Ethiek

Question 1

Welke drie soorten antwoorden zijn er (HC)?

Answer 1

1: Juridisch - mag iets volgens de wet?
2: Praktisch - is het haalbaar?
3: Ethisch - is het rechtvaardig?

Question 2

Juridische antwoorden en geef voorbeeld

Answer 2

Mag iets volgens de wet? Mag de overheid een avondklok opleggen?

Question 3

Praktische antwoorden en geef voorbeeld

Answer 3

Is het haalbaar? Als er voldoende bewijs is als avondklok werkt om corona terug te dringen, mag het.

Question 4

Ethische antwoorden en geef voorbeeld

Answer 4

Is het rechtvaardig? In een uitzonderlijke situatie als avondklok opleggen moeten rechten en vrijheden afgewogen worden om volksgezondheid te beschermen. Vrijheid van individu is ondergeschikt aan volksgezondheid.

Question 5

Utilitarisme

Answer 5

Wat leidt tot meeste (netto)geluk, dus de meeste mensen. Gaat uit van consequenties en maximalisatie van geluk.

Question 6

Wat zijn drie bezwaren tegen het utilitarisme?

Answer 6

1: Voorspelbaarheid uitkomst - je kan niet voorspellen of de keuze die je maakt goed uitpakt
2: Rechtvaardigheid (weging, meerderheidsprincipe) - uitgaan van wat een grote groep wil
3: Mag je in een ethische weging geluk als uitgangspunt nemen? - is geluk zo waardevol?

Question 7

Interne bronnen

Answer 7

Driften, eigen motivatie en wensen. Dus wat jij wil.

Question 8

Externe bronnen

Answer 8

Aanspraken die anderen op je maken: eisen, plichten.

Question 9

Authenticiteit

Answer 9

Wanneer je een balans hebt tussen interne- en externe bronnen ben je authentiek.

Question 10

Waar bestaan waarden uit?

Answer 10

1: Vrijheid - iedereen ziet vrijheid anders
2: Authenticiteit - balans tussen interne en externe bronnen
3: Geluk - resultaat van het nastreven van andere waarden

Question 11

Negatieve vrijheid

Answer 11

Afwezigheid van door anderen opgelegde belemmeringen.

Question 12

Positieve vrijheid

Answer 12

Aanwezigheid reële keuzemogelijkheden

Question 13

categorisch imperatief

Answer 13

Morele richtlijnen die kunnen gelden als toetssteen voor je gedrag. Soms staan deze absolute geboden in conflict met elkaar. Bv je moet mensen in nood te hulp schieten EN je doodt niet.

Question 14

Categorisch imperatief

Answer 14

Het principe kiezen wat zo universeel mogelijk is. Welk principe kan door de wet verheven worden tijdens het maken van een afweging in keuze?

Question 15

Deontologie

Answer 15

Kijken vanuit principes, regels, wetten en afspraken.

Question 16

Wat zijn bezwaren tegen deontologie?

Answer 16

1: Overschatting van de menselijke redelijkheid - zijn mensen in staat zulke keuzes te maken? Of laten mensen zich leiden door anderen of eigenbelang (= authenticiteit).
2: Morele geboden zijn absoluut, terwijl je ze zou moeten kunnen breken als je er bv iemand mee kan redden

Question 17

Confessionele scholen
Openbaar onderwijs
Privaat onderwijs

Answer 17

Confessionele: scholen op een levensbeschouwelijke grondslag
Openbaar: gefinancierd door overheid
Privaat: bijzonder onderwijs, wordt niet gefinancierd door overheid

Question 18

Liberale neutraliteit

Answer 18

De staat moet neutraal zijn mbt controversiële opvattingen over het goede.

Question 19

Standaard liberale visie

Answer 19

Financieren van levensbeschouwelijke confessionele scholen is een voorwaarde voor liberale neutraliteit. De staat bemoeit zich niet met wat het goede is.
- Afhankelijkheidsthese

Question 20

Liberale educatieve visie

Answer 20

Confessionele scholen en liberale neutraliteit van de staat gaan niet samen. Onderwijs is een primair goed. Confessionele levensbeschouwelijke scholen zijn verbonden aan secundaire waarden.
- Onafhankelijkheidsthese

Question 21

Afhankelijkheidsthese

Answer 21

Stelt dat het doel van onderwijs altijd conceptueel verbonden is met de secundaire waarden van een bepaalde traditie. De principes die rationaliteit, moraliteit, kritisch denken en autonomie definiëren, zijn altijd vooronderstellingen van een traditie. Elke traditie omvat bepaalde opvatting van het goede.
- Past bij de standaard liberale visie

Question 22

Onafhankelijkheidsthese

Answer 22

Erkent dat veel onderwijssystemen afhankelijk zijn van opvattingen over het goede, maar ontkent dat dit een conceptuele noodzaak is. De doelstellingen van het onderwijs zijn niet noodzakelijkerwijs afhankelijk van secundaire waarden van een traditie.
- Liberale educatieve visie

Question 23

Kanttekening liberale neutraliteit

Answer 23

Een staat die alleen publieke scholen subsidieert, dwingt ouders om hun kinderen naar deze neutrale scholen te sturen en dit is niet wat moet bij liberale neutraliteit.

Question 24

Wat zijn vier voorwaarden voor het financieren van confessioneel onderwijs?

Answer 24

1: Ontwikkeling van vormend naar formeel onderwijs - conflict met ontwikkelen autonomie
2: Rekening houden met publieke moraal van liberale samenleving - sociale en liberale moralen worden aangeleerd
3: Recht van kind om autonomie te ontwikkelen mag niet belemmerd worden
4: Onderwijs moet bijdragen aan cultuur, taal en geschiedenis van de samenleving: belangrijk voor sociale cohesie, er mag geen indoctrinatie of segregatie ontstaan

Question 25

Funderingsprobleem

Answer 25

Wanneer het onmogelijk lijkt om een ultieme fundering voor ethische stellingen te komen. Norm onderbouwen met norm, die onderbouw je weer met een norm etc etc.

Question 26

Relativisme

Answer 26

Er is een gebrek aan duidelijkheid en objectiviteit mbt kennis, cultuur, ethiek en waarheid. Je kan niets zeggen over normen en waarden omdat het altijd per cultuur/tijd verschilt.
- Subjectivisme is onderdeel: als je bovenstaande voert ogv individu.

Question 27

Waarom vinden we vrijheid belangrijk? 3 waarden

Answer 27

1: Instrumentele waarde - dingen die we kunnen bereiken door vrijheid
2: Intrinsieke waarde - onafhankelijk van de gevolgen van vrijheid. Bv vrijheid van meningsuiting: fijn om te hebben, maar je gaat geen extreme uitspraken doen
3: Expressieve waarde - kenmerk van vrijheid: zelf kiezen welk beroep je uitvoert en deze keuze brengt verantwoordelijkheden met zich mee. Als deze vrijheid beperkt wordt, kun je niet alleen je verantwoordelijkheid niet nemen maar lijkt het er ook op dat je die verantwoordelijkheid niet waard bent of aankunt