Útbreiðsla heilbrigðisvandamála í samfélagshópum Flashcards

1
Q

Hvernig var dánartíðni á íslandi árið 2017 vs 1993?

A

Dánartíðni á Íslandi árið 2017 var 6,5 pr. 1000 íbúa, og árið 1993 6,6 pr. 1000 íbúa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Í hverjum 1000 manna hópi deyja hversu margir?

A

5-7 manns

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Í hverjum 1000 manna hópi á ári deyja um?

A

um 6-7 manns

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hver er meigin dánarorskök?

A
  • Hjarta og æðasjúkdómar
  • Krabbamein
  • SJúkdómar í taugkerfi
  • sJúkdómar í öndunarfærum
  • Slys (eitranir algengar)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hver eru orsök þess að taugasjúkdómar eru orðir algegnari

A

hækkandi aldur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hvernig er ungbarnadauði af 1000 lifandi fæddum

A
  • Er komið niður fyrir eitt barn árið 2016 af hverjum 1000 lifandi börnum
  • Ástæður: Framför í ungvarnavernd, næringaástand og heilsufar móður betra, há tíðni þungunarrofs
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hver er meðalævilegnd karla og kvenna

A

Konur: 84
Karlar:81
- munurinn á meðalævi kynjanan er 3 ár en var 6
- Vandamál að konurnar hafa ekki bætt við sig mörgum árum eins og karlarnir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Aldursmunur á útbreiðslu líkamlegra sjúkdóma skv. erlendum rannsóknum

A
  • Algengi skammvinnra sjúkdóma og kvilla er lægra meðal aldraða en yngri fullorðna eins og smitsjúkdómar (getur verið vegna bólusetninga, félagslegt, þau eru í minni tengslum við annað fólk
  • Algengi langvinnra sjúkdóma er almennt hærra meðal aldraða en yngri getur verið útaf það hækkar oft eftir miðjan aldur, deyjum oft vegna langvinnra sjúkdóma í dag frekar en skammvirka í denn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hver er kynjamunur á útbreiðslu líkamlegra heilsuvandamála?

A
  • Algengi skammvinnra sjúkdóma og kvilla er hærra meðal kvenna
  • lítill munur á heildaralgegni langvinnra sjúkdóma en virðist hærra meðal kvenna
  • Karlar fá frekar lífshættulega sjúkdóma og verða frekar fyrir alverlegum slysum en konur (karlar deyja frekar úr krabbameini og vinnuslysum en konur)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Þegar dánartíðni kvenna er deild upp í dánartíðni karla hvað kemur útur því?

A
  • Karlar með hærri dánartíðin frá fæðingu
  • Ungbarnadauði hærri hjá drengbörnum en stúlkubörnum
  • fyrirburafæðing algengari hjádrengum og þegar barnið fæðist of létt
  • Mestimmunur hlutfallslega á dánartíðni á aldrinum 15-29 (sjálfsvíg og slys sem skýra það
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Líkindahlutföll (Odds ratio) athafnaskerðingar (ADL) kvenna miðað við karla, í hópi einstaklinga 50 ára og eldri

A
  • lífsgæði hjá konum ekkert endilega betri þrátt fyrir lægri dánartíði
  • Konur frekar með athafnarskerðinu en karlar vegna veikinda og kvilla þær glýma frekar við stoðkerfisvandamál
  • Kórea frakkland og dannmörk verra hja kk
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Stéttamunur á útbreiðslu líkamlegra heilsuvandamála

A

Algengi skammvina (bráðra) og langvinnra heilsuvandamála er (skv. Erlendum rannsóknum) almenn hærra í lægri stéttum og hjá einstaklingum með minni menntun og tekjur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Dánartíðni eftir menntun

