6. Stres i choroby Flashcards
1.
Choroby układu krążenia powodowane stresem
- nadciśnienie (2. i 3. oś stresu)
- choroba wieńcowa
- migrena
- choroba Reynauda
Choroby układu trawiennego powodowane stresem
- wrzody żołądka i dwunastnicy
- zespół jelita drażliwego
Zaburzenia układu oddechowego powodowane stresem
- alergia
- astma oskrzelowa
- hiperwentylacja (+ hipokapnia)
Zaburzenia układu mięśniowo-kostnego powodowane stresem
- obręcz barkowa i mięśnie kręgosłupa
- napięciowy ból głowy
Choroby dermatologiczne powodowane stresem
- wypryski
- egzemy
- trądzik
- pokrzywka
- łuszczyca
- AZS
- liszaj płaski
- łysienie plackowate
- opryszczka
Rola limfocytów w walce z chorobą
- komórki B = rola ochronna przed drobnoustrojami i antygenami (powstają w szpiku kostnym)
- komórki T = rola ochronna przed drobnoustrojami i antygenami (powstają w grasicy)
- komórki zwane Naturalnymi Zabójcami = zabijają bakterie/wirusy w organizmie (w stresie ich działanie jest osłabione)
Rola kortyzolu w chorobie
Wzrost kortyzolu powoduje:
* obniżenie aktywności komórek B i T
* hamowanie wydzielania przeciwciał i zmniejszenie grasicy
Od czego zależy podatność na chorobę wg teorii Lachmana?
To, czy organizm się podda zależy od:
* czynników genetycznych
* czynników środowiskowych (odżywianie, choroby zakaźne, urazy fizyczne)
* specyficznych struktur związanych z reakcją fizjologiczną
* wielkości zaangażowania z trakcie reakcji fizjologicznej (natężenia, częstości i czasu trwania zaangażowania narządu)
Opisz teorię Sternbacha
Modele wyjasniające związek stresu i choroby
- stereotypia reakcji: stres atakuje ten narząd, który jest “słabym ogniwem” u konkretnej osoby (np. skórę, serce…)
- im częstrze doświadczanie stresu = większe ryzyko uszkodzenia narządu
- brak możliwości powrotu do równowagi (homeostazy) przyczynia się do uszkadzania narządu
Model Ogińskiej-Bulik i Juczyńskiego
Modele związku między stresem a chorobą
- udział czynników środowiskowych i genetycznych
- genetyczne są podstawą czynników ryzyka!
- czynniki środowiskowe: psychologiczne czynniki ryzyka, (np. typ osobowości C = predyspozycja do choroby nowotworowej, typ osobowości D = predyspozycja do chorób krążenia) –> przekłada się to na styl życia, odczuwany stres i sposoby radzenia z nim
- O ROZWOJU CHOROBY DECYDUJE SPOSÓB RADZENIA SOBIE ZE STRESEM, A NIE SAM STRES
Choroba jako źródło stresu:
- lęk
- depresja
- obniżenie poczucia własnej wartości
- PTSD
- lęk przed śmiercią, bólem, uzależnieniem od opieki itd.