Week 11 HC 1: Schildklierhormoon synthese en pathogenese Flashcards
Schildklierhormoon essentieel voor
Ontwikkeling
Basaalmetabolisme
Regelt gehele levensloop
Symptomen hypo- en hyperthyreoïdie
Hypo - Vermoeidheid - Koude intolerantie - Droge huid - Trage hartslag - Gewichtstoename - Spierzwakte - Obstipatie - Geheugenverlies - Depressie Hyper - Vermoeidheid - Hitte intolerantie - Vochtige huid - Snelle hartslag - Gewichtsverlies - Spierverlies - Diarree - Gejaagdheid - Tremor
Hypothalamus-hypofyse-schildklier-periferie as
Hypothalamus –> TRH –> hypofyse –> TSH –> Schildklier –> T4 (inactief) –> lever –> T3 (actief) –> Doel weefsels (hart, vet, hersenen, bot, spier) –> effecten
T4 geeft negatieve feedback in hypothalamus en hypofyse
- Eerste wordt T4 hier omgezet in T3
Schildklier; opbouw en cellen
Opgebouwd uit follikels
- Follikelepitheelcellen (thyrocyten) die colloïd omgeven
In colloïd vindt T4 synthese plaats
Stap 1 van synthese van schildklierhormoon
Opname van jodium in thyrocyt
Schildklier neemt jodium op uit bloed dmv transporteiwit NIS
- Natrium-Jodide-symporter
- Basolaterale membraan van thyrocyt
- 1 I ion en 2 Na+ ionen opnemen –> positieve lading in cel omhoog
- Na/K ATPase nodig voor in stand houden gradiënt
Activiteit NIS gestimuleerd door TSH en lage jodideconcentratie
NIS kan ook opnemen
- ClO4
- TcO4- (gebruikt voor kijken of schildklier werkt)
- SCN-
Stap 2 van synthese van schildklierhormoon
Afgifte van Jodide aan het colloïd
- Door Pendrin kanaal kan I- het colloïd bereiken
- Passief proces
Stap 3 van synthese van schildklierhormoon
Jodering van tyrosine
- Gebeurt in colloïd
Hoofdbestanddeel colloïde is thyreoglobuline (Tg)
- Hier wordt I- ingebouwd
- Hierin zit tyrosine –> wordt gejodeerd –> MIT –> DIT –> 2x DIT = thyroxine
Voordat dit kan plaatsvinden: oxideren jodium
- Gekatalyseerd door enzym, TPO (de andere reacties ook)
- H2O2 voor nodig (geleverd door DOUX)
Stap 4 van synthese van schildklierhormoon
Koppeling van jodotyrosines
T4 wordt gevormd door koppeling van 2 DIT moleculen (een donor en een accepteer DIT)
Donor DIT geeft deel aan acceptor DIT en wat overblijft = DHA
T3 wordt gevormd door koppeling van DIT en MIT
DIT moet wel eerst geoxideerd worden
Gevormde schildklierhormonen zijn nog deel van Tg en worden opgeslagen in colloïd in follikel
Stap 5 van synthese van schildklierhormoon
T4 secretie
Wanneer behoefte aan schildklierhormoon –> endocytose van colloïd met daarin gejodeerde thyreoglobuline
Tg wordt opgeslagen in vesicles –> fuseren met lysosomen die Tg afbreken –> ontstaat T4, DIT en MIT
DEHAL
- Dejodeert DIT en MIT zodat I- opnieuw gebruikt kan worden
T4 wordt meteen of als T3 over membraan getransporteerd
- Door MCT8
Schildklierhormoon in de circulatie
Grootste deel schildklierhormoon is gebonden aan eiwitten –> reservoir functie
Slechts fractie als vrij hormoon
TSH signaaltransductie
TSH-receptor is G-eiwit-gekoppelde receptor
- Bestaat uit 2 subunits: alfa en beta
Ziekte van Graves
Antistoffen tegen TSH receptor
- Stimuleren TSH receptor zonder dat TSH aanwezig is
Bij chronische stimulatie –> groei proliferatie –> struma
Negatieve feedback hoog door veel T4 –> geen TSH meer
Effecten van T3 in de periferie
Schildklierhormoon grijpt in op kernreceptoren
Beschikbaarheid T3 in cellen afhankelijk van:
- Productie door schildklier
- Transport
- Metabolisme
Afbraak van schildklierhormoon
Dejodering T4 - Binnenring --> Inactieve reversed T3 - Buitenring --> Actieve T3 Binnenring van T3 verder gedecodeerd --> T2 Dejoderingsproces oiv dejodases
Typen dejodases
D1 - Activerend en inactiverend dejodase - Lever, nier, schildklier - Plasma T3 productie en rT3 klaring D2 - Buitenring dejodase - T4 --> T3 - rT3 --> T2 - Hersenen, hypofyse, bruin vet, schildklier skeletspier - Lokale T3 productie D3 - Binnenring dejodase - T4 --> rT3 - T3 --> T2 - Hersenen, placenta, foetaal weefsel - T3 en T4 inactivatie en rT3 productie
