyboru
możliwość zapewnienia innemu osobnikowi jakiegoś profitu, przy jednoczesnym małym lub zerowym wysiłku ze strony osobnika badanego. Zwierzę ma do wyboru dwie opcje: jedna skutkuje nagrodą dla obydwu osobników badania (prospołeczny wybór), druga nagradza wyłącznie osobnika dokonującego wyboru, często nazywanego aktorem (egoistyczny wybór).
Empatia
- Kanał emocjonalny: synchronizacja, czytanie mimiki, zarażanie emocjami
- Kanał poznawczy: przyjmowanie perspektywy
Frans de Waal
empatia jest jak matrioszka:
- najmniejsza z nich jest dopasowaniem stanów emocjonalnych
- większa to troska o innych - pocieszanie
- największa to przyjmowanie perspektywy - pomoc ukierunkowana.
