De passivazijde van de balans

Question 1

Wat geeft de passivazijde van een balans aan?

Answer 1

De passivazijde van een balans geeft aan hoe de organisatie is gefinancierd en geeft dus antwoord op de vraag waar het vermogen vandaan komt om activa te bezitten.

Question 2

Wat is het kapitaal van een organisatie? Noem het verschil tussen een BV/NV en bij een stichting.

Answer 2

Het kapitaal is het oorspronkelijke eigen vermogen van de organisatie.

In geval van een BV/NV is dit het aandelenkapitaal.

Bij een stichting, waar geen eigenaren zijn, wordt hier meestal het symbolische getal van 1 euro opgevoerd, het stichtingskapitaal.

Question 3

Aandelen mogen aan de eigenaar worden verkocht tegen de opdrukprijs. Hoe noemt men deze opdrukprijs?

Answer 3

De nominale waarde.

Question 4

Wat is het maatschappelijk kapitaal van een BV/NV?

Answer 4

In de statuten van de organisatie zijn vastgelegd hoeveel aandelen maximaal mogen worden uitgegeven.
Het maximaal aantal uit te geven aandelen vermenigvuldigd met de nominale waarde is het maatschappelijk kapitaal.

Question 5

Wat is het geplaatste kapitaal van een BV/NV?

Answer 5

Dit is het aantal daadwerkelijk uitgegeven aandelen vermenigvuldigd met de nominale waarde.

Question 6

Reserves vormen een onderdeel van het eigen vermogen en kunnen op verschillende wijzen worden gevormd. Welke 3 meest voorkomende vormen van reserves zijn er?

Answer 6

• de agioreserve/agio (het surplus boven de nominale waarde van nieuw uitgegeven aandelen)
• winstreserve (ingehouden winst afkomstig van de eigenaren en niet dividend uitgekeerd aan de eigenaren, dus zij hebben het geld in de organisatie laten zitten)
• wettelijke reserve (ontstaat doordat de wetgever eist dat er een reserve wordt gevormd)

Question 7

Wat is het door de eigenaar ingebrachte kapitaal, oftewel ‘paid-in capital’?

Answer 7

Het geplaatste kapitaal is het aantal uitgeven aandelen x de nominale waarde.

Het paid-in capital is:
geplaatste kapitaal + agio (surplus boven de nominale waarde)

Question 8

Voorbeeld: een organisatie geeft 1000 aandelen uit met een nominale waarde van 10 euro voor een totaalbedrag van 25.000 euro. Dit bedrag wordt per bank ontvangen. Hoe wordt dit geboekt op de balans?

Answer 8

Activa:
Liquide middelen - 25.000

Passiva:
Aandelenkapitaal - 10.000
Agio - 15.000

Question 9

Wat is het verschil tussen een wettelijke reserve en de winstreserve?

Answer 9

Een wettelijke reserve mag niet worden uitgekeerd in de vorm van dividend, dit in tegenstelling tot de winstreserve.

Question 10

Wanneer moet er een wettelijke reserve worden gevormd?

Answer 10

Indien er sprake is op de activazijde van de balans van bezittingen waarvan de waarde bij gedwongen verkoop, bijv. als gevolg van liquiditeitsproblemen, onzeker is.

Question 11

Wat is een herwaarderingsreserve?

Answer 11

Een herwaarderingsreserve is een specifieke wettelijke reserve.

Het is in NL toegestaan om activa te waarderen tegen de vervangingswaarde in plaats van tegen de aanschafwaarde. Voor de waardestijging aan de activazijde wordt aan de passivazijde een herwaarderingsreserve gevormd.

Bijvoorbeeld bij terrein wat meer waard is geworden.

Question 12

Voorbeeld: een organisatie koopt een stuk grond voor een bedrag van 1 miljoen euro, gefinancierd door middel van een hypotheek. Een jaar later blijkt de grondprijs zodanig te zijn gestegen, dat het stuk grond 1,2 miljoen waard is.
De balans luidt na deze transactie?

Answer 12

Activa:
Materiele vaste activa - 1.000.000
Passiva:
Vreemd vermogen lang - 1.000.000

Een jaar later blijkt de grondprijs zodanig gestegen te zijn, dat het stuk grond 1,2 miljoen euro waard is. De balans luidt nu:

Activa:
Materiele vaste activa - 1.200.000
Passiva:
Herwaarderingsreserve - 200.000
Vreemd vermogen lang - 1.000.000

Question 13

Hoe noemt men de winstreserve ook wel eens?

Answer 13

Ingehouden winst of algemene reserve

Question 14

Wat zijn langlopende schulden? Noem enkele voorbeelden.

Answer 14

Langlopende schulden zijn schulden met een resterende looptijd van langer dan één jaar. Voorbeelden zijn:

• hypotheek
• obligatieleningen
• onderhandse leningen bij een bank

Question 15

Wat betekent het wanneer op de balans bedragen tussen haakjes staan?

Answer 15

De bedragen tussen haakjes betreffen negatieve getallen, sommige organisaties zetten voor negatieve getallen een minteken, andere zetten het getal tussen haakjes.

Question 16

Wat zijn kortlopende schulden? Noem enkele voorbeelden.

Answer 16

Kortlopende schulden moeten het komende jaar worden afgelost.
Voorbeelden zijn:
- Crediteuren (leveranciersbetalingen)
- Af te dragen belastingen
- Bankkredieten
- Overlopende passiva (vooruit ontvangen bedragen)

Question 17

Wat zijn voorzieningen? Noem enkele voorbeelden.

Answer 17

Voorzieningen zijn schulden van een organisatie waarvan de hoogte nog niet geheel duidelijk is. Het betreft dus schulden die geschat zijn.
Voorbeelden zijn:
- voorziening voor vakantiedagen (indien geregeld is dat vakantiedagen desgewenst mogen worden uitbetaald in geld)
- reorganisatievoorziening
- voorziening voor groot onderhoud
- VUT-voorziening

Question 18

Wat is een egalisatierekening?

Answer 18

Een egalisatierekening ontstaat meestal vanwege subsidiering door de overheid voor de aanschaf van materiele vaste activa.
De zorgsector heeft op grond van specifieke wet- en regelgeving recht op deze subsidie.

Question 19

Voorbeeld: een ziekenhuis schaft een apparaat aan voor 1 miljoen euro, waarvan 80% door de overheid wordt gesubsidieerd, levensduur (en daarmee afschrijvingstermijn) is 10 jaar, geen restwaarde.
Het ziekenhuis zelf betaald dus 20.000 euro.
1a. Hoe ziet de balans er uit?

In het eerste jaar wordt 10% afgeschreven van zowel de materiele vaste activa als de egalisatierekening.

Afschrijving apparaat - 100.000
Vermindering egalisatierekening - 80.000
Jaarlast voor het ziekenhuis - 20.000

1b. Hoe ziet de balans er nu uit?

Answer 19

1a.

Activa:
Materiele vaste activa - 1.000.000
Passiva:
Egalisatierekening - 800.000

1b.
Activa:
Materiele vaste activa - 900.000
Passiva:
Egalisatierekening - 720.000

Aan het einde van de levensduur verdwijnt op deze wijze zowel het apparaat als de egalisatierekening uit de boeken na 10 jaar. En heeft het ziekenhuis per saldo een last van 200.000 euro geboekt, hetgeen overeenkomt met de werkelijkheid.