A
  • Hæðsta dánartíðnin hjá þeim sem luku bara barnaskóla miða við þau með háskólapróf hjá KK
  • Munurinn á dánartíðni eftir menntun hjá konum er hærri en hjá körlum
  • Hæsta dánartíðnin hjá þeim körlum bara með skilduskólaprófið (barnaskólinn)
  • Lægri dánartíðni hjá fólki með háskólagráðu með langvinna sjúkdóma (kransæðastíflu, krabbamein) heldur en þau sem hafa aðeins lokið grunnmenntun
  • 30% karla létust á meðan rannsókn var gerð en 17% konur
  • Eitthvað við menntun sem hefur áhrif á dánartíðni
  • Reykkingar og áfengisneysla meiri hjá fólki sem er með minni menntun
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Mununrá útbreiðslu heilsuvandamála eftir hjúksapastöð

A

1) Heildaralgengi sjúkdóma og algengi langvinnra líkamlegra sjúkdóma er lægra hjá giftum en ógiftum
2) Algengi geðsjúkdóma er lægra hjá giftum en ógiftum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

útbreiðsla heilsufarsvandamála meðal 20-70 ára

A
  • Yngra fólk upplifir meira skammvinn líkamleg einkenni en eldir
  • Konur upplifa meiri skammvinn heldur en karlar
  • Fólk sem er ekki í í sambúð upplifa frekar skammvinn einkenni
  • Ófaglært þjónustufólk upplifa frekar skammvinna og langvinn heilsuvandamál
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Heildaralgengi geðsjúkdóma er hæst á aldrinum?

A

25-34 ára

17
Q

Algengi vitsmunavanþroska (mental retardation), ednafíknar/efnamisnotkunar og persónuleikaraskana er hæst meðal

A

18-24 ára

18
Q

Algengi geðklofa, meiriháttar þunglyndis (major depression) og kvíðaraskana er hæst á aldrinum

A

25-44 ára

19
Q

Algengi áfengistengdra vandamála og vitglapa (dementia) er hæst meðal

A

65 og eldri

20
Q

Erlendar rannsóknir benda til að innlagnir vegna geðrænna vandamála sér algengastar meðal einstaklinga á aldrinum

A

25-44

21
Q

Hvað kom útur rannsókn mirowsky ig ross tengt aldur og sáræðin líðan, var skoðað þunglyndi, kvíða og reiði

A

Þunglyndi: Hátt á yngri árum meðal fullorða lækkar fram að miðjum aldri en hækkar aftur eftir það

Kvíði: meðal fullorðinna lækkar nokkurn veginn jafnt og þétt með aldrinum (er minnst meðal eldra fólks og mest meðal yngra fólks)

Reiði: meðan fullorðinna lækkar nokkurn veginn jafn og þétt með aldrinum (er minnst meðal eldra fólks og mest meðal yngra fólks)

22
Q

Er heildaralgengi allra geðsjúkdóma hærra meðal drenja eða stúlkna?

A

Drengja en á 15-19 ára aldri þá ná stelpur strákum og meðal fullorðna virðist heildaralgengi hærra hjá konum

23
Q

Kvíðaraskanir (almennur kvíði, fælni og þráhyggja/árátta) eru algengari meðal

A

Kvenna

24
Q

Þunglyndissjúkdómar (þ.e. meiriháttar þunglyndi (major unipolar depression) og óyndi (dysthymia) eru algengari

A

Kvenna

25
Q

Persónuleikaraskanir (einkum andfélagslegur persónuleiki) og efnafíkn/efnamisnotkun eru algengari meðal

A

Karla

26
Q

ER munur milli algengi geðklofa eða geðhvarfasýki milli kalla og kvenna?

A

Nei

27
Q

Vanlíðan, hvort sem er í formi þunglyndis, kvíða eða reiði, er meiri meðal fullorðinna kvenna eða karla?

A

kvenna

28
Q

Vanlíðan, hvort sem er í formi þunglyndis, kvíða eða reiði, er meiri meðal fullorðinna kvenna eða karla?

A

kvenna

29
Q

Fólk í lægri þjóðfélagsstöðu, með minni menntun, tekjur og lakari störf glímir frekar við sálræna vanlíðan en þeir sem hærri þjóðfélagsstöðu hafa rétt eða rangt?

A

Rétt

30
Q

Fer þunglyndi lækkandi með hærri tekjum?

A