3. Η πάλη της Ορθοδοξίας με τις αιρέσεις και την αρχαία θρησκεία

Question 1

Ποια μέτρα έλαβε ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Α’ για να ανορθώσει το κράτος;

Answer 1

Ο Κωνσταντίνος Α’ ίδρυσε ένα νέο διοικητικό κέντρο στην Ανατολή (την Κωνσταντινούπολη), αναγνώρισε το δικαίωμα άσκησης της χριστιανικής λατρείας, καθιέρωσε στη διοίκηση τη διάκριση της πολιτικής από τη στρατιωτική εξουσία, και έκοψε ένα πολύ σταθερό χρυσό νόμισμα.

Question 2

Πότε και πώς έγινε ο Κωνσταντίνος μονοκράτορας;

Answer 2

Ο Κωνσταντίνος έγινε μονοκράτορας το 324, αφού νίκησε τον Λικίνιο, αύγουστο του ανατολικού τμήματος του κράτους.

Question 3

Γιατί αποφάσισε ο Κωνσταντίνος να ιδρύσει ένα νέο διοικητικό κέντρο στη θέση του αρχαίου Βυζαντίου;

Answer 3

Αποφάσισε να ιδρύσει ένα νέο διοικητικό κέντρο στο Βυζάντιο λόγω της μοναδικής γεωπολιτικής του θέσης και της μεγάλης εμπορικής του σημασίας. Επίσης, η Ανατολή διέθετε ακμαίο πληθυσμό και οικονομία, οι Χριστιανοί ήταν πολυπληθέστεροι εκεί, οι μεγάλες πόλεις της Ανατολής υπέφεραν από θρησκευτικές συγκρούσεις, και από το Βυζάντιο μπορούσε ευκολότερα να αποκρούσει τους Γότθους και τους Πέρσες.

Question 4

Πώς ανοικοδομήθηκε το Βυζάντιο από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο;

Answer 4

Ο αυτοκράτορας ανοικοδόμησε το Βυζάντιο σύμφωνα με το ρυμοτομικό σχέδιο της Ρώμης. Προίκισε την πόλη με νέα τείχη, επιβλητικές λεωφόρους και το φόρουμ του Κωνσταντίνου. Τη στόλισε με λαμπρά έργα τέχνης, το Ιερόν Παλάτιον, το κτίριο της Συγκλήτου και άλλα δημόσια κτίρια.

Question 5

Πότε ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση των εργασιών και τελέστηκαν τα εγκαίνια της Κωνσταντινούπολης;

Answer 5

Η πρώτη φάση των εργασιών ολοκληρώθηκε και τα εγκαίνια της πόλης τελέστηκαν στις 11 Μαΐου 330.

Question 6

Ποιο όνομα έλαβε η πόλη κατά τα εγκαίνιά της;

Answer 6

Η πόλη έλαβε το όνομα του ιδρυτή της, Κωνσταντινούπολη.

Question 7

Ποια ήταν η σημασία της 11ης Μαΐου για την Κωνσταντινούπολη για αιώνες;

Answer 7

Για αιώνες, η 11η Μαΐου γιορτάζονταν ως τα γενέθλια της πόλης.

Question 8

Πώς απέκτησε η Κωνσταντινούπολη χριστιανικά χαρακτηριστικά;

Answer 8

Η Κωνσταντινούπολη ή Νέα Ρώμη απέκτησε βαθμιαία χριστιανικά χαρακτηριστικά, καθώς οικοδομήθηκαν εκεί πολλές εκκλησίες.

Question 9

Ποια ήταν η πληθυσμιακή ανάπτυξη της Κωνσταντινούπολης;

Answer 9

Στις αρχές του 5ου αιώνα, ο πληθυσμός της είχε αυξηθεί σε περίπου 150.000 ψυχές, ενώ στα χρόνια του αυτοκράτορα Ιουστινιανού Α’ αριθμούσε 300.000 κατοίκους.

Question 10

Πότε η Νέα Ρώμη ξεπέρασε σε πληθυσμό την Παλαιά Ρώμη;

Answer 10

Η Νέα Ρώμη ξεπέρασε την Παλαιά Ρώμη σε πληθυσμό μέσα σε δύο αιώνες από την ίδρυσή της.

Question 11

Σύμφωνα με το ρωσικό χρονικό του Νέστορα Ισκεντέρη, ποιες εκκλησίες έφτιαξε ο Κωνσταντίνος στη Νέα Ρώμη;

Answer 11

Ο Κωνσταντίνος έφτιαξε τις εκκλησίες Μεγάλη Σοφία, Αγίους Αποστόλους και Αγία Ειρήνη, τον Άγιο Μώκιο και τον Αρχάγγελο Μιχαήλ.

Question 12

Τι γνωρίζουμε από το ρωσικό χρονικό του Νέστορα Ισκεντέρη για την πορφυρή κολόνα του Κωνσταντίνου;

Answer 12

Το ρωσικό χρονικό αναφέρει ότι ο Κωνσταντίνος έστησε μια θαυμαστή πορφυρή κολόνα, η οποία χρειάστηκε τρία χρόνια για να μεταφερθεί με πλοία από τη Ρώμη στη Βασιλεύουσα λόγω του μεγάλου της μεγέθους και βάρους, και έναν ολόκληρο χρόνο για να μεταφερθεί από τη θάλασσα στην πλατεία.

Question 13

Ποια ήταν η στάση του Κωνσταντίνου προς τον Χριστιανισμό;

Answer 13

Ο Κωνσταντίνος έδειξε ευνοϊκή στάση προς τον Χριστιανισμό.

Question 14

Τι έκανε ο Κωνσταντίνος με το Χριστόγραμμα μετά τη νίκη του επί του Μαξεντίου;

Answer 14

Μετά τη νίκη του επί του Μαξεντίου, ο Κωνσταντίνος μετέφερε το μονόγραμμα του Χριστού (Χριστόγραμμα) από τη στρατιωτική σημαία στα νομίσματά του.

Question 15

Τι είδους νόμους εξέδωσε ο Κωνσταντίνος για τους Χριστιανούς;

Answer 15

Ο Κωνσταντίνος εξέδωσε νόμους ευνοϊκούς για τους Χριστιανούς.

Question 16

Γιατί ο Κωνσταντίνος δεν υιοθέτησε μια καθαρή θρησκευτική στάση ως το τέλος της ζωής του;

Answer 16

Η σθεναρή αντίσταση των οπαδών της αρχαίας θρησκείας δεν επέτρεψε στον Κωνσταντίνο να υιοθετήσει μια καθαρή θρησκευτική στάση ως το τέλος της ζωής του.

Question 17

Τι αναγνώριζε το Διάταγμα των Μεδιολάνων του 313;

Answer 17

Το Διάταγμα των Μεδιολάνων αναγνώριζε στους Χριστιανούς ελευθερία άσκησης της λατρείας τους και εξίσωσε τα δικαιώματά τους με αυτά των άλλων θρησκειών του Ρωμαϊκού Κράτους.

Question 18

Πότε έπαυσαν εντελώς οι διωγμοί των Χριστιανών;

Answer 18

Οι διωγμοί των Χριστιανών έπαυσαν εντελώς όταν ο Κωνσταντίνος έγινε μονοκράτορας στο Ρωμαϊκό Κράτος.

Question 19

Πότε συνεκλήθη η Α’ Οικουμενική Σύνοδος;

Answer 19

Η Α’ Οικουμενική Σύνοδος συνεκλήθη το 325.

Question 20

Πού πραγματοποιήθηκε η Α’ Οικουμενική Σύνοδος;

Answer 20

Η Α’ Οικουμενική Σύνοδος πραγματοποιήθηκε στη Νίκαια της Βιθυνίας.

Question 21

Γιατί η σύνοδος του 325 ονομάστηκε «Οικουμενική»;

Answer 21

Η σύνοδος ονομάστηκε «Οικουμενική» γιατί συγκάλεσε επισκόπους απ’ όλες τις επαρχίες του Οικουμενικού Ρωμαϊκού Κράτους.

Question 22

Ποιος συγκάλεσε την Α’ Οικουμενική Σύνοδο;

Answer 22

Την Α’ Οικουμενική Σύνοδο συγκάλεσε ο Κωνσταντίνος.

Question 23

Ποιος ήταν ο σκοπός της Α’ Οικουμενικής Συνόδου;

Answer 23

Ο σκοπός της Α’ Οικουμενικής Συνόδου ήταν να διατυπώσει τη διδασκαλία της Εκκλησίας έναντι των αιρέσεων που είχαν ήδη εμφανισθεί, και κατ’ επέκταση να επιφέρει την ειρήνευση της αυτοκρατορίας.

Question 24

Τι απεικονίζεται στο αργυρό νόμισμα του Κωνσταντίνου που παρουσιάζεται;

Answer 24

Στο αργυρό νόμισμα απεικονίζεται το Χριστόγραμμα και η ένσταυρη σφαίρα.

Question 25

Τι συμβολίζει η ένσταυρη σφαίρα στο νόμισμα του Κωνσταντίνου;

Answer 25

Η ένσταυρη σφαίρα στο νόμισμα συμβολίζει την εκχριστιανισμένη Ρωμαϊκή Οικουμένη.

Question 26

Πού φυλάσσεται το αργυρό νόμισμα του Κωνσταντίνου που απεικονίζεται;

Answer 26

Το αργυρό νόμισμα φυλάσσεται στη Νομισματική Συλλογή του Μονάχου.

Question 27

Πότε έγινε Χριστιανός ο Κωνσταντίνος Α';

Answer 27

Ο Κωνσταντίνος Α' έγινε Χριστιανός μόλις τον χρόνο που πέθανε.

Question 28

Τι δείχνει η προσωποποιημένη απεικόνιση της Κωνσταντινούπολης στον «Πεουτιγγέρειο Πίνακα»;

Answer 28

Η προσωποποιημένη απεικόνιση της Κωνσταντινούπολης στον «Πεουτιγγέρειο Πίνακα» δείχνει τον ανδριάντα του Κωνσταντίνου ως «Ανίκητου Ήλιου».

Question 29

Ποιες ήταν οι βασικές θρησκευτικές ομάδες που συνυπήρχαν στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία;

Answer 29

Στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία συνυπήρχαν οι Χριστιανοί, οι οπαδοί της αρχαίας θρησκείας, και άλλες θρησκευτικές ομάδες που αναγνωρίζονταν από το Διάταγμα των Μεδιολάνων.

Question 30

Γιατί η θρησκευτική πολιτική του Κωνσταντίνου είχε στόχο την αποκατάσταση της ενότητας του Ρωμαϊκού Κράτους;

Answer 30

Η νέα θρησκεία, ο Χριστιανισμός, φαινόταν ότι μπορούσε να αποκαταστήσει την κλονισμένη ενότητα του Ρωμαϊκού Κράτους, γι' αυτό ο Κωνσταντίνος έδειξε ευνοϊκή στάση προς αυτήν.